فروش مقاله

دانلود پروژه و مقاله

فروش مقاله

دانلود پروژه و مقاله

پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی

<p style="text-align: center;"><img width="300" alt="پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی" title="پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی" src="http://simafile.com/uploads/rzayat-shoghli-karkonan.jpg"></p><p style="text-align: center;"><a href="http://azmoonazmayeshi.simafile.com/product/516/پایان-نامه-بررسی-عوامل-موثر-بر-رضایت-شغلی-کارکنان-سازمان-مدیریت-و-برنامه-ریزی/?seller=3" target="_blank"><strong><img src="http://simafile.com/uploads/download_btn.gif" alt="" width="220" height="71"></strong></a></p><p style="text-align: center;"><a href="http://azmoonazmayeshi.simafile.com/product/516/پایان-نامه-بررسی-عوامل-موثر-بر-رضایت-شغلی-کارکنان-سازمان-مدیریت-و-برنامه-ریزی/?seller=3" title="پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی" target="_blank"><strong>پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی</strong></a><br></p><h2 style="text-align: center;"><span style="color: #0000ff;">پایان نامه بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی</span></h2>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">فصل اول</span></strong></p>

<p>مقدمه پژوهش</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">فصل دوم</span></strong></p>

<p> تعریف و تعیین جامعه</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">فصل سوم</span></strong></p>

<p>تحلیل توصیفی داده ها</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">فصل چهارم</span></strong></p>

<p>بحث ونتیجه گیری</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">مقدمه:</span></strong></p>

<p>برای هر مدیری در سازمان آگاهی از مسئله انگیزش کارکنان ، که در واقع پی جویی  علت و سبب حرکت و رفتارهای اعضا و افراد سازمان است ضرورت نام دارد. کنکاش ور انگیزش پاسخ چراهای رفتار آدمی است. چرا انسان در سازمان کار می کند چرا بعضی افراد بسیار فعال و برخی کم کارند علت علاقه به شغل و بی علاقگی به کار چیست؟</p>

<p>این سئوالات وم بسیاری دیگر هفه با موضوع انگیزش در ارتباط هستند و پاسخ به آنها در انگیزش و انگیزه های کارکنان خلاصه می شود. از این رو مدیران با احاطه به نحوه انگیزش کارکنان و انگیزه های آنان می توانند در تحقیق اهداف سازمان به کمک کارکنان به سهولت گام برداشته و در انجام سایر وظایف خود نیز موفق باشند.</p>

<p>از این رو جلب رضایت کارکنان و علاقه مند کردن بیشتر آنها به شغل  مورد تصدی و در نتیجه بر آورده شدن اهداف سازمانی از اهمیت خاصی برخوردار است اگر علل و یا عدم رضایت آنها نسبت به کارشان مشخص گردد، به منظور بهبود و ارتقاء شرایط کار و نیز جلب رضایت بیشتر آنها می توان تلاشهای اساسی تری مبذول داشت چرا که وقتی انسان از شغل خود احساس خشنودی نماید ناخود آگاه مسئولیت خویش را با دقت بیشتری به انجام رسانده و از آن خوشحال خواهد شدبررسی و شناخت انگیزش و ایجاد آن در کارکنان در قلب هر سازمانی جای دارد و هر سازمانی موفقیتش در گروی ایجاد انگیزه در کارکنان از طریق مدیر و رهبر آن می باشد.</p>

<p>حال با توجه به اهمیت انگیزش شغلی در بالا بردن اثر بخشی سازمان برنامه و بودجه کشور، محقق سعی دارد تحقیقی را تحت عنوان « بررسی عوامل موثر در انگیزش شغلی کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور به مبنای سلسله مراتب نیازهای مازلو» انجام دهد. این تحقیق تلاشی است برای جواب دادن به سئوال فوق به امید آنکه نتایج این تحقیق در نهایت موجب رشد و اثر بخشی سازمان برنامه و بودجه کشور گردد</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">بیان مسأله</span></strong></p>

<p>بحث و بررسی در خصوص ارضای نیازها و عوامل دیگری و اثر بخشی بیشتر کارکنان و ایجاد محیطی صیفی و پر جاذبه برای آنان در محیط های سازمانی توجه هر فرد دلسوز به آینده این مرز و بوم را به خود معطوف می آورد. چرا که با تلاش و همفکری کلیه آمار و سازمانهای جامعه است که می توان به طور طبیعی امیدوار بود از طریق اعمال یک مدیریت صحیح و علمی کشور واقعاً در جهت توسعه و پیشرفت قدمهای اساسی بردارد. از آنجا که محقق خود چندی است در سازمان برنامه و بودجه کشور به عنوان کارشناس تحقیقات مشغول به کار می باشد و بارها شاهد تغییر و حیات کارشناسان این سازمان بوده است لذا همواره این سئوال برایش مطرح بوده و هست که چرا و چگونه در پاره ای موارد از طریق ایجاد انگیزیش و ارضای نیازهای منطقی و معقول کارشناسان در دلبستگی به کار و بالا بردن روحیه آنها تأثیر مثبت حاصل شده و با بالعکس در اثر کم توجهی و  ضعف مدیریت،تا چه حد در روحیه و انگیزه افراد اثر سوء گذاشته است چرا برخی افراد در سازمان با وجود امکانات و مزایای یکسان فعال و دارای انگیزه و برخی دیگر، تمامی مشکلات ماندگار می شوند؟ در چه صورتی افراد حداکثر توان خود را  در کار به عمل می آورند؟چگونه می تون روحیه شغلی آنان را افزایش داد؟ و چرا و چراهای دیگر موجب شده است که محقق در انی خصوص گام برداشته تا عوامل موثر و اسایی در انگیزش کارشناسان سازمن برنامه و بودجه را مورد بررسی قرار دهد و از این رهگذر بتواند در جهت ارتقا و اثر بخشی عملکرد کارشناسان در راستای اهداف سازمان رهنمودها و راهکارهایی هر چند ناچیز ارائه دهد.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> سئوالات تحقیق</span></strong></p>

<p>با توجه به اهمیت ارضای نیازهای کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور بر اساس سلسله مراتب نیازهای فاز در انگیزش شغلی آنان و در نهایت اثر بخشی و بهره وری این سازمان با توجه به نقش حساس و ویژه آن در توسعه اقتصادی کشور، تحقیق حاضر بر آن است تا برای سئوالات زیر پاسخی پیدا کند</p>

<p>1- آیا بین تأمین نیازهای فیزیولوژیکی کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور با انگیزش شغلی آنان رابطه ای وجود دارد؟</p>

<p>2- آیا بین تأمین نیازهای ایمنی کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور به انگیزششغلی آنان رابطه ای وجود دارد؟</p>

<p>3- آیا بین تأمین نیاز به تعلق کارشناسان مورد مطالعه با انگیزش شغلی آنان رابطه ای وجود دارد؟</p>

<p>4- آیا بین تأمین نیاز به احترام کارشناسان مورد مطالعه با انگیزش شغلی آنان رابطه ای وجود دارد؟</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> هدف تحقیق</span></strong></p>

<p>هدف تحقیق عبارت اسن از « بررسی عوامل موثر در انگیزش شغلی کارشناسان سازمان برنامه و بودجه کشور بر مبنای نظریه سلسله مراتبی نیازهای مازلو» که در پی آن بوده است تا با شناخت علایق و انگیزه ها و همچنین عواملی که با عث نارضایتی کارکنان می شود، کارکنان را به تلاش بیشتر در جهت تحقق اهداف سازمان ترغیب و تشویق نماید و بدینوسیله به کارایی و ثمر بخشی و در نتیجه به بهره وری آنان بیفزاید.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> اهمیت موضوع تحقیق</span></strong></p>

<p>مفهوم تفاوت های فردی وبالا حض نیاز کارکنان و مفاهیم مرتبط با انگیزش به چند دلیل از اهمیت برخوردار است. آگاهی از چگونگی تفاوت افراد می تواند به مدبر کمک کنید تا کارکنان خود را بهتر بشناند و در نتیجه اقداماتی انجام دهد که هدف از آن فراهم آوردن موجبات ارضای نیاز کارکنان باشد با در نظر گرفتن اینکه برخی از کارکنان برای مشاغل فروش تعدادی برای مشاغل ستادی و گروهی برای مشاغل تحقیقاتی مناسب ترند آگاهی از این تفاوت ها در تصمیم گیری مربوط سازماندهی یعنی اینکه چه کسی را به چه شغلی باید گمارد می تواند مفید باشد.</p>

<p>آگاهی از نیازهای افراد سازمانی مدیران را در دادن یا ندادن پاداش یاری می کند عکس العمل برخی از کارکنان در مقابل پاداشهای مختلف متفاوت است و این آگاهی در زمینه تفاوت درنیازها می تواند به مدیر کمک کند تا شیستم های منطبق با نیازهای کارکنان را طرح ریزی کند.همچنین شناخت اینکه کارکنان نیازهای متفاوتی را دنبال می کنند، می تواند به مدیر این مطلب را تفهیم کند که چرا رفتار کودکان متفاوت است؟سرانجام اینکه در سطح کلی آگاهی از فرآیند های اساسی انگیزش برای شناخت پویایی سازمان ضروری است چرا رفتار مردم اینگونه می باشد؟ چه چیزی موجب عملکرد خوب باید می شود؟ و....پاسخ به اینگونه سئوالات با شناخت آنچه کارکنان را بر می انگیزاند روشن می شود.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> فرضیه های تحقیق</span></strong></p>

<p>1- بین میزان تأمین نیازهای فیزیولوژیکی کارشناسان سازمان برنامه و بودجه با انگیزش شغلی آنان رابطه وجود دارد</p>

<p>2- بین میزان تأمین مسکن کارشناسان مورد پژوهش با انگیزش شغلی آنان رابطه وجود دارد.</p>

<p>3- بین میزان استقرار شریت در سازمان با انگیزش شغلی کارشناسان مورد پژوهش رابطه وجود دارد.</p>

<p>4- بین میزان تأمین مزایای جانبی غیر رسمی ( شامل بیمه درمانی، بیمه بیکاری و از کار افتادگی و ...) کارشناسان مورد پژوهش با انگیزه شغلی آنان رابطه وجود دارد.</p>

<p>5- بین میزان مشارکت کارشناسان مورد پژوهش در داخل و خارج از سازمان با انگیزش شغلی آنان رابطه وجود دارد.</p>

<p>6- بین میزان پذیرش اجتماعی کارشناسان موردپژ وهش در داخل وخارج از سازمان با انگیزش شغلی آنان رابطه وجود دارد.</p>

<p>7- بین میزان آزادی و ابتکار عمل کارشناسان مورد پژوهش درانجام فعالیت های سازمانی با انگیزش شغلی آنان رابطه وجود دارد.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> تعاریف عملیاتی اصطلاحات تحقیق</span></strong></p>

<p><strong><span style="color: #008000;">انگیزش شغلی:</span></strong></p>

<p>منشأ انگیزش ها، نیازهای انسان است که مستقیماً قابل مشاهده نیست. گاهی از طریق مشاهده رفتار افراد، انگیزه های آنها را حدس می زنیم یا استنباط می کنیم بنابراین در این تحقیق فردی که :</p>

<p>1- به موقع سر کارش حاضر شو و تأخیر نداشته باشد</p>

<p>2- غیبت نکند</p>

<p>3- دستورات را به کندی اجرا نکند</p>

<p>4- در امکانات سازمان اسراف نکند</p>

<p>5- اتلاف وقت نکند</p>

<p>6- از دستورات سرپیچی نکند</p>

<p>7-شکایتی از سازمان نداشته باشد</p>

<p>8- اسنعقا ندهد</p>

<p>9- ترک خدمت نکند</p>

<p>10- بهره وری و ثمر بخشی کارش مطلوب باشد</p>

<p>فردی است که دارایی انگیزش شغلی بالا می باشد میزان انگیزش شغلی هر فرد را می توان از طریق فرمول : انتظار * جاذبه = نیرو ، سنجید ( بهرنگی. محمد رضا ص 139،1373)</p>

<p><strong><span style="color: #008000;"> نیازهای فیزیولوژیکی :</span></strong></p>

<p>گرسنگی و تشنگی، جذاب ، نیازهای حسبانی، تمرین و استراحت و غیره از جمله اینگونه نیازها می باشند اعتصاب کارگران انگلیسی در سال 1819 به علت نیاز به دستمزدی که مخارج آنان را برای زنده ماند تأمین کند صورت گرفته بود. این جمله نیز نیازهای فیزیولوژیک را نشان می دهد اما در تحقیق حاضر منظور از تأمین نیازهای فیزیولوژیکی کارشناسان برنامه و بودجه در حقیقت تأمین هزینه های جاری زندگی آنان مانند هزینه های مربوط به خوراک و پوشاک، آب و برق و تلفنی و در حقیقت سبد زندگی و رباه در موارد فوق می باشد. همچنین دادن پاداش و حقوق و مزایای متناسب با انجام وظایف افراد در زمره تأمین هزینه های فیزیولوژیکی کارشناسان فوق قرار می گیرد</p>

<p><strong><span style="color: #008000;"> تأمین مسکن:</span></strong></p>

<p>در تحقیق حاضر از تأمین مسکن یعنی اینکه حقوق و دستمزد و مزایای فرد طوری باشد که بتواند رفاه نسبی خود را فراهم شخصی متعارف و معقول برخوردار گردد تا با آسودگی خاطر و بدون دغدغد فکر بخاطر تهیه مبالغ هنگفتی جهت اجاره مسکن و یا تعویض هر ساله مسکن استیجاری.تمام توان خود را در انجام وظایف سازمانی خویش مصروف دراد.</p>

<p><strong><span style="color: #008000;"> استقرار شریت در سازمان:</span></strong></p>

<p>قبل از هر چیز لازم به ذکر است که ارشریت یکی از اصول اساسی تئوری Z ( بیشتر د مدیریت ژاپنی استفاده شده و به نام تئوری Z ژاپنی مطرح است ) نیز می باشد بدین صورت که پس از آنکه فرد به صورتی بسیار دقیق و سخت گزینش ( علمی - تخصصی و اخلاقی) شد می داند که در صورت قبولی استخدام ولی مادام العمر بوده و این موقعیت و شرایط بصورت یکسان نسبت به دیگران برای او وجود خواهد داشت که در صورت بروز شایستگی های خود و پشت سرگذاشتن مراحلی که برای رسیدن به درجه فاصلی معین گردیده است می تواند به آنچه که مستحق و شایسته اش می باشد برسد حال با توجه به موارد فوق مشخص می گردد که منظور از استقراد ارشریت در سازمان برنامه و بودجه اینست که در این سازمان برای کارشناسان شرایط و موقعیت هایی را بوجود آوریم تا همه کارشناسان بدون ترس از دست دادن مومقعیت و ؟؟ فعلی خود مطمئن باشند که در صورت به دست آوردن تجربه و تخصص خاص و احراز شایستگی های فردی خویش می توانند ارتقا یافته و ترقی نمایند همچنین مطمئن هستند که فردی که شایستگی و علم و تخصص و تجربه نداشته باشد و مراحلی را در طی مدت زمانی نگذارنده باشد نمی تواند جای او را گرفته یا پیشرفت وی را به خطر اندازد.</p>

<p><strong><span style="color: #008000;">مزایای جانبی غیر رسمی:</span></strong></p>

<p>در واقع جزء پرداخت های معکوس و جبرانی تلقی می گردد، مانند پرداخت هزینه های مدت بیکاری، بیمه بیکاری ، بیمه درمانی ، بیمه از کار افتادگی و بیمه باز نشستگی ، پاداش آخر سال و غیره را شامل می شود</p>

<p><strong><span style="color: #008000;"> مشارکت در کارهای گروهی داخل و خارج از سازمان:</span></strong></p>

<p>کارکنانی که در انجمن های ورزشی داخل یا خارج از سازمان و در تیم هایی ورزشی فعالیت دارند و یا کارکنانی که در انجمن مختلف در داخل و خارج از سازمان عضو هستند همگی به نوعی در کارهای گروهی  مشارکت دارند. کارکنانی که برای انجم کارهای سازمانی با هم همکاریهای لازم را دارند خود نشانگرکار گروهی است. ارتباط افراد در یک سازمان مبنی بر روابط انسانی نیز از مشخصه های کارکنانی است که مشارکتشان در کارهای گروهی زیاد است.</p>

<p><strong><span style="color: #008000;">پذیرش اجتماعی:</span></strong></p>

<p>کسی که در یک جامعه سنجی ( سوسیرمتری) بیشتر انتخاب شود در واقع  پذیرش اجتماعی بالاتری دارد، یعنی درواقع در گروه چه داخل سازمان و چه خارج از سازمان مقبولیت بیشتری دارد و مورد احترام است و در اینصورت است که انگیزش شغلی او نیز بالا خواهد رفت.</p>

<p><strong><span style="color: #008000;">میزان آزادی افراد در انجام فعالیت های سازمانی:</span></strong></p>

<p>این عبارت به عنوان نیاز به خود شکوفائی مطرح می باشد که عبارتست از : شکوفایی توانایی های فطری کنجکاوی عقلی، ارج نهادن به زیبایی و خلاقیت ، پذیرش واقعیت، نائل گشتن، امکان رشد در کار و تعهد نیاز به خود شکوفایی یک نیاز متمیز از سایر نیازها است که ظاهراً پایانی ندارد. هر اندازه این نیاز بیشتر ارضاء گردد اهمیت آن بیشتر و میل به ارضاء آن نیز بیشتر می گردد.</p>

<p>در این تحقیق منظور از عبارت میزان آزادی افراد در فعالیت های سازمانی، این است که:در صورتیکه سیستم کاری افراد به گونه ای طراحی شود که به آنان آزادی عمل و فرصت بروز و فرصت بروز خلاقیت و ابتکار دهد، انگیزش شغلی آنان بیشتر می گردد به عبارت دیگر اگر کار طوری باشد که بطور روز مره و عادی بر حسب اعمال مشخص انجام شود فراهم آوردن ارضاء این نیاز از محالات است ولی اگر ماهیت کار به خلاقیت و ابتکار صاحب شغل نیاز داشته باشد و فرد متناسب ، شاغل آن گردد  در این صورت ارضاء نیاز فرد توسط خود او انجام گرفته و مدیر آسوده خاطر می گردد.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> تعریف و تعیین جامعه</span></strong></p>

<p>نمونه گیری یعنی انتخاب تعدادی از افراد، حوادث و اشیاء از یک جامعه تعریف شده به عنوان نمایده آن جامعه. تعریف جامعه- بنابر نظر اغلب محققان- عبارتست از همه اعضای واقعی یا فرضی که دارای حداقل یک ویژگی مشترک است که علاقمند هستیم یافته های پژوهش را به آنهاتعمیم دهیم. فریت انتخاب یک نمونه از یک جامعه، جلوگیری از اتلاف دقت محقق و صرفه جویی مقدار ناچیز خطا، محقق به نتایج تقریباً درستی خواهد رسید.اولین قدم در نمونه گیری، تعریف جامعه مورد نظر است که عبارتست از  « کلیه کارشناسان رسمی که در سازمان برنامه و بودجه کشور واقع در شهر تهران ، میدان بهارستان، مشغول به کار بوده و تعدادشان مجموعاً  650 نفر می باشد.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;"> نمونه و روش نمونه گیری</span></strong></p>

<p>نمونه گیری عبارت است از انتخاب درصدی از یک جامعه به عنوان نماینده ای از آن برای اینکه مطمئن شویم نمونه انتخاب شده نماینده واقعی جامعه است، باید آن را به صورت تصادفی از جامعه مورد نظر انتخاب نماییم. در نمونه گیری تصادفی همة اعضای جامعه تعریف شده برای انتخاب شدن شانس برابر دارند.</p>

<p>هدف اصلی استفاده از نمونه گیری تصادفی عبارت است از انتخاب نمونه و جمع آوری داده ها به گونه ای که بتوان نتایج حاصل را با احتساب اندازه های خطا که با استفاده از روشهای آماری تعیین می شوند) به یک جامعه بزرگی تعمیم داده</p>

<p>در این تحقیق برای بهتر کردن شباهت نمونه و جامعه و افزایش دقت نمونه  برداری از لحاظ بر آورد پارامترهی جامعه می توان جامعه را به طبقاتی چند تقسیم کرد و نمونه برداری را در هر طبقه جداگانه انجام داد، که به این روش نمونه گیری، نمونه گیری طبقه ای می گویند که این تحقیق از این روش نمونه گیری سود جسته است.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">حجم نمونه:</span></strong></p>

<p>حجم نمونه با توجه به اینکه ابزار اندازه گیری این تحقیق می تواند برای بر آورد میانگین نیز استفاده شود. لذا ا فرمول زیر که حجم جامعه نیز در آن تأثیر می گذارد برای برآورد حجم نمونه استفاده شده است:</p>

<p>نفر  87=n                    </p>

<p>بنابراین حجم نمونه این تحقیق باید 78 نفر باشد که البته با در نظر گرفتن افت آزمایشی می توان این حجم را به 90 نفر افزایش داد تا اینکه با این شرایط نمونه بتواند معرف واقعی جامعه ای که از آن انتخاب شده است با شد تا بتوان نتایج تحقیق را حداکثر با قبول 01/0 خط به جامعه ای که نمونه از آن انتخاب شده است تعمیم دهیم.</p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">ابزار اندازه گیری</span></strong></p>

<p>ابزار اندازه گیری در پژوهش حاضر پرسشنامه ای است که بر اساس پرسشنامه نگرش لیکرت پاسخ درجة کاملاً موافقم نظری ندارم ،مخالفم و کاملاً مخالفم تهیه و تنظیم شده که شامل 30 سئوال می باشد.</p>

<p> </p><p style="text-align: center;"><a href="http://azmoonazmayeshi.simafile.com/product/516/پایان-نامه-بررسی-عوامل-موثر-بر-رضایت-شغلی-کارکنان-سازمان-مدیریت-و-برنامه-ریزی/?seller=3" target="_blank"><strong><img src="http://simafile.com/uploads/download_btn.gif" alt="" width="220" height="71"></strong></a></p>

مقاله رشد اقتصادی

مقاله رشد اقتصادی

مقاله رشد اقتصادی

مقاله رشد اقتصادی

 رشد اقتصادی

یکی از تحولاتی که از ابتدای شکل‌گیری علم اقتصاد مورد توجه اقتصاددانان بوده  است، مسئله رشد اقتصادی است. با مطرح شدن تئوری آدام اسمیت و سایر کلاسیکها، مسئله سرمایه‌گذاری و تمرکز سرمایه به عنوان اصلی‌ترین عامل رشد اقتصادی مورد توجه قرار گرفت و همواره سعی نظریه پردازان اقتصادی بر این بوده است که عامل مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری را فراهم کنند.

معمولاً سطوح پایینی سرمایه‌گذاری در کشورهای در حال توسعه به عنوان عمده‌ترین دلیل توسعه نیافتگی آنها ذکر می‌گردد. ر این اساس، اقتصاددانان برای تجهیز منابع سرمایه‌ای به دو روشی متوسط می‌شوند: 1- کمک گرفتن از سرمایه‌های خارجی 2- هدایت وجوه سرمایه‌ای موجود به سمت فعالیتهای صنعتی پربازده. بنابراین باید موانع و مشکلات موجود بر سر راه منابع سرمایه‌ای را مرتفع کرد.

مفهوم رشد اقتصادی

بر طبق نظرات کیندلبرگر رشد اقتصادی به معنی تولید بیشتر است. رشد اقتصادی نه تنها ممکن است شامل تولید بیشتر از طریق استفاده بیشتر از مواد اولیه باشد بلکه به مفهوم افزایش کارائی تولید و افزایش میزان تولید به مقیاس مواد اولیه مورد استفاده نیز هست. بنابراین رشد اقتصادی به افزایش کمی و مداوم در تولید یا در آمد سرانه کشور از طریق ارتباط با افزایش در نیروی کار، مصرف، سرمایه و حجم تجارت اطلاق می‌شود.

تمرکز سرمایه

یکی از عوامل در رشد اقتصادی تمرکز و یا انباشت سرمایه‌ است. سرمایه به معنی ذخیره عوامل فیزیکی قابل تولید مجدد در روند تولید است. هنگامی که در طول زمان ذخایر سرمایه افزایش می‌یابد این روند تمرکز سرمایه (تشکیل سرمایه) نام می‌گیرد. جریان تمرکز و تشکیل سرمایه متوالی زنجیره‌ای از سه مرحله تشکیل می شود:

الف) وجود پس انداز واقعی و افزایش آن

ب) وجود موسسات اعتباری و مالی برای تشویق و تهییج پس اندازها و کانالیزه کردن این منابع در فعالیتهای اقتصادی مطلوب.

ج) استفاده از این پس‌اندازها برای سرمایه‌گذاری در کالاهای سرمایه‌ای. تمرکز سرمایه یک عامل کلیدی در روند رشد اقتصادی است. از یک سو تمرکز سرمایه بر تقاضا اثر می گذارد، و از سوی دیگر ایجاد کارائی تولید برای تولید آتی را خواهد کرد. به همین دلیل تمرکز سرمایه و شتابان کردن روند آن برای افزایش تولید ملی بنحوی که بتواند با افزایش جمعیت مقالبه کند لازم است، سرمایه‌گذاری در کالهای سرمایه‌ای نه تنها موجب افزایش تولید ملی می‌شود بلکه امکان اشتغال را نیز افزایش می دهد. از رف دیگر بدون تمرکز سرمایه کافی امکان توسعه تکنولوژی نیز وجود نخواهد داشت. پیشرفتهای تکنولوژیکی خود سبب افزایش تخصصها و تولید در مقیاس انبوه می شود. همین طور این تمرکز سرمایه است که سبب استفاده هر چه بهتر و مطلوبتر از منابع طبیعی به منظور گسترش صنایع و بازارهای داخلی که پیشرفت اقتصاد ضروری هستند می شود. بر اساس گفته‌های لوئیس نرخ تمرکز سرمایه در کشورهای در حال توسعه تنها 5 درصد است که می بایستی لااقل به سطح 12 الی 18 درصد برسد. برآوردهای کوزنتس نشان می‌دهند که در طول دوران رشد اقتصادی نوین سرمایه ناخالصی تشکیل شده. در کشورهای توسعه یافته بین 13-11 درصد و بیشتر بود. در حالیکه سرمایه تشکیل شد.

خالص بین 6 الی 14-12 درصد بود. کوزنتس همینطور می‌نویسد: شاخصی سرمایه اضافی به تولید (I.C.O.R) نقش مهمی در رشد اقتصادی نوینی ایفا نموده است. این شاخص نمایانگر بهره‌وری سرمایه است. این شاخص نمایانگر مقدار سرمایه مورد نیاز برای تولید یک واحد اضافی تولید است. در کشورهای در حال توسعه معمولاً مقدار این شاخص زیاد است. چون نرخ ظرفیتهای به کار گرفته نشده در صنایع سرمایه‌بر به دلیل فقدان و کمبود عوامل مکمل تولید زیاد است. بنابراین به عقیده کوزنتس تلاش زیادی برای از بین بردن تنگناها بایستی صورت گیرد تا هر چه سریعتر مقدار این شاخص تقلیل یابد.

نهادة ‌تولید، عرضه می‌شود همچنین، هر عاملی (مانند: افزایش نرخ‌های مالیات، بدتر شدن قوانین مالکیت، . . .  ) که انگیزه‌ها و منافع حاصل از سرمایه‌گذاری را می کاهد، نرخ رشد اقتصادی و پس انداز را نیز کاهش می دهد.

به هر حال، نهاده‌های عمومی ایجاد شده توسط دولت و مخارج آن در آموزش و پژوهش، حمل و نقل و ارتباطات و  . . . ، بر بهره‌وری و تولید بنگاه‌های خصوصی و شرکت‌های دولتی تأثیر می گذارد، نهاده‌های مذکور به عنوان کالای غیررقیب استثناء ناپذیر، توسط دولت تولید و عرضه شده و بخش خصوصی انگیزه ای جهت تولید آن ندرا. از این رو، هر بخشی که قادر باشد تا از نهاده‌های عمومی فوق‌الذکر بیشتر بهره‌مند گردد؛ از تولید و بهره‌مندی بیشتر برخوردار خواهد بود.

بازارهای مالی و رشد اقتصادی

پایداری و تداوم رشد اقتصادی وابسته به جذب آثار رشد در اقتصاد و انعطاف پذیری نظام اقتصادی نسبت به شوک‌های داخلی و خارجی است. ساختار بازارهای چهارگانه اقتصاد (پول ، سرمایه، کار و کالا) در ارتقای سطح بهره‌وری و شتاب رشید اقتصادی، موضوعی مهم به شمار می رود: به طوری که، اختلال در هر کدام از بازارهای فوق‌الذکر و عدم کارکرد صحیح آنها در حالت ساختار نامطلوب این بازارها، تخصیص بهینه منابع و تصحیح قیمت‌های نسب عوامل تولید و ایجاد فضایی رقابتی را دچار مشکل می‌نماید. مجموعه عوامل فوق‌الذکر، فرآیند رشد و توسعه اقتصادی را به تأخیر می انداز. در بین بازارهای مزبور، نقش بازارهای مالی، - شالم : بازار پول و سرمایه- در هر دوی مدل هی رشد برون‌زا و درون‌زا مورد توجه قرار گرفته و به نقش و تأثیر مثبت آنها در رشد اقتصادی تأکید شده است. در مدل‌های سنتی با بنیادگرایی سرمایه ای، توسعه بازارهای مالی با تسهیل و تسریع تجهیز پس‌اندازها، نقش قابل ملاحظه‌ای در انباشت سرمایه دارد. در الگوهای جدید توسعه بازارهای مالی، بر نرخ پیشرفت فنی تأثیر می گذارد و از این طریق با تعیین درون‌زای آن، رشد را شتاب می بخشد. مطالعات متعددی که درباره رابطه بین رشد بازارهای مالی و رشد اقتصادی انجام یافته است: وجود رابطه‌ای مثبت و معنی‌دار بین شاخص های توسعه بازار مالی و رشد GDP واقعی را تأیید می نماید.

شومپیتر توسعه ساختار بازار مالی را به عنوان جزء لاینفک شد اقتصادی مورد اشاره قرار می‌دهد. جان هیکس توسعه بازار سرمایه را به عنوان علت اولیه انقلاب صنعتی در انگلستان می داند. گلداسمیت، مک کینون و شاو، کمیت و کیفیت خدمات ارائه شده توسط نهادهای مالی را در رشد و توسعه اقتصادی مورد توجه قرار می‌دهد. پاتریک رابطه علی بین توسعه مالی و رشد اقتصادی را بررسی نموده و نتیجه می‌گیرد که جهت علیت با توجه به مراحل و درجه توسعه یافتگی تغییر می‌یابد. در مراحل و درجات اولیه رشد، توسعه بازار مالی، علت رشد اقتصادی بوده است؛ لیکن در مراحل بالاتر رشد اقتصادی، تأثیر آن بر رشد کمرنگ تر می‌شود. کینگ ولوین (1993) نیز معتقدند که کشورهای با سیستم مالی پیشرفته، از تشکیل و تخصیص کاراتر سرمایه و در نتیجه نرخ‌های رشد بالاتری برخوردار می‌باشند. همچنین، بنا بر مطالعه این دو سطح اولیة توسعه مالی می تواند به عنوان شاخص پیش‌بینی کنندة‌ نرخ‌های آتی رشد اقتصادی باشد. مطالعه کینگ بیان می دارند که خدمات مالی عرضه شده توسط بازارهای مالی باعث گسترش فعالیت‌های نوآوری و بهبود کارآیی می‌شود.

برای نیل به یک تصریح مناسب از اثر رشد بازار دارایی‌ها مالی بر رشد اقتصادی، ابتدا تصریح خاصی از تابع تولید ارائه خواهد شد. این تابع شامل: نیروی کار، سرمایه فیزیکی و در نهایت یک جزء اضافی به عنوان متغیری است که نشان دهنده وضعیت توسعه مالی می باشد.

مدل های رشد درون زا بر عواملی تأکید دارند که برای مسیر رشد بلندمدت اقتصاد تعیین کنده هستند؛ بنابراین، تکنیک‌های همپارچگی کاملاً مفید و قابل استفاده می‌باشند.

تصریح و برآورد تابع بلند مدت تولید کل می‌تواند تحت تأثیر سه عامل قرار گیرد: رشد سرمایه، رشد نیروی کار و پیشرفت فنی(شامل افزایش کارآیی). در مدل‌های رشد نئوکلاسیک سعی بر آن بوده است تا رشد بلندمدت را به آثار متغیرهای تعیین کننده برون زا نسبت دهنده، که از آن جمله همین متغیر پیشرفت فنی می باشد. در مقابل، تئوری‌های رشد درون‌زا، رشد بلند مدت اقتصاد را فراتر از تغییرات متغیرهای برون‌زا، نظیر پیشرفت فنی می دانند. تفاوت مهم این دو نظریه آن است که آیا بازدهی به مقیاس در هر یک از توابع تولید، ثابت است یا فزآینده بنابراین، به طور ضمنی این نکته مطرح می شود که تغییرات فزآینده این متغیرها منجر به بازدهی غیرکاهنده در توابع تولید خواهند شد. بنابراین، مدل‌های رشد درون‌زا بخش‌هایی از اقتصاد را مشخص می کنند که سبب اثرگذاری بر مسیر رشد بلند مدت اقتصاد می شوند.

مطالعات انجم شده در اقتصادهای تازه صنعتی شده نظیر: مطالعه کیم و لاو، نشان می‌دهند که یک از مهم‌ترین منابع رشد اقتصادی در کشورهای تازه صنعتی شده، انباشت سرمایه است. گفته می شود که در این کشورها بیش از 80 درصد نرخ رشد تحت تأثیر عامل سرمایه و انباشت آن در اقتصاد بوده است. این نتیجه برخلاف یافته‌هایی است که در پنج کشور صنعتی شده به دست آمده است؛ چرا که در آنها مهم‌ترین عامل رشد، همان پیشرفت فنی ارزیابی شده‌است. در یک مطالعه تطبیقی میان سنگاپور و هنگ کنگ که یانگ انجام داده است، بار دیگر بر نقش انباشت سرمایه فیزیکی در اقتصاد سنگاپور و رشد آن تأکید شده است.

در اینجا سوال اصلی که باید به آن پاسخ داده شود، آن است که آیا رشد بازارهای مالی و توسعه و گسترش آنها می تواند به افزایش کارآیی سرمایه انباشت شده، بیانجامد و از سوی دیر، سبب افزایش نرخ پس انداز و بنابراین، ازدیاد نرخ سرمایه‌گذاری و در نهایت تراکم سرمایه گردد؟

توسعه مالی باید از دو سو بر رسد اقتصادی اثر داشته باشد. از یک سو، سبب توسعه بازارهای مالی داخلی می شود که می‌تواند به افزایش کارآیی در سرمایه انباشته شده، منجر گردد و از سوی دیگر، سبب افزایش نرخ پس‌انداز و بنابراین، ازدیاد نرخ سرمایه‌گذاری و در نهایت تراکم سرمایه می شود. بدیهی است که این امر ممکن است، همیشه رخ ندهد. برای مثل، اگر پس اندازه‌ها بتوانند جذب دارایی‌های خارجی و سرمایه‌‌گذاری‌های خارج از کشور شوند، این حالت منتفی خواهد بود. در انگلستان، افزایش واسطه‌های مالی منجر به کاهش نرخ پس انداز داخلی در خلال دهه 1980 گردید.

بنابراین می‌توان گفت که گسترش بازارهای مالی می‌تواند هم بر کارآیی سرمایه انباشت شده و هم بر حجم انباشت شدة آن مؤثر باشد. نکته بعدی که باید مورد توجه قرار گیرد، بحث مجرای اثر گذاری است. این مسئله‌ای است که مک کینون و شاوبه  آن اشاره کرده‌اند در حالی که این نکته اولین بار توسط گلداسمیت بیان شده بود. گلداسمیت ارتباط مثبت میان توسعه بازار مالی و سطح تولید ناخالص ملی سرانه را روشن کرده است. پس از وی، این نکته به شکل بسیار گسترده‌ای در سال 1991 توسط ربلوبررسی گردید. وی نوعی از تابع تولید را در نظر می‌گیرد که در آن برای سهولت محاسبات، تولید فقط تابعی از حجم سرمایه فرض می شود:و  به ترتیب: نشان دهنده تولید و حجم سرمایه فیزیکی در زمان t می‌باشند و A  و نرخ پس انداز () با s و در نهایت، نشان د ادن تولید نهایی سرمایه فیزیکی با  خواهیم داشت:از معادلة (2) نرخ رشد محصول بر حسب نرخ پس‌انداز  و تولید نهایی سرمایه فیزیکی  قابل حصول است. در این حال، مدل‌های مک کینون و شاو (1973) و کاپور اثر توسعه بازارهای مالی را بر افزایش رشد اقتصادی از طریق متغیر پس انداز  نشان داده‌اند، اما گلدسمیت (1969) این اثر گذاری اثر رشد بازارهای مالی بر رشد اقتصادی) را از طریق افزایش کارآیی سرمایه فیزیکی  توضیح داده است. مدل‌های جدید رشد دورن زا اثر گذاری توسعه بازارهای مالی بر رشد اقتصادی را بیشتر از طریق افزایش در تولید نهایی سرمایه فیزیکی مطرح می نمایند؛ تا از طریف متغیر پس انداز.

تکنیک‌های همپارچگی به بحث درباره برآورد و تشخیص روابط بلندمدت میان متغیرها و بنابراین، درصد مشارکت آنها در رشد بلندمدت می پردازند. بکارگیری این تکنیک‌ها رد مطالعاتی، نظیر: بررسی و و مقدم در تابع کاب داگلاس مشهند است. این دو، علاوه بر  متغیرهای متعارف کار و سرمایه، از یک متغیر اضافی برای نشان د ادن وضع تجاری نیز استفاده کرده‌اند؛ و بر همین اساس، رشد تولید در طول دو دهه اخیر را برای کشور فرانسه به دست آورده‌اند. در اینجا، مفاهیم مشابهی از کار این دو به کمک گرفته شده و اثر توسعه بازار مالی بر مسیر رشد بلندمدت در اقتصاد ایران بررسی می گردد.

برای این منظور، روابط همپارچگی بلندمدت میان متغیرهای لحاظ شده در تابع تولید و سهم هر یک از آنها در افزایش رشد اقتصادی، طی سال‌های مورد بررسی تحلیل می گردد.

برای این منظور، بروابط همپارچگی بلند مدت میان متغیرهای لحاظ شده در تابع تولید و سهم هر یک از آنها در افزایش رشد اقتصادی، طی سال‌های مورد بررسی تحلیل می‌گردد. برای متغیر توضیح دهنده گسترش بایزار مالی ا زیک متغیر جانشین به عنوان متغیر اعتبار استفاده می‌شود.

تابع تولید را می توان به شرح زیر بیان نمود:

درایو معادله = y محصول، k سرمایه فیزیکی . l نیروی کار و Cxedit متغیر اعتبار می باشد به طوری که . (Credit)   

با مثبت شدن مشتق اول تابع فوق نسبت به متغیر اعتبار واضح است که اثر گسترده شدن بازار دارایی مالی بر رشد اقتصادی مثبت است. در ثانی چنانچه مدل بر حسب شکل لگاریتم آن تصریح گردد. متغیر  کشش اعتبار مالی نسبت به رشد اقتصادی است.

مقاله رضایت شغلی و اثرات آن بر جامعه

مقاله رضایت شغلی و اثرات آن بر جامعه

مقاله رضایت شغلی و اثرات آن بر جامعه

مقاله رضایت شغلی و اثرات آن بر جامعه

 مقدمه

از آنجا که بیشتر عمر ما در محیط کار سپری می شود و بسیاری از روابط و مناسبات ما در طول ساعات کار شکل می گیرد، می توان از کار به عنوان بخش بسیار مهمی از زندگی یاد کرد. با توجه به اهمیت ابعاد مختلف کار در زندگی انسانها ، می توان گفت که رضایت شغلی و تمایل به انجام کار نیز تأثیر بسزایی در نحوه خشنودی انسانها از وضعیت زندگیشان دارد. از سوی دیگر، سلامت روانی انسانها نیز دز گرو همین رضایت شغلی است،چنانکه می توان گفت انسانهایی که دستخوش نارضایتی شغلی هستند، دچار استرسهای شدیدی در زندگی خانوادگی و اجتماعی می شوند. بررسیهای انجام گرفته، نشان می دهد که تقریباً در تمامی مشاغل استرس وجود دارد، اما میزان و تأثیر آن به لحاظ  نوع و ماهیت استرس و خصوصیات شخصی افراد، در مشاغل گوناگون، متفاوت است ( پارکز، 1992، ص 57 )

از جمله مشخصات یک سازمان سالم، این است که سلامت جسمی و روانی کارکنان، به اندازه تولید و بهره وری مورد توجه قرار گیرد. در جامعه سالم،‌ مسئولیت سازمانهای تولیدی، منحصر به تولید هر چه بیشتر کالا و خدمات سود آور نیست و مدیران سازمانهای چنین جوامعی می دانند که تولید بیشتر، نتیجه و محصول مدیریت اثر بخش است. مدیریت اثر بخش نیز بدون توجه  و اعتقاد به سلامت روانی کارکنان حاصل نمی شود. در مورد اهمیت توجه به بیماریهای روانی در محیط کار، کافی است بگوییم که هیچ پدیده ای به اندازه سلامت روانی برای کارگر اهمیت ندارد ( ساعتچی، 1375، ص 91).شیوع و گستردگی استرس در محیط کار، محققان را بر آن داشته است که به تحلیل گسترده این موضوع در سازمان و تأثیر آن بر عملکرد کارکنان بپردازند. عده ای  از صاحبنظران رفتار سازمانی تا آنجا پیش رفته اند که استرس را « بیماری شایع قرن» نامیده اند و معتقدند دامنه این بیماری، به علت پیچیدگی روز افزون سازمانها، ابرازها و روشها، درصورت عدم برنامه ریزی صحیح افزایش خواهد یافت. این تحقیق شامل پنج فصل کلیات، پیشینه و ادبیات تحقیق، یافته و تجزیه و تحلیل داده ها و نتیجه گیری و پیشنهادات است.

بیان مسئاله :

در زندگی همه افرادی که در یکی از مشاغل مختلف جامعه فعالیت می کنند، استرس وجود دارد و به اشکال مختلف به آنها فشار وارد می کند. تحولات شغلی تغییرات سازمانی، انتقالات، ترفیعات ، تغییر حقوق، دستمزدها، تنبیهات شغلی و همچنین دگرگونیهای اجتماعی، از جمله مسائلی هستند که به نحوی بر فرد تأثیر می گذارند و او را دچار آشفتگی، نگرانی یا تشویق می کنند. این نگرانیها و تشویقها در مشاغل مختلف، متفاوت است. با وجود آنکه آمارهای دقیق در مورد میزان تنش ( استرس) به هنگام کار در مشاغل مختلف در دسترس نیست، ولی براساس تخمین و مطالعات انجام گرفته می توان بر آوردهایی را در این مورد ارائه داد. مثلاً‌ آکادمی پزشکان خانوادگی امریکا تخمین می زند که حدود  کسانی که در محل کارشان مورد بازدید و ارزیابی قرار گرفته اند، دارای نشانه هایی از تنش هستند. نتایج بررسیهای انجام شده در کشور ما نیز، بیانگر این است که استرس، نقش عمده ای را در محیطهای اداری و کارمندی، وقتی آشکار می شود که بدانیم گسترده عظیمی از نیروهای فعال جامعه را این قشر تشکیل می دهد. به نظر می رسد که عوامل استرس زا در مشاغل اداری، با توجه به ماهیت و شکل کار، متفاوت است، به خصوص در آن دسته از مشاغل و محیطهای اداری که دارای روابط و مناسبات ارباب رجوعی است و کارمندان بیشتر در ارتباط و تعامل با مسائل و مشکلات مردم قرار دارند، این تفاوت بیشتر به چشم می آید. تحقیق حاضر در مورد سازمان و تشکیلاتی (‌ اداره کل مالیاتهای غرب تهران)‌ انجام گرفته است که بخش عمده ای از آن به لحاظ ماهیت و ویژگیهای شغلی: دارای روابط و مناسبات ارباب رجوعی بسیار و نیز وجود عوامل استرس زا، تا چه اندازه موجب استرس کارمند گردیده و این فشارها و استرسها تا چه اندازه رضایت شغلی وی را تحت تأثیر قرار می دهد تا با توجه به مطالبی که پیش از این مندرج گردید، بدلیل اهمیت سلامت روانی و جسمی و رضایت شغلی کارکنان، و به منظور ارتقای عملکرد و بهره وری سازمان، با بررسی این نکته، سعی در به حداقل رساندن عوامل استرس زا و به تبع آن خود استرس و تنش در سازمان کنیم.

هدف تحقیق:

بطور کلی، هدف اصلی این تحقیق، ررسی تأثیر استرس شغلی بر رضایت شغلی کارمندان اداره کل مالیاتهای غرب تهران است تا بتوان عوامل مؤثر بر استرس و رضایت شغلی کارکنان را شناسایی کرد.

 ضرورت و اهمیت تحقیق:

با در نظر گرفتن اهمین رضایت شغلی و سلامت جسمی و روانی، و نیز وجود منابع متعدد استرس، بویژه در مشاغل صنعتی، بررسی اثر استرس برسلامت روان و رضایت شغلی کارکنان، اهمیت بسزایی دارد، چرا که استرس زیاد و شدید، اصولاً  سلامت افراد را به مخاطره انداخته و از خشنودی و رضایت آنان می کاهد ( کورمن، 1999،ص171).

نیجه تحقیقات متعدد، مؤید اثر استرس بر سلامت جسمی و روانی افراد است. اختلالات قلبی- عروقی و بطور کلی بیماریهای روان- تنی نتیجه عامل استرس است. کوپر و ساترلند( 1987) دریافتند که سلامت روانی کارکنان صنایع نفت امریکا در مقایسه با جمعیت عمومی ، نا مناسب تر بوده و سطح اضطراب این افراد، به گونه معنا داری بالاتر بوده است. نتایج پژوهشها در این زمینه، بیانگر تأثیر منفی و غیر انکار استرس بر سلامت جسمی و روانی افراد و نیز بر رضایت شغلی آنهاست. لوی( 1990) به نقل از سازمان بهداشت جهانی
( W.H.O) اعلام کرده است که  جمعیت کارمندی ازشغل خود راضی نیستند و 90 درصد آنها میگویند که شغلشان درجهت اهداف زندگیشان نیست(جلالی،1380، ص52 ).

گستردگی عظیم قشر کارمند در جامعه ما و نتایج آماری تحقیقات مختلف، که نشانگر نارضایتی کارمندان از شغل خویش است، جملگی بیانگر اهمیت و ضرورت تحقیقات بیشتر برای تشخیص اولویتهای بهداشت روانی در محیط کار و عوامل مرتبط با آن است.

سؤالات تحقیق:

سوال اصلی تحقیق: « آیا استرس شغلی بر رضایت شغلی کارکنان تأثیر دارد؟»

سوالات فرعی تحقیق:

1- آیا ماهیت کارکنان بر رضایت شغلی آنها موثر است؟

2- آیا نحوه ارتباط کارمندان با همکاران خود بر رضایت شغلی آنها موثر است؟

3- آیا نحوه ارتباط کارمندان با رؤسای خود بر رضایت شغلی آنها مؤثر است؟

 فرضیات تحقیق:

فرضیه اصلی: « استرس شغلی بر رضایت شغلی کارمندان مؤثر است.»

فرضیات فرعی:

1- ماهیت کار کارمندان ، بر رضایت شغلی آنها مؤثر است.

2- نحوه ارتباط کارمندان با همکاران خود بر رضایت آنها مؤثر است.

3- نحوه ارتباط کارمندان با رؤسای  خود بر رضایت شغلی آنها مؤثر است.

 متغیرهای تحقیق:

متغیر مستقل: استرس شغلی

متغیر وابسته: رضایت شغلی

متغیر های تعدیل کننده: سن- جنسیت- وضعیت تأهل- سابقه کار- میزان تحصیلات - نوع شغل.

 واژگان تخصصی تحقیق:

استرس: استرس، به معنای فشار، واژه ای است که از فیزیک به رعایت گرفته شده است. به عبارت بسیار کلی و ساده، استرس حالتی است در روان و تن که ناشی از وارد شدن فشارهای روحی یا جسمی به فرد است، بنابراین شاید فشار عصبی، معادل دقیقی برای استرس نباشند ( الوانی ، 1379، ص 287 ).

استرس شغلی: در واقع به استرس تجربه شده توسط یک فرد خاص، در یک موقعیت شغلی خاص، اطلاق می شود( علیا، 1379، ص 40 )

رضایت شغلی: مجموعه ای از احساسات سازگار و ناسازگار که کارکنان با آن احساسات، به کار خود می نگرند، می باشد ( دیویسو نیوسترون 1985،ص42).

کادر تشخیص مالیات: از نظر نوع و ماهیت کار، بیشتر با ارباب رجوع سر و کار داشته و دارای تعامل و ارتباط زیاد با مؤدیان مالیاتی است( علیا، 1379،ص4).

کادر پشتیبانی : شامل کارمندان قسمتهای امور عمومی، حسابداری و اداری است و ماهیت و نوع شغل آنان به گونه ای است که با مؤدیان مالیاتی، ارتباط کمتری دارند و بیشتر فعالیتهای پشتیبانی را انجام می دهند و به عنوان نیروی ستادی در سازمان تلقی می شوند( علیا، 1379،ص4)

 قلمرو تحقیق:

- قلمرو موضوعی: بررسی تأثیر استرس شغلی بر رضایت شغلی کارکنان.

- قلمرو مکانی:  اداره کل مالیاتهای غرب تهران.

- قلمرو زمانی: این تحقیق در مقطع زمانی سال 83 انجام می گردد.

 محدودیتهای تحقیق:

محدودیتهای زیر در پژوهش حاضر، قابل توجه است:

1- با توجه به اینکه در موضوع مورد پژوهش، متغیرهای بسیاری مطرح است، به دلیل امکان پذیر نبودن بررسی همه آنها به طور همزمان ، تعداد محدودی از متغیرها مورد بررسی قرار می گیرد. طبقاً این مسأله ، نتایج حاصل از پژوهش را تحت تأثیر قرار می دهد.

2- کم بودن حجم نمونه ( n=30 ) محدودیتهایی را در تعمیم نتایج ، ایجاد خواهد کرد.

3- از آنجا که این پژوهش از نوع مطالعه همبستگی است. بنابراین روشهای تجربی دقیقتری مورد نیاز است تا تأثیر متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش بهتر مشخص شود.

4- عدم توجه و دقت کافی در تکمیل پرسشنامه، می تواند نتایج را مخدوش کند.

 مبانی نظری تحقیق:

تعریف استرس و دیدگاههای مربوط به آن:

استرس(Stress ) واژه ای انگلیسی است که از علم فیزیک گرفته شده و به معنای فشار است. در زبان فارسی واژه « فشار روانی» را در مقابل استرس به کار می برند. به طور کلی امروزه واژه استرس برای بیان فشار روان - تنی کاربرد همگانی یافته و به فشار روحی، فشار عصبی و تنیدگی ترجمه شده است. به نظر اسکالر، فشار روانی، وضعیت پویایی است که در آن فرد با فرصت، محدودیت یا نیازی مواجه می شود که مرتبط با چیزی است که وی تمایل به آن دارد و نتایج حاصل از آن، برای او مبهم، نامطمئن و در عغین حال با اهمیت است. هانس سلیه اصطلاح استرس را به « درجه سوخت و ساز بدن بر اثر فشارهای زندگی» تعریف می کند. وی فشار روانی  را مجموعه ای از واکنش های عمومی انسان نسبت به عوامل ناسازگار و پیش بینی نشده خارجی و داخلی می داند که هرگاه  تعادل و سازگاری فرد به علت عوامل خارجی یا داخلی از بین برود، بروز می کند ( شاملو، 1366،ص83).

پژو هشگران بر این باورند که دریک تعریف مناسب از استرس، باید تعامل بین فشار زاهای خارجی و پاسخهای جسمانی و روانشناختی فرد را در نظر گرفت و این تعامل یه ساده است و نه قابل پیشگویی، چون از شخصی دیگر و از روزی به روز دیگر تغییر می کند. این تغییر ، به این دلیل رخ می دهد که استرس با ارزیابیهای شناختی فرد از وقایع ، ارتباط نزدیک و پیچیده ای دارد ( علیا، 1379،ص10).

 نگرشهای مختلف نسبت به استرس:

با توجه به تعدد دیدگاهها نسبت به استرس و عدم ارائه تعریف واحدی از آن- که مورد قبول عموم باشد - اینک به دیدگاههای مهمی که درباره موضوع استرس مطرح است، اشاره می کنیم:

1- نگر ش مبتنی بر پاسخ: پاسخهای خاصی هستند که انعکاس یک موقعیت را بر فردی که تحت فشار و استرس است، تغیین می کنند. این نگرش، استرس را یک پاسخ خاص به ارگانیزم می داند ( کران ول وارد، 1380،ص21).

2- نگرش مبتنی بر محرک: در این نگرش فرض بر این است که همه موقعیتها و محرکهای محیطی، استرس زا هستند. اگر چه ممکن است در بعضی از موارد، منجر بخ بروز پاسخ  استرس شوند( کروان زل وارد، 1380، ص21).

3- نگرش مبتنی بر کنش متقابل: این الگو توسط ریچارد لازاروسارائه شده است و بیان می دارد که استرس زمانی رخ می دهد که تعادل بین خواستها و منابع تأمین کننده،  به هم می خورد و تاکید می کمد که این تعادل یا بی تعادلی ماهیتی پیشرونده دارد. بعلاوه این نگرش بیانگر تأثیر متقابل فرد برمحیط و محیط بر فرد است( راس والتمایر، 1377،ص27).

4- الگوی خبر پردازی: این الگو بین استرسهای روانشناختی، فیزیولوژیک، و بیوشیمیایی تفاوت قایل می شود. این مدل هم عامل استرس زا و هم پاسخ را با هم در نظر می گیرد، اما تأکید دارد که نمی توان استرس را بدون تعبیر و تفسیر محرک به عنوان عامل استرس زا، شناخت.  بنابراین تأکید مدل خبر پردازی،  بر ارزیابی شناختی و توجه فرد است ( علیا، 1379، ص17).

ماهیت استرس:

بسیاری از محققان، ویژگیهای زیر را در مورد ماهیت استرس بر می شمرند:

- استرس را لزوماً نباید به عنوان یک پدیده منفی در نظر گرفت. بارکاسمی گوید: « مقدار معینی از فشارهای روحی، اثرات مثبت و حتی دلپذیر دارد و به سازندگی در نسل بشر می انجامد.

- عامل استرسزا در  همه اشخاص آثار یکسانی بر جا نمی گذارد. زیرا هر فردی دارای در خاصی از انرژی سازگاری است یک محرک، ممکن است برای یک فرد، استرس ایجاد کند ولی نتواند در دیگری استرس به وجود آورد.

- دراسترس، عواملی چون زمینه، شرطی شدن، استرسهای پیشین در فرد ، مدت زمان و شدت استرس نقش مهمی ایفا می کنند.

- هنگامیکه فرد در معرض محرکهای تنش زا قرار می گیرد،  استرس متوجه بخشهای ضعیف و آسیب پذیر می شود. تحقیقات نشان داده است که کلیه افرادی که مدتهای مدیردر موقعیتهای تنیدگی زای شدید قرار می گیرند، هرگز حالت سلامتی  جسمانی، زیست شناختی و روانشناختی پیشین خود را دوباره بدست نمی آورند.

- مهمتری محققی که مفهوم استرس و نقش  تعیین کننده آنرا در بیماریها مطرح نمود، هانس سلیه بود. از دیدگاه سلیه، محرک ،  عامل استرس زا است و میان استرس و عامل بوجود آورنده آن، تفاوت وجود دارد. سلیه( 1952 ) یک تئوری تفصیلی برای نشان دادن چگونگی واکنش موجود زنده به استرس ارائه داد. به نظر وی، در صورت بروز استرس شدید و ناگهانی که باعث به هم خوردن تعادل حیاتی می گردد، تمام دستگاههای بدن واکنش نشان می دهند که این واکنشها مجموعاً سندرم «تطابق عمومی» ( G.A.S )نامیده می شوند. خصوصیات این سندرم از نظر وی ، عبارت است از  ازدیاد ترشحات هورمونهای بخش قشری غده فوق کلیه بر اثر تحریکات غده هیپوفیز مغز که در نتیجه منجر به واکنشهای فیولوژیک شدید می شود و درجه مقاومت بدن را کاهش می دهد( علیا،1379، ص12). 

انواع استرس:

در یک تقسیم بندی جدید، بعضی از محققان ، استرس را به سه نوع منفی و خنثی و مثبت تقسیم می کنند:

الف- استرس منفی: منشأ آن وضعیتهای پرفشار، احساسات به هم گره خورده، تنشهای عصبی، نیازهای شخصی دیگر و رویاروییهای ناخوشایند است.

ب- استرس خنثی: نگرشها و رفتارهایی است که در  ابتدا، احساسات منفی را بر می انگیزد. اما باید آنها را خنثی بدانیم. چون اگر احساسات را به نحو مناسبی کنترل کنیم و دیدگاه صحیحی در مورد آنها داشته باشیم، حتی می توانند تجارت مثبتی به شمار آیند.

ج- استرس مثبت: هیجانهایی که مثبت یا خوشایند تلقی می شوند و موجب استرسهای خوشایند می گردند مانند ارتقا شغل ( جلالی، 1380، ص37).

 عوامل بوجود آورنده استرس:

عوامل ایجاد کننده استرس را می توان به دو دسته عوامل فردی و گروهی تقسیم کرد. عوامل ایجاد کننده استرس فردی را می توان متعارض در نقش، ابهام در نقش ،  تعارض در هدفهای فردی،  اتفاقات و تغییرات غیر منتظره در زندگی شخصی و ... نام برد. البته باید در نظر داشت که شخصیت و روحیه افراد در دچار شدن آنان به استرس،  بسیار مؤثر است. تحقیقات نشان داده است که افراد دارای شخصیت گونه« الف» نسبت به افراد دارای شخصیت گونه« ب» ، زمینه مساعد تری برای ابتلا به استرس دارند. از جمله عوامل ایجاد کننده استرس گروهی ، می توان به تعارضاتی که بین افراد و گروهها اتفاق می افتد،  هدفهای متعارض بین رئیس ومرئوس، کارگر وکارفرما، کارمند و ارباب رجوع اشاره کرد. در تقسیم بندی دیگری، عوامل موجد استرس را به عوامل درون سازمانی و برون سازمانی تقسیم می کنند. از جمله عوامل ایجاد کننده استرس درون سازمانی، می توان به خط مشی های سازمانی ، ساخت سازمانی، شرایط فیزیکی سازمان، و فراینده های سازمانی اشاره کرد. نابسامانیهای اقتصادی، تزلزل سیاسی، نامساعد بودن محیط اجتماعی و....نیز می توانند جزء عامل مؤجد استرس برون سازمانی محسوب شوند ( الوانی، 1379، ص289)

رابطه بین استرس و دفاع ایمنی:

سیستم ایمنی یکی از پیچیده ترین سیستمهای بدن است. و ظیفه آن محافظت از بدن در برابر عفونت هاست و از آنجاییکه ارگانیزمهای عفونی، در خلال فرآیند تکامل، به ترفندهای موذیانه ای مجهز شده اند، سیستم ایمنی ما هم به ترفندهای زیر گانهای دست یافته است. ظاهراً این رویدادها از طریق باز داری فعالیت سیستم ایمنی بر احتمال خطر و وفامت بیماریها می افزایند. مطالعات مختلف  نشان داده اند که در هنگام استرس، بیماریهای عفونی افزایش می یابند. محققان دیگر نیز اظهار می دارند که ممکن است بین سرطان و استرس رابطه وجود داشته باشد. برخی از پژوهشگران، حتی ادعا کرده اند که موفق به شناسایی « شخصیت مستعد سرکان» شده اند ( سلطانی راد، 1375،ص96).

علایم و نشانه های استرس:

به طور کلی نشانه های استرس می توانند فیزیولوژیکی، روانی، یا رفتاری باشند. علایم فیزیولوژیکی شامل ضربان قلب،  تغییر آهنگ نفس،  تغییرات فشار خون، سردرد، زخم معده و اختلالات گوارشی، حملات قلبی، اختلال در سوخت وساز بدن و ..است. علایم روانی استرس ممکن است به صورت عصبانیت، اضطراب و دلشوره، افسردگی، عصبی شدن، حساسیت، تنش و احساس ملالت و بیهودگی ظاهر گردد. علایم رفتاری استرس، ممکن است به صورت بی خوابی ، کم غذایی یا بالعکس اشتهای کاذب، افزایش تعداد سیگار در سیگاریها، شتابزدگی در سخن گفتن و تعجیل و بیقراری در انجام دادن امور،بروز نماید. در سازمان آثار رفتاری استرس، به صورت تأخیر، غیبت، تعارض، ترک خدمت، بی علاقگی به کار و مانند آن قابل مشاهد است (الوانی، 1379،ص297).

کران ول وارد ( 1380) انواع واکنشها نسبت به استرس را اینگونه بر می شمارد:

1- واکنشهای احساسی: شامل زود رنجی، عصبانیت یا تخطی، اضطراب، احساس نا امیدی یا افسردگی، چرخش از حالت غرور به افسردگی، کناره گیری از مردم.

2- تجزیه فرایند های فکری: یعنی ناتوانی در  بوضوح فکر کردن. چهارفرایند فکری که احتمالاً بوسیله استرس تجزیه می شوند عبارتند از : دریافت اطلاعات، حل مسئاله و تصمیم گیری، خلاقیت، و بازیابی اطلاعات.

3- بیماری های جسمی.

4- شاخصهای رفتاری: از جمله عادت به خواب کم، آشامیدن بیش از حدالکل، کم اشتهایی یا پراشتهایی، قرار ملاقات فراموش شده یا تأخیر، اجتناب از تماس با مردم، کار جبرانی خارج از وقت اداری، تغییر رفتار در رانندگی و..

5- واکنشهای مثبت نسبت به استرس: به استرس به طریق مثبت پاسخ دادن، فرد را قادر می سازد که با فشار همراه باشد. اما به واکنشهای منفی نباید اجازه داد که مدتی طولانی ادامه پیدا ادامه پیدا کند.

 

مقاله بررسی و مقایسه رشد صنعت در کشورهای مختلف و ایران


مقاله بررسی و مقایسه رشد صنعت در کشورهای مختلف و ایران

مقاله بررسی و مقایسه رشد صنعت در کشورهای مختلف و ایران

مقاله بررسی و مقایسه رشد صنعت در کشورهای مختلف و ایران 

مقدمه

فصل اول :چراباید صفتی شدن رامورد مطالعه قراردهیم؟

فصل دوم : ارزشیابی تطبیقی از راهبردهای توسعه و عملکرد اقتصادی در یازده اقتصاد نیمه صنعتی  

فصل سوم : بررسی رشد صنعتی ایران راهبرد توسعه صادرات صنعتی

فصل چهارم : توسعه صنعت با دید صادرات ضرورت اقتصاد ملی است

مقدمه:

چرا باید صنعتی شدن را مورد مطالعه قرار دهیم؟

صنعتی شدن محور توسعه است. شاید بتوان گفت که از انقلاب صنعتی انگلیس به بعد، صنعتی شدن عمیقترین تغییر منحصر به فرد در بافت اقتصادی و اجتماعی جوامع بوده است. رژیمهای اروپای شرقی و اتحاد شوروی با عزمی راسخ در معرض این فرایند قرار گرفتند. ژاپن با سرعیتی اعجاب انگیز و با پیامدهایی مهم برا اقتصاد جهانی، صنعتی شده است. بسیاری از کشورهای  در حال توسعه با سرعی بسیار در حال صنعتی شدن اند.اینها رخدادهای جدا افتاده نیستند. صنعتی شدن یک جامعه، پیامدهای برای بسیاری از جوامع دیگر دارد. ما فقط باید به منشأ پوشاک، لوازم مصرفی باداوام، اجزاء قطعات اتومبیل نگاه کنیم، تا ماهیت پیچیده و پراکند ة تولید صنعتی را تشخیص دهیم. این رشد صنعت در سراسر جهان ممکن است تصورات متضاد بسیار ایجاد کند:

رایس جنکینز

نگاهی گذار به گونگی توزیع صنایع جهان، بی درنگ شکاف بین جهان توسعه یافته و جهان سوم را آشکار می سازد. کشورهای سرمایه داری توسعه یافته جمعیت جهان، بوجود آورنده 64 درصد از صنایع کارخانه ای جهانند و بیش از نیمی از نرژی جهان را مصرف می کنند. جهان سوم، با زنزدیک به  جمعیت جهان، فقط 14 درصد از کالاهای صنعتی جهان را تولید و تنها  انرژی جهان را مصرف می کند.

(بانک جهانی، 1990؛ یونیوز، 1990)

برخی از نویسندگان، این امر را به منزلة رابطه ای متقابلا سود بخش تلقی می کردند. که به موجب آن، کشورهای مختلف در تولید آن کالاهایی که در آن نستبا بهتر بودند، بکوشند.

  •  مصرف گرایی غرب
  •  نقش نیروی کار ارزان قیمت جهان سوم در تولید صادرات برای بازراهای جهان اول
  •  شهرگرایی و رشد زاغه نشینی در بسیاری از شهرهای جهان سوم
  •  اشتغال همراه با شرایط بدکار
  •  بیکاری وبیکاری پنهان
  •  دسترسی نابرابر به تکنولوژی و دانش فن آوری
  •  آلودگی محیط زیست

اما هیچکس. با هر نظری در مورئ صنعتی شدن و اثرات جانبی آن، نخواهد گفت که صنعت با مطالعات توسته غیر مرتبط است. این تحقیق به بررسی اهمیت صنعتی شدن برای کشورهای درحال توسعه امروز می پردازد.

آیا تولید برای توسعه اهمیت دارد؟

درست همانطور که انقلاب انگلیس و انقلابهای بعدی ‘ برای اولین بار امکان پایان دادن به فقر و کمبودهای مادی و  رنج و درد آنها انسان را فراهم کرد

(کی چینگ، 1982)، صنعتی شدن نیز اغلب مهترین وسیله توسعه جهان سوم تلقی شده است. این نظر مورد بحثهای بسیار داغی قرار گرفته است.

آیا صنعتی شدن لازم است؟

باورهای بسیار قوی درموافقت و مخالفت با ای نظر که صنعتی شدن پیش نیاز توسعه اقتصادی است، وجود دارد. از یک طرف، صنعتی شدن در افزایش ظرفیتهای تولیدی و بهره وری نقش محوری دارد. این فرایندها به طور کلی با رشد مقیاس،  تخصصی گرایی و مکانیزه شدن مرتبط می شوند. بعضی از کشورهای جهان سوم، مثل برزیل و سایر کشورهای تازه صنعتی شده شرق و جنوب شرقی آسیا، باطی چنین مسیرهای صنعتی شده اند. با این وصف ، بعضی از افراد استدلال می کنند که این الگوی برای اکثلر کشورهای جهانسوم قابل به کارگیری نیست و از آن نوع توسعه اقصادی که تکنولوژی مقیاس کوچک را در کشاورزی و صنعت، برای ایجاد اشتغال بیشتر مورد استفاده قرار می دهد حمایت می کنند.

معیارهای برای ارزیابی صنعتی شدن

ما برای بررسی این که آیا صنعتی شدن خوب است یا بد، به معیارهای نیاز داریم که بتوانیم فرآیند و آثار صنعتی شدن ار ارزیابی می کنیم.

چنین معیارهایی را چگونه انتخاب می کنیم، برای مثال، انتخاب رشد اقتصادی به مثابه یک معیار، تصویر متفاوتی را ارائه می دهد.و تا انتخاب، مثلا، تأثیرات زیست محیطی. اما هیچ یک از این معیارها نه تصویر کاملی به ما ارائه می دهند و نه یک ارزیابی تماما مثبت و تاما منفی. معیارهای بسیار دیگری مانند ایجاد ثروت، توزیع ثروت، تاثیرات متفاوت بر زنان و مدران، بسط و گسترش قابلیتهای تکنولوژیک، ایجاد اشتغال و مهارتها، تغییرات فرهنگی و تأثیرات ایجاد شده در مردم شهر و روستا، هزینه ها مالی صنعتی شدن و ایجاد بدهیها نیز وجود دارند که، اگر فقط بخواهیم چند تایی را مثال بزنیم،  می توانیم مورد استفاده قرار  داد.

این که چگونه عیراها را انتخاب کنیم، تا حدودی بستگی به آن دارد که چه چیزی را می خواهیم دریابیم. برای مثال، این کتاب نشان می دهد که اگر از دیدگاه مسائل مبتنی بر جنسیت به صنعتی شدن نگاه کنیم، مسائل و سؤالاتی متفاوت از مسائل و سؤالات ناشی از معیارهای مشخا اقتصادی مطرح  خواهد شد. انتخاب معیار به چارچوب نظری مورد استفاده بستگی دارد.برخی از نظریه ها مسائل و موضعات معینی را مورد تاکید قرار می دهند، در حالی که نقش دیگر سائل و موضوعات را کم اهمتی تلقی می کنند.

سود و زیان صنعتی شدن

به طور کلی، این اعتقاد قوی وجود داشته که توسعه امری آشفته، اما ضروری است؛ و نیز صنعتی شدن بخش دشواری اطز توسعه،ؤ اما برا تامین نیازهای اساسی مردم لدزم است. این اعتقاد  که سالهای بسیار رایج بوده است، مبتنی برای این فرض است که جهان سوم باید راه کشورهایغربی را دنبال  کند. این امر به نوبه خود، به معنای صنعتی شدن به رغم همه جنبه های  منفی و ناخوشنایند آن بود. به عبارت دیگر،‌اثار جدنبی منفی وجود داشتند، اما اکنون در پرتو تجربیات صنعتیش دن در اواخر قرن بیستم، چه در کشورهای توسعه یافته و چه در کشورهای در خحال توسه، تردید و مورد این که آیا این آثار جانبی واقعا ناچیزند و یا بهای بیش از حد سنگینی اند که باید پردخت شوند،‌اغاز شده است.از این رو ، این کتاب در عین این که صنعتی شدن را به مثابه یک فرایند بررسی می کند، به کاوش در مورد پیامدهای مثبت و منفی آن نیز می پردازد.

آثار جانبی منفی که صنعتی شدن ممکن است به همره داشته باشد، چیستند؟

  •  بیگانگی (یعنی در هم شکستن روابط  و شبکه های اجتماعی) و ورود فزاینده معیارهای بازرا در زندگی روزمره
  •  شهرنشینی سریع توام با فقر، مسکن نامناسب، تسهیلات زیر بنایی در حال تلاشی، بهداشت نامناسب و درسترسی اندک به تعلیم و تربیت
  •  زوال محیط زیست ا زطریق آلودگی صنعتی هوا و آبراهها.

در باره سود و زیان صنعتی شدن، هیج بحث کاملا روشنی وجود ندارد. وزن نسبی ای سود و زیانها در طول زمان و از محلی به محل دیگر، تغییر می کند. اما، هم اکنون افراد بسیاری این آثار جانبی را چنان نگران کننده می دانند که راه پذیرفته شده”توسعه از طریق صنعتی شدن” به شدت زیر سوال رفته است.

 صنعتی شدن و توسعه

پش از این گفتیم که درک صنعتی شدن، مطالعه و بررسی نظریه را طلب می کند. این تحقیق صنعتی شدن را از طریق دو دیدگاه نظری که در طول سه دهة گذشته بر مطالعات توسعه مسلط بوده اند به اخصار برسی می کند:

  •  ساختار گرایی – که با سیاستهای حمایت گرایانه برای به بار آوردن رشد صنعتی پیوندخورده است.
  •  نو = لیبرالیزم – که با سیساتهایی که بیشتر ب طرف بازار جهت داده شده اند، پیوندخورده است.

این دو نظریه کلان توسعه اقتصادی  را می توان مستقیما به استراتژیهای و یا الگوهای صنعتی شدن ربط داد.

ساختار گراها در بحثهای خود از مداخلة دولت در برنامه های صنعتی شدن دفاع می کنند، خواه این مداخله وضع مقررات مربوط به تعرفه تجارت باشد و خواه تولید مسقیم توسط شرکتهای دولتی.  از طرف دیگر، نو – لیبرالها استدلال می کنندکه اگر بازرا را کترل نکنیم و به حال خود گذاریم این بازار برای توسعه اقتصادی داور بسیار کاراتری خواهد بود.

ساختار گراها اهمیت خود  - اتکایی بیشتر در کشورهای در حال توسعه را در خورد استدلال قرار می دهند، در حالی که نو –لیبرالها بر  ادغام  در بازرا جهانی تاکید می کنند. خود اتکایی به سیاستهی صنعتی شدن از طریق ایجاد صنایع جانشینی واردات، که طی آن کالاهایی که قبلا وارد می شند، دیگر در داخل تولید خواهنند شد، منجر می‌شود. ساختار گراها استدلال می کنند که فقط وقنی که تولیدات داخلی، خداقل در مرحله اولیه یا مرحله صنعت نوپا ، در مقابل رقابت خارجی حمایت شود، این هدف قابل دسترسی است. درمقابل این عقیده، نظر ادغام در بازار جهانی به طور تلویحی بر صنعتی شدن بتنی بر صادرات تاکید می کند.نو-لیبرالها استدلال می کنند که صادرات فقط وقتی می تواند با قیمت های بازار جهانی رقابت کندکه تولیدات از قید اهرامهای کنترل قیمتها مانند تعرفه های تجاری، رها شوند.

چنین تفسیرهای رقیبی از توسعه،  در خلائی تاریخی قرار ندارند. نظریه ها رهنمودهای سیاستی آنها، هریک در زمانهای متفاوتی پرنفوذ بوده اند. در این جا دو نکته را باید مورد تاکید قرار داد:

  • برتری ریکرد نظری خاصی در در هر دوره زمانی واحد اغلب پاسخی است به ، و یا پیشرفتی است نسبت به، نظرات برتری که پیش از آن وجود داشته اند. برای مثال، برتری و تسلط تفکر نو – لیبرالی در دهة  1980، پاسخی به نفوذ ساختارگرایی در 20 تا 30 سال قبل از آن بود.
  • نفوذ یک نظریة اقتصادی خاص نمی تواند از‌آن دورة‌تاریخی که رهنمودهای سیاستی آن نظریه در طی آن به کار برده شده‌اند، مجزار شود. حتی از دهة 1960 به بعد، اقتصاد جهانی از مراحل متعددی گذشته است. در دهه 1960، محصولات با نرخ بی سابقه ا رشد کردند. این وضعیت مساعدی را برای استفاده از سیاستهای  ساختارگرا، که در بالا خطوط  کلی آن ترسیم شد، ایجاد کرد. اما این رشد و گسترش با بحران نفت درسال  1973 متوقف شد. این رشسد در اواخر دهة 1970 دوباره بالاگرفت و سپس در سرتاسر 1980 در رکودی فرو نشست. در این دو دهه، شرایط صنعتی شدن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نامساعد شد و راههای مناسب برای خروج از آن روکود به تشدید، در سیاستهای نو – لیبرال جستجو شدند.

راههای متعددی وجود دارند ک از طریق آنها، اقتصاد بین المللی فرایند صنعتی شدن را در کشورهای جهان سوم تعیین می کند.

سطح کلی فعالیتهای اقتصادی،  که به شرایط اقتصادی جهان پیوند خورده است، شد توید صنعتی در کشورهای کمتر توسعه یافته را تعیین می کند. رشد صادرات صنعتی تحت تأثیر عواملی چون رشد تجارت جهانی، دسترسی به بازارهای کشورها توسعه یافته و میزان اقدامات حمایت قرار دارد.

در سترس بودن سرمیاه جهت سرمایه گذاری، به شکل مستقیم خارجی و یا از طریق وامها نیز از سوی شرایط اقتصادی بین اللملی  تعیین می‌شود. همان وطور که تجربیات اخیر در مورد بحران بدیها نشان داده اند، فقدان سرمایه بین  المللی می تواند توسعه صنعتی را بطور جدی تضعیف کند.

تعییرات تکنولوژیک، موقعیت کشورهای مختلف را تحت تأثیر قرار می دهد. پیشرفت و سایل حمل و نقل و ارتباطات هزینة انجام فعالیتهای اقتصادی – تجاری را در مسافتهای طولانی کاهش می دهد. این امر مزیت تولید در نزدیکی بازار نایی را کنتر می ند. تغییرات تکنولوژی تولید می توانند مزیت نسبی محلهای متفاوت تولید را برای کالاهای خاص تحت تأثیر  قرار دهند. سرعت تغییرات  تکنولوژیک در بعضی صنایع می تواند این امکان را برای کشورهای کمتر توسعه یافته فراهم سازد که شکاف تکنولوژیکبین خود و کشورهای توسعه یافته را کاهش دهند و به توان رقابت پذیری در سطح بین المللی دست یابند.

-تغییرات در سازماندهی در شرکتهای صنعتی،  هم در کل شرکت وهم در سطح واحدهای تولیدی،  می توانند چشم انداز صنعتی شدن در کشورهای کمتر توسعه یافته را تحت تأثیر قرار دهند. این تغییرات با پیشرفتهای تکنولوژیک در ارتباطند. برای مثال،  به کارگیری شیوه های مدیریت ژاپنی، از جمله عرضة “قطعات که با روش کامپیوتری شده کنترل موجود تسهیل می شود، می تواند بر مزایایی نسبی مکانهای متفاوت برای عرضه کنندگان، اثر مهمی بگذارد.

 رشد صنعت و تجارت جهانی

دورة بعد از جنگ جهانی دوم تا به حال، می تواند به طور مفیدی به دو دورة کوچکتر تقسیم شود. یکی تا اوایل دهة  1970 و دیگری از اوایل دهة 1970 تا زمان حال، دورة‌ اول، که اغلب به آن به مثابه دورة رونق طولانی اشاره می شود، شاهد سریعترین رشد صنعتی بود که جهان تا به حال تجربه کرده است. بین سالهای 1948 و 1973، تولید صنعتی جهان با نرخ متوسط 6 درصد در سال رشد کرد. برای به دست دادن تصوری در مورد سرعت این فرایند، بد نیست به خاطر بیاوریم که در طول انقلاب صنعتی بین سالهای 1780 و 1830، تولید صنعتی جهان فقط با نرخ 6/2 درصد در سال رشد کرد؛ یعنی با سرعت کنتر از نصف سرعت دوره بعد از جنگ ( بین استاک 1984).

با این همه، دهه های 1970 و 1980 از نظر رشد صنعتی با نرخهای پایین‌تری مشخص می‌شود، به ویژه بعد از افزایش نفت در سال 1973. با این وصف، این ارقام فقط در مقایسه با دستاوردهای دهه های 1950 و 1960 پایین بود، ولی از نظر استاندارد تاریخی کاملا قابل احترام محسوب می شدند.

 

مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی


مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی

مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی

مقاله درباره آفازی (آنومی)

فراهم کردن منبع برای تمرینات بالینی، تحقیقات در آفازی و همچنین تحقیقات روان - زبان شناختی

 

فصل اول
معیار سازی تست نامیدن در مقوله‌های اسامی و افعال
1-1 بیان مسئله
2-1 کاربردهای عمومی
3-1 تعریف مفاهیم

فصل دوم (مباحث نظری)
1-2 مقدمه
2-2 مدل پردازش واژگانی
3-2 مکانیسم‌ها
- سطح بازشناسی
- پردازش معنایی
- برونداد واژگان
4-2 آسیب‌ها
- سطح بازشناسی
- درونداد واژگانی
- پردازش معنایی
- برونداد واژگانی
5-2 کاربردهای کلینیکی مدل‌واژگانی
- جدول ارزیابی تکالیف واژگانی

فصل سوم (معرفی تست)
1-3 مقدمه
2-3 موارد کاربردی مجموعه
3-3 ساختار تست
- انتخاب گزینه
- طبقه‌بندی اطلاعات قراردادی
- شکل دستوری افعال در مجموعه
4-3 ساختار لیست‌های تطبیق داده شده
- بسامد
- سن فراگیری
- میزان آشنایی
- شاخصهای دیگر
- قابلیت تصویر
- پیچیدگی بینایی
5-3 زیرگروه لیست‌ها
6-3 اطلاعات بدست آمده از شرکت‌کنندگان سن بدون آسیب مغزی
7-3 نحوه استفاده و اجرای این مجموعه بعنوان یک وسیلة ارزیابی
8-3 فرمهای معرفی
9-3 راهنمائی‌هایی برای ارزیابی و آزمودن بیماران آفازیک
10-3 ارزیابی رفتارهای بیمار آفازیک

فصل 4 (اجرای تست)
1-4 ساختار تست شی و عمل
- شماره آیتم
- هدف
- پاسخ اولیه
- مدت زمان ارائه پاسخ
- یادآوری
2-4 شرایط تحصیلی و سنی شرکت‌کنندگان
3-4 جداول ارزیابی
- نامیدن اسامی
- نامیدن افعال

فصل 5 (بحث و نتیجه‌گیری)
1-5 تهیه جدول آماری
2-5 نتیجه‌گیری
3-5 جداول نتایج
• تست نامیدن اسامی
• تست نامیدن افعال

واژه‌نامه
منابع

مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی


مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی

مقاله درباره آفازی یا آنومی یا زبان پریشی

مقاله درباره آفازی (آنومی)

فراهم کردن منبع برای تمرینات بالینی، تحقیقات در آفازی و همچنین تحقیقات روان - زبان شناختی

 

فصل اول
معیار سازی تست نامیدن در مقوله‌های اسامی و افعال
1-1 بیان مسئله
2-1 کاربردهای عمومی
3-1 تعریف مفاهیم

فصل دوم (مباحث نظری)
1-2 مقدمه
2-2 مدل پردازش واژگانی
3-2 مکانیسم‌ها
- سطح بازشناسی
- پردازش معنایی
- برونداد واژگان
4-2 آسیب‌ها
- سطح بازشناسی
- درونداد واژگانی
- پردازش معنایی
- برونداد واژگانی
5-2 کاربردهای کلینیکی مدل‌واژگانی
- جدول ارزیابی تکالیف واژگانی

فصل سوم (معرفی تست)
1-3 مقدمه
2-3 موارد کاربردی مجموعه
3-3 ساختار تست
- انتخاب گزینه
- طبقه‌بندی اطلاعات قراردادی
- شکل دستوری افعال در مجموعه
4-3 ساختار لیست‌های تطبیق داده شده
- بسامد
- سن فراگیری
- میزان آشنایی
- شاخصهای دیگر
- قابلیت تصویر
- پیچیدگی بینایی
5-3 زیرگروه لیست‌ها
6-3 اطلاعات بدست آمده از شرکت‌کنندگان سن بدون آسیب مغزی
7-3 نحوه استفاده و اجرای این مجموعه بعنوان یک وسیلة ارزیابی
8-3 فرمهای معرفی
9-3 راهنمائی‌هایی برای ارزیابی و آزمودن بیماران آفازیک
10-3 ارزیابی رفتارهای بیمار آفازیک

فصل 4 (اجرای تست)
1-4 ساختار تست شی و عمل
- شماره آیتم
- هدف
- پاسخ اولیه
- مدت زمان ارائه پاسخ
- یادآوری
2-4 شرایط تحصیلی و سنی شرکت‌کنندگان
3-4 جداول ارزیابی
- نامیدن اسامی
- نامیدن افعال

فصل 5 (بحث و نتیجه‌گیری)
1-5 تهیه جدول آماری
2-5 نتیجه‌گیری
3-5 جداول نتایج
• تست نامیدن اسامی
• تست نامیدن افعال

واژه‌نامه
منابع

مقاله ورشکستگی و اثرات آن


مقاله ورشکستگی و اثرات آن

مقاله ورشکستگی و اثرات آن

مقاله ورشکستگی و اثرات آن 

فصل اول 

اعمال حقوقی تاجر ورشکسته قبل از تاریخ توقف

فصل دوم

اعمال حقوقی تاجر ورشکسته در دورة توقف

فصل سوم

اعمال حقوقی تاجر ورشکسته بعد از صدور حکم ورشکستگی

مقدمه:

اشخاص در طول زندگی خود ممکن است دچار مشکلات اقتصادی گردند، به‌طوری که قادر به پرداخت دیونی که برعهده دارند نباشند و دارایی آنها کفاف پرداخت بدهی آنها را ندهد، پیش آمدن این حالت برای تجار بیشتر محتمل است، زیرا لازمة عمل آنها قبول مخاطرات اقتصادی است و آنها همچنانکه ممکن است سود ببرند احتمال دارد به عللی سرمایه خود را از دست برهند و دیون زیادی پیدا کنند و در این صورت است که مسأله ورشکستگی بروز می‌کند، از آنجائیکه آثار ورشکستگی نه تنها شامل تاجر می‌شود، بلکه اغلب وضعیت اقتصادی دیگران را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و به منافع جامعه ارتباط پیدا می‌کند، دولتها به منظور حمایت از اشخاص ثالث علی‌الخصوص طلبکاران فعلی ورشکسته در مسأله بدهکاری و طلبکاری تجاری دخالت کرده و با وضع مقررات قانونی آنها را از مداخله در اموال خود ممنوع نموده و از شبکه اقتصادی کشور خارج سازند. عده‌ای از تجار و شرکتهای تجارتی با علم به‌اینکه در وضعیت توقف و ورشکستگی قرار داشته و قادر به تأدیه دیون خود نیستند و یا بدون آگاهی از چنین وضعیتی اقدام به معاملاتی می‌نمایند. بررسی آثار اعمال حقوقی آنها بسیار مهم می‌باشد. بنده در این تحقیق، ابتدا: تحت عنوان “کلیات“ به تاریخچه ورشکستگی و تعریف آن می‌پردازم. سپس اعمال حقوقی تاجر ورشکسته را در سه فصل با عناوین “اعمال حقوقی تاجر ورشکسته قبل از توقف“ ، “اعمال حقوقی تاجر ورشکسته در دوره توقف“ و “اعمال حقوقی تاجر ورشکسته بعد از صدور حکم ورشکستگی“ مورد رسیدگی قرار می‌دهیم.

الف: تاریخچه ورشکستگی به طور کلی

از زمانی که معاملات بین مردم رایج شد، موضوع طلبکاری و بدهکاری نیز به‌وجود آمد. با پیدایش بدهکاری مواردی پیش می‌آمد که شخص قادر به تأدیه دیون خود نباشد، لذا موضوع مفلس به وجود آمده است. درنتیجه باید گفت از نظر تاریخی ورشکستگی به دورانهای بسیار قدیم بازمی‌گردد.

در حقوق رم نسبت به بدهکار تاجر و غیر تاجر که قادر به تأدیه دیون خود نبود با شدت عمل رفتار می‌شده است، به گونه‌ای که طلبکار می‌توانست شخص مدیون را توقیف کند یا بفروشد یا بکشد و اگر چند طلبکار وجود داشت، ممکن بود که هر یک به سهم خود این حق را اجرا کرده، مفلس را بکشند و پاره پاره نمایند. در الواح دوازده‌گانه که قدیمی‌ترین قانون مدون (451 قبل از میلاد) می‌باشد، چنین آمده است که اگر بدهکار از پرداخت بدهی خودداری کند، بستانکار می‌تواند با اطلاع حاکم او را تا دو ماه در خانه خود زندانی نماید و اگر ترتیبی برای پرداخت بدهی داده نشود می‌تواند او را بکشد یا به عنوان برده بفروشد. در قرون متاخر حقوق رم داین فقط حق داشت مدیون را در منزل خود حبس نماید تا دین خود را ادا نموده یا اینکه مدیون را مجبور به کسب و کار نموده تا از این طریق دینش بطور کامل استیفاء شود. از آنجائیکه نسبت به مفلس بدون تقصیر حس رأفت و مهربانی تا حدودی جانشین سنگدلی و قساوت شد، قانونی در زمان سزاریا اگوست وضع شد و مقرر نمود که اگر ورشکسته حساب خود را با تمام دارائی‌اش تسلیم کند، از تعقیب شخص او صرفنظر می‌شود و طلبکاران، فردی را معین می‌کردند تا اموال مدیون را جمع کرده و بین آنها به نسبت طلبشان تقسیم نماید.

با ملاحظه موارد بالا در می‌یابیم که اولاً: اصل سلب مداخله ورشکسته در اموال خود و تشکیل هیئت بستانکاران و تقسیم مال بین آنها از زمانهای قدیم در رم ایجاد شده است و ثانیاً: فرقی بین تاجر و غیرتاجر نبوده است.

در حقوق اسلام درست در زمانی که با ورشکسته به شدت برخورد می‌شد، از بدرفتاری با مدیون معسر نهی شده است. در این سیستم حقوقی فرقی بین تاجر و غیرتاجر نیست. هرکس که بدهی‌اش بیش از دارائی‌اش باشد مفلس است و درصورت ثبوت مطلب نزد حاکم شرع و صدور حکم، مفلس نامیده می‌شود و از دخالت در اموال خود ممنوع می‌گردد. البته برای آنکه مفلس محجور شده و از تصرف در دارائی‌اش منع گردد، باید شرایط چهارگانة ذیل محقق شود:

  • دیون مفلس نزد حاکم ثابت گردد.
  • دارائی او برای تأدیه دیونش کافی نباشد.
  • دیون مفلس حال باشد.
  • طلبکاران یا بعضی از آنان درخواست حجر مفلس را بنمایند.

اصولی که در دوره ترقی حقوق روم ایجاد شده است در حقوق اسلامی نیز کاملاً مشهود است، یعنی اصل تعلق اموال به هیئت طلبکاران و تقسیم آن بین غرماء و ممنوع بودن مفلس از تصرف در اموال خود معمول گردیده است.امروزه قوانین مربوط به ورشکستگی در بسیاری از اصول در همه‌جا یکسان است ولی به حسب اوضاع و احوال کشورها و از نظر شدت عمل یا ارفاقی که نسبت به شخص ورشکسته صورت می‌گیرد تفاوتهایی موجود است.

ب- تاریخچة ورشکستگی در ایران

در ایران اولین قانون دربارة ورشکستگی در سالهای 1303 و 1304 شمسی به تصویب رسید. قبل از آن، قوانین فقه اسلامی در این باره رعایت می‌شد. در قانون اصول محاکمات قدیم مصوبه ذیقعدة 1329 ه.ق افلاس به معنای شرعی مورد توجه قانونگذار بوده است و مقررات آن شامل همه افراد اعم از تاجر و غیرتاجر می‌گردید. البته قانونگذار بین مفلس عادی و مفلس متقلب و بی‌احتیاط قائل به تفکیک شده و درحالت دوم او را با نام ورشکستة به تقصیر مشمول مقررات جزائی دانسته است.چنانچه در تنبیه ذیل مادة 624 مقرر می‌دارد: “مقصود از مفلس غیر از ورشکسته به‌تقصیر و ورشکستة بی‌احتیاطی است که مجازات آن در قانون مجازات معین شده است“.در تاریخ 25/8/1310 قانونی به نام قانون اعسار و افلاس تصویب شد که در مقابل پدیدة افلاس سابق، که در عین حال در فقه از آن به عنوان اعسار نیز یاد می‌شد، پدیدة جدیدی تحت عنوان اعسار به وجود آمد. بموجب ماده یک این قانون: “معسر کسی است که به واسطة عدم دسترسی به اموال و دارائی خود موقتاً قادر به تأدیه مخارج عدلیه و یا محکوم به نباشد“ و به موجب مادة 2 قانون مزبور “مفلس کسی است که دارایی او برای پرداخت مخارج عدلیه یا بدهی او کافی نیست“. از مقایسة این دو ماده فهمیده می‌شود که عدم قدرت معسر به تأدیه مخارج عدلیه یا محکوم‌به موقتی و به خاطر عدم دسترسی او به اموال و دارائی‌اش است. درصورتی که نسبت به مفلس اولاً عدم قدرت موقتی نبوده و ثانیاً دامنة آن اعم از مخارج عدلیه و محکوم‌به است.

درباره نتیجه اعسار و افلاس باید گفت: در مورد معسر نتیجة حکم دادگاهی که رسیدگی می‌نماید این است که او را موقتاً از مخارج دادگستری یا از پرداخت دین معاف نماید. ولی نتیجة افلاس آن است که به موجب ماده 25 مذکور در فوق، دارائی مفلس توسط مدیر تصفیه‌ای که دادگاه معین می‌کند بین طلبکاران او تقسیم می‌شود. قانون اعسار و افلاس مصوب 25/8/1310 به وسیله قانون اعسار مصوب 20/9/1313 نسخ شد و به موجب مادة 39 قانون مزبور، تأسیس قضایی افلاس به کلی از این تاریخ از قانون عرفی ایران حذف گردید. از طرفی برابر ماده 33 قانون مزبور ناظر به ماده 707 آئین دادرسی مدنی از بازرگان به استثناء کسبه جزء دادخواست اعسار پذیرفته نمی‌شود و بازرگان مدعی اعسار مکلف است برابر قانون تجارت دادخواست ورشکستگی بدهد. بدین ترتیب قانون اعصار صریحاً بین تاجری که قادر به ادای دیون خود نباشد با شخص عادی که به واسطة عدم کفایت دارایی یا عدم دسترسی به مال خود قادر به تأدیه هزینه دادرسی یا دیون خود نیست قائل به تفکیک شده است.

همانطوری که در ابتدای بحث گفته شد، اولین قانون مربوط به ورشکستگی در حقوق ایران در سالهای 1303 و 1304 شمسی به تصویب رسید. در این قانون بین تاجر و غیرتاجر فرق گذاشته شد و مقررات آن با شرایطی خاص که خارج از نفوذ قوانین شرع بوده و شباهت کاملی به قوانین اروپایی داشته تنظیم شده است. پس از قانون مزبور، قانون تجارت در 600 ماده در 13/2/1311 به تصویب رسید که مواد 412 تا 575 به مبحث ورشکستگی اختصاص داده شده است. همچنین به منظور تسریع در امر ورشکستگی قانون ادارة امور تصفیه و امور ورشکستگی در 24 تیر ماه 1318 در 60 ماده به تصویب رسید.

بخش دوم: تعریف ورشکستگی و شرایط اساسی برای اعلام آن

الف: تعریف ورشکستگی

       به موجب قانون 412 قانون تجارت “ورشکستگی تاجر یا شرکت تجارتی در نتیجه توقف از تأدیه وجوهی که بر عهدة او است حاصل می‌شود…“ در حقوق انگلیس شخصی را که قادر به تأدیه دیون خود نباشد معسر می‌نامند و در صورتی ورشکسته تلقی می‌شود که حاکم ورشکسته علیه او صادر شده باشد. در نتیجه اعسار یک وضعیت مالی (Financial status) می‌باشد ولی ورشکستگی یک وضعیت قضایی (legal status) است، یعنی شخص از جهت قضایی ورشکسته نیست مگراینکه دادگاه او را ورشکسته اعلام نماید. حکم ورشکستگی در صورتی صادر می‌شود که شخص مرتکب یکی از اعمال ورشکستگی (Act of Bankruptcy) گردد. اعمال ورشکستگی عبارتند از:

  • مدیون به طور متقلبانه کلیة اموال خود یا قسمتی از آنها را به دیگری منتقل نموده یا هبه نماید. منظور از متقلبانه بودن انتقال این است که به قصد محروم ساختن طلبکاران از مطالباتشان و یا به منظور تأخیر در پرداخت مطالبات آنها صورت پذیرد.
  • مدیون به طور متقلبانه بعضی از دیان را بر دیگران از طریق انتقال قسمتی از اموال خود به آنها و یا به وثیقه‌گذاردن قسمتی از اموالشان به نفع یکی از آنها، مقدم بدارد. چنین ترجیحی توسط امین قابل ابطال خواهد بود. البته اگر منتقل‌الیه مال را در قبال دادن عوضی گرفته و دارای حسن نیت نیز باشد مورد حمایت قرار خواهد گرفت.
  • مدیون تمام اموال خود را به امین منتقل نماید تا او آنها را برای طلبکاران نگه دارد. با چنین انتقالی مدیون چه بسا تلاش خواهد کرد تا اموال خود را به طریقی غیر از اصول منصفانه حقوق ورشکستگی بین بستانکاران تقسیم و توزیع نماید.
  • مدیون به طور کتبی اعلام نماید که قادر به پرداخت دیون خود نیست.

البته این اعمال در صورتی منجر به صدور حکم ورشکستگی می‌شود که در مدت چهار ماه قبل از دادن دادخواست ورشکستگی انجام گرفته باشد.

در حقوق مصر مادة 195 قانون تجارت راجع به تعریف ورشکستگی مقرر می‌دارد: “هر تاجری که متوقف از تأدیه دیونش باشد در حالت ورشکستگی شمرده می‌شود و لازم است که ورشکستگی او به موجب حکم دادگاه اعلام گردد“.

ب- شرایط اساسی برای اعلام ورشکستگی

با توجه به مادة 412 قانون تجارت شرایط اساسی برای اعلام ورشکستگی عبارتند از اینکه اولاً: شخص تاجر باشد و ثانیاً: قادر به پرداخت دیون خود نباشد. مطالب مزبور را در دو مبحث جداگانه مورد بررسی قرار می‌دهیم:

تاجر بودن

به موجب مادة 412 ورشکسته می‌تواند شخص حقیقی یا حقوقی (شرکت) باشد. برای اینکه بتوان به فرد یا شرکتی ورشکسته خطاب کرد آن شخص باید تاجر و آن شرکت باید تجارتی باشد. به موجب ماده 1 قانون تجارت “تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجاری قرار بدهد“. قانونگذار در ماده 2 معاملات تجاری را احصاء نموده است. بنابراین کسی را که شغل معمولی‌اش معاملات مندرج در ماده اخیر باشد در صورت توقف از پرداخت دیونش، می‌توان ورشکسته اعلام نمود. البته به موجب ماده 33 قانون اعسار کسبة جزء مشمول مقررات ورشکستگی نیستند.

شرکتهای تجارتی نیز همان شرکتهایی هستند که در مادة 20 قانون تجارت پیش‌بینی شده‌اند که عبارتند از: 1-شرکت سهامی 2-شرکت با مسئولیت محدود 3-شرکت تضامنی 4-شرکت مختلط غیرسهامی 5-شرکت مختلط سهامی 6-شرکت نسبی 7-شرکت تعاونی تولید و مصرف.

باید متذکر شد که اگر قانونگذار در مادة 412 قانون تجارت شرکتهای تجارتی را هم ذکر نمی‌کرد، کلمة “تاجر“ شامل آنها می‌شد. زیرا ماده 4 قانون تجارت مقرر می‌دارد“، معاملات ذیل به اعتبار تاجر بودن متعاملین یا یکی از آنها تجارتی محسوب می‌شود: … 4-کلیة معاملات شرکتهای تجارتی“.

همانگونه که ملاحظه شد قانون تجارت کشور ما ورشکستگی را مختص تجار می‌داند. در حقوق مصر نیز به موجب مادة 195 قانون تجارت ورشکستگی مختص تجار است. قانون فدرال سوئیس مصوب 11 آوریل 1889 دربارة تعقیب بدهکار و ورشکستگی و قانون آلمان مصوب 10 فوریه 1877 دربارة تصفیة امور بدهکاران فرقی بین تاجر و غیرتاجر قائل نشده است. در حقوق انگلیس از زمان تصویب قانون هنری ششم مصوب 1542 تا قبل از تصویب قانون ورشکستگی 1867، ورشکستگی تنها نسبت به تجار قابل اعمال بود ولی از آن تاریخ به بعد فرقی بین تاجر و غیرتاجر نیست. در حقوق آمریکا نیز ورشکستگی تاجر و غیرتاجر را می‌توان صادر کرد.لکن به موجب بخش 4 و 5 قانون ورشکستگی آمریکا، ورشکستگی کشاورزان، شرکتهای راه‌آهن و راهسازی، بیمه، بانکها، و مؤسسات وام و مسکن را نمی‌توان صادر نمود.

دربارة تاجر این سؤال مطرح می‌شود که آیا برای تاجر شناخته شدن فرد، لازم است نام او در دفتر ثبت تجارتی موضوع مادة 16 قانون تجارت ثبت شده باشد یا نه؟ رویة قضایی محاکم فرانسه، ثبت شدن نام تاجر را در دفتر تجارتی لازم نمی‌داند، بلکه با درنظرگرفتن کلیة قراین و امارات شخص تاجر را تشخیص می‌دهند. در نظر محاکم ایران نیز همینکه وضعیت شغلی شخص با مواد 1 و 2 قانون تجارت منطبق باشد، کافی برای صدور حکم ورشکستگی است و نیازی نیست که نام تاجر در دفاتر ثبت تجارتی ثبت شده باشد. این چنین است رأی شعبة 25 دادگاه شهرستان تهران به تاریخ 15/9/1340 در پروندة کلاسه 603 به تاریخ 10/9/40 و رأی شعبة 26 به تاریخ 7/2/1351 در پروندة کلاسه 50/26/417 و رأی همین شعبة دادگاه به تاریخ 25/6/1352 در پرونده‌های کلاسه 45/744 و 50/109 و 50/333 ردیف‌های 515 و 514 و 513. در تمام این پرونده‌ها با اینکه نام تاجر در دفتر ثبت نشده بود، اما محاکم با توجه به قرائن و امارات و شهادت شهود مبنی بر تاجر بودن خوانده‌ها، مبادرت به صدور حکم ورشکستگی کردند در یکی از پرونده‌ها نسبت به صدور حکم ورشکستگی از دادگاه شهرستان اعتراض می‌شود. تقدیم اعتراض عبارت است از: شخص مشمول ورشکستگی تاجر نیست. زیرا ابتدا تقاضای اعسار نموده بود. ثانیاً این شخص فاقد دفاتر تجارتی بوده و تابحال اظهارنامه مالیاتی نیز نداشته است. نام او در دفاتر ثبت تجارتی نیز ثبت نشده است. دادگاه پس از اقامه شهود و ملاحظه نظر کارشناس چنین استدلال کرده است که:با احراز اینکه شخص به معاملات تجارتی اشتغال داشته و شغل معمولی او معاملات تجاری بوده است، بنا به حکم قانون تاجر شناخته می‌شود و نداشتن کارت بازرگانی و دفاتر تجارتی و عدم پرداخت مالیات بر فرض احراز صحت مانع از این نخواهد بود که شخص شغل معمولی خود را معاملات تجاری قرار داده و تاجر شناخته شود. مقررات مادة 15 قانون تجارت مؤید صحت این مدعاست. بعلاوه در نظامنامه مورخ 1310 اصولاً اقرار به عدم اشتغال به کار تجارتی در صورت احراز انجام معاملات تجاری مؤثر در مقام نخواهد بود. علاوه بر این، این استدلال که دین شخص تجاری نبوده و غیرتجاری است بی‌ارزش است، زیرا آنچه که مورد نظر قانونگذار در ماده 412 قرار گرفته سلب قدرت پرداخت است و علاوه بر آن وفق مادة 5 قانون تجارت کلیه معاملات تجار تجارتی محسوب است، مگر اینکه ثابت شود معامله مربوط به امور تجارتی نیست، گذشته از اینکه اگر سفته یا چک در روابط تجاری و بین بازرگانان رد و بدل شود، تجارتی تلقی می‌شود. ولو آنکه مطابق بند 8 ماده 2 ذاتاً تجارتی نباشد.

 مبحث دوم: توقف از تأدیه دیون

مادة 412 قانون تجارت صرفاً به این اکتفاء نموده است که “ورشکستگی تاجر ویا شرکت تجارتی در نتیجة توقف از پرداخت وجوهی که بر عهدة اوست حاصل می‌شود“ و تعریفی از توقف به عمل نیآورده است. این امر موجب اختلاف نظر بین حقوقدانان و محاکم شده است بطوریکه گروهی صرف عدم پرداخت دیون را کافی برای صدور حکم ورشکستگی می‌دانند و گروهی دیگر صدور حکم ورشکستگی را منوط به درنظرگرفتن مجموع اوضاع و احوال تاجر متوقف می‌دانند. دو نظر مذکور را در دو بند جداگانه مورد بحث قرار می‌دهیم:

بنداول: صدور حکم ورشکستگی تاجر به صرف عدم پرداخت دین

گروهی از حقوقدانان کشور ما صرف عدم پرداخت به موقع یک یا چند دین را بدون درنظرگرفتن وضع کلی مالی تاجر و اینکه دارائی واقعی او کمتر از بدهی‌های او است کافی برای صدور حکم ورشکستگی می‌دانند. چنانچه دکتر اعظمی زنگنه در این باره می‌گوید: “برخلاف آنچه در تعریف افلاس ملاحظه می‌شود برای اینکه تاجر ورشکست باشد لازم نیست که مجموع دارائی او کمتر از مجموع بدهی‌اش باشد بلکه کافی است که نتواند بطور عادی پرداخت بدهی‌های خود را بکند. علت اینکه قانون اینطور تصمیم گرفته این است که تحقیق مطابقت دارائی و بدهی مستلزم رسیدگی کامل و در حقیقت تصفیه کار تاجر است. اعلام ورشکستگی خود برای شروع به این کار می‌باشد“. ایشان معتقد نیست که در هر موردی بتوان حکم ورشکستگی تاجر متوقف را صادر نمود، بلکه باید دید آیا پیش‌آمدی که موجب تقاضای ورشکستگی شده بقدری شدید است که می‌توان تاجر را عاجز از ادامة عادی تجارت و ورشکست دانست یا اینکه سختی موقتی و قابل رفع است. دکتر ستوده می‌گوید: “توقف از تأدیه بدهی در حقوق تجارت ممکن است ارتباط به وضع مالی و دارائی و توانایی پرداخت احتمالی تاجر نداشته باشد. تاجری که دین خود را نمی‌پردازد، گرچه دارائی او کفاف پرداخت دیونش را هم بدهد، مشمول مقررات ورشکستگی می‌گردد. دکتر صقری در این باره می‌گوید: “توقف پرداختها با مفهوم عدم ملائت یعنی افزودن بودن بدهی بر دارائی همگونی ندارد. توقف پرداختن یک واقعیت دینامیک و باتحرک است که ارتباط تنگاتنگی با نوسانات و فراز و نشیب تجارتی دارد. در حالیکه افزون بودن بدهی بر دارائی یک واقعیت حقوقی به شمار می‌رود و از این جهت نباید مبنائی برای صدور حکم ورشکستگی باشد. وقفه در پرداخت دیون است که باید بخاطر حفظ حقوق اشخاص سلب اعتبارات مالی مدیون را موجب شود.

تعدادی از آراء محاکم نیز مؤید این نظر است. چنانچه شعبه 4 دیوانعالی کشورچنین مقرر داشته است که:

مراد از توقف در امور تجارتی عجز تاجر یا شرکت تجارتی است از تأدیه دین   و تعهدات خود و بالفرض اگر تاجری سرمایه او کمتر از دیون او باشد ولی بتواند به وسیله اعتباری که دارد تعهدات تجارتی خود را ایفاء نماید چنین تاجر یا شرکت تجارتی متوقف شناخته نمی‌شود“.همچنین هیأت عمومی دیوانعالی کشور به اتفاق آراء در رأی اصراری اینگونه ابراز نظر کرده است که:

بر طبق مادة 412 قانون تجارت، ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری در نتیجة توقف از تأدیة وجوهی که برعهده دارد حاصل می‌گردد و با توجه به سفته‌های واخواست شده که مستند دادخواست بدوی فرجامخواه بوده، دلیلی بر تأدیه وجوه آنها از ناحیة شرکت فرجامخوانده اقامه نگردیده و حسب محتویات پروندة اجرایی ثبت کلیة تاسیسات با زمین و ادوات مصوبه در آن اعم از ماشین‌آلات و وسایل برقی و لوله‌کشی دستگاه آتش‌نشانی در اثر مزایده در قبال بدهی که شرکت فرجامخوانده داشته به بانک تهران واگذار شده استدلال دادگاه بر اینکه انجام مزایده و عدم پرداخت وجه سفته‌ها صرفاً دلیل ورشکستگی شرکت فرجامخوانده نیست مخالف مادة 412 قانون تجارت بوده، لذا حکم فرجامخواسته بر طبق مادة 559 قانون آئین دادرسی مدنی به اتفاق آراء شکسته می‌شود…”.

بند دوم: صدور حکم ورشکستگی با درنظرگرفتن مجموع اوضاع و احوال تاجر متوقف

 گروهی از حقوقدانان صرف عدم پرداخت یک یا چند دین را کافی برای صدور حکم ورشکستگی نمی‌دانند، بلکه معتقدند که باید وضع کلی دارائی و مجموع اوضاع و احوال تاجر متوقف را جهت صدور حکم ورشکستگی مورد توجه قرار داد. بعضی از آنها در تأیید این نظر، آن را با واقعیات اقتصادی امروزه هماهنگ می‌دانند. دکتر آذری در تأیید رویة قضایی فرانسه همین نظر را می‌پذیرد.بر طبق این نظر توقف برای اینکه اعلام ورشکستگی را موجب شود می‌بایست حتماً مقارن و همراه وضعیت مالی پریشان و حتی لاعلاج تاجر باشد. دکتر انوری‌پور در این باره می‌گوید: “گرچه قانون بطور مطلق عجز از پرداخت بدهی را دلیل توقف دانسته و محاکم هم به محض رؤیت یک سفته واخواست شده بدون کوچکترین تحقیق یا مطالعه‌ای در وضع واقعی تاجر یا شرکت تجارتی اقدام به صدور حکم ورشکستگی می‌نماید ولی باید در این مورد دقت و بررسی بیشتری نمود تا در صورتیکه بتوان با راه‌حل بهتری وضع شکایت خواهان را نمود و از ادامه کار تاجر یا شرکت تجاری جلوگیری نکرد، از صدور حکم ورشکستگی غیرواقعی خودداری نمود.  بعضی از حقوقدانان با تمسک به چهار دلیل در تأیید این نظریه می‌گویند: “روح قانون موافق صدور حکم ورشکستگی به صرف عدم پرداخت دین نیست و تمایل بر احراز توقف واقعی دارد ...

تعدادی از محاکم نیز بر طبق نظریة دوم رأی داده‌اند.چنانچه هیئت عمومی دیوانعالی کشور در این باره مقرر می‌دارد:

“اعتراض فرجامخواه وارد است، زیرا مستفاد از مادة 412 و 413 قانون تجارت این است که در دعوی توقف اعم از اینکه از ناحیه تاجر یا طلبکاران او طرح شده باشد دادگاه باید از طریق رسیدگی به دفاتر تجارتی و صورت حساب دارائی ولدی‌الاقتضاء مدارک و اسناد دیگر به صحت و سقم ادعا رسیدگی و حکم مقتضی صادر نماید و صرف صدور چند فقره اجرائیه بر علیه تاجر بی‌آنکه دفاتر تجارتی ابراز و یا میزان دارائی و قروضش معلوم شده باشد کافی برای صدور حکم توقف نیست…“.

از مقایسة این رأی با رأی اصراری شمارة 3576-26/12/42 که سابقاً ذکر شد، روشن می‌شود که هیئت عمومی دیوانعالی نتوانسته است رویة واحدی را در مورد توقف از تأدیة بدهی و تفسیر مادة 414 قانون تجارت اتخاذ کند.در حقوق اسلام با توجه به اینکه یکی از شروط افلاس کمتر بودن دارائی شخص از دیونش است، نظریة دوم مورد قبول است. چون در این صورت شخص واقعاً قدرت پرداخت دیونش را ندارد. در حقوق فرانسه، تا این اواخر مسأله مورد بحث بوده است ولی رویة قضایی عملا به طرف دوم متمایل بوده‌اند تا اینکه مادة 3 قانون تجارت 1985 فرانسه وقفه را تعریف نموده و این نزاع‌ها فروکش کرده است. مادة مذکور مقرر می‌دارد: “حکم تصفیه جمعی نسبت به هر واحد اقتصادی در اثر عدم امکان پرداخت دیون با امکانات مالی بالفعل قابل صدور است.

در حقوق ایران با توجه به اینکه رأی وحدت رویه در این باره وجود ندارد، ضرورت وجود نصی که معنای توقف را بطور دقیق مشخص سازد احساس می‌شود و امید است که قانونگذار روزی این نقیصه را برطرف سازد.با توجه به روشن شدن معنای تاجر ورشکسته اکنون به سراغ فصل اول یعنی اعمال حقوقی تاجر ورشکسته قبل از دورة توقف می‌رویم.

 

مقاله نقش زنان روستایی در اقتصاد روستا


مقاله نقش زنان روستایی در اقتصاد روستا

مقاله نقش زنان روستایی در اقتصاد روستا

مقاله نقش زنان روستایی در اقتصاد روستا

فصل اول

نقش و حیطه کارزنان  در فعالیتهای غیر زراعی

فصل دوم

 ویژگیهای اجتماعی - اقتصادی فعالیتهای زنان روستایی منطقه

فصل سوم

نتیجه‌گیری و پیشنهادات

نقش و حیطه کارزنان در فعالیتهای غیر زراعی:

اقتصاد روستا، فعالیتهایی را در بر می گیرد که هر یک بر حسب گستردگی و وسعتی که دارد در ارتقاء درآمد روستائیان مؤثر می باشد. از این رو بررسی های انجام شده نشان می دهد که هر قدر امکان بهره گیری از منابع درآمد برای روستائیان متنوع تر و فراوانتر باشد سطح درآمد و رفاه آن جامعه بالاتر بوده است برای مثال روستاهای منطقه تالش به لحاظ برخورداری از امکان کشت محصولات متنوع (برنج، مرکبات، تنباکو) از درآمد نسبتاً بهتری برخوردار می باشند. یا مناطق ساحلی به لحاظ همجواری با دریا قادرند از طریق فعالیتهای توریستی یا ماهیگیری درآمد حاصل از کشاورزی خود را تکمیل نمایند. در عین حال عمده ترین فعالیتهای جانبی روستائیان که معمولاً در کنار زراعت صورت می گیرد به شرح زیر می باشد:

دامداری و پرورش طیور

دامداری و نگهداری از حیوانات بزرگ جثه در منطقه بسیار محدود بوده و تنها گاوداری در قسمت جلگه ای رواج دارد. در مناطق روستایی مورد مطالعه گاوداری عمدتاً به شکل سنتی و در جوار سایر اشتغالات کشاورزی صورت می گیرد. البته با رواج زندگی شهری و خصوصاً گسترش جاده های مواصلاتی که برای گاوهایی که در سطح روستا زندگی می کردند خطرآفرین می باشد. از تعداد گاوهای منطقه کاسته شده است. گاوداری در بین خانواده های نمونه نسبتاً رواج چندانی ندارد و اکثراً تنها به داشتن یک یا دو گاو اکتفا می نمایند که این گاوها تنها قادرند لبنیات خانواده را تأمین نمایند و  محصولی برای عرصه به بازار از آنها بدست می آید. در گاوداری به شکل سنتی معمولاً زن و مرد توأمان همکاری دارند لیکن برحسب نوع و وظایف سهم هر یک از آنها متغیر می باشد.

زنبورداری

شهرستان تالش سابقه دیرینه در پرورش زنبورعسل دارد. این شهرستان به واسطه برخورداری از آب و هوا و شرایط مناسب و میزان بارندگی مطلوب همواره پر از گونه های مختلف گیاهی است که فعالیت زنبورداری را آسان می نماید. بنابراین، استعداد خاص اقلیم جغرافیایی منطقه از نظر پوشش و تنوع گیاهی موجب شده تا تولید عسل در حد مطلوب باشد.

فرهنگ، آداب و رسوم و سنت مردم تالش به گونه ای است که بین فعالیت زن و مرد در امور مختلف کشاورزی تفاوت خاصی وجود ندارد.

زنان روستایی همگام با همسرانشان در تمام طول سال به فعالیتهای متعدد کشاورزی و دامپروری از جمله در زمینه پرورش زنبور عسل مشغول هستند؛ چرا که زنان روستایی منطقه دوش به دوش مردان و در برخی موارد حتی به تنهایی در اموری از قبیل موم بافی، استحصال عسل، برداشت عسل، تغذیه مصنوعی و انتقال  کندوها فعالیت دارند تعداد پرورش دهندگان زنان روستایی استان گیلان بیش از 250 نفر است به همین دلیل، استان گیلان به عنوان محل اجرا پروژه زنبور عسل با همکاری سازمان ملل خواربار کشاورزی (فائو) FAO مورد توجه قرار گرفت و انتخاب شد.اجراء پروژه زنبور عسل با همکاری فائو پروژه زنبورداری با همکاری فائو در سال 79 با تلاش دختر امور زنان روستایی و عشایری وزارت جهاد سازندگی سابق و مدیریت ترویج و مشارکت مردمی گیلان به اجرا آمد. این پروژه شامل فعالیتهای تولید عسل به منظور ایجاد درآمد برای قشر آسیب پذیر جامعه روستایی می شود.

هدف اصلی طرح فراهم نمودن امکانات مستقیم برای روستاییان زنبوردار به منظور تولید عسل و در نتیجه افزایش درآمد خانوار روستایی است. مخاطبان این طرح، زنان روستایی هستند این پروژه سعی دارد ابزار پیشرفت در زمینه تهیه وتولید عسل را به منظور افزایش درآمد و اهمیت غذایی خانوار به طور رایگان در اختیار زنان روستایی قرار دهند.

صنایع روستایی:

اگر چه روستا و زندگی روستایی با فعالیتهای کشاورزی عجین شده و کشاورزی نقش اصلی را در فعالیتهای توسعه روستایی دارد اما در سه دهه گذشته نقش فعالیتهای اشتغالزا موسوم به فعالیتهای خارج از مزرعه به عنوان فرصتهای تکمیلی اشتغال تولید به افزایش درآمد خانوارهای روستایی مورد توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان توسعه قرار گرفته است. 

انواع صنایعی که در روستاها ممکن است وجود داشته باشد:

الف : صنایع دستی و سنتی

ب : صنایع تبدیلی

ج : خدمات فنی و صنعتی روستاها

جان هامفری دلایل حمایت از صنایع کوچک مقیاس را وابسته به شرح زیر می داند:

1- صنایع کوچک دارای منافع ملی است، چنانکه با داشتن یک بخش صنعتی کوچک توانمند، می توان حضور متنوع کالاهای تولیدی و اشتغال کارآمد را تضمین کرد.

2- صنایع کوچک مقیاس بدون حمایتهای دولتی بوجود نخواهد آمد چرا که این صنایع دارای محدودیتهای از قبیل رسوخ به بازار است.

صنعتی شدن به عنوان قسمتی از راهبرد و توسعه همه جانبه روستایی در تحقق مهمترین اهداف توسعه روستایی نقش بسزایی داشته است.

در یک جمع بندی کلی از مطالعات صورت گرفته پنج اثر عمده صنعتی شدن و روستا را می توان اینگونه ذکر کرد:

الف : ایجاد اشتغال، افزایش درآمد، ثبات شغلی و درآمد

ب : کاهش مهاجرتهای روستایی

ج : کاهش نابرابری های منطقه ای با استفاده از منابع محلی و رونق کشاورزی

د: افزایش رفاه روستایی (مسکن، بهداشت، پس انداز) تغییر الگوی مصرف مواد غذایی و کالاهای مصرفی با دوام ، افزایش آگاهی ها و رونق آموزشی

هـ : گسترش صادرات

با توجه به مطالب ذکر شده باید اذعان داشت که در شهرستان تالش از انواع صنایع روستایی فقط صنایع دستی سنتی و صنایع تبدیلی آنهم بصورت محدود وجود دارد که در صنایع تبدیلی معمولاً زنان نقش خاصی ندارند.

صنایع تبدیلی - صنایع دستی:

صنایع تبدیلی در کلیه بخشهای صنعت وجود دارد که تعریفهای گوناگونی برای آن ارائه شده است.در بخش کشاورزی. صنایع تبدیلی به صنایعی گفته می شود که ارتباط مستقیم و تنگاتنگ با زیربخشهای مختلف بخش کشاورزی داشته باشد. در واقع این صنایع با تکمیل فرآیند تولید مواد کشاورزی و آماده سازی این محصولات، برای عرضه به بازار فروش و مصرف نقش ایفا می کند. این صنایع به تکنولوژی ساده وماشین آلات سبکی نیاز دارد که به آسانی می توان آنها را در مناطق روستایی ایجاد کرد. مواد اولیه این صنعت در روستاها به سهولت آماده است بخش سنتی کشاورزی زمانی به رشد و توسعه واقعی می رسد که همزمان با رشد تکنولوژی در دیگر بخشهای اقتصادی، از تکنولوژی در دیگر بخشهای اقتصادی، از تکنولوژی نو بهره بگیرد.

بهترین صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی شهرستان تالش کارخانه برنجکوبی است. در سال 1375 این شهرستان 83 کارخانه برنجکوبی داشته که به تبدیل شلتوک برنج به دانه برنج مشغول بوده اند. متأسفانه بجز این صنعت تبدیلی صنعت تبدیلی دیگری وجود ندارد و این حرفه نیز تا به این زمان صرفاً به مردان اختصاص داشته است و زنان در آن نقشی نداشته اند و مشکلات این بخش را می توان به دلایل زیر شرح داد:

- کمبود نقدینگی برای تولیدکنندگان

- عدم انگیزه سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران در مناطق روستایی به دلیل نداشتن امکانات مناسب و بازارسازی

- نبود خلاقیت در بسته بندیهای محصولات مختلف بویژه برای صادرات

- عدم تنوع در تکنولوژی تولید و استفاده از ماشین آلات قدیمی

- کمبود آموزشهای فنی و حرفه ای در مدارس

با توجه به مطالب ذکر شده می توان نتیجه گرفت که صنایع تبدیلی مواد غذایی، عامل مهمی در توسعه و گسترش کشاورزی و کشوری است به طوری که اگر در بعضی از محصولات شیوه های صحیح تبدیل و انبارداری مواد غذایی به کار گرفته شود، کشور از لحاظ تأمین این محصولات بی نیاز خواهد شد. با توجه به این عناوین و اهمیت فعالیت زنان در این زمینه موارد چندی برای تحقق اهداف توسعه صنایع تبدیلی و اشتغال زایی مؤثر زنان روستایی پیشنهاد می شود که با عملکرد و اجرای آنها زنان روستاهای تالش نیز می توانند در زمینه این صنعت به فعالیت بپردازند.

الف ) تسهیلات و حمایتهای دولت از زنان بخصوص زنان روستایی بیشتر شود تا آنها بتوانند از منابع اعتباری و تسهیلات بانکی به راحتی استفاده کنند.

ب ) الگوهایی برای مصرف بهینه محصولات کشاورزی و فرآوری و تولید فرآورده های سالم و مغذی خانگی توسط مروجان و کارشناسان زن برای خانوارهای شهری و روستایی ترسیم و به آنها آموزش شود.

ج ) از فارغ التحصیلان زن دانشگاهها در رشته های کشاورزی به عنوان سرمایه های علمی و فنی مورد نیاز بخش کشاورزی برای تولید بهتر و مرغوبتر و راه اندازی صنایع تبدیلی و همچنین برای نظارت و مشاهده استفاده شود.

د ) ایجاد روحیه تعاون و همکاری در بانوان و قدرتمندکردن سرمایه های جزیی در قالب تعاونی.

تولید صنایع دستی از جمله فعالیتهایی است که عمده ای از زنان را بخود مشغول نموده است. صنایع دستی انواع گوناگون محصولات را شامل می گردد از جمله این فعالیتها می توان حصیربافی - تولید وسایل چوبی، بافت قالی و قالیچه و بافندگی را نام برد که برخی از آنها مانند قالیبافی از فعالیتهای کاملاً زنان محسوب می گردد و برخی دیگر مانند ساخت وسایل چوبی جهت عرضه به بازار و حصیربافی از فعالیتهایی است که مردان نیز بدان اقدام می نمایند.

شکی نیست که صنایع دستی با سنتها و آداب و رسوم جامعه و تفکر و بینش هنرمندان و سازندگان و نیز محیط جغرافیایی و طبیعی رابطه مستقیم و بسیار نزدیک دارد. و به همین جهت از صنایع ماشینی متمایز می باشد.

در سال 1375 تعداد 1754 واحد صنایع دستی در شهرستان تالش فعال بوده است این واحدها توانستند 2548 نفر را به فعالیت مشغول نماید. انواع صنایع مورد نظر عبارتند از قالی بافی، گلیم بافی تولیدات دست بافت پشمی و سفالسازی ، گلیم بافی با بیشترین تعداد، 8/53 درصد شاغلان و سفالسازی با تعداد 4 واحد یک درصد شاغلان صنعت دستی این شهرستان را به خود اختصاص داده اند در کل 16 درصد کل شاغلان صنایع دستی استان در این شهرستان فعالیت دارند.در تالش بعد از انقلاب تولید گلیم به لحاظ مهاجرت برخی بافندگان از نواحی اردبیل و خلخال و تنگناهای ناشی از فرصت های شغلی نضج گرفته و حدود 400 دستگاه بافندگی در دهستانهای اسالم و حومه شهرستان تالش وجود دارد که سالیانه بیش از 000/10 مترمربع گلیم به بهای حدوداً 560 میلیون ریال تولید می نماید.

این فعالیتها معمولاً مختص بانوان شهرستان تالش می باشد که در زمانی که از کار کشاورزی فارغ می شوند به کارهای دیگر روی می آورند. همچنین در این شهرستان ساختن تنورهای سفالی نیز بر عهده زنان روستا می باشد.

سیاست ملی‌زنان روستایی جمهوری اسلامی ایران:

ارائه تصویری از جایگاه کنونی زنان در توسعه روستایی و موقعیت فعلی آنها به لحاظ نقش آنها در فعالیتهای اقتصادی و دیگر فعالیتها و در نهایت محدودیت‌ها و پایداری لازم جهت ارتقای نقش زنان روستایی در فرآیند تحول روستائی و یافتن راهکارهایی جهت رفع موانع اشتغال زنان روستایی و پیشگیری از نیروی آنان در توسعه از اهداف کلی ؟ به شمار می‌آید.

در حال حاضر نکته مهمی که مورد نظر و پذیرش سازمان ملل می‌باشد و در آمار و ارقام جهانی نیز مطرح است نقش مهم زنان روستایی در فعالیتهای روزمره و آینده روستاست و این در حالی است که متأسفانه با وجود نقش مهم آنان از لحاظ میزان بهره‌مندی از امکانات از جایگاه مناسبی برخوردار نیستند طبق گزارش سازمان ملل با این که زنان ( شهری و روستایی ) در جامعه بشری 50 درصد از جمعیت را می‌پوشانند و در عمل 3/2  از فعالیتهای روزمره را به عهده دارند لیکن فقط یک دهم از درآمد جهانی به آنها اختصاص داردو از این دردناک‌تر این که کمتر از 1 درصد از دارایی جهانی به آنها اختصاص دارد. در سالهای پس از انقلاب جمهوری اسلامی در ایران با توجه به تأکید تعالیم مقدس اسلامی بر وضعیت جایگاه زن و نیز عنایت خاص مسؤلان کشور به این امر، توجه عاطفی و معنوی به کرامت زنان، از جمله زنان روستایی شده است براین اساس ضمن آنکه ارتقای منزلت اجتماعی و احقاق حقوق از دست رفته آنان سرعت بیشتری یافته است در مدت زمان کوتاهی بسیاری از تبعیضهای موجود در بین قشر زنان و مردان نیز رفع یا کمرنگ شده است. بویژه در دو برنامه پنج ساله اول و دوم. ضمن توجه خاص به اصلاح آماری در خصوص نقش زنان در توسعه، پروژه های متعدید هم در این زمینه طراحی و اجرا غیر دولتی در بخش زنان براین اساس است که جایگاه ویژه زنان روستایی در روند توسعه در مدت زمان کوتاهی مشخص شود به همین منظور اهداف و سیاستهای کلی زیر جهت هماهنگی و پیشبرد سریع فعالیتها طراحی شده است.

هدف 1:

حفظ کیان خانواده:

ناپایداری بنیان خانواده در بعضی از کشورها، نشانگر فقدان روابط و احوال صحیح تربیتی است. عملی نمودن اندیشه حفظ کیان خانواده با هدف تربیت اسلامی، یکی از مهمترین اقدامها جهت ایجاد کانونهای خانوادگی مطمئن در مسیر ایجاد آرامش برای آحاد ملت و تربیت  نسلی سازنده می‌باشد. بر این اساس سیاستهای زیر در اجرای هدف مذکور تنظیم شده است.

سیاستها:

  • ایجاد تمهیدات قانونی جهت دفاع از حقوق همسری و مادری زنان در خانواده.

2-آگاهسازی جامعه نسبت به رسم و رسومهای سنتی مقایر با اسلام در خصوص زنان روستایی.

3- آگاهسازی جامعه جهت مسئولیت اصلی زن به عنوان همسر و مادر خانواده.

4- آشنا ساختن زنان و مردان نسبت به حقوق و وظایف خود در خانواده و جامعه.

5-آماده ساختن زمینه جلوگیری از خشونت و تعدی علیه زن روستایی.

6-فراهم آوردن زمینه مشارکت زنان در تصمیم گیریهای خانواده.

7-تلاش جهت تقسیم مضفانه وظایف خانگی بین اعضای خانواده‌های روستایی.

8- حمایت از زنان روستایی بی‌سرپرست، سرپرست خانواده و بدسرپرست.

هدف 2:

کاهش فقر و تأمین عدالت اجتماعی:

به دلیلی بافت خاص موجود در روستاها، اکثر روستاییان جز قشر عظیم فقرای جهان محسوب می‌شوند. عدم استفاده اصولی از محیط زیست، منابع طبیعی کشاورزی سنتی و دلایل متعدد دیگر سبب فقر همه جانبه خصوصاً فقر فرهنگی و اجتماعی در روستاها شده است که متأسفانه قربانیان عمده آنان زنان هستند تلاش جهت کاهش برخی از شاخصهای فقر از جمله توزیع درآمد، بیگانگی شغلی و آموزشی، کمبود مشارکت، آسیب‌پذیری، عدم دسترسی به منابع تولید، عدم امنیت و کمبود داراییها، ضروری است و از سوی دیگر با وجود نقش اساسی و پر اهمیت زنان روستنایی در تولید و افزایش درامد خانواده و جامعه، با از بین بردن تبعیض در آموزش و اشتغال آنان می‌توان نقش مؤثری در توزیع و کنترل درآمد حاصله توسط خودشان و در نتیجه رفع و تأمین عدالت اجتماعی ایفاء نمود.

سیاستها:

  • تأکید برشناسایی نقشهای گسترده زنان روستایی در بخش کشاورزی و صنایع دستی و ایجاد راهکارهای مناسب جهت حضور آن در بخشهای ذیربط.
  • ورود زنان به عرصه‌های فعالیت در کلیه بخشها، بر اساس نقشهای اقتصادی آنان.
  • ایجاد زمینه برای اشتغال مناسب با منزلت و ویژگیهای زنان و توسعه الگوهای اشتغال بر درآمد خانگی.
  • ایجاد اشتغال و حمایت از زنان سرپرست خانوار، بی‌سرپرست و بدسرپرست.
  • دسترسی منصفانه به منابع تولید، اعتبارات و تسهیلات بانکی، فرصت، اطلاعات و بهره‌مندی عادلانه از منابع توسعه.
  • اصلاحات لازم مالی، نظارتی، مقرراتی جهت تأمین بهتر نیازهای اعتباری زنان روستایی.
  • تضمین پرداخت دستمزد برابر در مقابل کار برابر.
  • فراهم آوردن نیازهای اولیه زندگی چون امنیت غذایی، سرپناه مناسب، خدمات حمایتی، احداث تأسیسات خدماتی و…
  • بهبود استانداردهای زندگی خانواده‌های روستایی از طریق گسترش برنامه‌های ترویج خانه‌داری.
  • طراحی و به کارگیری فن‌آوری‌های مناسب برای فعالیتهای زنان روستایی جهت افزایش بهره‌وری و کاهش بار کاری آنان.
  • کمک به ایجاد مشکلهای اقتصادی با مدیریت زنان روستایی به منظور دستیابی زنان به درآمد ناشی از تولید.

هدف3:

رشد سواد آموزی و گسترش تسهیلات آموزشی:

طبق اصل 30 قانون اساسی سواد بدیهی‌ترین حقوق افراد جامعه بشر از جمله زنان روستایی است. گسترش سواد آمزی و ریشه کنی‌ بی‌سوادی و ایجاد تمهیدات لازم جهت رسمی و غیر رسمی و ارتقای مهارت‌ فنی از مهمترین اهداف سیاست کار برای زنان روستایی است.

سیاستها:

  • محو بیسوادی و فراهم آوردن امکان استفاده از فرصتهای بابر سوادآموزی و ادامه تحصیل زنان و دختران روستایی.
  • افزایش و گسترش تسهیلات آموزش رسمی و غسیر رسمی زنان و دختران روستایی.
  • توسعه آموزشهای فنی ـ حرفه‌ای و ایجاد تهمیدات لازم جهت ورود دختران و زنان روستایی در محدوده‌های مورد نیاز.
  • تلاش جهت ایجاد و توسعه رشته‌های کاربردی و متناسب با نیازهای زنان و دختران روستایی در آموزش عالی.
  • تأکید بر تربیت آموزشگران خاص برنامه‌های آموزشی ـ ترویجی و توسعه روشهای آموزشی و متون یادگیری متناسب با شرایط زندگی روستایی.
  • اولویت بخشیدن به سواد آموزی دختران لازم التعلیم.

هدف 4:

تأمین نیازهای بهداشتی:

یکی از مهمترین ارکان توسعه در هر جامعه‌ای حفظ سلامت افراد و برآوردن حداقل نیازهای اولیه از طریق گسترش اصول بهداشتی در میان اقشار گوناگون می‌باشد. زنان روستایی به دلایل شرایط جسمانی خاص ساعات زیاد، استراحت کم، تنوع کاری در مشاغل سخت چون کشاورزی، دامداری و قالی بافی در معرض صدمات فراوانی هستند به منظور تحقق این هدف سیاستهای زیر تنظیم شده است.

سیاستها:

  • ایجاد امکانات لازم برای کاهش مرگ و میر، بیماری، معلولیت زنان ناشی از حاملگی و زایمان.
  • ایجاد امکانات لازم جهت ازدواج دختران روستایی در سنین مناسب.
  • فراهم آوردن امکانات لازم جهت جلوگیری از بارداریهای پرخطر ( مکرر. سنین زیر 18 سال و بالای 35 سال و بافاصله کمتر از 2 سال).
  • ایجاد امکانات لازم برای انجام زایمان ایمن، پیشگیری از بیماریها زنان و سرطانهای شایع.
  • فراهم آوردن امکانات ارتقای سلامت دختربچه‌ها و زنان با اجرای برنامه‌های تغذیه مناسب و پیشگیری از بیماریها.
  • تضمین و ایجاد محیط کاری بهداشتی برای زنان.
  • عدم بکارگیری زنان و دختران در مشاغل سخت و زیان آور.
  • تأمین سلامت دختران نوجوان روستایی با آگاهی آنان و مادران از مسادل مربوط به بهداشت دوران بلوغ.
  • تأمین آب آشامیدنی سالم و بهسازی اساسی محیط زیست برای کلیه روستاهای کشور جهت ارتقای بهداشت زنان و خانواده‌ها.
  • جلب مشارکت مردان جامعه در اجرای فعالیتهای بهداشتی باروری.

هدف 5:

ارتقای منزلت زنان روستایی:

هدف از اجرای سیاستای زیر، ارتقای منزلت زنان ارزش زن به عنوان نیمی از جامعه اسلامی می‌باشد.

سیاستها:

  • گسترش مطالعات و تحقیقات پیرامون نقشهای وزین زنان روستایی و تعیین جایگاه آنان در جامعه.
  • ارتقای آگاهیهای عمومی در خصوص شخصیت زنان و تأکید بر اصلاح باورهای نادرست نسبت به زن روستایی از طریق رسانه‌های گروهی.
  • ارتقای روحیه باروری زنان روستایی و ترغیب آنان به مشارکت در فرآیند تصمیم‌گیری.
  • فراهم آوردن زمینه مشارکت سیاسی و حضور زنان در عرصه‌های سیاستگذاری برای زنان روستایی.
  • زمینه تضمین شرکت فعال زنان روستایی در تصمیم گیریهای سیاسی ـ اجتماعی روستایی.
  • فراهم آوردن تهمیدات لازم جهت واگذاری کار زنان روستایی به خودشان.
  • حمایت از گسترش سازمانهای غیر دولتی زنان.

مقاله برآورد مالی شرکتها و اثر آن بر تورم


مقاله برآورد مالی شرکتها و اثر آن بر تورم

مقاله برآورد مالی شرکتها و اثر آن بر تورم

مقاله برآورد مالی شرکتها و اثر آن بر تورم

فصل اول 

کلیات و طرح تحقیق

فصل دوم

زمینه تئوریک بررسی تورم

فصل سوم

تدابیر حسابداریدر شرایط تورمی و تعارض موجود با اهداف گزارشگری مالی 

مقدمه:

نظر به اینکه در اثر اعمال سیاستهای تورم آور یا ضد تورمی دولتها و سایر عوامل اقتصادی- اجتماعی، ارزش پول در سراسر جهان در حال نوسان است و بویژه این نوسانات در سالهای اخیر چشمگیر و قابل ملاحظه و عمدتاً در جهت کاهش ارزش و قدرت خرید پول رایج بوده است لذا ایجاب می کند که مسأله توجه به ارزشهای جاری در نشان دادن وضعیت دارایی و بدهی و ذخائر و اندوخته های مؤسسات و نیز تا حدودی نتایج عملکرد آنها به طور جدی مورد شناسایی و توجه قرار گیرد. ضرورت این امر از آنجا ناشی می گردد که صورتهای مالی مؤسسات، که نشان دهنده چنان موارد و اقلام است، عموماً بر اساس بهای تمام شده و در هر حال ارزشهای زمان انجام و وقوع معالات مالی یا به عبارت دیگر ارزشهای تاریخی تنظیم می گردند و لذا منعکس کننده ارزشهای جاری در تاریخ ترازنامه نمی باشند، حال آنکه در بسیاری موارد احتمال اینکه اختلاف بین ارزشهای تاریخی در رابطه با وضع مالی مؤسسه قابل توجه و  دارای اهمیت نسبی باشد زیاد بوده و در نتیجه سبب می گردد بررسی صورتهای مالی، که مبتنی بر ارزشهای تاریخی تنظیم شده است، معیار کاملاً درست و منصفانه ای برای قضاوت وضعیت مالی مؤسسه بدست ندهد.

بیانیه شماره 29 کمیته استاندارهای بین المللی بیان می دارد:« در شرایط اقتصادی تورمی گزارشکری مالی بدون تعدیل قیمت تمام شده اقلام مندرج درصورتهای مالی بی فایده بوده و وضعیت مالی و نتایج عملکرد را به درستی نشان نمی دهد لذا در سالهای اخیر روش حساباری مالی و گزارشهای حسابداری به خاطر نواقص موجود مورد استفاده قرار گرفته و بیشترین انتقادات در این زمینه بوده است که گزارش مالی عملکرد مالی، ماهیت واقعی منابع، تعهدات، معاملات و سایر اتفاقات موجود در فعالیتهای شرکتها را به طور صحیح منعکس نمی سازد و این امر نشأت گرفته از این است که پول همواره قدرت خرید خود را از دست می دهد و این کاهش ارزش یا قدرت خرید پول در شرایط تورمی به میزانی است که مقایسه اقلام مربوط به فعل و انفعالات مالی، و سایر رویدادهایی که در مقاطع زمانی مختلف اتفاق افتاده اند حتی طی یک دوره مالی گمراه کننده می گردد.

قیمتها به طور کلی در نتیجه تغییرات و تحولات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی تغییر می یابند عوامل بخصوصی نظیر تغییرات در عرضه و تقاضا یا تغییرات تکنولوژیک ممکن است سبب تغییرات قیمت کالاهای خاصی گردند از طرف دیگر عوامل عمومی دیگر نیز امکان دارد موجب تغییرات در سطح قیمت کلیه کالاها گردیده و در نتیجه موجبات ایجاد تغییراتی در قدرت خرید پول را فراهم آورده و یا با اصطلاح جاده را برای خودنمایی تورم هموار سازند.»

فرانک وستون اظهار می دارد: زمانی که تورم قیمتهای تاریخی را تحت تأثیر قرار می دهد یک شرکت چگونه می تواند در دراز مدت داراییهای خود را ارزیابی نموده و  یا اطلاعات دقیقی در مورد ارزش واقعی و تعهدات شرکت به سهامداران یا سرمایه گذاران یا به طور کلی به استفاده کنندگان صورتهای مالی ارادئه دهد و چگونه قادر خواهد بود بدون نظر گرفتن تورم سود واقعی را توجیه نماید زیرا گزارشهای مالی که ارزشهای واقعی در آن منظور نشده باشد واقعیات اقتصادی را دگرگون نموده و سودی را که نشان می دهد سرابی بیش نخواهد بود.

بنابراین از سالها پیش بازرگانان، تئوریسین ها، کارشناسان مربوطه امکان بهبود آنها را مورد توجه قرار داده و تا به حال نیز در این مورد اقدامات اساسی صورت گرفته است، ولی اگر هنوز به نتیجه واقعی نرسیده است به این علت است که اولاً نیاز ضروری در این مورد احساس نمی شد و ثانیاً تمایل و علاقه ای در مورد تغییر روشها از طرف مسؤولین نشان داده نشده است. توجهاتی که در حال حاضر در کشورهای پیشرفته از جمله آمریکا و انگلستان به مسأله تورم ابراز می گردد جوی را بوجود آورده است که در آن برخی پیشرفتهای محدودی را امکان پذیر ساخته است.

در این راستا در امریکا گامهایی برداشته شده و از سال 1936 میلادی با انتشار کتاب  Stabilized Accounting شروع و در سال 1974 به قبول روش شاخص قیمتها منجر گردید در انگلستان نیز توجه به این امر از سال 1945 شروع شده و در سال 1971 منجر به ارائه روش شاخص قیمتها گردید و سپس در سال 1975 کیمته ای روش دیگری را به نام روش ارزش جاری ارائه نمود.

لازم است اضافه گردد که اعمال ارزشهای جاری در تنظیم صورتهای مالی منحصر به شرایط تورمی نیست بلکه ناظر بر کلیه تغییرات قابل ملاحظه ای است که ارزش جاری اقلام مورد نظر نسبت به ارزشهای تاریخی آنها روی داده باشد. از آن جمله می توان شرایط خاص اقتصادی- اجتماعی را در نظر گرفت که شرکتهای  خاصی مجاز به تجدید ارزیابی داراییهای خود باشند که این امر نیز دارای محدودیتهایی بوده وامکان دارد به تمامی اقلام مالی مندرج در صورتهای مالی تعمیم داده نشده باشد.در هر حال گسترش فزاینده و پیچیدگی فعالیتهای اقتصادی از یک سو و لزوم فراهم آوری اطلاعات دقیق و جامع از طریق سیستمهای حسابداری از سوی دیگر به تدوین اصولی  و ابداع روشها و راه حلهای نوین حسابداری و تسریع در دگرگونی شیوه های متعارف، انجامیده است این روشها و راه حلهای شتاب آمیز پیشرفت دانش حسابداری که انتشار گسترده کتابها و نشریات گوناگون حسابداری تسط پژوهشگران و مراجتع حرفه ای بازتاب آن است، ضرورت تدوین استانداردهای جامع در زمینه نحوه برخورد منطقی و منظم با فعالیتهای اقتصادی و روشهای مثبت و گزارش رویدادهای مالی را تشدید کرده است. حاصل چنین استانداردها همواره می تواند به حفظ و بهبود ویژگی قابلیت مقایسه و سودمندی اطلاعات و گزراشهای مالی واحدهای اقتصادی منجر گردد.

حسابداری یک سیستم پردازش اطلاعات است که به منظور شناسایی اندازه گیری و طبقه بندی رویدادهای مالی مؤثر بر سازمانها و واحدهای تجاری و گزارش اینگونه رویدادها به تصمیم طرحریزی شده است. زمانی که صحبت از سیستم می گردد باید اشاره شود که حسابداری یک سیستم باز بوده که با عوامل موجود در محیط خود مرتبط می باشد از آنجایی که محیط فعالیت  واحدهای تجاری متغیر است و تغییر در ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی محیط باعث تغییر در نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان اطلاعات مالی می شود حسابداری نیز در واکنش به این تغییرات جهت تأمین نیازهای مختلف استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری ناگزیر از تغییر می باشد.

استفاده کنندگان اطلاعات به افرادی اطلاق می گردد که انتظار می رود در مورد اطلاعات مالی گزارش شده داوری کنند و یا بر مبنای آن تصمیماتی اتخاذ نمایند اما اطلاعات مالی توسط گروه های مختلف استفاده شده و برای مقاصد گوناگون بکار گرفته می شود که مهمترین استفاده کنندگان از صورتهای  مالی دولت، سرمایه گذاران، مدیران مؤسسات، کارکنان، مقامات مالیاتی، بانکها، بستانکاران، بورس اوراق بهادار، تحلیل گران مالی می باشند.

برای تحقق هدفهای حسابداری لازم است که اطلاعات بسیار متنوعی در مورد واحد های تجاری با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و اجتماعی فراهم آید و به صورت گزارشهای مالی صحیح و مجزا و در عین حال مرتبط با یکدیگر ارائه گردد تا افراد و مؤسسات ذیربط با مطالعه و بررسیهای لازم بتوانند تصمیمات لازم را اتخاذ نمایند یکی از مسائل مهم و قابل بحث که امروزه در تنظیم صورتهای مالی باید مورد توجه قرار گیرد مسأله ارزش جاری در نشان دادن وضعیت مالی موسسه است . هندریکسون در کتاب  Accounting Theory در قسمت ارزیابی و مفاهیم می گوید:

«چون ساختار حسابداری بهای تمام شده نظر به رویدادهای گذشته واحد تجاری دارد و از طرف دیگر سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان تمایلشان بیشتر در این است که تصاویری واضح از آینده شرکت مورد سرمایه گذاری داشته باشند، این تصور قوت یافته است که حسابداران آن گروه از اطلاعات تاریخی و جاری را باید تقویم نمایند که به سرمایه گذاران امکان پیش بینی بهتری را در مورد آینده شرکت بدست دهد.»

می توان این گفته را به عبارت بالا افزود که اعمال حسابداری بر اساس تجدید ارزیابی ها که در نتیجه تورم بوجود می آید به استفاده کنندگان و کلاً به کسانی که در مؤسسه ذیحق هستند این امکان را می دهد که ارزیابی واقع گرایانه تری از جریانات و گردش امور موسسه در آینده داشته باشند و این اطلاعات بر طبق نظر انجمن حسابداران رسمی آمریکا(  AICPA) باید برای بعضی از شرکتها که لزوم تجدید ارزشها را دارد به عنوان اطلاعات ضمیمه آورده شود.

با افزایش مداو قیمتها، محدودیتهای مربوط به صورتهای مالی تاریخی روشن شده و حسابداران کم کم در عملیات خود همیشه لزوم اطلاعات ضمیمه را احسس کردند و به این امر اقدام نمودند که امروزه در  اکثر موسسات تجاری و بازرگانی بزرگ و یا مهم به این امر اقدام می شود.

 بیان موضوع تحقیق

تجدید  ارزیابی داراییهای ثابت و بررسی قابلیت کاربرد قانون مصوبه در این مورد که موضوع تحقیق را تشکیل می دهد در قلمرو  حسابداری مدیریت و حسابداری مالی قرار گرفته و علاوه بر تمرکز بر دو شاخه حسابداری از حوزه های مختلف دیگر نظیر اقتصاد مالی و اقتصاد کلان کمک می گیرد.

تجدید ارزیابی داراییهای ثابت به عنوان روش معمول حسابداری از تکنیکهای خاص به روز درآوردن قیمتها بهره می گیرد نظیر استفاده از شاخصها و قیمت روز داراییها که در هر صورت موضوع تورم و حوزه اقتصاد کلان نیز مورد مطالعه قرار می گیرد. لذا می توان نتیجه گرفت که موضوع مورد تحقیق در قالب حسابداری مدیریت، حسابداری مالی و اقتصاد کلان مطرح می شود.

موضوع اصلی مورد تحقیق که اشارت رفت ماده مصویبه فوق الذکر تشکیل می دهد و بررسی های انجام شده در حوزه های مالیاتی، سازمان بورس اوراق بهادار و شرکتهای مورد نظر در رابطه با نحوه اجراء ماده مذکور و اثرات آن بر روی گزارشهای مالی شرکتهایی است که می خواهند ازمنبع تجدید ارزیابی داراییها استفاده کرده و زیان انباشته خود را بپوشانند.اصل موضوع تحقیق از اینجا شروع می گردد که تعدادی از شرکتها در طول سالهای قبل به علت سوء مدیریت و یا با توجه به سیاستهای دولت و یا به هر دلیل دیگر زیانهای سنگینی بر جای گذاشته و صورتهای مالی تهیه شده زیان انباشته قابل توجهی را نشان می داد که این شرکتها قادربه توزیع سود نبودند و برای بهترجلوه دادن وضعیت مالی شرکتها تصویب ماده مذکور مورد نظر قرار گرفت.

 اهمیت موضوع تحقیق

موضوع تحقیق از نظر یافته های تحقیق و کاربرد آن در اجتماع و علوم دارای اهمیت است و روی آن تکیه می گردد.

1- ضرورت تجدید ارزیابی داراییها

نمایش اطلاعات صحیح و واقعی برای تصمیم گیرندگان داخلی نظیر مدیران و تصمیم گیرندگان خارجی نظیر سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان و در مواردی نظیر فروش سهام و اعطای اعتبار.

تحقیق در زمینه ضرورت تجدید ارزیابی داراییها و انجام تعذیلاتی در قوانین مالیاتی، می تواند راه گشای مسیرجدید حسابداری مدیریت و حسابداری مالی در ایران باشد.

2- قابلیت کاربرد و نتایج اجرای قانون مذکور

تصویب قوانین در یک مقطع از زمان بنا به ضرورتهای خاص صورت می گیرد که گاهاً تصویب کنندگان عمومیت آن و مدت زمان لازم برای تعمیم آن را نادیده می گیرند لذا ضرورت تحقیق در زمینه قابلیت کاربرد چنین قانونی و نتایج اجرای آن برای بازارهای پولی و مالی اقتصاد صنعتی کشور بسیار ضروری به نظر می رسد.

پس می توان گفت که موضوع حاضر از نظر ضروری جلوه دادن یک روش حسابداری برای تمام واحدهای اقتصادی جهت ارائه موثر و واقعی اطلاعات و تصمیم گیری صحیح اقتصادی از نظر هزینه، سود آوری، مدت برگشت سرمایه و نرخ بازده زمینه ای را شروع می کند که بکارگیری نتایج آن می تواند در وضعیت بازارهای پولی و مالی شدیداً تذثیر بگذارد و از طرف دیگر ارزیابی قوانین مصوبه در زمینه حسابداری و میزان اثر بخشی می تواند برای تصویب قوانین اصلاحی راهنما باشد.

 فرضیه های تحقیق

فرضیه هایی که در تحقیق حاضر مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است عبارتند از:

1-4- تجدید ارزیابی داراییها

1- در زمان تورم صورتهای مالی وضع واقعی مؤسسات را نشان نمی دهد.

2- تجدید ارزیابی داراییها(داراییهای ثابت) در زمان تورم لازم و ضروری می باشد.

3- تجدید ارزیابی داراییها اثرات قابل توجهی در صورتهای مالی خواهد گذاشت.

4- تجدید ارزیابی سبب خواهد شد که صورتهای مالی وضع واقعی مؤسسه را نشان می دهد.

5- ارائه وضع واقعی از طریق صورتهای مالی،سرمایه گذاران را در امر سرمایه گذاری رهنمون خواهد شد.

6- تجدید ارزیابی داراییها با استفاده از نظرات کارشناسان رسمی نتایج بهتری نسبت به روش استفاده از شاخصها به دنبال خواهد داشت.

2-4- قانون مالیاتی

قانون مصوبه در مورد ارزیابی داراییها، نارساییهایی را دارد که باید اصلاح گردد.

 روش تحقیق

 جمع آوری اطلاعات

جمع آوری اطلاعات تحقیق حاضر به علت ماهیت و فرضیه ها بیشتر از شرکتهای پذیرفته در بورس و شرکتها ی تحت پوشش و سازمان بورس  اوراق بهادار و کارشناسان مالیاتی و نشریات و پایان نامه ها و گزارشات و کتب موجود در این زمینه به عمل آمده است.

چون بدون جلب موافقت مسؤولین شرکتهای یاد شده، استفاده از منابع مورد نظر مشکل و تا حدودی غیر ممکن به نظر می رسید لذا با استفاده از روابط موجود و پس از جلب موافقت مدیران قسمتهای مربوطه اجازه داده شد که با مدیران مالی و روسای حسابداری و در برخی از موارد مدیر عامل شرکت تماس حاصل شده و اطلاعات لازم گرد آوری گردد.

در ضمن در برخی از موارد از بیانیه های 33، 89 هیأت تدوین استانداردهای حسابداری آمریکا استفاده شده است و همچنین اقدام به جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و مصاحبه نموده و در نهایت با استفاده از روشهای آماری  فرضیه ها مورد ارزیابی قرار گرفته است و در این راستا از دو روش زیر نیز کمک گرفته شده است.

1- روش قیاسی: از این روش در طرح مبانی نظی و کاربرد نظریه های تئوریک همراه با مقایسه این نظریات و تطبیق آنها با واقعیات موجود استفاده می شود. ارائه استدلالات منطقی لازم در جهت اثبات فرضیه تحقیق و ارائه راه حلهای موجود از طریق نتایج بدست آمده از استدلالات ارائه شده از جمله عملیاتی است که در این روش انجام خواهد شد.

2- روش استقرایی: در تحقیق حاضر، شناساسس روشهای مورد استفاده فعلی در ثبت، اندازه گیری، گزارشگری مالی، تجزیه و تحلیل آنها از طریق روش استقرایی صورت خواهد گرفت. پس از شناساسس روشهای مورد عمل، با استنتاجات حاصل از روش قیاسی رویه های موجود مورد نقد و بررسی قرار گرفته و همچنین با توجه به شناخت واقعیتهای موجود، امکان اجرای نظریه های تئوریک، نتایج حاصل از این نظریه ها و استدلالات در عمل مورد بررسی قرار می گیرد تا از این طریق بهترین روش عمل در صورت وجود با در نظر گرفتن تمام جوانب امر ارائه گردد.

مزایا

1- ماده 143 مکرر انجام ارزیابی مجدد را تنها برای یک بار مجاز دانسته است. بنابراین هیچ شرکتی نمی تواند بیش از یک مرتبه اقدام به تجدید ارزیابی داراییهای خود بنماید ونسبت به استهلاک زیان سنواتی از این طریق اقدام کند.

2- تجدید ارزیابی دراییها فقط تا سقف زیان سنواتی مندرج در صورتهای مالی مصوب مجمع عمومی صلاحیتدار، از معافیت مالیاتی بر خوردار است و چنانچه ارزش داراییهایی که مورد ارزیابی واقع گردیده اند بیش از سقف زیان سنواتی مذکور باشد این تفاوت جزء درآمد مشمول مالیات شرکت منظور خواهدشد و به آن مأخذ مشمول پرداخت مالیات می باشد. لذا شرکتهای موضوع این ماده فقط ملزم خواهند بود که نسبت به تجدید ارزیابی آن قسمت از داراییها اقدام و سپس ثبت در سوابق مالی نمایند که این خواسته را تأمین نماید.

3- بر اساس بند 3دستورالعمل اجرایی شرکتهایی که نسبت به این موضوع اقدام می نمایند پس ازاتمام عملیات ارزشگذاری و تعیین ارزش جدید دارایی ها و ارائه گزارش این امر، بایستی با رعایت آئین نامه اجرایی موضوع تبصره 1 ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم ( آئین نامه نحوه تحریر و تنظیم و نگهداری دفاتر قانونی) نسبت به ثبت رویدادهای مالی مذکور در مهلت های مقرر در آئین نامه یاد شده اقدام نماید بنابراین بند 3 مذکور موعد زمانی مقرر را برای ثبت و گزارشگری نسبت به تجدید ارزیابی داراییها مهین و مدون نموده است. ( مقررات مربوط به تأخیر ثبت در دفاتر)

 معایب

1- معافیت مذکور در ماده 143 الحاقی فقط شامل حال شرکتهایی خواهد بود که در سازمان بورس اوراق بهادار پذیرفته شوند و طبق قوانین و ضوابط پذیرش در بورس از طرف سازمان بورس اوراق بهادار فقط شرکتهایی که به صورت «سهام عام» هستند می توانند در بورس پذیرفته شوند. بنابراین با صرف نظر از سایر شرایط این موضوع فقط در مورد شرکتهای سهامی عام قابل تسری خواهد بود و چنانچه شرکتهایی که بیش از  50 % از سهام آنها به طور مستقیم یا با واسطه متعلق به دولت و بخش دولتی است ولی از نظر شکل حقوقی به صورتی غیر از سهام عام باشد و بخواهند از این موضوع استفاده نمایند بایستی در اولین قدم اقدام به  تغییر شکل حقوقی بنمایند و به سهامی عام تبدیل گردند که خود این امر نیازمند انجام مراحلی خواهد بود که در تمام عمل و اجراء مستلزم صرف وقت بسیار زیاد خواهد بود.

 2- بند 1 دستورالعمل اجرایی، آن مقدار از زیان سنواتی را قابل استهلاک از محل تجدید ارزیابی دانسته است که در قالب اساسنامه و طبق مقررات مربوطه باشد یعنی اینکه در اساسنامه شرکت بایستی نسبت به زیان سنواتی و نیز چگونگی استهلاک آن تصمیم گیری شده باشد و حال آنکه در اکثر اساسنامه های شرکتها نسبت به این موضوع بحثی نشده است و چگونگی استهلاک آن معین نگردیده است بنابراین به عنوان یک قانون و دستور العمل متحد الشکل برای تمامی شرکتهای موضوع این ماده قابل تسری نخواهد بود.

3- از دیدگاه مالیاتی زیان سنواتی دو قسم اس: یکی زیان ابرازی، یعنی زیانی که توسط مؤدی مالیاتی و اظهار نامه های مالیاتی بیان می گردد و دیگر زیانی که مورد قبول و تأیید حوزة مالیاتی و مأمورین تشخیص مربوطه واقع گردید است که این مبلغ معمولاً با زیان ابرازی متفاوت است، زیرا اغلب مبالغی از اقلام تشکیل دهنده زیان ابرازی توسط مأمورین تشخیص مالیات، به لحاظ قوانین مالیاتی. مورد قبول واقع نمی گردد و از زیان ابرازی کسر می گردند. لذا بحث اصلی به لحاظ قوانین مالیاتی این است که منظور از مانده زیان سنواتی برای مستهلک شدن و بعضاً تجدید ارزیابی داراییهای شرکتها، کدام یک از زیانهای سنواتی خواهد بود که تاکنون این موضوع برای حوزه های مالیاتی روشن نگردیده است (برخی زیان ابرازی را ملاک می دانند و برخی دیگر زیان قبول شده توسط حوزه مالیاتی را)

4- بزرگترین نقطه ضعف که این ماده الحاقی و دستورالعمل اجرایی آن دارد این است، که در بند 4 دستورالعمل اجرایی تصریح گردیده اس که شرکتها برای حصول اطمینان از پذیرش در بورس، بایستی به سازمان بورس اوراق بهادار مراجعه نمایند و نسبت به این موضوع اقدام نمایند. برای این کار و به هنگام مراجعه شرکتها به قسمت پذیرش بورس ابتدا بایستی برای ارائه مدارک و سوابق مالی به کارشناسان آن سازمان وقت تعیین شود تا بعد از آن کارشناسان مربوطه مدارک و سوابق ارائه شده را بررسی نمایند و با انجام کارهای کارشناسی در صورتها و سوابق مالی شرکت و نیز روند سود دهی آن و همچنین بررسی سایر شرایط لازم، نسبت به امکان پذیرش و عدم پذیرش آنها اعلام نظر نمایند. با انجام تحقیقات لازم در سازمان بورس اوراق بهادار و نیز برخی شرکتهای متقاضی برای پذیرش در سازمان بورس، تعیین شده است که این امر به شدت زمان بر خواهد بود و شرکتها بایستی مدتها مدید در انتظار باشند تا کارشناسان مربوطه رسیدگیهای خود را انجام دهند و آنگاه اظهار نظر نمایند.

5- با فرض انجام تمامی مراحل لازم و تعیین شده در دستورالعمل اجرایی و به هنگام ارزشگذاری و تجدید ارزیابی داراییها، به صراحت تعیین نشده است که منبع و ملاک ارزیابیها چه شخص یا ارکانی باشد و این موضوع مبهم است که آیا تجدید ارزیابیها بایستی توسط افراد و کارشناسان رسمی دادگستری انجام گیرد یا شخص یا ارگانی دیگر؟ زیرا ارزشگزاری بر روی داراییهای مختلف از دید افراد و سازمانهای مختلف کاملاً متفاوت خواهد بود که نتایج گوناگونی را سبب خواهد شد.

بیماری آسم


بیماری آسم

بیماری آسم

مقاله درباره آسم به همراه تصویر

بخشی از متن:

آسم چیست؟

آسم بیماری شایعی است که ازهر 10 کودک یک نفر و از هر 20 بزرگسال یک نفر را مبتلا می کند. بسیاری چنین می اندیشند که آسم بیماری است که از دوران طفولیت شروع می شود اما ممکن است آسم در هر سنی بروز کند. همچنین ممکن است در سال های نوجوانی بهتر شود و یا کاملا از بین برود ،اما نزدیک به 50% کودکان مبتلا به آسم هنوز در بزرگسالی نیز مشکلاتی خواهند داشت. ممکن است آسم در افراد یک خانواده دیده شود. اما بستگان اغلب بیماران ، مبتلا به آسم نیستند .آسم علاج قطعی ندارد اما قابل کنترل است . به طوری که می توان از بروز حمله های آسمی پیشگیری کرد. اکثر افراد مبتلا به آسم با درمان مناسب و منظم بدون غیبت از مدرسه یا کار می توانند به زندگی طبیعی خود ادامه دهند و حتی از ورزش و شرکت در دیگر تفریحات لذت ببرند.

کار ریه ها چیست؟

برای دانستن این که آسم چیست باید بدانیم که کار ریه ها چیست ؟  در حین انجام عمل دم ، ریه ها اکسیژن موجود در هوا را می گیرند و وارد خون می کنند. سپس خون با جریان خود اکسیژن را به بخش های مختلف بدن می رساند.در عین حال خون دی اکسید کرین را جمع می کند و به ریه ها برمی گرداند و این دی اکسید کربن همراه هوای بازدمی از ریه ها خارج می شود. هوا از طریق یک سری لوله ها شاخه ای به ریه وارد و از آن خارج می شود که به این لوله ها ((‌لوله های برونشی )) گفته می شود.

درآسم چه اتفاقی می افتد؟

لوله های برونشی بیماران مبتلا به آسم منقبض می شود. از آنجایی که انجام عمل دم و بازدم از میان این لوله های باریک مشکل می باشد، بیماران مبتلا به آسم دچار علائم تنگی نفس ، خس خس سینه و احساس فشار در قفسه سینه می شوند . به علاوه در این افراد خلط چسبناک هم تولید می گردد که با سرفه بالا می آیید و یا در فرد احساس گرفتگی سینه ایجاد می کند.

علت آسم چیست؟

با وجود انجام تحقیقات وسیع علت آسم هنوز ناشناخته می باشد.

چه عواملی آسم را تشدید میکند؟

در اکثر مواقع شدت بیماری آسم دلیل واضحی ندارد اما اغلب برخی چیزها باعث وخامت آسم می شوند :

سرما خوردگی  معمولی یا آنفلونزا آسم را بدتر می کند. که ممکن است 6 هفته به طول بیانجامد مگر آن که درمان مناسب انجام گیرد.

حملات آسمی اغلب در اثر آلرژی ایجاد می شود. چیزهایی که معمولا افراد مبتلا به آسم به آنها حساسیت دارند غبارتند از : گرده گیاهان ، گرد و غبار خانه  و پشم حیوانات. از هر 50 فرد آسمی یک نفر به آسپرین حساسیت دارد.

ورزش خصوصا در هوای سرد ممکن است موجب بروز حملات آسمی شود اما با درمان صحیح  به خوبی می توان آسم ناشی از ورزش را  کنترل کرد. در مجموع از آنجائئ که ورزش و نرمش برای افراد مبتلا به آسم مفید است این افراد نباید از انجام آنها بپرهیزند.

محرک هایی از قبیل دود دخانیات ،‌دود غلیظ و هوای پر غبار اغلب منجر به حملات آسمی می شود . در برخی از افراد مبتلا به آسم تحریکات روانی ( خشم ، اضطراب و حتی خوشحالی زیاد‌) می تواند موجب بروز حمله شود. این که بعضی مردم می گویند

 ( اعصاب خراب ) باعث آسم می شود، صحت ندارد. مصرف اغلب قرص ها و داروها برای افراد مبتلا به آسم بی خطر است . با این وجود ، در صورت ابتلای بیمار به فشار خون بالا و یا بیماری  قلبی ممکن است برخی داروها ایجاد عوارض کنند که در این صورت از داروهای جایگزین استفاده می شود . در صورت تردید ،‌ بیمار باید با پزشک خود مشورت کند و همچنین نباید بدون در نظر گرفتن توصیه های پزشک خود مشورت کند و همچنین نباید بدون در نظر گرفتن توصیه های پزشکی و به طور ناگهانی مصرف داروهای خود را قطع کند.

چه درمانهایی برای آسم وجود دارد؟

آسم علاج واقعی ندارد اما بیشتر افراد مبتلا به آسم با درمان صحیح ،‌کاملا به زندگی عادی خود ادامه می دهند. درمان های بسیاری برای آسم در دسترس است که معمولا به صورت اسپری و گاه به صورت قرص مصرف می شود. برخی از درمان ها به منظور بهبود سریع در موارد حاد آسم بکار می رود ولی دیگر درمان ها را باید برای تاثیر بهتر آنها به صورت منظم استفاده کرد (‌این درمان ها را پیشگیرنده ها می نامند ). بیمار باید در مورد درمان با پزشک خود مشورت کند و برای این که داروها حداکثر تاثیر را داشته باشند مطمئن شود که چگونگی مصرف داروها را می داند،اگر چه نفس تنگی و خس خس وجود نداشته باشد.

چه مواقعی درمانهای شدید تر لزوم پیدا میکند؟

دانستن مواقعی که علائم آسم در تشخیص تشدید یافته و یا احتیاج به درمان شدیدتر دارد مهم است . آسم اغلب در شب بدتر می شود و یکی از علائمی که نشان دهنده نیاز بیمار به درمان بیشتر می باشد بیداز از خواب در شب یا صبح رود در اثر خس خس سینه یا تنگی نفس است .معمولا کودکان مبتلا به آسم شب ها به علت سرفه از خواب بیدار می شوند و این را می توان نشانه ای برای نیاز به درمان بیشتر تلقی کرد . در صورتی که بیمار در طول روز خس خس بیشتری داشته باشد به طوری که مجبور شود از اسپری های خود به دفعات بیشتر از معمول استفاده کند ،‌باید به پزشک خود مراجعه کند.

در باره آسم چه می دانید؟

آسم از جمله بیماریهای شایع غیر واگیر است که برای تمام سنین از شیرخوارگی تا دوران کهولت مشکلات زیادی فراهم می کند آسم یک بیماری جدی ومزمن ریه است که غالباً با التهاب مجاری هوایی همراه است وممکن است سبب مشکلات تنفسی شود0 مزمن به این معنا است که بیماری همیشه وجود دارد حتی زمانی که بیمار احساس ناخوشی ندارد در صورت تحریک مجاری هوایی در فرد مبتلا به آسم ، علائم خس خس ، سرفه ،تنگی نفس و فشردگی قفسه سینه عدم تحمل ورزش ظاهر می شود وتنفس طبیعی وراحت برای بیمار دشوار می گردد

علائم آسم عود کننده هستند و ممکن است از چند دقیقه تا چند روز طول بکشند حملات آسم ممکنست خفیف یا شدید وگاه کشنده باشند ودر حملات شدید مراقبتهای پزشکی لازم است این بیماری می تواند در هر سنی بروز کند علت دقیق واصلی آسم هنوز نامشخص است ولی آنچه تاکنون روش شده نشان می دهد که برخی از افراد بویژه شیرخوران که سابقه مثبت آلرژی (حساسیت ) در خانواده دارند زمانی که در معرض دود سیگار گرده گیاهان وقارچ ها یا حیوانات خانگی هیره ها وسوسک ها قرار می گیرند شانس زیادتری برای ابتلا به آسم پیدا
می کنند.

آیا آسم قابل پیشگیری است ،حملات آسم قابل پیشگیری است هر بیمار باید از عوامل محرک ومزاحمی که سبب التهاب مجاری هوایی وبدتر شدن بیماری آسم می شوند اجتناب کند

تا کنون راه حلی برای ریشه کن کردن آسم پیدا نشده است ولی این بیماری را می توان به شکلی درمان وکنترل کرد زندگی با آسم در بیشتر موارد بدون درد سر است آسم چگونه کنترل می شود ؟ آسم یک بیماری مزمن است معمولاً بیمار نیاز به مراقبت پزشکی پیوسته و منظم دارد بیماران مبتلا به آسم متوسط تا شدید می توانند با استفاده از داروهای طویل الاثر که توسط پزشک توصیه می شود بطور روزانه التهاب مجاری هوایی خود را کنترل کنند وبه این وسیله علائم وحملات بیماری را پیشگیری نمایند در صورت ظهور علائم داروهای سریع الاثر (مانند داروهای استنشاقی ) برای تسکین آنها بکار میرود0
در پایان به نکاتی چند جهت پیشگیری از حملات آسم اشاره می کنیم:

نکاتی جهت پیشگیری از حملات آسم :

1- از حضور در خانه ای که حیوان حساسیت زا دارند اجتناب کنید

2- حیوانات دست آموز را از خانه بیرون ببرید

3- از بکار بردن بالش یا تشک حاوی پر پشم وکرک اجتناب کنید

4- بالشها وتشک ها را در پوششهایی پلاستیکی وغیر قابل نفوذ بپیچید

5- کلیه ملحفه ها را هفته ای یکبار در آب داغ (55 درجه سانتیگراد ( بشویید

6- در صورت امکان از قالی بعنوان کف پوش استفاده نکنید

7- در فصول گروه افشانی پنجره ها را بسته نگه دارید

8- در صورت ابتلا به آسم به هیچ وجه سیگار نکشید واجازه سیگار کشیدن در خانه را به هیچ کس ندهید

9-تغذیه انحصاری شیرخواران با شیرمادر تا 6 ماهگی یکی از مهمترین راههای پیشگیری از وقوع آسم و سایر حساسیتها در کودکانی است که سابقه چنین بیماریهایی را در خانواده خودشان دارند

بیمارى آسم در واقع نوعى افزایش پاسخ راه هاى هوایى به محرک هاى مختلف است. در واقع افزایش تحریک پذیرى و حساسیت مجارى هوایى به محرک هاى داخلى و خارجى سبب ایجاد التهاب در راه هاى هوایى مى شود که به صورت انقباض و تنگى گسترده مجارى هوایى تظاهر مى کند و در این حالت است که بیمار به دلیل تنگى شدید راه هاى هوایى دچار تنگى نفس و سرفه مى شود.

بررسی بیماری های دستگاه گوارش


بررسی بیماری های دستگاه گوارش

بررسی بیماری های دستگاه گوارش

بررسی بیماریهای دستکاه گوارش

مری و بیماری های آن

 

این محصول با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

بخشی از متن:

مری و بیماری های آن

دستگاه گوارش (GI) از دهان شروع می شود که مری بعد از آن قرار گرفته است. مری ارتباط دهنده دهان و معده است، که معده اولین جای هضم غذا است. لذا کار آن انتقال غذا از دهان به معده است.

مری به 2طریق انجام وظیفه می کند 1- Passiv (غیرفعال) ¬ که با استفاده از نیروی ثقل انجام می شود. 2- active (فعال) ¬ در شرایط غیرایستاده (مثل خوابیدن)- در بعضی از شرایط این وظیفه active مری بیشتر مشاهده می شود و آن در شرایط استفراغ است که به هر صورت محتویات GI باید خارج شود و به بیرون هدایت گردد. لذا مری یک عضو passive نیست بلکه active است.

مری از محاذاتC7 شروع شده سپس از مریاستن خلفی عبور کرده و در محل هیاتوس دیافراگماتیک در محاذات T10 وارد شکم شده و به معده وصل می شود. پس از لحاظ practical و عملکردی مری طولی حدودcm40 را اشغال کرده که25cm آن فقط مربوط به مری است و15cm بقیه فاصله ای است که از دندان ثنایا یا داخل دهان تا شروع مری است. نکته عملی این مطلب آن است که زمانی که می خواهیم برای مریض (Nace gastric tube) Ng Tube بگذاریم باید لوله را از دهان و مری عبور دهیم تا در معده قرار گیرد که باید 2 سانتی متر پایین تر از انتهای مری قرار گیرد که باید سر مریض را Hyper extent کنیم و سپس از دندان ثنایای تحتانی تا2cm زیر زائده زایفوئید فاصله را حساب کنیم این طولی است که می توان Ng Tube مؤثر گذاشت. چنان چه این طول کوتاه تر از این باشد لوله داخل مری،‌و اگر بزرگتر باشد در قسمت های تحتانی تر معده که محل ذخیره نیست قرار می گیرد در حالی که هدف از NgT وصل کردن خارج معده به محل ذخیره معده است (ان شاء الله وقتی وارد بخش شدید این مطلب را بهتر درک خواهید کرد).

مری در طول مسیر خود در مجاورت با عناصر فوق العاده مهم قرار می گیرد. در جلوی آن نای قرار گرفته، مری در میانه های مسیر خود در محاذات قلب و دهلیز قلب، سپس بعد از عبور از دهلیز در کنار برونکوس چپ قرار می گیرد و سپس وارد شکم می شود. لذا کلیه مشکلاتی که در این مسیر ایجاد می شود روی آناتومی مری تأثیر گذاشته. مثلاً بزرگی دهلیز یا قوس آئورت مری طبیعی بافتی مثل پوست دارد منتها لایه های سطحی دیگر شاخی نیست (non cornified squamous call) سطح مری توسط مخاط squamous پوشیده شده که یک لایه ژرمیناتیو (زایا) در Base آن قرار می گیرد که 15-10% کل ضخامت مخاط را تشکیل می دهد و به درون لایه non cornified نفوذ کرده و پیت ها را به وجود می آورد. به تدریج این سلول های زایا سلول های سطحی را به وجود می آورد و بافت مری را از صدمات ناشی از عبور غذا یا حرارت یا تغییرات ناگهانی PH حفظ می کند. لذا این لایه زایا به سرعت تکثیر پیدا کرده و هر 3 روز یکبار سلول های سطحی مری ریزش پیدا کرده و با سلول های جدید جایگزین می شود تا مری صدمه نبیند و به همین دلیل turn over بالای مری احتمالcancer هم وجود دارد. لذا هر عاملی که این turn over را زیاد کند مثل غذاهای داغ و بعضی مواد سمی مثل قارچ ها بافت را مستعد concer می کند. در زیر لایه زایا lamina propia قرار گرفته که شامل سلول های لنفوسیت و گاهاً ائوزینوفیل است. اما هرگز نوتروفیل در این لایه نیست و سیستم لنفاتیک هم در این لایه وجود ندارد لذا اگر concer در این بافت ایجاد شود و به زیر ناحیه L.P گسترش پیدا نکند (یعنی محدود به اپی تلیوم سطحی وL.P باشد) چون لنف در این ناحیه نیست به آن carcinoma insitue می‌گوییم. اما بعداً خواهید دید که به لحاظ وضعیت آناتومیک و خصوصیات بافت مری c.i به ندرت دیده می شود.

مری به دلیل مجاورت با یکسری عناصر تشریحی مهم دو طرف آن توسط 2 اسنفگتر محافظت می شود:

1- (UES) upper esophageal sphenter 2- (LES) lower esophageal sphengter

همانطور که دیدید کنار مری نای قرار گرفته لذا باید محتویاتی که قرار است از دهان وارد مری شود به نای نریزد و از طرفی محتویات داخل معده و مری هم به داخل نای نریزد و منجر به آسپیراسیون شود ک این کار را این دو اسنفگتر انجام می دهند.

USE 1- inferior constricter muscle 2- cricopharyngeal muscle

UES در شرایط استراحت (وقتی غذا نمی خوریم) به صورت انقباضی هستند. لذا مری که در وضعیت تغذیه به شکل استوانه نامنظم درمی آید در فاز استراحت این دو عضله منقبض شده و لذا دهانه فوقانی مری به شکل slit یا شکاف درمی آید.

بنابراین باعث می شود در شرایط fast محتویاتی که از مری می آید به این سد بالا یا شکاف برخورد کند و به ریه سرازیر نشود و منجر به آسپیراسیون نگردد.

لایه های مری از داخل به خارج؛ مخاط¬ زیر مخاط¬ عضلات حلقوی(circular): ایجاد پریستالیسم- آنچه که باعث پیش روی غذا در مری و رسیدن آن به معده- عضلات طولی (longitudinal): کوتاه شدن طول مری در حالت انقباض این عضلات و عبور غذا به معده.

سیستم عصبی مری: برای ایجاد حرکات دودی مری که از واگ هم شاخه چپ و هم راست آن در مری 2 شبکه عصبی را ایجاد می کند.

1- میانتریک: بین عضلات طولی و حلقوی مری 2- مایسنر یا زیرمخاطی

این سیستم عصب رسانی باعث انجام حرکات دودری مری به صورت حلقوی و کوتاه و بلند شدن طول مری غذا بدون هیچ مشکلی در مری هدایت شود. همه شما وقتی غذا می‌خورید اگر این عملکرد آناتومیک و فیزیولوژیک به طور طبیعی اتفاق بیفتد بدون هیچ احساس ناراحتی باید غذا به پایین هدایت شود. این غذا خوردن بستگی به سرعت ندارد و با هر سرعتی می توانید غذا بخورید فقط باید خوب جویده شود تا در مری پایین برود. قطر مری در قسمت قداحی- خلقی¬ 20mm و در قسمت عرضی 4cm موقع خوردن غذا گشاد می شود تا محتویات خود را منتقل کند و تا زمانی که این قطر مری (هم قدامی خلفی و هم قطر عرضی) به ¯13 میلی متر کوچک نشود شما هیچ احساسی در اشکال انتقال غذا نخواهید داشت که به این حالت reserve الای مری می گویند. بنابراین به تدریج که این مری کوچک می شود و قطر آن به 13mm می رسد شما به اشکال در انتقال غذا پی خواهید برد. این رزرو بالای مری و عدم اطلاع رسانی به ما در مواقع تنگی مری باعث می شود کانسر مری هیچ وقت در فاز insitue به ما مراجعه نکند. لذا کانسر فرصت پیدا می کند که رشد کند تا قطر مری به حد critical خود یعنی 13mm برسد و آن وقت این تنگی را احساس کنیم.    

پایان نامه نقش توان راکتیو در شبکه های انتقال و فوق توزیع


پایان نامه نقش توان راکتیو در شبکه های انتقال و فوق توزیع

پایان نامه نقش توان راکتیو در شبکه های انتقال و فوق توزیع

پایان نامه نقش توان راکتیو در شبکه های انتقال و فوق توزیع

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

فصل اول : جبران بار

فصل دوم : وسایل تولید قدرت راکتیو

فصل سوم : خازن های سری

فصل چهارم : جبران کننده های دوار

فصل پنجم : ترجمه مقاله انگلیسی 

 

بخشی از متن : 

چکیده:

در این پروژه در مورد نقش توان راکتیو در شبکه های انتقال و فوق توزیع بحث شده است و شامل 5 فصل می باشد که در فصل اول در مورد جبران بار و بارهایی که به جبران سازی نیاز دارند و اهداف جبران بار و جبران کننده های اکتیو و پاسیو و از انواع اصلی جبران کننده ها و جبران کننده های استاتیک بحث شده است و در فصل دوم در مورد وسایل تولید قدرت راکتیو بحث گردیده و درمورد خازنها و ساختمان آنها و آزمایش های انجام شده روی آنها بحث گردیده است و  در فصل سوم در مورد خازنهای سری و کاربرد آنها در مدارهای فوق توزیع و ظرفیت نامی آنها اشاره شده است و در فصل چهارم در مورد جبران کننده های دوار شامل ژنراتورها و کندانسورها و موتورهای سنکرون صحبت شده است و در فصل پنجم  ترجمه متن انگلیسی که از سایتهای اینترنتی در مورد خازنهای سری می باشد که در مورد UPFC می باشد.

فصل اول:

جبران بار

مقدمه

توان راکتیو یکی از مهمترین عواملی است که در طراحی و بهره برداری از سیستم های قدرت AC منظور می گردد علاوه بر بارها اغلب عناصر یک شبکه مصرف کننده توان راکتیو هستند بنابراین باید توان راکتیو در بعضی نقاط سیستم تولید و سپس به محل‌های موردنیاز منتقل شود.

در فرمول شماره (1-1)  ملاحظه می گردد

قدرت راکتیو انتقالی یک خط انتقال به اختلاف ولتاژ ابتدا و انتها خط بستگی دارد همچنین با افزایش دامنه ولتاژ شین ابتدائی قدرت راکتیو جدا شده از شین افزایش می‌یابد و در فرمول شماره (2-1) مشاهده می گردد که قدرت راکتیو تولید شده توسط ژنراتور به تحریک آن بستگی داشته و با تغییر نیروی محرکه ژنراتور می توان میزان قدرت راکتیو تولیدی و یا مصرفی آن را تنظیم نمود در یک سیستم به هم پیوسته نیز با انجام پخش بار در وضعیت های مختلف می‌توان دید که تزریق قدرت راکتیو با یک شین ولتاژ همه شین ها  را بالا می برد و بیش از همه روی ولتاژ همه شین تأثیر می گذارد. لیکن تأثیر زیادی بر زاویه ولتاژ شین ها و فرکانس سیستم ندارد بنابراین قدرت راکتیو و ولتاژ در یک کانال کنترل می شود که آنرا کانال QV قدرت راکتیو- ولتاژ یا مگادار- ولتاژ می گویند در عمل تمام تجهیزات یک سیستم قدرت برای ولتاژ مشخص ولتاژ نامی طراحی می شوند اگر ولتاژ از مقدار نامی خود منحرف شود ممکن است باعث صدمه رساندن به تجهیزات سیستم یا کاهش عمر آنها گردد برای مثال گشتاور یک موتور القایئ یک موتور با توان دوم و ولتاژ ترمینالهای آن متناسب است و یا شارنوری که لامپ مستقیماً با ولتاژ آن تغییر می نماید بنابراین تثبیت ولتاژ نقاط سیستم از لحاظ اقتصادی عملی نمی باشد از طرف دیگر کنترل ولتاژ در حد کنترل فرکانس ضرورت نداشته و در بسیاری از سیستم ها خطای ولتاژ در محدوده 5% تنظیم می شود. توان راکتیو مصرفی بارها در ساعات مختلف در حال تغییر است لذا ولتاژ و توان راکتیو باید دائماً کنترل شوند در ساعات پربار بارها قدرت راکتیو بیشتری مصرف می کنند و نیاز به تولید قدرت راکتیو زیادی در شبکه می باشد اگر قدرت راکتیو موردنیاز تأمین نشود اجباراً ولتاژ نقاط مختلف کاهش یافته و ممکن است از محدوده مجاز خارج شود. نیروگاه های دارای سیستم کنترل ولتاژ هستند که کاهش ولتاژ را حس کرده  فرمان کنترل لازم را برای بالا بردن تحریک ژنراتور و درنتیجه افزایش ولتاژ ژنراتور تا سطح ولتاژ نامی صادر می کند با بالا بردن تحریک (حالت کار فوق تحریک) قدرت  راکتیو توسط ژنراتورها تولید می شود لیکن قدرت راکتیو تولیدی ژنراتورها به خاطر مسائل حرارتی سیم پیچ ها محدود بوده و ژنراتورها به تنهایی نمی تواند در ساعات پربار تمام قدرت راکتیو موردنیاز سیستم را تأمین کنند بنابراین در این ساعات به وسایل نیاز است که بتواند در این ساعات قدرت راکتیو اضافی سیستم را مصرف نمایند نیاز می باشد. وسائلی را که برای کنترل توان راکتیو و ولتاژ بکار می روند «جبران کننده» می نامیم.

همانطوری که ملاحظه می شود توازن قدرت راکتیو در سیستم تضمینی بر ثابت بودن ولتاژ و کنترل قدرت راکتیو به منزله کنترل ولتاژ می باشد.

به طور کلی کنترل قدرت راکتیو ولتاژ از سه روش اصلی زیر انجام می گیرد.

1- با تزریق قدرت راکتیو  سیستم توسط جبران کننده هائی که به صورت موازی متصل می شوند مانند خازن- راکتیو کندانسور کردن و جبران کننده های استاتیک

2- با جابجا کردن قدرت راکتیو  در سیستم توسط ترانسفورماتورهای متغیر ازقبیل پی و تقویت کننده ها

3- از طریق کم کردن راکتانس القائی خطوط انتقال با نصب خازن سری

خازنها و راکتورهای نشت و خازنهای سری جبرانسازی غیر فعال را فراهم می آورند این وسایل با به طور دائم به سیستم انتقال و توزیع وصل می شوند یا کلید زنی می شوند که با تغییر دادن مشخصه های شبکه به کنترل ولتاژ شبکه کمک می کنند.

کندانسورهای سنکرون و SVC ها جبرانسازی فعال را تأمین می کنند  توان راکتیو تولید شده یا جذب شده به وسیله آنها به طور خودکار تنظیم می شود به گونه ای که ولتاژ شینهای متصل با آنها حفظ شود به همراه واحدهای تولید این وسایل ولتاژ را در نقاط مشخصی از سیستم تثبیت می کنند ولتاژ در محلهائی دیگر سیستم باتوجه به توانهای انتقالی حقیقی و راکتیو از عناصر گوناگون دارد ازجمله وسایل جبرانسازی غیرفعال تعیین می شود.

خطوط هوائی بسته به جریان بار توان راکتیو را جذب یا تغذیه می کنند در بارهای کمتر از بار طبیعی (امپدانس ضربه ای) خطوط توان راکتیو خالص تولید می کنند و در بارهای بیشتر از بار طبیعی خطوط توان راکتیو جذب می نمایند کابلهای زیرزمینی به علت ظرفیت بالای خازنی، دارای بارهای طبیعت بالا هستند این کابلها همیشه زیر بار طبیعی خود بارگذاری می شوند و بنابراین در تمام حالتهای کاری توان راکتیو جذب می کنند ترانسفورمرها بی توجه به بارگذاری همیشه توان راکتیو جذب می کنند در بی باری تأثیر راکتانس مغناطیس کننده شنت غالب است و در بار کامل تأثیر اندوکتانس نشتی سری اثر غالب را دارد بارها معمولاً توان راکتیو جذب می کنند یک شین نوعی بار که از یک سیستم قدرت تغذیه می شود از تعداد زیادی وسایل تشکیل شده که بسته به روز فصل و وضع آب و هوایی ترکیب وسایل متغیر است معمولاً مصرف کننده های صنعتی علاوه بر توان حقیقی به دلیل توان راکتیو نیز باید هزینه بپردازند این موضوع آنها را به اصلاح ضریب توان با استفاده از خازنها شنت ترغیب می کند معمولاً جهت تغذیه یا جذب توان راکتیو و در نتیجه کنترل تعادل توان راکتیو به نحوه مطلوب وسایل جبرانگر اضافه
 می شود.

 

1- جبران بار

1-1- اهداف درجبران بار:

جبران بارعبارتست از مدیریت توان راکتیو که به منظور بهبود بخشیدن به کیفیت تغذیه در سیستم های قدرت متناوب انجام می گیرد.اصطلاح جبران بار در جایی استعمال می شود که مدیریت توان راکتیو برای یک بار تنها (یا گروهی از بارها ) انجام می گیرد و وسیله جبران کننده معمولا در محلی که در تملک مصرف کننده قرار دارد , در نزدیک بار نصب می شود. پاره ای از اهداف و روشهای به کار گرفته شده در جبران بار با آنچه که در جبران شبکه های وسیع تغذیه (جبران انتقال) مورد نظر است , به طور قا بل ملاحظه ای تفاوت دارد. در جبران بار اهداف اصلی سه گانه زیر مورد نظر است.

1-اصلاح ضریب توان

2- بهبود تنظیم ولتاژ

3- متعادل کردن بار

خاطر نشان می کنیم که اصلاح ضریب توان ومتعادل کردن بار حتی درمواقعی که ولتاژ تغذیه فوق العاده((محکم)) است (یعنی ثابت و مستقل از بار است ) مطلوب خواهند بود.

اصلاح ضریب توان به این معنا ست که توان راکتیو مورد نیاز به جای آنکه از نیروگاه دور تامین گردد, در محل نزدبک بار تولید گردد. اغلب بارهای صنعتی دارای ضریب توان پس فاز هستند. یعنی توان راکتیو جذب می نمایند. بنا براین جریان بار مقدارش از آنچه که برای تامین توان واقعی ضروری است بیشتر خواهد بود. تنها توان واقعی است که سر انجام در تبدیل انرژی مفید بوده و جریان اضافی نشان دهنده اتلاف است که مشتری نه تنها بایستی بها هزینه اضافی کابلی که آن را انتقال می دهد بپردازد .بلکه تلفات ژولی اضافی ایجاد شده در کابل تغذیه را نیز می پردازد.موسسات تولید کننده همچنین دلیل کافی برای عدم ضرورت انتقال توان راکتیو غیر ضروری از ژنراتورها به بار, را دارند و آن این است که ژنراتورها و شبکه های توزیع قادر نخواهند بود در ضریب بهره کامل کار کنند و کنترل ولتاژ در سیستم تغذیه بسیار مشکل خواهد شد. تعرفه های برق تقریباٌ همواره مشتریان صنعتی را به واسط بارهای با ضریب توان پایین آنها جریمه می نمایند. و این عمل سالیان متمادی انجام گرفته و در نهایت منجر به توسعه گسترده کاربرد سیستم های اصلاح ضریب توان در مراکز صنعتی شده است . تنظیم ولتاژ در حضور بارهایی که توان راکتیو مصرفی آنها تغییر می کند,  یک موضوع مهم ودر مواردی یک مساله بحرانی خواهد بود. توان راکتیو مصرفی کلیه بارها تغییر می کند , گر چه مقدار و میزان تغییرات آنها کاملا متفاوت است. این تغییرات توان راکتیو در تمامی موارد منجر به تغییرات ولتاژ (یا تنظیم ولتاژ)در نقطه تغذیه می گردد.و این تغییرات ولتاژ بر عملکرد مفید و مؤثر کلیه وسایل متصل به نقطه تغذیه مداخله نموده ومنجر به امکان تداخل در بارهای مصرف کننده های مختلف می گردد .به منظور جلوگیری از این مساله موسسات تولید کننده برق معمولا موظف می شوند که ولتاژ تغذیه را در یک حد قانونی نگاه دارند. امکان دارد این حد از مقدار مثلا %5+ میانگین در یک فاصله زمانی چند دقیقه یا چند ساعت  تا یک مقدار بسیار محدودتر تغییر نماید این مقدار محدودتر از ناحیه بارهای بزرگ و دارای تغییرات سریع که منجر به ایجاد فرورفتگی در ولتاژ و اثر نامطلوب بر عملکرد وسایل حفاظتی یا چشمک زدن لامپ و آزار چشم می گردد, تحمیل می شود . وسایل جبران کننده نقش اساسی را در نگاهداشتن ولتاژ در محدوه مورد نظر بازی می کنند .

بدیهی ترین روش بهبود ولتاژ ((قوی تر کردن ))سیستم قدرت به کمک افزایش اندازه و تعداد واحد های تولید کننده برق وبا هر چه متراکم کردن شبکه های به هم پیوسته , می باشد این روش عموماٌ غیر اقتصادی بوده ومنجربه افزایش سطح اتصال کوتاه و مقادیر نامی کلیدها می شود . راه عملی تر و با صرفه تر این است که اندازه سیستم قدرت بر حسب ماکزیمم تقاضای توان واقعی طراحی شود و توان راکتیو به وسیله جبران کننده ها- که دارای قابلیت انعطاف بیش از مولدها بوده و در تغییر سطح اتصال کوتاه دخالت ندارند-فراهم گردد.

مساله سومی که در جبران بار مد نظر است متعادل کردن بار است . اکثر سیستمهای قدرت متناوب سه فاز بوده و برای عملکرد متعادل طراحی می شوند.  عملکرد نامتعادل منجر به ایجاد مولفه های جریان توالی صفر ومنفی می گردد. اینگونه مولفه های جریان اثرات نامطلوبی چون ایجاد تلفات اضافی در موتورها ومولدها , گشتاور نوسانی در ماشین متناوب افزایش ریپل در یکسو کننده ها , عملکرد غلط انواع تجهیزات , اشباع ترانسفورماتورها وجریان اضافی سیم زمین را به دنبال خواهند داشت.انواع خاصی از وسایل (منجمله تعدادی از انواع جبران کننده)در عملکرد متعادل, هارمونیک سوم را کاهش می دهند. در شرایط کار    نا متعادل این هارمونی نیز درسیستم قدرت ظاهر
می شود محتوی هارمونیک در شکل موج ولتاژ تغذیه پارامتر مهمی در کیفیت تغذیه محسوب می شوداما این مساله ای است که به واسطه این حقیقت که طیف تغییرات کاملا بالاتر از فرکانس پایه است, مستلزم توجه خاص جداگانه می گردد.

هارمونیک ها معمولا به وسیله فیلتر ها- که دارای اصول طراحی متفاوتی با جبران کننده ها هستند- حذف می گردند. با وجود این  مسائل هارمونیک اغلب همراه با مسائل جبران پیش می آیند و همواره مساله هارمونیک و فیلتر کردن مورد توجه خواهند بود . به علاوه , تعداد زیادی از جبران کننده ها ذاتاٌ تولید هارمونیک می کنند که بایستی به روش داخلی یا فیلتر خارجی تضعیف شوند .

پایان نامه مدارها


پایان نامه مدارها

پایان نامه مدارها

مدارها

 مقدمه

فصل اول

تحلیل مدارهای جریان مستقیم: سه روش تحلیل(1- جمع آثار 2- پتانسیل گره 3- جریان حلقه ) بصورت زیر می باشد که قبل از توضیح آنها تعریف( گره، شاخه، حلقه) لازم است.

 شاخه: مسیری که یک یا چند عنصر الکتریکی در آن قراردارد و انشعابی از آن گرفته نشده باشد مثال( شاخه AB)( شکل زیر).

 گره: محل اتصال چند شاخه به یکدیگر است مثال( گره A شکل زیر)

حلقه: هر مسیر بسته ای که شامل یک یا چند عنصر الکتریکی باشد مثال( حلقه ABCDA  شکل زیر).

1- روش جمع آثار : دراین روش اثر هر منبع فعال بطور جداگانه بررسی می شود برای این کار بجای منابع دیگر مقاومت داخلی شان قرار داده می شود« بی اثر کردن منابع فعال دیگر» از ترکیب بررسی های انجام شده جوابهای مسئله مشخص می شود.

2- روش پتانسیل گره: در این روش یک نقطه را بعنوان مبنا انتخاب کرده و پتانسیل بقیه نقاط را نسبت به آن می سنجیم برای این کار برای هر گره یک پتانسیل انتخاب گروه و در هر گروه  به غیر از مبنا  را با توجه به پتانسیل آن گره و گره های دیگر می نویسیم برای این کار فرض می کنیم که پتانسیل آن گره از سایر گره ها بیشتر است در نتیجه همه جریانها از گره خارج می شوند و علامت آنها مثبت می شود« به غیر از شاخه هائی که منبع جریان با مقدار وجهت مشخص وجود دارد» با تشکیل دستگاه معادلات و حل آنها پتانسیل های مجهول بدست می آید و با استفاده از آنها جریان شاخه مشخص می شو. برای نوشتن جریان در هر شاخه برحسب پتانسیل دوسر آن وعوامل موجود در آن به شکل زیر باید عمل کرد:          

دراین روش وجود منبع ولتاژ در یک شاخه به تنهایی دو حالت خاص زیر را ایجاد می کند« جریان منبع ولتاژ قبل از حل نامشخص است و معادله ای برای جریان آن نمی توان نوشت».

-a یک منبع ولتاژ به تنهایی در یک شاخه بین یک گره و مبنا وجود دارد. در این حالت مسئله ساده شده زیرا پتانسیل آن گره مشخص است.

-b یک منبع ولتاژ به تنهایی در یک شاخه بین دو گره« به غیراز مبنا» وجود دارد در این حالت باید از گره بزرگ استفاده کرد.

 « kcl برای گره بزرگ نیز صادق است»

         همچنین در این حالت اختلاف پتانسیل دو گره موردنظر ثابت بوده و تشکیل یک معادله می دهد که با معادلات دیگر تشکیل یک دستگاه شده و با حل دستگاه پتانسیلهای مجهول بدست می آید.

( منظور از   مقدار مشخص است )

3- روش جریان حلقه: در این روش در حقیقت انتخاب جهت جریان در شاخه و جهت گردش برای نوشتن را در هم ادغام می کنیم و یک جهت جریان حلقه در حلقه در نظر می گیریم و  را در همان جهت با توجه به جریان آن حلقه و حلقه های مجاور می نویسیم و با تشکیل دستگاه معادلات و حل آنها جریان حلقه و با استفاده از آنها جریان شاخه ها بدست می آید.

 در این روش نیز دو حالت خاص بوجود می آید. وجود منابع جریان یک شاخه دو حالت خاص زیر را ایجاد می کند« ولتاژ دوسر منبع جریان قبل از حل نامشخص است و معادله ای برای آن نمی توان نوشت».

 -a منبع جریان در یک شاخه متعلق یک حلقه وجود دارد. در این حالت جریان آن حلقه برابر جریان منبع می باشد و مسئله ساده تر می شود.

-b منبع جریان در یک شاخه در حلقه ها یک جهت حلقه گردش در حلقه بزرگ انتخاب می کنیم و  را با توجه به جریان حلقه ها در حلقه بزرگ  می نویسیم ضمناً یک معادله نیزاز شاخه ای که منبع جریان در آن وجود دارد بدست می آید« برآیند جریان دو حلقه برابر جریان منبع است» که با بقیه معادلات تشکیل دستگاه معادلات داده و با حل آنها جریان ها بدست می آید روش دیگر در این مورد این است که جریان منبع جریان را برای یک حلقه در نظر می گیریم ودر حلقه بزرگ یک جهت جریان انتخاب می کنیم و معادله آنرا می نویسیم« این روش در کتاب مدارهای الکتریکی توضیح داده شده است».

در مورد مدار زیر هر دو روش را بکار می بریم:                                                                    

برای بدست آوردن مجهولی در یک قسمت از مدار بقیه مدار را می توان با استفاده از تبدیل منابع ساده کرد تبدیل منابع بصورت زیر می باشد.

 یک منبع ولتاژ با مقاومت سری را می توان یک منبع جریان با مقاومت موازی تبدیل نموده و بالعکس:                                   

نکته  مهم: درقسمتی از مدار که مجهولی موردنظر است عمل تبدیل نبایدانجام شود زیرا مقادیری که در قسمت تبدیل شده بدست می آید مربوط به مدار اصلی نیست:

 معادل تونن و نورتن:

چنانچه هدف بررسی رفتار یک مدا ر نسبت به یک عنصر خاص باشد مثلا« مقاومت بار  کعه بین دو نقطه B,A قرا رداشته باشد» می توان همه مدار را به غیر از آن عنصر تبدیل به یک منبع ولتاژ با یک مقاومت سری ویابه یک منبع جریان با مقاومت موازی نمود که بصورت اول معادله تونن مدار و در صورت دوم معادل نورتن مدار را بدست آورده ایم.

                                       A                                            A

                                                                                      B

 

                                B

                                                                                  

 معادله نورتن                                           معادله تونن

مقاومت تونن و مقاومت نورتن با هم برابر هستند

طریق محاسبه مقاومت تونن و نورتن

1- مقاومت بار را برمی داریم.

2- تمام منابع فعال را حذف کرده و بجای آنها مقاومت داخلی شان را قرار می دهیم.« بنابراین بجای منبع ولتاژ ایده آل اتصال کوتاه و بجای منبع جریان ایده آل مدار باز قرار می دهیم».

 3- از دیدگاه موردنظر مقاومت معادل مدار بدست آمده را محاسبه می کنیم، این مقاومت برابر و  می باشد.

 طریقه محاسبه تونن

1- مقاومت بار را برمی داریم.

2- مدار بدست آمده را توسط یکی از روشها تحلیل کرده و ولتاژ بین دو نقطه موردنظر« مثلاً B,A » را بدست می آوریم، این ولتاژ برابر ولتاژ تونن است که با توجه به عملیات انجام شده می توان رابطه زیر را نوشت:

 ولتاژ مدار باز AB            

طریقه محاسبه جریان نورتن()     یا:

 1- مقاومت بار را بر می داریم و بجای آن اتصال کوتاه رسم می کنیم« بطور مثال مقاومت بین نقطه B,A قرار دارد این دو نقطه را اتصال کوتاه می کنیم».

2- مدار بدست آمده را توسط یکی از روشها تحلیل می کنیم و جریانی را که از اتصال کوتاه انجام شده« مسیر AB » عبور می کند محاسبه می کنیم، این جریان برابر جریان نورتن می باشد که با توجه به عملیات انجام شده می توان رابطه زیر را نوشت:

 جریان اتصال کوتاه AB         

                                                یا

تطبیق توان یا دریافت حداکثر توان مقاومت بار.

شرط اینکه مقاومت بار حداکثر توان را از مدار دریافت کند این است که مقدار آن برابر مقدار مقاومت تونن یا نورتن باشد.

                                        

برای محاسبه توان ماکزیمم در مقاومت بار می توان  را برابر  یا  انتخاب کرده و در معادله تونن یا نورتن قرار داده و توان آن را محاسبه کرد و یا اینکه مستقیماً از دو فرمول زیر استفاده نمود:

                    و    

محاسبه جریان سلف و خازن در حالت ماندگار در مدارهای DC :

 سلف در جریان مستقیم در حالت ماندگار مانند یک اتصال کوتاه است. بنابراین برای محاسبه آن در حالت ماندگار کافی است که جریان نورتن بین دو نقطه ای که سلف قرار دارد را محاسبه نمود و انرژی ذخیره شده در آن را از رابطه زیر بدست آورد:

                                                

خازن در جریان مستقیم در حالت ماندگار مانند یک مدار باز است. بنابراین برای محاسبه ولتاژ آن در حالت ماندگار کافی است که ولتاژ تونن بین دو نقطه ای که خازن قرار دارد را محاسبه نمود و انرژی ذخیره شده در آن را از رابطه زیر بدست آورد:

                                             

در فصل دوم و فصهای بعد در محاسبات اکثراً از مثلث قائم الزاویه استفاده می شود بنابراین لازم است که روابط موجود در این مثلث را بخوبی بشناسیم:

                                              رابطه فیثاغورث                                                  

         و                          

شناخت دایره مثلثاتی نیز به تحلیل مطالب کمک می کند. دایره مثلثاتی دایره ای است به شعاع واحد و جهت مثلثاتی نیز جهت خلاف عقربه های ساعت می باشد.

                        فعال= عناصری که انرژی مدار را تأمین می  کند مانند منبع ولتاژ و منبع          

                               جریان   

عناصر مدار

                    غیرفعال=  عناصری که انرژی مدار را مصرف و یا در خود ذخیره می کند                       

                              و به مدار پس می دهند مانند مقاومت، سلف، خازن

تعریف منبع ولتاژ ایده آل : منبعی است که انرژی مدار را در ولتاژ ثابت تأمین می کند« در مورد AC منظور  و  ثابت و معادله زمانی مشخص می باشد و به عبارت دیگر می توان گفت ولتاژ آن مستقل از بقیه مدار می باشد» و مقاومت داخلی منبع ولتاژ ایده آل صفر است و جریان آن بستگی به بقیه مدار دارد.

علامت منبع ولتاژ ایده آل DC و AC

تعریف منبع جریان ایده آل= منبعی است که انرژی مدار را در جریان ثابت تأمین می کند« در مورد  منظور  و  ثابت و معادله زمانی مشخص می باشد و به عبارت دیگر می توان گفت جریان آن مستقل از بقیه مدار می باشد» و مقاومت داخلی منبع جریان ایده آل بی نهایت است و ولتاژ آن بستگی به بقیه مدار دارد.

 علامت منبع جریان ایده آلDC و AC    

هرگاه چند مقاومت بدنبال یکدیگر بسته شوند و از بین آنها شاخه ای منشعب نشده باشد با یکدیگر سری هستند و مقاومت معادل آنها بصورت:                           

B                      ......                                                   A                                               

در صورتی که مقاومتها با هم برابر باشند یکی از آنه را در مقدار آنها ضرب می کنیم:                                          

مقاومت معادل چند مقاومت سری از بزرگترین مقاومت بزرگتر است و در مدار سری یک جریان و چند ولتاژ وجود دارد هرگاه چند مقاومت را بین دو نقطه متصل کنیم با یکدیگر موازی هستند و مقاومت آنها بصورت:

  می باشد

                                           A

       .......             

                                            B

هرگاه مقاومتها با هم برابر باشند یکی از آنها را تقسیم بر تعداد آنها می کنیم:                           

در صورتی که فقط دو مقاومت موازی باشند

مقاومت معادل چند مقاومت موازی از کوچکترین آنها کوچکتر است و در مدار موازی یک ولتاژ چند جریان وجود دارد.

روابط قانون اهم: ساده ترین ومهمترین قانون رابطه بین جریان و ولتاژ در یک مقاومت:

I        R

                       و  و

توان در یک عنصر در  مدار        

برای یک مقاومت علاوه بر فرمول فوق از دو رابطه و  نیز می توان استفاده کرد یک مقاومت همیشه توان از مدار دریافت می کند اما در مورد توان یک منبع می توان گفت:

 - اگر جریان از قطب مثبت منبع خارج شود توان به مدار می دهد.

- اگر جریان به قطب مثبت منبع وارد شود توان از مدار می گیرد.

تقسیم ولتاژ یا توزیع ولتاژ در مدار سری                                                    

B                                                                               A                                                 

روابط فوق تا n  مقاومت قابل تعمیم است.

       ولتاژ منبع                                        

تقسیم جریان یا توزیع جریان در دو مقاومت موازی                                                                                                                                                                  

قانون ولتاژهای کیرشهف(KVL ): در هر حلقه بسته مجموع جبری ولتاژها برابر صفر است.  برای نوشتن معادله  در یک حلقه ابتدا یک جهت گردش بطور دلخواه انتخاب می کنیم همچنین یک جهت جریان برای هر شاخه بدلخواه در نظر می گیریم سپس در جهت گردش انتخابی از یک نقطه شروع  به حرکت می کنیم و به هر عنصری که برخورد کردیم ولتاژ آن را با توجه به علامتی که به آن برخورد می کنیم می نویسیم« برای مقاومت اگر جریان آن هم جهت حرکت باشد مثبت و اگر جریان آن مخالف جهت حرکت باشد علامت منفی در نظر می گیریم همچنین می  توان برای یک مقاومت علامت + و – بصورت:

                                                                            I

       -            +   در نظر گرفت» با رسیدن به نقطه شروع حرکت رابطه را مساوی صفر قرار می دهیم.

 مثال:                                                            

قانون جریانهای کیرشهف(KCL ): در  هر نقطه انشعاب مدار مجموع جبری جریانها برابر صفر است  برای نوشتن معادله فوق برای هر شاخه یک جهت جریان بدلخواه انتخاب می کنیم جریانهائی که از نقطه انشعاب دور می شوند مثبت و جریانهائی که به نقطه انشعاب نزدیک( وارد) می شوند منفی در نظر می گیریم.

مثال:                                                                         

عکس قرارداد فوق نیز صحیح است.

                                        اما معمولاً از قرارداد اول استفاده می کنند.

 

پایان نامه نانو تکنولوژی چیست؟


پایان نامه نانو تکنولوژی چیست؟

پایان نامه نانو تکنولوژی چیست؟

 نانو تکنولوژی چیست؟

 

نانوتکنولوژی چیست؟

کامپیوترها اطلاعات را تقریبا" بدون صرف هیچ هزینهأی باز تولید مینمایند. اقداماتی در دست اجراست تا دستگاههایی ساخته شوند که تقریبا" بدون هزینه - شبیه عمل بیتها در کامپیوتر - اتمها را به صورت مجزا بهم اضافه کنند ( کنار هم قرار دهند). این امر ساختن اتوماتیک محصولات را بدون نیروی کار سنتی همانند عمل کپی در ماشینهای زیراکس میسر میکند. صنعت الکترونیک با روند کوچک سازی احیاء می گردد وکار در ابعاد کوچکتر منجر به ساخت ابزاری میشود که قادر به دستکاری اتمهای منفرد مثل پروتئینها در سیب زمینی و همانندسازی اتمهای خاک، هوا و آب از خودشان میگردد.
پیوند علم مواد ، شیمی و علوم مهندسی که نانوتکنولوژی نامیده میشود عرصه أی را بوجود میآورد که ماشین آلات خود تکثیرکننده و محصولات خود اسمبل از اتمهای اولیه ارزان ساخته شوند.
نانوتکنولوژی تولید مولکولی یا به زبان ساده‌تر ، ساخت اشیاء اتم به اتم، مولکول به مولکول توسط بازوهای روبات برنامه‌ریزی شده در مقیاس نانومتریک است و نانومتر یک میلیاردم متر است
( پهنای معادل با 3 تا 4 اتم). نانوتکنولوژی ساخت ابزارهای نوین مولکولی منحصر به فرد با بکارگیری خواص شیمیایی کاملا" شناخته‌شده اتمها و مولکولها ( نحوه پیوند آنها به یکدیگر) را ارائه می‌دهد. مهارت مطرحه در این تکنولوژی دستکاری اتمها بطور جداگانه و جای دادن دقیق آنان در مکانی است که برای رسیدن به ساختار دلخواه و ایده‌آل موردنیاز می‌باشد. این قابلیت تقریبا" حاصل شده است.
بازده پیش‌بینی شده از تسلط بر این تکنولوژی بسیار فراتر از موفقیتهایی است که تاکنون انسان بدانها نائل شده است.
قابلیتهای محتمل تکنیکی نانوتکنولوژی عبارتند از :
1- محصولات خوداسمبل
2- کامپیوترهایی با سرعت میلیاردها برابر کامپیوترهای امروزی
3- اختراعات بسیار جدید ( که امروزه ناممکن است)
4- سفرهای فضایی امن و مقرون به صرفه
5- نانوتکنولوژی پزشکی که درواقع باعث ختم تقریبی بیماریها، سالخوردگی و مرگ و میر خواهد شد.
6- دستیابی به تحصیلات عالی برای همه بچه‌های دنیا
7- احیای مجدد بسیاری از حیوانات و گیاهان منقرض‌شده
8- احیاء و سازماندهی اراضی
دکترDrexler در همایش جهانی نظام علمی در زمینه نانوتکنولوژی اظهار کرده است: “در جهان اطلاعات ، تکنولوژیهای دیجیتالی کپی‌برداری را سریع، ارزان، کامل و عاری از هزینه‌بری یا پیچیدگی محتوایی نموده‌اند. حال اگر همین وضعیت در جهان ماده اتفاق بیافتد چه می‌شود. هزینه تولید یک تن
‌تری بیت تراشه‌های RAM تقریبا" معادل با هزینه بری ناشی از تولید همان مقدار فولاد می‌شود”.
دکترSmalley رئیس هیئت تحقیقاتی دانشگاه رایس و کاشف Buckyballs می‌گوید:
" نانوتکنولوژی روند زیانبار ناشی از انقلاب صنعتی را معکوس خواهد کرد". در مقدمه مقاله نانوتکنولوژی که توسط آقایان Peterson و Pergamit در سال 1993 نگاشته شده چنین آمده است :
" تصور کنید قادرید با نوشیدن دارو که در آب میوه مورد علاقه‌تان حل شده است سرطان را معالجه کنید . یک ابر کامپیوتر را که به اندازه یک سلول انسان است در نظر بگیرید. یک سفینه فضایی 4 نفره که به دور مدار زمین می‌گردد با هزینه‌ای در حدود یک خودروی خانوادگی تجسم کنید" .
موارد فوق، فقط تعداد محدودی از محصولات انتظار رفته از نانوتکنولوژی هستند. انسان در معرض یک انقلاب اجتماعی تسریع شده و قدرتمند است که ناشی از علم نانوتکنولوژی است. در آینده نزدیک گروهی از دانشمندان قادر به ساخت اولین آدم آهنی با مقیاس نانومتری می‌گردند که قادر به همانندسازی است. طی چند سال با تولید پنج میلیارد تریلیون نانوروبات ، تقریبا" تمامی فرایندهای صنعتی و نیروی کار کنونی از رده خارج خواهند شد. کالاهای مصرفی به وفور یافت‌شده ، ارزان، شیک و با دوام خواهند شد. دارو یک جهش سریع و کوانتومی را به جلو تجربه خواهد نمود. سفرهای فضایی و همانندسازی امن و مقرون به صرفه خواهند شد. به این دلایل و دلائلی دیگر، سبکهای زندگی روزمره در جهان بطور زیربنایی متحول خواهد شد و الگوی رفتاری انسانها تحت‌الشعاع این روند قرار خواهد گرفت

  مطالعة نانوتکنولوژی

 دانشجویان متمایل به نانوتکنولوژی، اغلب در مورد آنچه باید بخوانند، سؤال می‌کنند. این صفحة وب، پاسخی جزئی به این پرسش می‌دهد. سایتForesight نیز مختصری از اریک درکسلر دارد.

نانوسیستم‌ها :

متن استاندارد این رشته، کتاب دکتر اریک درکسلر با نام "نانوسیستمها: ماشین‌آلات ساخت، تولید و محاسبة مولکولی" است. شما می‌توانید یک نسخه از آن را خریده، و مطالعه کنید.

مکانیک مولکو لی:

هر فنّاوری تولیدی باید بتواند اتمها را از جایی که هستند، به جایی که ما می‌خواهیم باشند، حرکت دهد. بنابراین، چگونه حرکت اتمها و نیروهای اثرگذار روی آنها در طول حرکت، رشته‌ا‌ی حیاتی در مطالعة نانوتکنولوژی محسوب می شود. این رشته، مکانیک مولکولی نامیده می‌شود. یک بحث خیلی خلاصه در مورد مکانیک مولکولی و اهمیتش برای نانوتکنولوژی در وب در "نانوتکنولوژی محاسباتی" موجود است، که شامل مراجعی برای مطالعات بیشتر است.

یک مقدّمة کلاسیک به مکانیک مولکولی، کتاب مکانیک مولکولی نوشتة اولریخ بورکرت و نورمن آلینجر، چاپ انتشارات American Chemical Society در سال 1982 است، که هرچند چاپ نمی‌شود، ولی در کتابخانه‌های دانشگاهی موجود است.

کتاب نانوسیستمها مفهوم پایة مکانیک مولکولی را در فصل 3 خود شروع کرده‌است. مزیت بزرگ این کار درکسلر، پذیرش واحدهای سازگار SI است. مطالعة آهسته و دقیق این فصل شایستة انجام است.

پیش‌درآمدهای بسیار دیگری به مکانیک مولکولی موجود است. بسته‌های نرم‌افزاری که مداخل ورودی خاصی به این زمینه دارند، موجود بوده و برای درک مفاهیم آن، بسیار مفید هستند.

کنترل مکانی، سختی و انعطاف‌پذیری :

یک ایدة اساسی در نانوتکنولوژی، کنترل مکانی است؛ که با ابزارهای رباتیک کاملا" استاندارد قابل حصول است. تفاوت عمدة ابزارهای رباتیک مرسوم با انواع مولکولی، مسألة نویز حرارتی است. در مقیاس مولکولی، ذرّات به دلیل حرکت براونی درحال جست‌وخیز هستند. برای کنترل این مسأله، ذرّات را بایستی محکم نگهداشت، یعنی یک نیروی برگرداننده باید وجود داشته‌باشد که برای بازگرداندن ذرّات به موقعیت تعادلی، در صورت انحراف عمل کند (تعریف موجزی از "کنترل مکانی"، همین وجود نیروی برگرداننده است). نیروی برگرداننده معمولا" به صورت تابع خطی جابجایی فرض می‌شود :

نیروی برگرداننده = جابجایی× Ks

ثابت Ks معیاری از سختی سیستم است. هرچه سختی بیشتر باشد، نیروی برگرداننده بزرگتر و انحراف سیستم از موقعیت تعادلی، کوچکتر می‌شود. رابطة بنیاد‌ی سختی و بی‌ثباتی مکانی عبارتست از :

б2 = kT / Ks

این رابطة 4-5 فصل 5 کتاب نانوسیستمها است، که باید به‌خاطر سپرده و کاربردهای اصلی آن را شناخت. برای استفاده از آن، لازم است سختی (Ks) مشخص شود. سختی یک ساختار را از هندسه و خواص مواد آن می‌توان تعیین کرد. این مفاهیم پایه در فصول 38 و 39 دروس فیزیک فینمن نوشتة فینمن، لیتون و سندز، چاپ انتشارات Addison-Wesley سال 1964 موجود است. لذا خواندن این فصل پیشنهاد می‌شود.

کاربرد این معادلات در بعضی ابزارهای رباتیک (ازجمله سکّوی استوارت که به علت سختی بالایش برای مصارف رباتیک مولکولی) مورد توجه است)، در خانوادة جدیدی از ابزارهای مکانی با 6 درجة آزادی، توضیح داده شده‌است. این کاربردها همچنین در فصل 5 نانوسیستمها و بخش 4-13 آن، که یک بازوی رباتیک را مورد بحث قرار داده، بیان شده‌است.

خودهمانندسازی :

اندیشة اساسی دوم در نانوتکنولوژی، خودهمانندسازی است. دانشجو باید صفحة وبی را بعنوان مقدمة خودهمانندسازی خوانده و چند مرجع موجود در آن را برای مطالعة بیشتر انتخاب کند. تئوری دور و تکرار (recursion theorem) مبنای سیستمهای خودهمانندساز است. فهم این تئوری، الزامی است. بعنوان تمرین برنامه‌ا‌ی بنویسید که خودش را دقیقا" چاپ کند. نسخه‌ای از مطالعات 1980NASA را می‌توانید بخرید، که دارای بخش باشکوهی در مورد سیستمهای خودهمانندساز است.

مطالعات بیشتر :

البته موضوعات زیاد دیگری نیز در زمینة پیشرفت نانوتکنولوژی وجود دارد. به‌نظر می‌رسد مفیدتر باشد که لیست کوتاه و فشرده‌ا‌ی از موضوعات اساسی ارائه شود که بتوان با یک تلاش معقول بر آنها تسلط یافت، تا اینکه لیست آنچنان بلند و سنگین باشد که هر موضوعی با هر درجة اهمیتی را پوشش دهد. دانشجو می‌تواند مطمئن باشد که هیچ کمبودی از نظر مفاد مطالعاتی در مورد این رشتة جدید تحقیقاتی وجود ندارد.

نانوتکنولوژی، انقلابی جدید در صنعت و تکنولوژی

 نانوتکنولوژی یا کنترل مواد در مقیاس مولکولی، گشایش اسرار طبیعت در تمام عرصه ها از مهندسی تا پزشکی را نوید میدهد.

در آینده نه چندان دور، در خانه های جدید آجرها ممکن است هنگامی که ترکی درآنها ظاهر میشود خودشان را تعمیر کنند. ماشینها نیز ممکن است با لایه ای به استحکام الماس پوشانده شوند که آنها را در برابر خراشها محافظت میکند. پزشکان نیز خواهند توانست صدها نوع بیماری را تنها با قراردادن یک قطره خون در یک دستگاه تشخیص داده و پس از چند ثانیه نتیجه را دریافت کنند.

نانوتکنولوژی در جهانی بسیار کوچک کنترل میشود. هدف نانوتکنولوژی ساخت اشیاء، اتم به اتم، مولکول به مولکول و با یک رویکرد از پایین به بالاست، راهی که طبیعت میلیونها سال است انجام میدهد.

نانو یک پیشوند علمی است که به معنی "یک میلیاردم" است و حوزه نانوتکنولوژی در حدود میلیاردم متر است، ابعادی که در آن اتمها با هم ترکیب شده و مولکولها روی هم اثر متقابل دارند.

هدف این است که اگر بشر بتواند به اتمها بگوید که چه طور خودشان را مرتب کنند و چگونه رفتار کنند، بسیاری از خواص یک ماده قابل کنترل میگردد. همان طور که در طبیعت اتمهای کربن موجود در زغال سنگ را با تغییر دادن ترتیب قرار گرفتن آنها به الماس تبدیل میکنند، بنابراین خواصی مانند رنگ، استحکام و شکنندگی نیز در سطح اتمی قابل تعیین خواهند بود. دانشمندان بر این عقیده اند که اگر بتوانند یک آجر را اتم به اتم بسازند، مولکولهایش را نیز میتوان طوری تعلیم داد تا هنگامیکه یک ترک ظاهر میشود آن را تعمیر کنند یا اینکه با کم یا زیاد کردن تخلخل، خود را با شرایط مرطوب هوا وفق دهند.

بنابراین نانوتکنولوژی امید ساخت هر چیز قابل تصور را - از کوچکترین جرثقیلها و موتورها گرفته تا لایه های خود اسمبل پلاستیکی یا فلزی - میدهد. برای نخستین بار در تخیلات علمی، به لطف پیشرفتهای اخیر دیدن جهان در مقیاسهای نانو این سناریوها درست و معقول به نظر میرسند. انواع جدید میکروسکوپها و برنامه های قدرتمند کامپیوتری شبیهساز که در 10 سال اخیر توسعه پیدا کردهاند، نانوتکنولوژی را دچار یک نوع انقلاب نمودهاند. میکروسکوپها نه تنها به دانشمندان اجازه میدهند که اتمها را بینند، بلکه به آنها اجازه میدهند که حتی آنها را جا به جا بکنند، همانطور که در آزمایش مشهور سال 1990 دانشمندان مرکز تحقیقاتی Almaden وابسته به IBM ، لغت "IBM" را توسط 35 اتم زنون نوشتند.

امروزه یک تیم از فیزیکدانان IBM یک پیشرفت دیگر را اعلام کردند که مدارات در مقیاس اتمی را به واقعیت نزدیکتر میکند. این پیشرفت که "سراب کوانتم"1 نام گرفته است نشان میدهد که اطلاعات میتوانند در میان اجسام جامد بدون نیاز به سیم حرکت کنند. اسباب جدید عبارتند از: "چشمان، انگشتان و پنسها" که در جهان نانو میتوانند کار کنند. Evgene Wang معاون مهندسی بنیاد ملی علوم آمریکا، به اعضاء مجلس نمایندگان طی گزارشی در مورد نانوتکنولوژی گفت: "نانوتکنولوژی نوید جذب تعداد فزایندهای از علاقمندان به علم، دولت و صنایع خصوصی را میدهد."

دکتر Tom Schaeider یک بیولوژیست ریاضیدان در انستیتو ملی سرطان گفت که: "دلیل این که مردم این را قبول میکنند پشتوانة واقعی علمی آن میباشد". وی اضافه کرد ما قادر خواهیم بود تا هر چیز که خواستیم در آینده بسازیم."

دانشمندان پیشرو در این علم سال گذشته در بنیاد ملی علوم آمریکا گفتند که نانوتکنولوژی یک اثر اساسی روی سلامتی، وضعیت اقتصادی و امنیت مردم جهان خواهد گذاشت و حداقل به اهمیت آنتی بیوتیک ها،IC ها و پلیمرهای ساخت دست بشر در قرن 20 خواهند بود.

در سال 1998 شورای علوم و تکنولوژی کاخ سفید یک گروه کاری بین بخشی IWGN)) تأسیس کرد که خواست بخشهای علمی و صنعتی و دولت بود و موظف شد تا چشم انداز ایالات متحده را در مورد نانوتکنولوژی در طی 10 الی 20 سال آینده توسعه دهد.

دولت ایالات متحده در طی سال 1999 حدود 260 میلیون دلار در این تکنولوژی سرمایه گذاری کرده است. کلینتون نیز پیشنهاد افزایش بودجة نانوتکنولوژی را تا حدود 227 میلیون دلار در سال 2001 را داده است. گروهIWGN پیش بینی میکند که نانوتکنولوژی موجب پیشرفت در زمینه هایی مانند تکنولوژی اطلاعات، پزشکی، علوم زیست، صنعت خودرو، انرژی و امنیت ملی خواهد شد.

این گروه موارد زیر را امکانپذیر میبیند:

v در پزشکی، نانو ذراتی که به توزیع آسان دارو در قسمتهای بدن کمک میکنند. این وسایل به اصطلاح کوچک که از دارو ساخته شدهاند با لایههایی از نانو ذرات پوشیده شدهاند و میتوانند به قسمتهای مختلفی از بدن برسند و بیماریهای از قبیل سرطان را درمان کنند. غدد پروستات و قطعات مصنوعی نیز ممکن است، با این نانو ذرات پوشیده شوند تا از عکسالعملهای ناخواسته جلوگیری کنند. پیشرفت در تشخیص بیماریها نیز قابل پیشبینی است، همانطور که دستگاههای جدیدی که بر اساس تشخیص DNA یا پروتئین پایه گذاری شده اند و میتوانند از مقدار ناچیزی خون به طور همزمان وجود چندین بیماری را تشخیص بدهند.

v در صنایع الکترونیکی، تولید کامپیوترهای سریعتر و بهتر در اندازههای بسیار کوچک مدنظر است. هم اکنون یک هد مغناطیسی با اندازة حدود نانو تولید شده که اطلاعات را از دیسک سخت میخواند. همچنین تراشه های حافظه با اندازة نانو مدنظر هستند که قدرت ذخیرهای برابر با هزاران تراشه فعلی را دارا خواهند بود.

v در علوم زیست محیطی، غشاءهای نانویی فیلترهایی برای سد نفوذ آلودگیها هستند و همچنین قادر خواهند بود تا آلودگیها را با روشهای شیمیایی یا بیولوژیکی پیدا کرده و برطرف کنند. بسیاری چالشها تا بیش از اینکه دانشمندان بتوانند پرده از راز جهان در مقیاس نانو بردارند، باقی خواهد ماند. طبق گزارش اخیر که توسط گروه IWGN ارائه شده است: این عرصه، امروز تقریبا همانجایی است که علم و تکنولوژی بدنبال ترانزیستورها در اواخر دهه های 1940 و 1950 قرار داشت".

اما با در دست داشتن ابزارهای جدید برای دیدن اشیاء کوچک، آزمایشگاهها در کشور کم کم به این مطلب پی میبرند که چگونه اتمها و مولکولها در یک ماده مرتب میشوند. تعدادی از آزمایشگاهها یاد میگیرند که چگونه مولکولها را در الگوهای خاص مانند هرم یا چند ضلعی، خود اسمبل کنند. این مطلب به عنوان یک گام مهم در جهت ساختن مواد نو توسط اتم با اتم به شمار میرود.

دانشمندان امیدوارند به زودی بتوانند موادی از نانو تیوبهای کربنی بسازند که ترتیب قرار گرفتن
اتمهای کربن در آن مانند قرار گرفتن مدادها در داخل یک جعبه است. چنین موادی یک _ ششم دانسیته فولاد را خواهند داشت و مقاومت آنها 50 الی 100 برابر است. آقای Richard Smalley، کسی که در دانشگاه Rice روی نانو تیوبها کار میکند میگوید: ما میدانیم که چگونه آنها را به صورت خود اسمبل بسازیم و این که چگونه مواد دیگر را بپوشانند. این نانو تیوبهای کربنی، مطابق بسیاری از پیش بینیها یک روز تمام چیزها از ماشین تا هواپیما را میپوشاند تا به سطوح آنها استحکام و مقاومت و در نتیجه عمر بیشتری بدهد.

طبیعت برای میلیونها سال صاحب نانوتکنولوژی بوده است و دانشمندان مانند Smalley عقیده دارند که میتوان مطالب بسیاری را با نگاهکردن به سلولها آموخت. او میگوید که تمام آنزیمها در سلولهای ما نانوماشینهایی هستند که وظایف منحصر به فردی را جهت تکامل و رشد انجام میدهند.

گروه Nadrian Seeman در دانشگاه New Yourk تلاش میکند، یک مولکول بیولوژیکی دیگرDNA به عنوان جزء سازنده برای اشیاء سه بعدی به کار برد. آزمایشگاه وی اخیراً یک دستگاه نانو روبوتیک ساخت که از DNA ساخته شده بود و دو بازو داشت و میتوانست بین دو نقطة ثابت حرکت کند.

پژوهشگران میگویند که این وسیله گام اول به سوی توسعة نانوتکنولوژی است که یک روز خواهد توانست مولکولها را در نانو کارخانه هایی با همان ابعاد به کار گیرد.

برخی میگویند که ما زمانی قادر خواهیم بود تا همه چیز را از قطعات ریز بسازیم. مثلاً بدین صورت که به کامپیوتر تعدادی عناصر داده شده و به وی دستور داده میشود تا همه چیز، از سیب تا یک ماشین را بسازد. Schnider گفته است: این جادو نیست، این ایده جادو نیست.

معرفی فورسایت( دور اندیشی) نانو تکنولوژی

-       • تعریف دوراندیشی در فناوری

  در زبان فارسی دوراندیشی دو مفهوم تشخیص و تصمیم را در برداشته و معادل مناسبی برای کلمه انگلیسی Technology  Foresight می باشد. تعریف جامعی که در این زمینه ارائه شده است عبارتست از« تلاشی منظم برای دانش، فناوری و اقتصاد آینده جامعه؛ با هدف شناسایی" فناوری های عام نوظهور" و تقویت حوزه های تحقیقات راهبردی برای کسب بیشترین منافع اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی».

-       • اهمیت دوراندیشی در فناوری

تجربه های گذشته توسعه فناوری های مختلف نشان داده است نداشتن دوراندیشی در زمینه فناوری های در حال توسعه و نداشتن آمادگی کافی برای مواجهه با گسترش آنها لطمات جبران ناپذیری به دولت ها و ملت ها زده است. بنابراین در دنیای کنونی که سرعت تحولات و پیشرفت ها به بیشترین مقدار خود تا بحال رسیده است داشتن دوراندیشی برای مواجهه با آینده در همه زمینه ها ضروریست.

  دوراندیشی، آمادگی برای آینده است تا با شناخت فرصت ها و تهدیدهای احتمالی،  شرایط لازم برای دستیابی هرچه بهتر به « سود رقابتی »، « بهبود کیفیت زندگی » و « توسعه پایدار » مشخص شود. در حقیقت دوراندیشی یک ابزار لازم برای بقاء در آینده (به مفهوم قابل قبول آن یعنی پیداکردن جایگاه مناسب در آینده، حفظ ارزش ها و آرمان های خود ) و دفع خطرات و تهدیدها و استفاده از فرصت های پیش رو است.

  در راستای این تلاش و پس از مشخص کردن فناوری های عام نوظهور باید آن دسته از بخش های زیربنایی تحقیقات راهبردی را که علاوه بر احتمال سوددهی اقتصادی و اجتماعی بیشتر، نقشی کلیدی در امنیت ملی و رشد اقتصادی کشور بازی می کنند جستجو کرد.

  اما وقتی حرف از آینده می شود نظرات افراد و گروه ها و همچنین گزینه های پیش رو ممکن است بسیار زیاد و متفاوت باشد که نمی توان به همه آنها جامه عمل پوشاند. بنابراین جهت استفاده بیشتر از این نظرات و گزینه ها روش هایی را برای مدون کردن و ارزیابی آنها بکار می گیریم.

-       • روش های دوراندیشی در فناوری

با بکار بردن روش های دوراندیشی می توان در یک سازمان یا یک کشور یک دیدگاه مشترک ایجاد کرد و بدینوسیله به یک وفاق عمومی رسید. اهمیت چنین همکاری یا وفاقی در سطح همه ارگانهای یک کشور یا یک سازمان و هم سو شدن همه نهادهای تأثیرگذار در جهت رسیدن به یک هدف مشترک بر همگان روشن است.

در این روش ها معمولاً سعی می شود معیارهایی کلی برای ارزیابی تعیین گردد و در هر مورد فناوری مورد نظر با این معیارها سنجیده شود. این روش ها سعی می کنند نقاط تاریک و مبهم این فناوری ها را هرچه بیشتر روشن کنند تا ارزیابی ساده تر و دقیق تر انجام شود.

یکی دیگر از دلایل استفاده از روش های دوراندیشی،  دانستن زمان تغییرات در آینده است. البته منظور از زمان در سطوح مختلف متفاوت است، مثلاً در کشاورزی منظور از زمان،  هنگام وقوع چرخه تغییرات است و در صنعت مفهوم زمان پشت سرهم بودن تغییرات تلقی می شود یعنی کدامیک زودتر از دیگران به وقوع می پیوندد. با بکاربردن روش های دور اندیشی می توان زمان رخ دادن تغییرات مهم در صنعت و بطور کلی نوع زندگی بشر و نیز ترتیب انجام این تغییرات را بدست آورد.

  روش های مهمی که تا بحال برای انجام دور اندیشی از آنها استفاده شده است عبارتند از :

1-    روش دلفی

2-    روش سناریو

-       • بخش های مختلف دور اندیشی در فناوری

  در دیدگاه سنتی، تنها مناسب  بودن فناوری برای انجام وظایف مورد نظر و دوره بازگشت سرمایه آن مورد توجه قرار می گیرد. و در نظر گرفتن تأثیرات اجتماعی و آثار آن بر بخش های مختلف زندگی بشر معمولاً فراموش می شود.

  اما این شیوه نمی تواند مسائل مربوط به توسعه یک فناوری در آینده را بطور کامل در نظر بگیرد, چرا که معمولاً دامنه تغییرات گسترده است و ایجاد یک تحول یا توسعه یک فناوری اثرات عمیقی در زمینه های دیگر و علوم انسانی می گذارد.

بنابراین بنظر می رسد دوراندیشی در دو بخش باید انجام شود:

1-    محصولاتی که این فناوری برای ما در آینده تولید خواهد کرد.

2-    تأثیراتی که این فناوری بر روی زندگی انسان ها خواهد داشت از قبیل تأثیرات اجتماعی، تأثیر بر سلامتی،  محیط و سیستم حمل ونقل مواد.

پس از دوراندیشی یک فناوری مراحل برنامه ریزی و تلاش برای رسیدن به اهداف بدست آمده در دوراندیشی آغاز می شود.  

-       • نانوتکنولوژی

  نانوتکنولوژی یکی از فناوری های جدید است که آینده بسیار روشنی برای آن پیش بینی می شود. گستردگی دامنه تاثیر این فناوری بسیار زیاد بوده و گفته می شود این فناوری می تواند بیشتر جنبه های زندگی بشر را تحت تاثیر قرار دهد. از این جهت بکارگیری شیوه برخوردی مناسب با این پدیده و داشتن شناخت کافی از زمینه های مختلف آن بسیار مهم است.

-       • دوراندیشی در نانوتکنولوژی

  با توضیحات داده شده بدیهی است که دوراندیشی در نانوتکنولوژی ضروریست و گستردگی دامنه تاثیرات این فناوری در زندگی بشر ضرورت آن را بیشتر می کند. تا بحال کشورهایی مانند هلند و امریکا دوراندیشی فناوری نانو را انجام داده اند.

  این دوراندیشی برای کشورهای در حال توسعه مانند ایران که دارای صنعت پیشرفته ای نیستند باید با دقت و جامعیت زیادی انجام شود چرا که انتخاب بخش های مناسب برای انجام فعالیت های تحقیقاتی با توجه به شرایط و اولویت های کشور کاری دشوار است.

  برای انجام دوراندیشی نانوتکنولوژی در مرحله اول باید شناخت خوبی از عناصر تشکیل دهنده این فناوری بدست آورد. بدیهی است که هر چه این شناخت کامل تر باشد انجام دوراندیشی براساس آن ساده تر و دقیق تر خواهد بود. برای شناخت کافی لازم است تقسیم بندی مناسبی از اجزای این فناوری داشته باشیم, بگونه ای که رابطه بین قسمت های مختلف مشخص باشد. داشتن این تقسیم بندی به شناخت ابعاد مختلف این فناوری کمک می کند.

-       • درخت نانوتکنولوژی

  ضرورت انجام این تقسیم بندی, ایده ترسیم یک درخت برای نانوتکنولوژی را به ذهن نزدیک می کند. درخت نانوتکنولوژی کلیه جزئیات مربوط به این فناوری اعم از: واحدهای سازنده نانویی, محصولات, سیستم های نانویی, ابزار و غیره را می تواند در بر داشته باشد.

  گنجاندن همه این بخش ها در یک تقسیم بندی به شیوه مناسب به وسعت دید و احاطه زیادی نیاز دارد. چرا که این فناوری در حال گسترش است و بطور پیاپی برای هر قسمت کاربردهای بیشتری پیدا می شود یا ارتباطات جدیدتری کشف می گردد. بهمین دلیل این درخت نیز باید بطور مداوم تصحیح و کامل تر شود.

مقالات:

۱) افزایش بودجه نانوتکنولوژی ژاپن

۲) گزارش فورسایت نانوتکنولوژی هلند

۳) نانوتکنولوژی و جمهوری اسلامی ایران؛ بایدها و نبایدها

۴) آیندة امیدبخش نانوتکنولوژی در اروپا

۵) سرمایه‌گذاری تایلند در زمینه نانوتکنولوژی

۶) اسراییل به سمت پیشگامی نانوتکنولوژی!

افزایش بودجه نانوتکنولوژی ژاپن

15 آوریل 2004- براساس گزارش شورای سیاست‌گذاری علوم و فناوری ژاپن، بودجه نانوتکنولوژی این کشور در سال مالی 2004 که از اول آوریل آغاز می‌شود، 1/3 درصد افزایش یافته و به 875 میلیون دلار رسیده است. در ضمن دو وزارتخانه اصلی که مسئول 90 درصد برنامه‌های تحقیقاتی ژاپن می‌باشند نیز مشمول این افزایش بودجه شده‌اند.

وزارت اقتصاد، بازرگانی و صنعت (METI) که مسئول توسعه تحقیقات نزدیک به تجاری‌شدن است، بودجه تحقیقات نانوتکنولوژی خود را در سال گذشته از 7/96 میلیون دلار به 4/101 میلیون دلار افزایش داده است. تمام بودجة مربوط به علوم و فناوری METI ، 15/1 میلیارد دلار است که تحقیقات نانوتکنولوژی و مواد مرتبط با آن، یکی از چهار اولویت اصلی را در کنار تحقیقات مربوط به اطلاعات و ارتباطات، علوم حیات و تحقیقات زیست‌محیطی، به خود اختصاص داده است.

بودجة ژاپن توسط وزارت دارایی در توکیو در پایان ماه دسامبر تعیین شده و هر سال در ماه مارس، بعد از تأیید پارلمان ژاپن ابلاغ می‌شود.

بودجه وزارت آموزش، فرهنگ، ورزش، علوم و فناوری (MEXT) نیز در سال جاری از 8/222 میلیون دلار به 8/242 میلون دلار رسیده است که ضمن آن تأکید زیادی (49/153 میلیون دلار) بر تحقیقات مواد بنیادی و نیز برنامه کشف داروهای جدید وجود دارد. این وزارتخانه از تحقیقات بنیادینی که انتظار تولید محصولات صنعتی از آنها نمی‌رود و یا از فناوری‌های دهه اخیر حمایت می‌کند.

بودجه پروژه تحقیقاتی نانوتکنولوژی "آزمایشگاه‌های مجازی" MEXT برای توسعه فناوری‌های راهبردی از 81/415 میلیون دلار در سال گذشته به 7/430 میلیون دلار افزایش می‌یابد.

در ماه فوریه METI اظهار داشت تصمیم گرفته است نانوتکنولوژی را به عنوان صنعتی شایسته برای دریافت حمایت‌های خاص دولت تحت پیشگامی حمایت از صنایع نسل جدید در نظر بگیرد.

برآوردها حاکی از مشارکت بیشتر بین صنعت و دانشگاه و نیز سرمایه‌گذاری بیشتر شرکت‌ها می‌باشد.

سال گذشته، ژاپن شاهد شکل‌گیری اتحادیه‌های بزرگی بین دانشگاه، صنعت و دولت برای توسعه نانوتکنولوژی و نانوبیوتکنولوژی بود. در آگوست سال گذشته، شرکت صنعتی الکتریکی ماتسوشیتا، مؤسسه فناوری توکیو، مؤسسه علوم و فناوری نارا و دانشگاه اوزاکا اظهار داشتند که به منظور توسعة قطعات ذخیره اطلاعات با گنجایش بالا که از مدارهای پروتئینی استفاده می‌کنند، تیم مشترکی را تشکیل داده‌اند.

مشارکت‌های آسیایی بیشتر

برخی مراکز تحقیقات دولتی آسیایی با شرکتها و مؤسسات خارجی برای توسعه نانوتکنولوژی اعلام همکاری نموده‌اند. در ماه فوریه، آکادمی علوم چین (CAS) ابراز داشت که با شرکت طراحی کنترل اتوماسیون ماگما، به منظور ایجاد آزمایشگاهی برای طراحی مدارهای مجتمع نانومقیاس، تیم مشترکی تشکیل داده‌اند. این آزمایشگاه به دنبال توسعه و فراهم‌نمودن فناوری طراحی مدار مجتمع برای فناوری‌های نانومتری براساس ابزارهای طراحی شرکت ماگما می‌باشد.

در ژانویه، رئیس‌جمهور کره جنوبی- روموهیون- طرح توسعه ملی برای گسترش صنایع راهبردی در هر یک از استان‌ها را اعلام نمود. این برنامه شامل تبدیل استان چانگ‌چون به پایگاهی برای صنایع مرتبط با نانوتکنولوژی بود.

همچنین در فوریه، دانشگاه ملی سئول، اظهار تمایل نمود که تا سال 2006 یک آزمایشگاه تحقیق و توسعه را برای تمرکز بر نانوابزارها و انرژی‌های تجدیدپذیر تأسیس نماید. این مؤسسه تحقیقاتی، دارای 60 استاد از 12 زمینه مختلف با هدف تربیت 50 دکتر و 200 فوق‌لیسانس در سال می‌باشد.

 

مقاله نانوکریستال


مقاله نانوکریستال

مقاله نانوکریستال

نانوکریستال

 

رشد نانوکریستالهای cu روی نانوتیوب های پیتید بوسیله بازیافت:

کنترل اندازه نانو کریستالهای cu به وسیله هماهنگ کردن شکل پیتید.

اخیرا که در جستجو کردن روش های ابزار سازی جدید در نانو تکنولوژی که از لحاظ زیستی الهام گرفته  شده اند ،یک روش زیستی جدید برای نانومیتویهای cu با استفاده از نانومیتویهای پتپید معتی از هستیدین متوالی آزمایش شد. مولکولهای پتپید متنی از هستیدین متوالی  قبل نانو نیتوپ ها جفت شدند و شناخت زیستی توالی خاص نسبت به cu منجر می شود تا cu کافی روی نانو تیوپ ها را بپوشاند. نانوکریستالهاس cu به صورت یکنواخت روی نانوتیوپ های هسترین با غلظت پرشش بالا پوشانده شدند . به علاوه قطر متوسط نانو کریستال cu بین 10 و 30 nm روی نانو نیوپ به وسیله کنترل کردن شکل یستیدعی از هستیدین به وسیله تغییرات ph کنترل شد . آن نانوتیوپها تغییر مهمی را در ساخت راکستریکی به وسیله متنوع کردن قطره دایره نانوکریستال نشان دادند . بنابر این این سیستم ممکن است به یک قالب ساختاری هدایتگر برای میکروالکترونیک ها حس گرهای زیستی گسترش پیدا کرد. این دوش بازیافت ساده می تواند برای ساختن نانوتیوپ های فلزی و متنوع با پیشدهایی که توالی هایشان برای یون های مخصوص شناخته شده به کار رود .

اندازه و شکل نانو کریستال ها تاثیرات مهم روی خاصیت های کاتالیتیک و الکترونیک دارد . برای به کار بردن نانو کریستال ها به عنوان قالب های ساختاری برای الکترونیک ابزار مغناطیسی نانوکریستال ها باید جفت شوند . اگر چه نانو کریستال های گوناگون یکنواخت جمع شده اند و همچنین نانوکریستال ها روی سطوح نانو تیوپ ها اخیراً استوانه ای گزارش شده اند.

وقتی نیروی اتصالی عملکردهای موج روی هم افتاده بین نانو کریستال های هم جوار به وسیله فشار شبکه نانو کریستال ها هماهنگ می شود ، دامنه ساختارهای الکترونیک قابل توجه می باشد زیرا به مسافت و اندازه interdot بستگی دارد . اگر نانو کریستال ها بتوانند روی شکل هندسی نانو تیوپ در قطرهای کنترل شده و غلظت های پوشش تشکیل شوند ممکن است نانوتیوب هایی با خاصیت های الکترونیک سازگار از یک نوع نانو کریستال تولید کند . اگر چه این نوع ماده به عنوان یک قالب ساختاری به کار می رود تا اجزای الکترونیکی با اندازه نانو متر در حس گرهای میکروالکترونیکی و زیستی ریشه هایی را هم مربوط سازد .

سیستم های زیستی ترکیب های نانو کریستال فلزات گوناگون در شکل ها و اندازه های دقیق و قابل تجدید را کنترل می کنند . بنابر این به کار بردن نانوتیوب ها به عنوان قالب ها که در آن نانوکریستال های monodisperse رشد می کنند ، منطقی است .پیچیدگی فلزات و پپتیدهایی شامل هستییدین به صورت گسترده ای مطالعه شده اند ، زیرا میل ترکیبی بالای آنها برای یون های فلزی سیستم های عصبی مرکزی به وسیله تغییر شکل پپیتد به شکل های غیر عادی صدمه می زند و این تغییر شکل پروتئین ممکن است سبب بیماری پارکنسون و بیماری آلزایمر شود . بنابر این شکل نانوتیوب های غنی از هیستیدین متوالی برای به کار بردن یک قالب کافی برای ترکیب های نانوتیوب فلزی میسر می باشد ، به علت توالی های خاص پپیتد ها برای تولید نانوکریستال ها بابلور بالا . به علاوه شکل های پپیتد روی نانوتیوب ها که می توانند به وسیله شرایط تجربی مثل PH  غلظت یون و درجه حرارت ، تعیین اندازه و غلظت پوشش نانوکریستال ها کنترل شوند بنابر این اندازه و غلظت پوشش نانوکریستال ها روی سطح نانوتیوب پپیتد غنی از هیستیدین به وسیله هماهنگ کردن آن شرائط کنترل می شوند . زیرا نانوکریستال های فلزی در قطرهای کمتر از         nm 10 برای مشاهده یک تغییر هادی مهم به وسیله اندازه نانوکریستال ها هستند . این سیستم ممکن است به یک قالب ساختاری نانوتیوب گسترش پیدا کند .

با به کار بردن این قاعده ، نانو کریستال های Au    را روی نانویتوب های متوالی

 [Alu-His-His-Ala-His-His-Ala-Asp(HRE) ]

بازیافت کردیم و غلظت پوشش نانوکریستال Au به وسیله تغییر ph محلول کنترل شد. پپتیدهای HRE متوالی به وسیله تغییر PH غلظت پوششی نانوکریستال Au را کنترل کرد.

اندازه نانوکریستال Au بیش از ارزش های گوناگون PH ثلبت بود، زیرا شکل پپتید HRE نمی توانست به وسیله تغییر PH ، تغییر پیدا کند و این به علت غلظت استحکام پپتید HRE است.

در اینجا ما رشد نانوکریستال Cu را روی نانوتیوب ها به وسیله یک پپتید غنی از هیتیدین شرح می دهیم ، عملکرد ساخت در شکل 1 شرح داده شده است. به طور خلاصه پپتیدهای HG12 متوالی به گروه های آمید نانوتیوب ها پراکنده شدند و به وسیله هیدروژن جفت شدند.

شکل 1a. سپس پپتیدهای HG12 ، Cu(II) را به عنوان محل تشکیل هسته

(شکل 1b) برای رشد نانوکریستالها Cu بیشتر به وسیله احیای یون های حبس شده هماهنگ می کنند. (شکل 1c)

این توالی پپتید به شکل های چندتایی به وسیله هماهنگ کردن یون های Cu در موقعیت های مختلف وتبسته به ارزش های PH تبدیل شد. بنابراین پپتید HG12 که روی سطح نانوتیوب پراکنده می شود.

امکان دارد که انداره نانوکریستال ها را در نتیجه شکل های قابل تغییر با روش تغییر PH کنترل کند.

ما مشاهده کردیم که تغییر PH ، شکل پپتید HG12 را تغییر داد و اندازه نانوکریستال Cu رشد کرده روی نانوتیوب به وسیله طیف نمای IR و میکروسکوپ الکترونی نشان داده شد. اگر چه جمع شدن نانوکریستال های Cu روی سطوح یکنواخت به طور گسترده برای کاربردهای میکروالکترونیک ، حس گرها و کاتالیتیک مطالعه شده اند.

این مطالعه یک نمونه رسیدگی نشده از monodisperse در حال رشد و نانوکریستال های Cu ایزوتروپیک روی سطوح نانوتیوب به وسیله بازیافت می باشد.
Materials and methods:

برای آماده کردن قالب ها برای پوشش نانوکریستال Cu ، مولکول های Dicarboxylate به نانوتیوب ها در یک محلول اسید سیتریک (PH 5.5) NaOH جمع شدند. پپتید HG12 به وسیله ترکیب کننده پپتید عملی به صورت متوالی درآمد و با استفاده از Beckman 110 HPLC تصفیه شده که مجهز بود به یک ردیف c.18 برای مطالعه ساختار و عملکرد ژن . برای پراکندن پپتید HG12 روی نانوتیوب های قالب 50ml از محلول پپتید HG12 به 100ml از محلول نانوتیوب و پپتیدهای HG12 در محل های آمید ، سطوح نانوتیوب به وسیله هیدروژن محدود شد (شکل 1a).

ترکیب واکنش به آرامی به مدت 24 ساعت به حرکت درآمد. نانوتیوب های پوشیده شده از آب  و یونیزه شستشو شدند.

و سپس به مدت 30 دقیقه centrifuged تا نانوتیوب های پوشیده از پپتید HG12 را جمع آوری شدند.

پوشش پپتید HG12 روی نانوتیوب ها با استفاده از یک میکروسکوپ Raman و میکروسکوپ نیروی اتمی تایید شد. برای رشد نانوکریستال های  Cu روی نانوتیوب های پپتید HG12 ، 50ml از محلول  به محلول نانوتیوب پپتید اضافه شد تا ترکیب های Cu(II)-HG12 را روی محلول نانوتیوب ها تشکیل بدهد تا محل های تشکیل هسته نانوکریستال Cu را به وجود بیاورد (شکل 1b).

غلظت Cu(II) ، در یک PH بین 4 و 10 برای مطالعه تاثیر PH روی رشد نانوکریستال Cu متفاوت بود. در همه موارد ، به مخلوط های واکنش اجازه داده شد تا در زیر اکسیژن توزیع نشده قرار بگیرد تا پراکندگی یون Cu را روی نانوتیوب ها کامل کند. (Cu II) روی نانوتیوب های پپتید به وسیله  50m mol از  کاهش پیدا کرد تا نانوکریستال های Cu را تولید کند (شکل 1c). این کاهش (احیا) زیر اکسیژن انجام شد و محلول های به دست آمده به مدت 24 ساعت بعد از کاهش با برنهایدرید سدیم wereaged بعد از 24 ساعت نانوتیوب ها با آب nanepurt شستشو داده شدند و سپس دوبار centrifuged تا عامل کاهش اضافی و نانوکریستال هایی که روی      نانوتیوب ها را پوشاندند ، انتقال دهد. محلول های نانوتیوب ml)5-3( روی شبکه های TEM برای تجزیه بیشتر به وسیله TEM  were dropped   (مدل JEOL_1200 EX). دو دوره از آزمایشات کنترل به عنوان نمونه انجام شدند. در دوره اول ، نانوکریستال های Cu مستقیماً روی نانوتیوب های مرتب در PH 6 بدون پپتیدهای HG12 که روی نانوتیوب ها را می پوشاند ، رشد یافتند. شرایط تجربی مانند مورد بالا بود به جز اینکه هیچ HG12 روی نانوتیوب ها را قبل از یون های Cu نمی پوشاند. در دوره دوم ، 50ml از محلول  50mM با 50ml از پپتیدها در محلول هایی از PH6,PH8 زیر نتیه وژن هنگام عدم حضور نانوتیوب ها incubated. این محلول ها به وسیله برنهیدرید سدیم کاهش پیدا کردند و مثل مرحله بالا شستشو پیدا کردند. این نمونه ها به وسیله TEM تجزیه شدند.

Results and discussion:

به علت تغییرات هیتیدین در حدود PH6 ، HG12 انتظار می رود یم تغییر شکل مهم را در زیر و بالای PH6 رشد کردند ، نانوکریستال های Cu ، monodisperse بودند و در غلظت بالا فشرده می شود ، همانطور که در تصویر TEM در شکل 2a سمت چپ نشان داده شد. یک تصویر بزرگ شده TEM شکل نانوکریستال Cu ایزوتروپیک در PH6 نمایش می دهد. در این ترتیب PH ، نانوکریستال های  Cu در یک قطر متوسط 10nm (در شکل 2a سمت راست) رشد پیدا کردند که به وسیله تصاویر TEM مشخص شدند. پپتید HG12 از نانوکریستال های Cu روی نانوتیوب ها از اکسیداسیون محافظت کند.

یک تفاوت در رشد نانوکریستال Cu وقتی مشاهده شد که نانوتیوب های پپتید HG12 با Cu(II) بین PH7 و PH10 کاهش پیدا کردند. در این دامنه PH ، میانگین قطر متوسط نانوکریستال های Cu به 30nm افزایش پیدا کردند (شکل 2b سمت چپ) ، اگر چه توزیع سایز آماری نانوکریستال های Cu در شرایط اساسی عموماً monodisperse است (شکل 2b سمت راست)

پایان نامه خاک و کویر

پایان نامه خاک و کویر

پایان نامه خاک و کویر

 خاک و کویر

 

پیشگفتار

به حکم وظیفه جهت ارائه تحقیق به موضوعات مخلتفی فکر کردم ولی خوشبختانه در نهایت حکم وظیفه جای خود را به حکم علاقه داد و بیش از  همه سه موضوع نظرم را به خود جلب کرد – جمع آوری اطلاعات در مورد پرورش و نگداری گلهایی که قدمت داشته و از کودکی علاقه زیادی به آنها داشتم.

  • مبارزه بیولوژیکی با آفات کشاورزی
  • احیای کویر
  • در رابطه با موضوع اول جز در چند مورد مطالب زیادی نیافتم.
  • در مورد موضوع دوم هیچ چیز نیافتم

در رابطه با موضوع آخر موفق به یافتن مطالبی در سایت های اینترنتی و چند کتاب البته نه چندان جدید شدم که خوشبختانه از نظر نحوه نگارش و ارائه مطالب بسیار خوب و حتی به کتب جدید نیز ارجحیت داشتند. بنابراین حین موضوع را اصل قرار داده و به جمع آوری اطلاعات در این زمینه پرداختم. البته چون به مطالب جامعتری دست یافتم احیا( عمران) کویر را بخشی از تحقیق قرار داده و« خاک و ما» را جهت عنوان کلی درنظر گرفتن که شامل دو بخش« خاک را دریابیم» و« عمران کویر، شور شیرین» می باشد. امیدوارم که مورد تأئید استاد گرامی نیز قرار گیرد.

بخش اول

خاک را دریابیم

 آغازه

 زمین که خود به ظاهر جماد و بی جان می نماید پناهگاه موجودات زنده و منشأ رویش و بالندکی و بستر و زیست گاه امن گیاهان و جانوران و انسان بوده و از آنچه را  که در اختیار داشته و دارد به موقع و به اندازه و با کمال سخاوت به هر خواهنده ای هدیه کرده و می  کند.

 و اما انسان!

با کمال تأسف باید گفت که انسان امروزی در مقابل دریافت تمامی هدایای بی دریغ  زمین که خود شعاعی از لطف و رحمت پروردگارند، جز فقر و نابودی ارمغانی برای آن نداشته و باخودخواهی، کوته نظری، لحظه نگری و بی توجهی به چشم انداز دور عملکرد غیر عادلانه و غیرمنطقی خود نه تنها داشته های زمین را به نابودی کشانده بلکه عدم سلامت جهانی را نیز در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بهداشتی عاید بشر کرده است. والحق نیز اندیشیدن به منافع آنی و نادیده گرفتن عواقب آن در ر درازمدت نتیجه ای جز این نباید داشته باشد. پس بیائیم همه با هم دست به سوی آن یکتای لطیف بلندکرده و از او بخواهیم که انسان را از این همه خودخواهی و لحظه اندیشی نجات داده و او را بیش از پیش متوجه روح لطیف ولی خفته و غبارگرفته خویش گرداند تا شاید با خود و سرشت خود و با طبیعت پیرامون جز این باشد که هست.

 به امید آن روز

(1)

شناخت خاک

  خاک این گنجینه حیات؛ نزد انسان به ودیعه گذاشته شده است.  البته ودیعه ای با حق استفاده از طرف خاک مالک حقیقی. پس انسان نه تنها به عنوان یک امانتدار موظف به حفظ آن است بلکه باید تلاش کند تا بهتر از آنچه که پیشنیان تحویل گرفته، به آیندگان تحویل دهد.

لازمه حفظ و حفاظت از خاک شناخت آن در جنبه های مختلف تشکیل، حاصلخیزی، کاهش حاصلخیزی، آلودگی ها و عوامل مثبت و منفی مؤثر در آن می باشد و این شناخت در نهایت باید منجر به ارائه راهکار هائی مناسب جهت تقویت عوامل مثبت و سازنده و تضعیف و دفع عوامل منفی و مخرب گردد.

 شناخت خاک

 خاک سطحی ترین قسمت پوستة جامد زمین است که به صورت لایه نازکی سنگهای زیرین را پوشانده است.

 ضخامت این لایه در شرایط مختلف معمولاً از(2-5/0) متر متغیر بود و در مواردی به کمتر از 5/0  متر هم می رسد.

 قشر خاک بین آتمسفر یعنی پوشش هوایی زمین و بخش سخت و تخریب نشده زمین یعنی لیتوسفر قرار دارد. این لایه علیرغم ضخامت بسیار ناچیز خود در مقایسه با سایر لایه ها، منبع تولید و درآمد و محل زندگی موجودات زنده بوده و اساس تمدن مادی است.

 خاک حاوی مواد معدنی( ریگ، شن، ماسه و رس) و مواد آلی( بقایای گیاهی و جانوری) و آب وهوا می باشد.

حال ببینیم که خاک چگونه تشکیل شده و در تعامل با عوامل گوناگون چه وضعیتی پیدا می کند.

 لایه ها و محیط های تشکیل دهنده خاک و یا مرتبط با آن عبارتند از:

  • آتمسفر : (هوا و آب نزولات جوی)
  • لیتوسفر: سنگهای تحخریب نشده
  • بیوسفر: گیاهان و جانوران و موجودات ذره بینی
  • مجموع محیط ها یا لایه های فوق پدوسفر یعنی محیط واقعی خاک را تشکیل می دهند.
  • خلاصه اینکه خاک از مواد و قسمت های مختلفی تشکیل شده و تحت تأثیر عناصر آنها در حال تغییر و تکامل دائمی است. البته تغییرات با هدف رسیدن به نقطه و یا شکل خاصی صورت نمی گیرد، بلکه مداوم بوده و به منظور برقراری توازن و تعادل بین تخریب و تشکیل صورت گرفته و پیوسته تکرار می شود.
  • بعنوان مثال در اثر عواملی موادی مانند آهن، آلومینیوم، رس و ماده هوموسی که از اجزاء خاک هستند پدید می آیند. ولی این مواد به همین شکل و صورت ثابت در زمین باقی نمی مانند بلکه آنها نیز علاوه بر کاربردهای اولیه تغییر وتحول یافته یا روی خاک انباشته شده یا به زیر خاک انتقال می یابند و با تخریب و تجزیه مود جدیدی را بوجود می آورند.

 بنابراین خاک برخلاف سنگ یک ماده کامل و تمام شده نیست بلکه پیوسته تغییر وتکامل یافته وطبق اصول و قواعد صحیح خود را با تغییرات داخلی و خارجی تطبیق داده وهرگز به سکون نمی رسد.

 عوامل گوناگون محیطی و تأثیر آنها در تحول و تشکیل خاک

 محیط و خاک دو جزء لاینفک بوده و پیوسته در حال تأثیر و تأثرند. هر یک از لایه های متشکله خاک با عوامل خاص خود خاک را تحت تأثیر قرار داده و موجب تغییراتی در آن می گردند. این عوامل عبارتند از:

 الف: عناصر آب وهوایی

ب: موجودات زده

 ج: نوع سنگها

 د: آب اضافی 

 ه: ناهمواریها

و: انسان

ز: زمان

 عوامل فوق ضمن تأثیرگذاری بر خاک بر یکدیگر نیز مؤثر واقع می شوند. مانند تأثیر نوع سنگها و لایه ها در میزان نفوذ آب و یا تجمع آب اضافی در زمین و یا تأثیر آب وهوا در پیدایش نوع خاصی از موجودات زنده و .....

الف:عناصر آب وهوایی

عناصر آب وهوایی عبارتند از:

 1- رطوبت:

تغییرات فیزیکی وشیمیایی خاک پیوسته تابع رطوبت و آب ناشی از نزولات جوی است. بگونه ای که افزایش نزولات سبب تسریع در تغییر شکل مواد آلی و معدنی شده و کاهش شدید آن سبب کندی یا عدم تشکیل خاک می گردد، و همچنین افزایش و کاهش شدید دما. مثلاً  در بیابانهای خیلی خشک و در قطبها خاک تشکیل نمی شود. زیرا در بیابانها به عللی از جمله  خشکی فوق العاده و در قطب ها به دلیل سرمای شدید گیاه نمی روید و در نتیجه  هوموس تشکیل نشده و تخریب شیمیایی نیز صورت نمی گیرد.

 افزایش و کاهش رطوبت تنها تابع میزان بارندگی نبوده  و به نوع و پراکندگی و فصل ریزش آنها نیز بستگی دارد. ضمن اینکه سایر عوامل نیز به نوبه خود تأثیرگذار هستند.

 2- دما

  دما نیز از عوامل مؤثر در خاک می باشد. این عامل در شرایط مختلف زمانی و مکانی تأثیرات متفاوتی از خود بجا می گذارد. بعنوان مثال در آب وهوای اقیانوسی خاک یخ نمی زند و امکان شستشوی خاک در تمام سال وجود دارد ولی در  آب وهوای خشک با زمستان سخت خاک معمولاً تا عمق زیادی یخ زده و در طول این مدت شستشو و تجمع مواد در خاک اتفاق نمی افتد. یعنی با یک عامل واحد الزاماً، تغییر یکسان و مشابهی را بدنبال نخواهد داشت بلکه نوع این تأثیر و تغییر بسته به شرایط و موقعیت متفاوت خواهد بود.

 3- باد

 باد سبب خشکی و خشکی سبب عدم تشکیل خاک می گردد. زیرا در این شرایط پوشش گیاهی تنگ و ضعیف شده و نیروی مقاومت خاک در مقابل باد کاهش می یابد  در نتیجه موجبات کنده شدن خاک توسط باد و تشکیل ماسه بادی فراهم گشته و فرآیند تشکیل خاک ضعیف می گردد.

 ب: موجودات زنده

  • گیاهان

گیاهان خاک را در مقابل فرسایش ناشی از تأثیرات باد، باران و تابش شدید خورشید محافظت می کنند.

 ریشه های عمیق گیاهان، مخصوصاً درختان جنگلی اب را به اعماق هدایت کرده و در شرایطی با ترشحات اسیدی خود گیاهان در مناطق شور به حل شدن آهن و سایر اجزاء حل شدنی خاک کمک می کنند مقدار زیادی از کلرورسدیم و سولفات سدیم ر جذب کرده و مانع تأثیرات بد آنها در خاک می گردند.

  گیاهان از طریق ایجاد هوموس در تشکیل خاک و نوع آن مؤثر واقع شده و به حفظ حاصلخیزی آن کمک می کند که نتیجه آن افزایش محصول خواهد بود.

 هوموس چیست؟

  هوموسها بقایای گیاهی هستند که با گذشت زمان و تحت شرایط خاص تشکیل شده و با توجه به شرایط آب و هوایی و نوع و تیپ خاک منطقه انواع متفاوت و تأثیرات متفاوتی دارند. مانند:

هوموس های اسیدی یا نارس(  خام) ، قهوه ای، و خاکستری  

هوموس های اسیدی: معمولاً در خاک های فقیر نواحی مرطوب تشکیل شده و بنا به عللی مانند فقر مواد آلی،ا سیدی بودن محیط و عدم فعالیت موجودات مفید خاکزی، باکتریها و کرمها، با خاک مخلوط نشده وقادر به محافظت آن در مقابل عوامل فرسایش نیستند.

 هوموس های قهوه ای: در دو نوع اسیدی و کمی قلیایی دیده می شوند و در مقایسه با هومس های اسیدی دارای مواد آلی بیشتری هستند، بیشتر تجزیه می شوند و تا حدی با ذرات معدنی خاک مخلوط می شوند در نتیجه بهتر از هوموس های اسیدی قادر به محافظت از خاک هستند.

 هوموس های خاکستری: این نوع هوموس ها از لحاظ مواد غذایی نسبتاً غنی بوده وبیشتر زیر گیاهان استپی و در جنگلهای درختان پهن برگ تشکیل می شوند.

هوموس خاکستری بهترین نوع هوموس محسوب می شود و به دلیل مخلوط شدن با مواد  معدنی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک را بهبود بخشیده و در مقابل عوامل فرسایش از خاک محافظت می کند.

2- جانوران

موجودات ذره بینی و حیوانات کوچک خاکزی

قبلاً گفته شدکه بیوسفر زمین زیست گاه موجودات زنده از جمله موجودات ذره بینی و حیوانات خاکزی است. این موجودات دو دسته هستند که هر یک نقش و تأثیری متفاوت با دیگری داشته و در تشکیل و تکامل خاک دخالت دارند. این دو دسته عبارتند از:

 1- فلورا = باکتری ها و قارچها

این دسته در تجزیه مواد آلی و تبدیل آنها به مواد معدی، ایجاد هوسوس و قابل جذب شدن مواد برای گیاهان مؤثرند.( تأثیرشیمیایی)

  • فونا- کرم، هزارپا، موش، خرگوش و ....

این دسته بیشتر در کندن خاک و مخلوط کردن آن با مواد آلی و ایجاد مجاری و منافذ برای نفوذ آب، هوا وریشه گیاهان مؤثرند( تأثیر فیزیکی)

 ج:  نوع سنگها

سنگ ها به دلیل تفاوت در بافت و ترکیب تأثیرات متفاوتی در تشکیل خاک دارند،علاوه بر این میزان این تأثیر بسته به مراحل تکامل و منطقه آب و هوایی نیز متفاوت است. مثلاً تأثیر آنها در خصوصیات خاک در مراحل اولیه تکامل بیشتر از سایر عوامل بوده و بتدریج این تأثیر ضعیف می گردد و یا اینکه در مناطق حاره تأثیرگذاری آن در خاک کمتر از مناطق معتدل و مرطوب است.

د: آبهای زیرزمینی

 آبهای زیرزمینی که به آنها بیگانه یا اضافی( زائد) نیز می گویند بطور مستقیم تابع نزولات جوی نبوده بلکه بصورت آب اضافی ضمن نزولات جوی در اختیار خاک قرار می گیرند این آبها اغلب در کف درّه ها و چاله ها و امثال آن وجود دارند، و تأثیر آنها در تشکیل خاک و روئیدنی ها در مناطق خشک که باران خیلی کم می بارد بیش از سایر مناطق است. در این مناطق بر اثر تبخیر و بالا آمدن آب شورف خاکهای شور تشکیل می شوند. تأثیر این آبها در مناطق مرطوب به نوع دیگری بوده و سبب تشکیل خاکهای مرطوبی مانند خاکهای چمنی با یاگلای یا خاکهای مردابی و امثال آن می گردند.

 در مناطق مرطوب گاهگاهی نیز آبهایی که به آنها  آبهای مسدود می گویند وجود دارند این آبها براثر بارندگی زیاد بوجود آمده وروی لایه های نفوذناپذیر به صورت موقتی جمع می شوند. این آبها نیز سبب پیدایش خاکهای مرطوبی از نوع دیگر می شوند.( پسیدوگلای)

آبهای مسدود را می توان در مناطق کاملاً هموار در جایی که آب راهی به خارج ندارد پیدا کرد آبهای فوق چون از نظر اکسیژن ضعیف بوده و از نظر حیاتی شرایط نامساعدی دارند سبب پدیده احیاء در خاک می گردند. بر اثر این پدیده رنگ خاک خاکستری می شود. و در لایه هایی که هوا به آن نمی رسد، بر اثر اکسیداسیون مجدد ترکیبات آهنی، لکه ها وخطوطی به رنگ قهوه ای و سرخ بوجود می آید.

 ه: ناهمواریها

ناهمواریها بصورت غیرمستقیم از جمله از طریق پوشش های گیاهی بر خاک مؤثر واقع می شوند. مثلاً میزان رطوبت در تمام نقاط در ناهمواریها یکسان نیست. دریای دامنه ها، در درّه ها و چاله ها میزان رطوبت بیش از نقاط مرتفع بوده و در جهات مختلف نیز میزان آن متفاوت است. این تفاوت موجب پیدایش پوشش های گیاهی متفاوت، هم از نظر نوع و هم از نظر  تراکم و پرپشتی می گردد. در نتیجه هرجا که پوشش گیاهی قویتر باشد میزان محافظت از خاک نیز قوی تر خواهد بود. علاوه بر آن نوع پوشش ها نیز در درازمدت در نوع خاکهای تشکیل شده مؤثر خواهند بود.

 و: انسان

 نقش انسان در تغییرات خاک چه در بعد منفی و چه در بعد مثبت می تواند نقشی بسیار مهم وتأثیرگذار باشد، که متأسفانه! درحال حاضر در جنبه های منفی قوی تر عملکرده است. از جمله اینکه انسان با تبدیل و تغییر کاربریهای اراضی، کشت و کار  غیراصولی، آبیاری بی رویه و نادرست و ..... سبب تغییرات منفی در خاک شده و در صورت عملکردی در خلاف جهت اعمال مخرب می تواند بسیار مثبت وسازنده، برخاک مؤثر واقع گردد.

 که در رابطه با این عامل درجای خود به آن پرداخته خواهد شد.

 ز: زمان

 زمان بطور غیرمستقیم و از طریق عوامل گفته شده در تشکیل و تکامل و تحول خاک مؤثر واقع می گردد.  یعنی هرقدر این عوامل زمان بیشتری برای تأثیرگذاری داشته باشند به همان نسبت تغییرات حاصله بیشتر و شاید متفاوت خواهند بود یعنی هرقدر این عوامل زمان بیشتری برای تأثیرگذاری داشته باشند به همان نسبت تغییرات حاصله بیشتر و شاید متفاوت خواهند بود.

 خلاصه اینکه هریک از عوامل بسته به نوع و شرایط و نحوة  تأثیر می تواند موجب تغییرات منفی و یا مثبت در خاک گردند.

تغییرات منفی خاک

خاک به عنوان یک عامل مهم اقتصادی که می تواند حیات بخش بوده و سبب ترقی و تعالی مادی و فرهنگی و اجتماعی می گردد، بر اثر استفاده بی رویه و بی توجهی و عدم اطلاع انسان از اصول صحیح کشاورزی بتدریج کم قوه و حتی غیرقابل استفاده می گردد. در این تغییرات برخلاف تصوّّر عده ای، فرسایش هیچ نقشی نداشته بلکه عوامل دیگری هستند که موجبات کاهش درجه حاصخلیزی کاهش محصول و در نهایت از بین رفتن آن می گردد، بدون اینکه خاک فرسایش یابد.

این تغییرات عبارتند از:

1- کم شدن ذخیره بازی و موادغذایی گیاه در خاک

2- سخت شدن زمین

3- کاهش یا نابودی هوموس

 4- رویش و رشد شدید علفهای هرز

 5- آلودگی های خاک

 1- کم شدن ذخیره بازی و موادغذایی درخاک

کم شدن ذخیره بازی در خاک، سبب اسیدی شدن آن و کاهش میزان محصول می گردد عواملی که منجر به چنین مشکلی می گردند بسیارند از جمله:

 الف:  بارندگی و آبیاری زیاد

نتیجه بارندگی یا آبیاری زیاد شسته شدن بازاء و موادغذایی و دورشدن آنها از دسترس  گیاه می باشد، که ممکن است به دو صورت عمودی و افقی روی دهد.

پایان نامه گیاه شناسی


پایان نامه گیاه شناسی

پایان نامه گیاه شناسی

پایان نامه گیاه شناسی

 

 I  - مقدمه

  • گیاه شناسی
  • منشاء
  • رشد، مرفولوژی و فنولوزی( گل و میوه)
  • اهیمت تغذیه ای
  • ارقام
  • آب وهوا
  • آبیاری
  • خاک
  • تغذیه

10- برداشت

11- هر س و  تربیت و تأثیر  آن بر فیزیولوژی گیاه

12-تکثیر( پیوند) و تأثیر آن بر فیزیولوژی گیاه

13- ریزش و علل عمده آن

14- روغن زیتون و سه فاکتور اساسی در تولید ماکزیمم آن

II - شرایط محیطی و اثرات فیزیولوزیک آن

1- نور

الف- شدت نور

ب- کیفیت نور

2- دما

الف- دمای بالا

ب- دمای پائین

3- آب

الف- میزان آب مورد نیاز

ب- استرس خشکی و  تأثیر آن بر فتوسنتز، مانیتول و پتانسیل اسمزی

ج- استرس غرقابی

4- مواد غذایی

الف- نیازغذایی

ب- استرس غذایی

5- نمک

6- آلودگی های زیست محیطی

الف- ازن

ب- UV-B

7- نتیجه گیری

 

I - مقدمه

1-گیاه شناسی:  

دانه داران Phyllum division :Spermatophta : شاخه

نهاندانگان: sub division: Anigosprems  : زیرشاخه

دولپه ها: Dicotyledon   Class: زده

پیوسته گلبرگان Gamopetales : sub class : زیرکلاس

پیوسته گلبرگان تخمدان فوقانی : Seri

گل منظم: Group

Geutinales  : راسته

Oleaceae : تیره

Oleodieae : زیر تیره

1-L  europaea  Olea : جنس- گونه

این خانواده در سال 1809 بعنوان یک خانواده مجزا و مستقل به رسمیت شناخته شد. این جنس حداقل 35-30  گونه دارد(5).

زیتون در ختی است زیبا و همیشه با برگهای متقابل و پایا که در مناطق مدیترانه ای رویش دارد. میوه آن سفت و برای تهیه روغن استفاده می شود (1) .

این درخت کوچک بومی قسمت نواحی مدیترانه ای است(7-5). مصریان، یونانیان، و رومی های دوران باستان و بقیه ملت های مدیترانه زیتون را بخاطر میوه های روغنی آن کشت می کردند(7).

2  -منشاء

به احتمال زیاد منشاء اولیه زیتون سوریه و لبنان بوده است و از آن به بقیه نقاط راه یافته است(2).

 ولی عده ای معتقدند که منشاء زیتون به 6 هزار سال قبل و به آسیایی صغیر و ترکیه کنونی برمی گردد.(8)

در ایران، گرگان، رودبار و منجیل در ختان کهنسالی هستند که شاید بیش از 2000 سال قدمت داشته باشند(3). امروزه بیشترین ز یتون دنیا در منطقه مدیترانه پرورش یافته و مصرف می شود و مصرف عمده آن به صورت روغن زیتون است بطوریکه 90% از درختان زیتون مدیترانه جهت روغن کشی پرورش می یابند و بخشی از آن نیز به صورت سبز( نارس) یا سیاه( رسیده) مصرف تاره خوری یا رومیزی دارد(6) .

3- رشد، مرفولوژی و فنولوژی:

در خت زیتون یک گیاه کند رشد با طول عمر زیاد است و در نوحی جنوبی مدیترانه بعد از 10 سال به اندازه نهایی خود می رسد. هرچند به دلیل سال آوری و نوسانات بارندگی جهت ارزیابی کلی باردهی و تولید میوه 30 سال لازم است.

 غالباً طویل شدن شاخه در بهار رخ می دهد و با افزایش دما رابطه مستقیم دارد. رشد جوانه انتهایی ، نمو جوانه های جانبی را تحت تاثیر قرار می دهد و شکل و ساختار   کانو پی درخت  تحت تأثیر غالبیت رشد جوانه انتهای قرار می گیرد. البته تابش، حاصلخیزی خاک و تنظیم کننده های رشد نیز غالبیت انتهایی را تحت تأثیر قرار    می دهند(5).

 گل های زیتون بدون پوشش زیتون به صورت جانبی برروی چوب یکساله و به ندرت گل انتهایی در O.europaea دیده می شود. گلدهی برروی شاخه دوساله نیز غیر معمول است. جوانه های رویشی و زایشی در کنار محور برگ قرار می گیرند. گلدهی و تشکیل میوه و نمو آن به میزان زیادی به شرایط آب وهوایی بستگی دارد(5)0

 گل زیتون به رنگ سفید – بایک کاسه کوچک 4 گلبرگ، 2 پرچم و یک مادگی سبز – گوشتی با یک خامه کوتاه - ضخیم و یک کلاله بزرگ دیده می شود(12).

 گل خوشه به تقسیمات دوتایی 40-12  گل(5) یا( 26-12 )گل(12) در  هر خوشه، گلها کامل( هر مافروریت) و یا ناقص هستند(5-12) و در هر خوشه تنها یک میوه تشکیل می شود فقط در بعضی ای کولیتوار ها با میوه کوچک( مثلi Koroneik ) ممکن است 3 میوه در هر خوشه تشکیل شود.در  هر گل آذین گلدهی همزمان نیست و علت ریزش اولیه در زیتون لقاح ناقص است(5). زیتون گیاهی دگر- گشن است و نیاز به پلی ناریز دارد چرا که خود نا سازگار است و گرده افشانی آن توسط باد صورت     می گیرد(12-5). هر در خت بالغ در هر سال 000/500 یا بیشتر گل میدهد و میزان fruit-set در  آن کمتر از 5% است(5). در  بعضی از منابع آن را بین 5- 1% ذکر می کنند(12). با توجه به شرایط آب وهوایی و سال(رشد) در حدود 98 تا 15 درصد از گل های ز یتون کامل هستند(12).

 برای گرده افشانی مطلوب نیاز به یک منبع دائمی و پیوسته از دانه گرده در طی دو ره قابلیت پذیرش دانه گرده توسط کلاله دارد. بعضی از کولتیوارها نسبت به بقیه کولتیوارها پلی  ناریز های بهتری هستند.  در  بعضی از کولتیوارها نر عقیمی یا سقط جنین بالا وجود دارد . اصولاً میزان بالای هتروسس در زیتون توسط پدیده خودناسازگاری در آن بوجود می آید. اما البته این حالت به شرایط آب و هوایی نیز بستگی دارد. رشد و  نمو میوه در زیتون به شرایط آب و هوایی برمی گردد. در صفات مهمی نظیر میزان روغن و کیفیت آن ، گوناگونی آب وهوایی یا شرایط محیطی از گوناگونی ژنتیکی مهمترند(12-8) .

میوه :

میوه زیتون سفت است و از نظر بتانیکی شبیه به گیلاس و بقیه هسته داران است .میوه زیتون عبارت است از یک برچه و دیواره  تخمدان که قسمت های گوشتی و سخت را با هم دارد. پوست میوه( اگزوکارپ) بدون کرک و دارای روزنه است.  گوشت میوه (مزوکارپ) قسمتی از میوه است که قابل مصرف است ، از آن روغن استخراج می شود یا اینکه ممکن است میوه آن را در آب نمک یا سرکه خوابانده و مصرف کنند ، مزوکارپ  اگزوکارپ آن مصرف می شود. هسته(آندوکارپ) که بذر یا جنین را در برگر فته است. شکل، اندازه میوه، و اندازه هسته و ظاهر مرفولوژیکی میوه زیتون بطور وسیعی در میان کولیتوارهای زیتون فرق می کند (7).

یک میوه از 82 % گوشت میوه( مزوکارپ)، 16% هسته( آندورکارپ) و 2% بذر تشکیل شده است.

4- اهمیت تغذیه ای :

ترکیبات گوشت میوه به ترتیب: 58% آب – 25% روغن- 6% قند- 4% پلی ساکاررید- 3% پروتئین- 2%  فنل – 1% پکتین- 1% بقیه ترکیبات (9) .

مواد معدنی: کلسیم: 79 میلی گرم، فسفر: 19 میلی گرم ، آهن : 9/0 میلی گرم، سدیم: 760 میلی گرم، پتاسیم : 48 میلی گرم .

 ویتامین ها:

ویتامین A :( IU )200،  تیامین: 01/0 میلی گرم ، ریبوفلاوین: 18/0 میلی گرم ، نیاسین: 1/0 گرم، ویتامین C:3 میلی گرم (6).

 رو غن زیتون مناسبترین روغن خوراکی در جهان است و به دلیل ارزش تغذیه ای وکیفیت پخت و پزی آن ، در سراسر جهان مصرف کننده ها پی به ارزش واقعی میوه  زیتون برده اند . زیتون و محصولات فرعی آن در جایگاه ویژه ای در رژیم غذایی پیدا کرده اند(8).

روغن زیتون دارای اسید های چرب غیر اشباع 70 تا 80% اسید اولئیک، 7 تا 12% لینوئیک اسید و مقادیر کمی پلی فنلی ها ، تکوفرول ، استرول و مقادیر زیادی ترکیبات معطر است (6) .

5- ارقام زیتون:

معمولاً کولیتوارهای زیتون براساس کاربرد و استفاده تجاری آنها به 2 دسته تقسیم می شود ارقام روغنی و ارفام رومیزی .

کولیتوارهای روغنی غالبیت دارند. معروفترین آنها در اسپانیا:

 Picual, Arbequina, Cornicabra, Hojiblanco, Empelter,  

در ایتالیا: Frantoio, Moraiolo,Leccino, Pendolino

یونان:Kornoeiki

تونس: Chemlali

ترکیه: Ayvalik

کالیفرنیا و استرالیا و غیره: Mission

کولیتوارهای رومیزی زیتون شامل اسپانیا:Manzanilla

( در استرالیاsyn_Queeen )( د رکالیفرنیا Syn. Sevillano ) Gordal

یونان: Kalamato

ایتالیا Ascolano

تونس و غیره  Baroani:

سال آوری مشکلی است که در بعضی از کولیتوارها وجود دارد.(6)

رقم بی میوه ای از این گیاه با نام" Swanhill " که برای کشت در منزل یا خیابان مناسب است بطور معمول روی O.oblonga پیوند زده می شود ریشه دارکردن قلمه های این رقم دشواراست. آنها را باید زیر مد افشان قرار داد و با ایندول بوتیریک اسید با غلظت ppm 2000 یا 3000 تیمار کرد.میتوان این رقم را روی  ارقام آسان ریشه زا که بعنوان پایه به کار می روند، پیوند زد. رقمهای O.europaea MalesticWilsonii  Beauty نیز بی میوه اند و به آسانی بیشتری ریشه می دهد(4).

 آب و هوا:

بطورکلی درخت زیتون در عرض جغرافیایی 30 تا 45 د رجه شمالی و جنوبی پرورش می یابد. این مناسبترین شرایط آب و هوای از نوع مدیترانه ای با تابستانهای گرم و خشک طولانی و زمستانهای معتدل تا سرد است بعضی از واریته های زیتون نظیر انواع مصری و تونس یا اسرائیلی با وجود نیاز سرمائی خیلی کم گل میدهند د رحالیکه واریته های دیگر جهت تمایزیابی مناسب گلها نیاز به سرمای بیشتری دارند.

از آنجا که درختان زیتون همیشه سبزند با دماهای یخبندان شدید حساس اند. معمولاً جوانه ها و شاخه های بارده در مای زیر 5 درجه سانتیگراد از بین می روند. شاخه های بزرگ و کل درخت در صورتی که دما به  10- درجه سانتی گرادبرسد از بین می رود.

 واریته هایی مثلArbequina, Pendolime, Picual, Leccino وPicholine یا اHojiblanca ثابت شده است که در نواحی مدیترانه ای، دماهای پائین را بیشتر ا ازبقیه و اریته ها تحمل می کنند. واریته هایی مثل Manzanillo, Frantoio یا Barnea به عنوان ارقام متوسط تا خیلی حساس به خسارت یخبندان در نظر گرفته می شوند.

 درنواحی که بارندگی تابستانی رخ می دهد این امر ممکن است منجر به بعضی از مشکلات در پرروش زیتون شود. بیماری هایی قارچی و باکتریایی به اضافه مسائل مربوط به کنترل سطح رطوبت میوه جهت تولید روغن، احتمالاً میزان تولید محصول در ختان و قابلیت استخراج روغن را کاهش می دهد.(10-11)

7-آبیاری :

معمولاً آبیاری یکی از پرهزینه ترین عملیات و نیاز به صرف زمان زیادی دارد. هزینه های مربوط به بهبود کنترل آفات و علفهای هرز، هرس و حاصلخیزی خاک منجر به محصول دهی بیشتر نخواهد شد، اگر سیستم آبیاری مطلوب نباشد. مدیریت ضعیف آب میتواند بهره دهی زیتون را تهدید کند و حتی زندگی گیاه را به خطر اندازد.

نمو درختان جوان رابطه نزدیکی با رژیم آبیاری دارد. در طی سالهای اولیه معمولاً رابطه مثبتی بین حجم کانوپی و محصول دهی وجود دارد. معمولاً مدیریت  ضعیف آبیاری منجر به تأخیر در نمو  کانوی می شود با اینکه ممکن است نشانه های استرس خشکی مشاهده نشود. وقتی که برگ درختان زیتون پیچیده و  چروکیده می شود، میزان رشد درخت به مدت طولانی کاهش می یابد و بعنوان یک درخت همیشه سبز، زیتون آب را در سراسر سال مصرف می کند. بعنوان یک پیامد مستقیم رشد رویشی و در نتیجه میزان تولید از طریق مقدار رطوبت پائین خاک در طی فصل رشد، تحت تأثیر قرار می گیرد. هرچند باید گلدهی و تجمع روغن بعنوان دو مرحله فوق العاده حساس در نظر گرفته شوند.

مجموع فصلی مقدار آب مورد نیاز برای یک باغ در مرحله رشد کامل جهت محصول دهی مطلوب بستگی به مقدار تبخیر و تعرق روزانه، تناوب بارندگی، پوشش سطح باغ و کنترل علف هرز دارد. دو روش اساسی برای محاسبه پتانسیل تبخیر وتعریق(ETO ) برای یک منطقه استفاده می شود.

 روش اول، اطلاعات مربوط به آب وهوا را در داخل فرمول های متفاوتی قرار می دهند و روش دیگر براساس مشاهدات مستقیم کاهش و از دست دهی آب از یک طرف فلزی گرد است تحقیقات در کالیفرنیا و آرژانتین، با تحقیقات ثابت شده در استرالیا نشان می دهد که ماکزیمم محصول دهی را خواهیم داشت در صورتی که یک باغ بین 70 تا 85% پتانسیل تبخیر و تعریق خود آب دریافت کند.

 باید جنبه های دیگر مثل بازدهی سیستم آبیاری و کیفیت آب، به دقت در نظر گرفته شوند. سیستم های انتقال ناکارآمد، به آب بیشتری جهت جبران مشکلات موجود نیاز دارند. برهمین مبنا، آب شور نیاز به یک مقدار آب اضافی جهت شستشو و آبشویی نمک خواهد داشت.

 معمولاً این روش آبیاری در خیلی از مناطق دنیا استفاده می شود. هر چند باید این سیستتم با یک ارزیابی بموقع وضعیت رطوبتی خاک بعنوان یک جنبه ضروری جهت اندازه گیری دقیق آن استفاده شود.

 سرانجام لازم به تأکید است که زمانی که کانویی درخت به اندازه نهایی خود می رسد، ماکزیمم رشد رویشی یا حتی ماکزیمم محصول دهی، همیشه یه معنی بالاترین بهره وری نیست.

 بایدهر پرورش دهنده( افزایش) مقدار آب آبیاری را تا جایی به کار برد که افزایش محصول منجر به هزینه های اضافی آبیاری نشود(10-11).

 - 8خاک:

درختان زیتون نسبت به خوبی به محدوده وسیعی از خاکها سازگارند. اما آنها خاکهای خنثی یا متعادل با 8-6/6:PH را ترجیح می دهند. حتی با وجود اینکه درخت زیتون ممکن است شرایط شوری را خیلی بهتر از بقیه محصولات تحمل کند.  باید ازخاکهای فوق العاده شور و سدیمی اجتناب کرد.

درختان زیتون سیستم ریشه ای نسبتاً سطحی دارند و در نتیجه، آنها صرفاً به  عمق m 1 تا 5/1 پروفیل خاک بدون هیچگونه محدودیت فیزیکی خاصی نیاز  دارند. درختان زیتون خاکهایی با بافت نسبتاً خوب از شنی تا لومی- رسی- سیلینی را ترجیح می دهند. بدون توجه به جنس بافت خاک، این از اهمیت خاصی برخوردار است که خاک دارای زهکشی خوب و مطلوبی باشد. ظرفیت نگهداری بالای آب بخصوص زمانی مطلوب است که درختان در شرایط زمینهای خشک و یا تحت آبیاری غرقابی باشند. خاکهای شنی تر می توانند به راحتی با سیستم آبیاری دارای دفعات بیشتر مثل سیستم مه پاش(micro Sprinkler ) و قطره ای مدیریت شوند. جهت ماکزیمم رشد درختان و میوه دهی زودتر، باغ زیتون باید از شرایط تغذیه ای بهینه ای برخوردار باشد.

 پخش کردن کودها یا اصلاحات خاک به اضافه شکاف عمیق خاک( deep ripping ) در صورت نیاز، درخت زیتون را جهت حداکثر باردهی کمک خواهد کرد.

 پرورش دهندگان باید سنجش و بررسی خاک زمینشان را قبل از کاشت به عهده بگیرند (10-11) .

9- تغذیه:

دو فاکتورمهم برای تولید زیتون: زهکشی خوب خاک و شرایط آب و هوایی مناسب است وقتی که این دو مورد فراهم باشد، شما بهترین پاسخ را از برنامه  غذایی خود بدست خواهید آورد.

کلسیم وبر: برای تشکیل، ثبات، دوام و انسجام غشاء و دیواره سلولی لازم است. کمبود کلسیم وبر سفتی، شیرینی، و مقاومت به بیماری را در میوه کاهش می دهد. کلسیم عمرانباری میوه را بهبود می بخشد چون کلسیم مانع از تولید اتیلن می شود. برای گلدهی، جذب، حرکت کلسیم و انتقال قندهای گیاه جهت نمو میوه ضروری است. علت اصلی کمبود کلسیم وبر استرس آبی است و معمولاَ طی هوای گرم این مسئله از طریق آزادشدن مقادیر زیادی از نیتروژن قابل دسترس گیاه تشدید می شود. تحت این شرایط جذب کلسیم وبر توسط ریشه کاهش می یابد و این مواد از میوه در حال نمو به شاخه های جدید بوجود آمده از طریق آزادشدن نیتروژن اضافی خاک، تغییر مسیر می دهند.

مصرف:

 کاربرد محلول کلسیم وبر به صورت برگپاشی، 5 لیتر در هکتار، 2 تا 3 هفته قبل از گلدهی و2 بار اسپری بعد از گلدهی به فاصله 4 هفته توصیه می شود.

روی و منگنز :

  کمبود روی در خاکهای آهکی به دلیل قابلیت دسترسی پائین به این یون در PH بالا خیلی رایج است . همچنین امکان کمبود روی در خاکهای اسیدی شنی آبشویی شده یا بعد ازکمی آهک دهی این خاکها وجود دارد.

روی برای فتوسنتز، تولید قند و مقاومت به بیماری، تشکیل هورمونهای رشد گیاهی ضروری است. کمبود روی سبب ضعف قدرت رویشی اولیه و fruit-set نامنظم می گردد. نیاز گیاه به روی در طی رشد اولیه و گلدهی به بیشترین مقدار خود می رسد همچنین مصرف زودتر روی در صورت امکان جهت کارآیی بهینه آن ضروری است.

مصرف : محلول روی و منگنز با استفاده از آبیاری قطره ای، 2 بار اسپری، 2 لیتر در هکتار، قبل از گلدهی.

 بر و پتاسیم: پتاسیم در مراحل نهایی رشد جهت رسیدگی و یکنواختی میوه نیاز است و همچنین اندازه و وزن میوه ها را افزایش می دهد. کمبود پتاسیم از تشکیل پروتئینها جلوگیری می کند و باعث تجمع ترکیبات نیتروژن محلول می گردد که سبب شکاف و ترک خوردگی میوه می شود. بعد از گلدهی افزایش ذخیره پتاسیم و کاهش مصرف نیتروژن از اهمیت برخوردار است. پتاسیم وزن و اندازه میوه را ازطریق تولید قند و افزایش انتقال نیتروژن و قندها از برگها به میوه بهبود می بخشد. همچنین گیاهانی که از سطح خوب پتاسیم برخوردارند مقاومت بیشتری به استرس آبی دارند و این امر جهت جذب کلسیم و بر سودمند است. گنجاندن بر در این ترکیب کودی، کمک به گلدهی و بهبود جذب و حرکت کلسیم جهت کیفیت بهینه میوه می شود.

مصرف: 5 لیتر در هکتار، 2 هفته قبل از گلدهی و 2-1 با اسپری بعد از گلدهی .

عناصر کم مصرف :

خاکهایی با PH بالا کمبود غذایی عناصر نظیر روی – منگنز- بر-  و آهن را که  میزان زیادی با رشد، باردهی و کیفیت محصول در رابطه هستند، موجب می شود حتی در خاکهای اسیدی با دادن آهک قابلیت دسترسی به مواد غذایی در دوره کوتاه تا متوسط عمر محصول را کاهش می دهد. این وضعیت با میزان  کم مواد غذایی که بطور طبیعی در خاک های سبکتر که اغلب جهت تولید زیتون انتخاب می شود، تشدید می گردد.

 اگرچه بیشتر واریته های زیتون بخوبی در خاک های ضعیف رشد می کنند، معمولاً رشد آنها خیلی کند و میزان تولید هر درخت تقریباً پائین است. عناصر کم مصرف در ترکیب با یک برنامه غذایی عناصر اصلی(N-P-K ) به میزان زیادی رشد، محصول دهی و کیفیت میوه را افزایش می دهد و تولید در ختان سالمتر که سریعتر سود سرمایه گذاری اولیه را به شما بر می گردانند(14).

 10- برداشت:

میوه به صورت سبز( نارس) ،در حال تغییر رنگ(  نیمه رس) یا سیاه( رسیده) برداشت می شود.. یک میوه سبز رنگ زیتون زمانی  بالغ است که در اثر فشاردادن آن، آب میوه سفید رنگ خارج شود. 3 تا 4 ماه بعد از مرحله سبز، مرحله رسیدگی میوه یا زیتون سیاه است که بسته به نوع کولیتوار معمولاً 12 تا 25 درصد روغن دارد(7).

 د رفاصله ماههای فوریه و ژوئن هر سال برداشت می شود( البته این زمان با توجه به عرض جغرافیاییی و شرایط آب وهوایی باغ فرق می کند) و میوه  جهت تازه خوری یا فرآیند برداشت می شود. میوه یا با دست یا از طریق چنگالهای مخصوصی برداشت می شود و از توری های نایلونی-  پلاستیکی یا پارچه ای برای جمع آوری محصول استفاده می شود. البته درسطح وسیع باغات نظیر آنچه در استرالیا وجود دارد می توان از برداشت مکانیکی استفاده کرد(9). معمولاً زیتونهای روغنی از طریق دست و یا از طریق مکانیکی برداشت می شوند ولی آنهایی که برای خوابانیدن در سرکه و آب نمک مصرف می شود حتماً با دست برداشت می شوند به محض اینکه میوه تغییر رنگ می دهد(6).

مقاله کشت پنبه


مقاله کشت پنبه

مقاله کشت پنبه

مقاله کشت پنبه

 مقدمه

موطن اولیه عسلک پنبه مناطق حاره آفریقا، جنوب شرقی آسیا و کشورهای هند و پاکستان است. در این نقاط به زراعتهای توتون، تنباکو و پنبه آسیب فراوان وارد می آورد. عسلک برگ پنبه برای اولین بار در سال 1323 در اطراف کرمان جمع آوری شده و در همان سالها در نقاط پنبه خیز فارس و کرمان انتشار داشته است. در سال 1327 تراکم و افزایش جمعیت این آفت در گرمسار بحد بسیار زیادی رسیده و در آنسال اغلب مزارع پنبه به این آفت مبتلا بوده اند. در سالهای اخیر مساحت زیر کشت این قبیل محصولات زراعی و توزیع فرآورده های آنها در سطح کشور افزایش یافته، درنتیجه دامنه انتشار و تراکم جمعیت آفت نیز بالا رفته است و خسارت کیفی آفت بعلت آغشته شدن الیاف به شیره های مترشحه از آفت بحدی بوده است که در صدور قسمتی از پنبه های تولیدی بخارج از کشور و همچنین در مصرف داخلی آن اشکالاتی ایجاد نموده است. پس همانطور که ملاحظه می کنید این آفت دیرزمانی است که سطح قابل ملاحظه ای از پنبه کاریهای کشور را مورد هجوم خود قرار داده و به اقتصاد کشور صدمات جبران ناپذیری وارد نموده است. لذا برخورد جدی و اصولی با این آفت می تواند از بروز صدمات بیشتر جلوگیری نماید.

صدمات عسلک برگ پنبه

در سالهای اخیر عسلک پنبه در مناطق مهم پنبه خیز ایران و برخی از مناطق کشت جالیز حالت طغیانی پیدا نموده و اکنون از مهمترین آفات پنبه و جالیز بشمار می آید.

1-در مزارع پنبه آلوده، جمعیت آفت در شرایط جوی مساعد بسرعت بالا می رود و بر اثر مکیدن شیره نباتی، محصول پنبه را نامرغوب کرده و مقدار عملکرد آنرا در واحد سطح «هکتار» بطور قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

2-همراه با ورود عضو مکنده حشره به بافت برگها مقداری از آنزیمهای حشره وارد بافت برگها می گردد. آشکار است که این آنزیمها دارای اثرات مضری در فیزیولوژی گیاه بوده که به تدریج موجب خشک شدن و مرگ برگها و بوته ها می گردد.

3-بر اثر ترشح مقدار زیادی شیره از حشره و برگهای مورد حمله سطح روئی و زیری برگها با این شیره آغشته می گردند این شیره علاوه بر اینکه موجب بسته شدن استوماتها و مختل شدن فعالیتهای حیاتی برگ می گردد محل مناسبی برای رشد بعضی از قارچها گردیده در اینصورت سطح برگ منظره سیاه رنگی بخود گرفته و بدون شک این چنین برگهائی قادر بانجام اعمال حیاتی نبوده و بالطبع موجب تقلیل رشد بوته می گردند.

4-شیره مترشحه از برگها و حشره بتدریج باعث آلودگی الیاف می گردند. این آلودگی کیفیت الیاف را از نظر ارزش نساجی پایین می آورد. این محصول آلوده به شیره مقدار قابل ملاحظه ای خاک و خاشاک بخود جذب کرده و کیفیت پنبه را بیشتر پایین می آورد.

مقصود از شرح فوق اینستکه آلودگی این آفت در مزارع پنبه موجب ریزش مقدار قابل ملاحظه ای از غنچه و گل و قوزه های کوچک می گردد، رشد قوزه های بزرگ را متوقف و درنتیجه از نظر کمی و کیفی آسیب زیادی می رساند.

مناطق انتشار آفت در ایران و جهان

این حشره در سواحل خلیج فارس، استانهای سیستان و بلوچستان، خوزستان، جنوب خراسان، مناطق پنبه خیز فارس و کرمان و پاره ای از نقاط گرمسیر استان مرکزی و همچنین گرمسار و گرگان و گنبد انتشار دارد.

در کشورهای دیگر عسلک پنبه در قاره آفریقا، جنوب و جنوب شرقی آسیا، خاور نزدیک، مناطق گرمسیر خاورمیانه، سواحل دریای مدیترانه و دریای سیاه دیده شده است.

مشخصات ظاهری آفت

حشره بالدار: حشره بالدار خیلی ریز و درای افراد نر و ماده است. اندازه حشره نزدیک به یک میلیمتر می رسد. عرض بدن با بالهای باز حدود 5/2 میلیمتر است.

رنگ اصلی بدن زرد لیموئی ولی بدلیل پوشیده شدن سطح بالها و بدن از گرد مومی سفیدرنگ رنگ ظاهری حشره سفید به نظر می رسد. چشمها قرمز رنگ و بدو قسمت تقسیم شده است. شاخکها 7 مفصلی و رنگ آن زرد لیموئی است.

بالها شبیه هم بوده و حشره بالدار بوسیله خرطوم شیره نباتی را می مکد.

اندازه تخم  میلیمتر و شکل آن بیضوی تخم مرغی شکل دارای دنبال کوتاهی است که در نسج برگ فرو می رود و تخم را از قسمت پهن آن ببرگ میچسباند.

رنگ تخم تازه زرد رنگ و به تدریج در مرحله رشد و نمو  قهوه ای و نوک آن تیره می شود.

مراحل لاروی

لارو نوزاد به محض خروج از تخم تا ظهور حشره بالدار 3 مرحله لاروی و یک مرحله شفیرگی را طی می کند.

الف) لارو نوزاد یا لاروسن 1

لارو نوزاد خیلی ریز است و با ذره بین به خوبی دیده می شود. شکل آن بیضی کشیده و رنگش زرد روشن است. 3 جفت پا دارد. لارو نوزاد خرطوم دارد و پس از تعویض جلد به لارو سن 2 تبدیل می شود.

ب) لارو سن 2

اندازه لارو سن 2 ریز، نسبتاً مسطح و شکل آن بیضی کشیده است. رنگ لارو کمی سبز و یا مایل به زرد است. قسمت پشت و حاشیه بدن پوشیده از مواد مومی است. در انتهای بدن یک جفت مژه بلند دارد. شاخک ها تغییر یافته و کوتاه است. پاها نیز خیلی کوتاه شده و بند ندارد. در این مرحله از زندگی حشره معمولاً بی حرکت است و مانند شپشک های سپردار بوسیله خرطوم، شیره بافت های گیاه را می مکد و پس از تعویض جلد به لار سن 2 تبدیل می‌شود.

ج) لاروسن 3

علائم ظاهری بدن لاروسن 3 شباهت به لاروسن 2 دارد. با این تفاوت که اندازه بدن بزرگتر و میزان تغذیه آن به مراتب بیشتر است. این لارو پس از تعویض جلد «پوسته لاروی» به شفیره «نمف یا پوپاریوم»، تبدیل می شود.

پوسته های لاروی عسلک پنبه در پشت برگ گیاه میزبان دیده می شود و معمولاً جدا از لارو قرار دارند.

شفیره یا پویاریوم

در اولین مرحله از زندگی حشره بی حرکت بوده و معمولاً تغذیه نمی کند. اندازه بدن شفیره نزدیک به یک میلیمتر می رسد. شکل آن بیضی کشیده و کمی محدب است و حلقه آخر شکم آن منتهی به دو عدد مو می باشد. رنگ شفیره سفید مایل به زرد است. پوست شفیره کمی شفاف است و اندامهای داخل بدن شفیره به رنگ زرد از روی پوست نمایان است. شفیره هائیکه رنگ سیاه دارند آلوده به لارو زنبور پارازیت می باشند.

گیاهان میزبان

در ایران نشو و نمای عسلک پنبه تا کنون در عده ای از گیاهان زراعی و هرز و بسیاری از نباتات زینتی دیده شده است. مهمترین گیاهان زراعی مورد حمله به ترتیب عبارتند از:

انواع و ارقام مختلف جالیز (خیار، خربزه، هندوانه و کدو)، تنباکو، کرچک، پنبه، کنجد، گوجه فرنگی، سیب زمینی، گلرنگ، لوبیا، کنف، بامیه، سویا، آفتاب گردان، بادنجان و از درختان میوه نیز نمونه های آفت در پشت برگ درختان مو اطراف تهران در آبان ماه سال 1347 دیده شده است.

وضعیت نشو و نمای آفت

تخم حشره در حرارت کمتر از 5/12 درجه سانتیگراد تفریخ نمی شوند. مدت نشو و نمای تخم در بهار و پائیز 8-22 روز و در تابستان 4-8 روز است دوره رشد و نمو لارو در اوائل بهار و پائیز حداکثر تا 50 روز و در تابستان
7-1 روز طول می کشد. دوره نشو و نمای یک نسل کامل عسلک پنبه از ابتدای تخم گذاری تا ظهور حشره بالدار در تابستان حدود 17 روز، در پائیز تا 30 روز و در نسلهای اول بهار و اواخر پائیز گاهی متجاوز از 60 روز هم می‌رسد.

حشرات بالدار ماده در تابستان معمولاً ظرف 2-3 هفته و در بهار و پائیز طی مدت 3-6 هفته تخم می گذارند. در تابستان حشره بالدار بفاصله 2-3 روز پس از خروج از شفیره تخم می ریزد. در بهار و پائیز که هوا ملایم است ممکن است تخمگذاری تا مدت 3 هفته بعد از ظهور حشره بالدار هم دیده شود.

مدت زندگی حشره بالدار نر کوتاهتر از حشره بالدار ماده است. تخمگذاری حشره ماده انفرادی است و چون حشرات بالدار به صورت دسته جمعی در پشت برگ گیاه میزبان دیده می شوند تخمها را نزدیک بهم و یا پراکنده میگذارند. حشره بالدار ماده به طور متوسط در طول زندگی خود 200 عدد و حداکثر 300 عدد تخم می گذارد.

حشرات ماده از نور مستقیم گریزانند. معمولاً در پشت برگها جمع شده و تخم می گذارند و برگچه های جوان، جوانه های شاخه زا و اندامهای رویشی تازه گیاه را جهت تخمگذاری ترجیح می دهد.

در حرارتهای بالاتر از 30 درجه سانتیگراد که رطوبت نسبی هوا نیز متجاوز از 60 درصد برسد بر فعالیت حشره ماده و میزان تخم گذاری آن افزوده می‌شود. گرمای زیاد توام با کاهش رطوبت نسبی هوا برای نشو و نمای حشره مناسب نیست در صورتیکه گرما از 45 درجه سانتیگراد تجاوز نماید، حشره کامل تلف شده و تخم حشره معمولاً در مجاورت هوا فاسد می شود.

وزش بادهای گرم بهاره و تابستانه تلفات سنگینی به لاروهای نوزاد و همچنین لاروهای سنین بالاتر و شفیره وارد می آورد.

وضعیت نشو و نمای آفت در مناطق مختلف کشور

1-در محلهائیکه زمستانهای سرد و یا طولانی دارند عسلک پنبه دیده نمی شود.

2-در حاشیه ساحلی خلیج فارس و دریای عمان رشد و نمو عسلک پنبه بصورت تخم، لارو، شفیره، حشره بالدار روی گیاهان میزبان زراعی و هرز بدون وقفه در سراسر سال ادامه دارد و تنها در زمستان دوره زندگی آفت بر اثر کاهش درجه حرارت هوا طولانی می گردد.

3-در مناطق پنبه خیز جنوب کشور عسلک پنبه از اواخر پائیز تا اواخر زمستان بصورت لاروهای سنین 2 و 3 و همچنین شفیره و حشره کامل در گیاهان میزبان در حال نمو، زمستان گذرانی می کنند و در اواخر زمستان و اوائل بهار که متوسط درجه حرارت شبانه روز به 21 درجه سانتیگراد و بالاتر می رسد نشو و نمای لاروها تکمیل می شود. در این موقع حشرات کامل نیز بتدریج از شفیره ها خارج شده و شروع به فعالیت می نمایند. در درجه حرارت 20-25 درجه سانتیگراد فعالیت حشره زیاد می شود. در حرارت 30 درجه سانتیگراد و بالاتر بر سرعت نشو و نمای آن افزوده می شود و قدرت صدمات آفت در گیاه میزبان شدید می گردد. در این مناطق آفت همه ساله خصوصیات تهاجمی و طغیانی دارد و در صورت رعایت به زراعی در پنبه کاریها طغیان آن برطرف می گردد.

4-در مناطق مرکزی و حاشیه کویر و همچنین گرگان و گنبد عسلک پنبه به شرح زیر زمستان‌گذرانی می نماید:

در بوته های پنبه و گیاهان میزبان دیگری که در زمستان خشک هستند، عسلک پنبه در پشت برگهای ریخته شده در سطح خاک به صورت شفیره 

مقاله موتورهای تولید برق

<p style="text-align: center;"><img width="300" alt="مقاله موتورهای تولید برق" title="مقاله موتورهای تولید برق" src="http://simafile.com/uploads/motor-electerici.jpg"></p><p style="text-align: center;"><a href="http://mokhaberat.simafile.com/product/498/مقاله-موتورهای-تولید-برق/?seller=3" target="_blank"><strong><img src="http://simafile.com/uploads/download_btn.gif" alt="" width="220" height="71"></strong></a></p><p style="text-align: center;"><a href="http://mokhaberat.simafile.com/product/498/مقاله-موتورهای-تولید-برق/?seller=3" title="مقاله موتورهای تولید برق" target="_blank"><strong>مقاله موتورهای تولید برق</strong></a><br></p><h2 style="text-align: center;"><strong><span style="color: #0000ff;">مقاله موتورهای تولید برق</span></strong></h2>

<p>انواع موتورهای متناوب                                                   1</p>

<p>میدان گردان                                                                 2</p>

<p>موتور سنکرون                                                                5</p>

<p>موتور القایی                                                                  8</p>

<p>موتورهای القایی دو فازه                                                11</p>

<p>موتور یک فاز                                                                14</p>

<p>موتورهای القایی با قطب های شکاف دار                          18</p>

<p>موتور سنکرون                                                             21</p>

<p>موتورهای القایی                                                          23</p>

<p>دستگاههای الکترومکانیکی                                             25</p>

<p>مدارهای ریله                                                               26</p>

<p>کلیدهای قدرت                                                             29</p>

<p>ترانسفورماتور                                                               31</p>

<p>پست های فشار قوی                                                    31</p>

<p>انواع پست ها                                                              32</p>

<p>اجزاء تشکیل دهنده پستها                                              36</p>

<p>ترانسفورماتورهای قدرت                                                  37</p>

<p>دستگاههای حفاظت کنترل ترانسفورماتورها                       38</p>

<p>رله بوخهلتس                                                                39</p>

<p><strong> </strong></p>

<p><span style="color: #3366ff;">بخشی از متن مقاله :</span></p>

<p><span style="color: #ff0000;"><strong>انواع موتورهای متناوب</strong></span></p>

<p> چون مقدار زیادی از قدرت الکتریکی تولید شده بصورت متناوب میباشد ، بیشتر موتورها طوری طرح شده اند که با جریان متناوب کار کنند . این موتورها در بیشتر موارد میتوانند دو برابر موتورهای جریان مستقیم کارکنن و زحمت آنها در موقع کارکردن کمتر است ، چون در موتورهای جریان مستقیم همیشه اشکالاتی در کموتاسیون آنها ایجاد میشود که مستلزم عوض کردن ذغالها یا زغال گیرها و یا تراشیدن کلکتور است . بعضی موتورهای جریان متناوب با موتورهای جریان مستقیم کاملا فرق دارند ، بطوریکه حتی در آنها از رینگ های لغزنده هم استفاده نمیشود و برای مدت طولانی بدون ایجاد درد سر کار میکنند .</p>

<p>موتورهای جریان متناوب ، عملا برای کارهایی که احتیاج به سرعت ثابت دارند ، مناسب هستند . چون سرعت آنها به فرکانس جریان متناوب اعمال شده به سر های موتور ، بستگی دارد . اما بعضی از آنها طوری طرح شده اند که در حدود معین ، دارای سرعت متغیر باشد .</p>

<p>موتورهای جریان متناوب میتوانند طوری طرح شوند که با منبع جریان متناوب یک فاز یا چند فاز کار کنند . ولی چه موتور یک فاز باشد و یا چند فاز ، روی اصول یکسانی کار میکنند ، اصول مزبور عبارتست از این که جریان متناوب اعمال شده به موتور یک میدان مغناطیسی گردانی تولید میکند و این میدان باعث میشود که روتور بگردد .</p>

<p> موتورهای جریان متناوب عموما به دو نوع تقسیم بندی می شوند :</p>

<ul>

<li>موتورهای سنگرون</li>

<li>موتورهای القایی .</li>

</ul>

<p>موتور سنکرون در واقع یک آلترناتور است که بعنوان موتور کار میکند و در آن جریان متناوب به استاتور و جریان مستقیم به روتور اعمال میشود موتورهایی القایی شبیه به موتورهای سنگرون هستند با این تفاوت که در آنها روتور به و منبع قدرت وصل می  شود .</p>

<p>از دو نوع موتورهای جریان متناوب ذکر شده ، موتورهای القائی به مراتب خیلی بیشتر از موتورهای سنکرون مورد استفاده قرار میگیرند . </p>

<p> </p>

<p><strong><span style="color: #ff0000;">میدان گردان :</span> </strong></p>

<p>همانطور که گفته شد میدان گردانی که از اعمال جریان متناوب به موتور ، تولید میگردد باعث گردش روتور میشود . اما قبل از اینکه یاد بگیرید چگونه یک میدان گردان باعث حرکت روتور میشود ، باید اول درک کنید که چگونه یک میدان گردان باعث حرکت روتور میشود ، باید اول درک کنید که چگونه میتوان میدان مغناطیسی  گردان تولید کرد . دیاگرام زیر، یک استارتور سه فازه را نشان میدهد که جریان متناوب سه فاز آن اعمال شده است ، همانطور که نشان داده است ، سهم پیچها بصورت دلتا به یکدیگر اتصال دارند و کلاف هر یک از سیم پیچها بصورت دلتا به یکدیگر اتصال دارند و دو کلاف هر یک از سیم پیچها در یک جهت سیم پیچی شده است .</p>

<p>در هر لحظه ، میدان مغناطیسی تولید شده بوسیله هر یک از سیم پیچها بستگی دارد به جریانی که از آن میگذرد . اگر جریان صفر باشد ،میدان مغناطیسی هم صفر خواهد بود اگر جریان ماکزیمم باشد ، میدان مغناطیسی هم ماکزیمم خواهدبود و چون جریان فازها 120 درجه با هم اختلاف فاز دارند ، میدان های مغناطیسی تولید شده هم 120 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت . حال سه میدان مغناطیسی مزبور که در هر لحظه وجود دارند ، با هم ترکیب میشوند و یک میدان منتجه تولید میکنند که روی روتور عمل میکند . در آینده خواهید دید که هر لحظه میدان های مغناطیسی ترکیب میشوند ، میدان مغناطیسی منتجه پیوسته در حال حرکت است و بعد از هر سیکل کامل جریان متناوب ، میدان مغناطیسی مزبور هم با اندازه 360 درجه یا یک دور دوران میکنند.</p>

<p>دیاگرام زیر ، شکل موج جریانهای اعمال شده به استاتور سه فازه مزبور را نشان میدهد . این شکل موج ها 120 درجه با هم اختلاف فاز دارند . شکل موجهای مزبور میتوانند نشان دهنده سه میدان مغناطیسی باشد که بوسیله هر یک از سیم پیچ تولید میشود . به شکل موجها وابسته شده است که مشابه فاز مربوطه میباشد با استفاده از شکل موجها ، میتوانیم در هر 6/1 دور ( معادل 60 درجه ) میدانهای مغناطیسی تولید شده را با هم ترکیب کنیم تا جهت میدان مغناطیسی منتجه پیدا شود. در نقطه 1 ( شکل موج C مثبت وشکل B منفی است .به عبارت دیگر جریانهای گذرنده از سیم پیچ های فاز C,B غیر هم جهت هستند و بنابراین جهت میدانهای مغناطیسی ناشی از C,B هم غیر هم جهت هستند . در بالای نقطه 1 جهت میدان بطرز ساده ای نشان داده شده است . توجه داشته باشید که B1 قطب شمال و B قطب جنوب است همین ترتیب C قطب شمال و C1 قطب جنوب است . چون درنقطه1 هیچ جریانی از سیم پیچ فاز نمیگذرد ، میدان مغناطیسی آن صفر است .</p>

<p>نقطه 2یعنی 60 درجه بعد ، شکل موج جریانهای فازهای B,A مساوی و مخالف یکدیگر و شکل موج C صفر است و بنابراین میدان مغناطیسی منتجه باندازه60 درجه دیگر گردیده است . درنقطه 3 ، شکل موج B صفر است و میدان مغناطیسی منتجه با اندازه 60 درجه دیگر میگرد و به همین ترتیب از نقطه 1تا نقطه 7 ( مشابه یک جریان متناوب 9 میدان مغناطیسی منتجه باندازه یک دور کامل میگردد .</p>

<p>در نتیجه اعمال جریان متناوب سه فاز سه سیم پیچی که بطور قرینه در اطراف اسناتور جای گرفته باشند باعث ایجاد یک میدان مغناطیسی گردان میشود که این میدان باعث دوران روتور میشود .</p>

<p> </p>

<p><span style="color: #ff0000;"><strong>موتور سنکرون :</strong></span></p>

<p>علت اینکه به این نوع موتورهای سنکرون میگویند این است که روتور آن  با میدان مغناطیسی گردان تولید شده در استاتور همگام است . ساختمان این موتورها اساس شبیه به آلترناتور قطب برجسته است . میدانید که اعمال جریان سه فاز به استاتور یک میدان مغناطیسی گردان در اطراف روتور تولید میکند . اما چون روتوربه یک منبع جریان مستقیم وصل است مانند یک آهنربای میله ای عمل خواهد کرد . از قبل میدانید که اگر یک آهنربای میله ای بطور معلق در یک میدان مغناطیسی قرار بگیرد، آنقدر دوران خواهد کرد تا در امتداد آن قرار بگیرد . به همین ترتیب روتور سنکرون مانند یک آهنربای میله ای عمل کرده و در امتداد میدان مغناطیسی تولید شده در استاتور قرار خواهد گرفت . در این حالت اگر میدان مغناطیسی دوران کند ، روتور هم همراه آن دوران خواهد کرد . اگر میدان مغناطیسی گردان قوی باشد ، یک نیروی گردنده قوی بر روتور وارد شده و در نتیجه روتور قادر خواهد بود که موقع گردیدن یک باری را بگرداند</p>

<p>سرعت گردش میدان مغناطیسی به فرکانس جریان سه فاز اعمال شده به استاتور ، بستگی دارد و چون فرکانس جریان ثابت است ، موتورهای سنکرون، عملاً موتورهایی  با یک سرعت معنی هستند. در نتیجه برای مواردی مورد استفاده قرار میگیرند که از حالت بی باری تا حالتی که بار موتور ماکزیمم است سرعت ثابتی مورد نیاز باشد .</p>

<p>یکی از عیب های موتور سنکرون این است که نمیتواند از حالت سکون (ایست) خود با اعمال جریان متناوب سه فاز شروع بکار کند چون متناوب اعمال شده به استاتور ، یک میدان گردانی با سرعت زیاد تولید میکند.</p>

<p>این میدان گردان قطب های روتور آنقدر سریع  عقب میزند که موتور فرصت پیدا نخواهد کرد که راه اندازی شود ابتدا در یک جهت دفع میشود و لحظه ای بعد در جهت دیگر .</p>

<p>به عبارت دیگر ، موتور سنکرون ، درحالت اصلی خود ، درموقع شروع بکار بکردن هیچ کوپلی نخواهد داشت و بنابراین همیشه بوسیله یک موتور القایی کوچک و یا بوسیله سیم پیچ هائیکه معادل ترکیب فوق باشد ، راه اندازی میشود سپس وقتی سرعت موتور به سرعتی نزدیک به سرعت سنکرون رسید به یک منبع جریان مستقیم وصل میشود . روتور با میدان گردان به گردش  ادامه میدهد .</p>

<p>حالا خواهد دید که چگونه جریان متناوب یک فاز اعمال شده به سیم پیچی استاتورهم میتواند یک میدان مغناطیسی پالسی تولید کند که به این وسیله برای راندن موتور مورد استفاده قرار بگیرد :</p>

<p>هر لحظه که قطب های روتور به سیم پیچی استاتور نزدیک میشود ، جهت میدان استاتور باید طوری هر لحظه عوض شود که آنرا جذب کند و به آن گشتاوری در جهت حرکتش بدهد بنابراین جریان میدان در سیم پیچی استاتور باید در فاصله ای که قطب های غیر همنام روتور به سیم پیچی استاتور نزدیک میشود ، باندازه نصف سیکل تغیر کند دیاگرام زیر ، جهت میدان استاتور را که بوسیله اعمال کردن جریان متناوب یک فاز ایجاد میشود ، معین میکند . شکل اول نصف سیکل جریان متناوب را نشان میدهد میبینید که وقتی روتور خودش را با میدان استاتور همگام کرد ، قطبهایش بوسیله سیم پیچ های استاتور جذب میشود . در شکل دوم برای نصف دیگر سیکل جریان متناوب جهت میدان  استاتور برعکس میشود وکوپل لازم برای حرکت روتور 180 درجه گردیده است سپس یکبار دیگر وقتی قطب های روتور به سیم پیچ استاتور نزدیک میشود ، یکدیگر را جذب کرده و درنتیجه روتور در جهت قبلی میگردد بخاطر داشته باشد که  مانند موتورهای سنگرون سه فاز ، موتور یک فاز هم به یک وسیله راه اندازی احتیاج داردکه به روتور آن، گشتاوری درجهت معینی بدهد.</p>

<p>توجه داشته باشید که در موتورهای سنکرون یک فاز کوچک ، ممکن است روتور را از مغناطیسی دائمی بسازند ، در اینصورت احتیاج به سیم پیچی های میدان و جریان مستقیم که به آن اعمال شود ، ندارد .</p>

<p> </p>

<p><span style="color: #ff0000;"><strong>موتور القایی :</strong></span></p>

<p>موتور القایی یکی از انواع موتورهای جریان متناوب است که بعلت سادگی و محکم بودن و قیمت ارزان ساختن آن ، بیش از هر موتوری مورد استفاده قرار میگیرد . این خصوصیات موتور القایی به این علت که روتور آن به هیچ منبع ولتاژ خارجی وصل نمیشود و دلیلی اینکه موتور القایی گفته میشود ، اینست که در اثر دوران میدان مغناطیسی استاتور جریان های متناوبی در مدار روتور القاء می شود . ساختمان استاتور موتور القایی وموتور سنکرون تقریبا یکسان است اما روتور های آنها کاملا با هم فرق میکنند .روتور موتورهای القایی از یک استوانه مورق ساخته شده است که در روی آن شیارهایی وجود دارد و سیم پیچ هایی در این شیارها قرار میگیرد . این سیم پیچ ها دو نوع هستند . نوع خیلی معمولی آن از سیم های کلفت مسی یا آلومینومی تشکیل شده است که سرههای آنها بوسیله دوحلقه فلزی به یکدیگر متصل است وشکلی میسازند که شبیه فقس سنجابها میباشد و بعلت ولتاژ خیلی ضعیفی در سیم های روتور تولید میشود ، هیچ عایقی بین هسته روتور سیم ها وجود ندارد . ضمنا فاصله هوایی بین روتوروساتاتور خیلی کوچک در نظر گرفته شده است ، تا ماکزیمم شدت میدان روی رتور عمل میکند .</p>

<p>نوع دیگر سیم پیچی روتور موتورهای القایی دارای کلافهایی است که در شیار های روتور قرار میگرند و دراینصورت موتور را با روتورسیم پیچی شده میگویند .</p>

<p>صرف نظر از نوع روتوری که در موتورهای القایی مورد استفاده قرار میگیرد ، اساس کارشان یکی است یعنی درهر دو حالت وقتی جریان متناوب به سیم پیچهای استاتور اعمال میشود ، میدان مغناطیسی گردانی تولید میشود . این میدان مغناطیسی . سیمهای روتور را قطع کرده ، جریانی در آنها القا میکند . همانطورکه از مطالب گفته شده در پیش میدانید این جریان القا شده ایم میدان مغناطیسی دراطراف هادی های روتور ایجاد میکند که میدان مزبور کوشش میکند با میدان استاتور همگام شود اما چون میدان استاتور دائما درحال گردش است ،روتور نخواهد توانست که به آن برسد ولی همیشه میدان مزبور را تعقیب میکند .</p>

<p>همانطور که از قانون لنز میدانید ، هر جریان القایی کوشش میکند که باتغییر میدانی که آنرا القا کرده است ، مخالف کند در مورد موتور القایی عامل تغییر ، حرکت میدان استاتور است . بنابراین در اثر عکس العمل بین میدان رتور واستاتور نیروی به روتور وارد میشود که حرکت دائم میدان استاتور را از بین ببرد . به عبارت دیگر روتورد در همان جهتی خواهد گردید که میدان استاتور میگردد و کوشش خواهد کرد که به آن برسد و در عمل تا آنجا که وزن و مقدار باریکه روی موتور است اجازه بدهد ، سرعت روتور تا نزدیکی های سرعت میدان استاتور خواهد رسید .</p>

<p> </p>

<p><span style="color: #ff0000;"><strong>لنگی در موتورهای القایی :</strong></span></p>

<p>یک موتور القایی امکان ندارد که روتور بتواند بسرعت میدان مغناطیسی استانور بگردد . از طرف دیگر ، اگر سرعت ها یکسان باشند ، هیچ حرکت نسبی بین روتورو میدان گردان وجود نخواهد داشت و درنتیجه هیچ جریانی درروتور القا نمیشود در این صورت ، هیچ نیروی گردانده ای هم بررو نوروا نخواهد شد . بنابراین برای وجود حرکت نسبی ، باید روتوربا سرعتی کمتر از سرعت میدان مغناطیسی بگردد .</p>

<p>تفاوت سرعت روتورومیدان مغناطیسی معمولا بصورت درصد گفته میشود و این اختلاف چند در صد را لنگی بگویند . هر چه لنگی کمتر باشد ، سرعت روتوربه سرعت میدان استاتور نزدیک میشود .  سرعت موتور بستگی دارد به گشتاور لازم برای بارو هر چه باد موتور بیشتر باشد ، نیروی گردنده قوی تری لازم است تارتور را بگرداند .</p>

<p>اما نیروی گردنده موقعی زیاد میشود که نیروی الکترو موتوری القا شده درروتور زیاد شود ونیروی الکترو موتوری فقط موقعی زیاد میشود که میدان مغناطیسی ، روتور را با سرعت بیشتری قطع کنند . یعنی باید سرعت نسبی بین میدان مغناطیسی وروتور زیاد شود ، بنابراین باید روتور آهسته تر بگردد .</p>

<p>از این مطالب نتیجه میگیریم که موتور القایی برای بارهای سنگین تر ، آهسته تز از بارهای سبک خواهد گردید. در حقیقت برای ایجاد تغییر لازم در جریان روتور که برای تغییر معمولی بارموتور لازم است ، فقط یک تغییر جزئی باید در سرعت روتور داده شود چون سیم پیچی روتور دارای مقاومت خیلی کمی است . بنابراین . موتورهای القایی برای تمام مقصودهای عملی موتورهایی با سرعت ثابت هستند .</p>

<p> </p>

<p><span style="color: #ff0000;"><strong>موتورهایی القایی دو فازه :</strong></span></p>

<p>موتورهای القایی برای کار کردن بصورت موتورهای سه فاز، دوفاز طرح شده اند. اما در تمام موارد باید جریان متناوب اعمال شده به استاتور ، یک میدان گردان تولید کند ناروتو را همراه خود بکشد .</p>

<p>قبلاً دیدیدکه چگونه جریان متناوب سه فاز که به یک سیم پیچ سه فاز متقارن اعمال شود ، یک میدان مغناطیسی گردان تولید میکند . استاتور موتورهای القایی دوفازه دارای دو سیم پیچی است که نسبت بهم بزاویه قائمه قرار گرفته اند . نقشه ساده زیر یک استاتور و فازه  را نشان میدهد .</p>

<p>شکل دیگری که در زیر وجود دارد و نقشه شما تیک یک موتور القایی دو فازه است . دایره نقطه گذاری شده نشان دهنده سیم پیچی روتور است .</p>

<p>اگر ولتاژهای اعمال شده به فازهای B-B1 , A-A1 ، 90 درجه اختلاف فاز داشته باشند ، جریانهای گذرنده از آنها هم 90 درجه اختلاف فاز خواهند داشت و چون میدانهای مغناطیسی تولید شده در سیم پیچ ها با جریان مربوط بخود هم فاز خواهند بود ، پس میدانهای مغناطیسی هم 90 درجه با هم اختلاف فاز خواهند داشت این دو میدان مغناطیسی غیره فاز ، که محورهای سیم پیچی شان هم 90 درجه با هم زاویه دارند ، در هر لحظه به یکدیگر اضافه شده و میدان متتجه ای تولید میکنند که بازاء هر سیکل جریان متناوب یک دوران خواهد کرد . دیاگرام زیر ، منحنی های مربوط به میدانهای مغناطیسی مزبور را نشان میدهد . حروفی که برای مشخص کردن شکل موجها بکار رفته است مشابه فاز مربوطه میباشد . در نقطه 1 ، از سیم پیچی A-A1 جریان میگذرد ومیدان مغناطیسی آن ماکزیمم است ، در این حالت جریان گذرانده، از سیم پیچی B-B1 صفر و در نتیجه میدان مغناطیسی آنهم صفر است در نتیجه میدان مغناطیسی کلی ، در امتداد محور سیم پیچی A-A1 خواهد بود . درنقطه 2 ، ( 45درجه بعد ) میدان مغناطیسی سیم پیچهای A-A1 و B-B1 بطور مشترک میدان مغناطیسی کلی را نشان میدئهند چون جریانهای کلاف ها و شدت میدان مغناطیسی آنها مساوی است . در نقطه 3 ، ( زاویه 90 درجه ) میدان مغناطیسی در سیم پیچی A-A1 و B-B1 بطور مشترک میدان مغناطیسی کلی را نشان میدهند چون جریانهای کلاف ها و شدت میدان مغناطیسی آنها مساوی است . درنقطه3 ، ( زوایه 90درجه ) میدان مغناطیسی در سیم پیچی A-A1 صفر ودر B-B1 ماکزیمم است ، بنابراین میدان متتجه همانطور که در شکل نشان داده شده است در امتداد محور B-B1 قرار خواهد گرفت . بدینوسیله ازنقطه 1 تا 3 ، میدان مغناطیسی 90درجه دوران کرده است .</p>

<p> </p>

<p> </p><p style="text-align: center;"><a href="http://mokhaberat.simafile.com/product/498/مقاله-موتورهای-تولید-برق/?seller=3" target="_blank"><strong><img src="http://simafile.com/uploads/download_btn.gif" alt="" width="220" height="71"></strong></a></p>

پایان نامه انرژی تجدید پذیر


پایان نامه انرژی تجدید پذیر

پایان نامه انرژی تجدید پذیر

پایان نامه انرژی تجدید پذیر

 

بخشی از متن : 

انرژی نو

در این جا انرژی های تجدید پذیر را به منظور بررسی، به عنوان های زیر دسته بندی نموده و در صفحات بعد بطور مختصر با توجه به فراوانی آنها در ایران عزیز، به شرح برخی آنها می پردازیم:

— انرژی زنده یا انرژی زیست توده

— سوخت زنده

— انرژی باد

— انرژی خورشید

— انرژی زمین گرمایی

— انرژی هیدروالکتریک

— انرژی هیدروژین

— انرژی اقیانوسی

جایگاه انرژی خورشیدی در تأمین الکتریسیته

از جمله سؤال های که در رابطه با انرژی با آن موجه هستیم این است که وضعیت انرژی در چند دهه آینده چگونه خواهد شد اقتصادی ترین منبع انرژی کدام است و آیا خورشید می توان به عنوان منبع انرژی با حرفه اقتصادی مطرح شود. نیاز به انرژی بوضوح بر همگان آشکار است و این نیاز به مرور با افزایش پیشرفت های تکنولوژیکی و جمعیت جهان بیشتر مشهود است آمارهای موجود نشان دهنده این ایست که مصرف انرژی در دنیا به نحوی است که به ازای هر 14 سال میزان تقاضا  دو برابر می گردد و تا کنون فقط برای انرژی الکتریکی در هر 10 سال تقریباً تقاضا دو برابر شده و این رشد میزان تقاضا در کشورهای در حال توسعه با شتاب بیشتری همراه بوده و تقریباً به ازای هر 7 سال دو برابر شده است. به طور مثال در اواخر دهه 1980 واردات نفت کشور آمریکا به حدود 7 میلیون بشکه در روز رسید که تقریباً دو برابر (3/1 میلیون بشکه در روز) واردات آنها در سال 1980 بود این در حالی است که مقدار نفت مصرفی برای تولید الکتریسیته در آمریکا حدود 4% اکثریت مصرفی در آمریکا را در بر می گیرد و 52% انرژی الکتریکی در آمریکا از ذغال سنگ تولید می شود. با اینکه اکثریت منابع تأمین الکتریسیته در آمریکا از ذغال سنگ استفاده می گردد اما قوانین مصوب در رابطه با محیط زیست به جهت ریزش باران های اسیدی ناشی از آلودگی سوزاندن ذغال سنگ و گرم شدن سطح زمین، آلودگی آب های سطح زمین و ... مشکلاتی را در صنعت ذغال سنگ آمریکا به وجود اورده است و به همین سبب انتظار می رود که مصرف نفت و گاز طبیعی که نسبت به ذغال سنگ نسبتاً تمیزتری‌باشد افزایش یابد ولی سوزاندن این مواد نیز سبب ایجاد آلودگی‌های کربنی سولفوری می گردد افزایش روز افزود جمعیت و پیشرفت های تکنولوژی که سبب ارتقاء سطح زندگی گردیده است عاملی است که سبب افزایش تقاضا برای الکتریسیته خواهد شد. اگر نگاهی به میزان تقاضای تأمین الکتریسیته از منابع موجود در دنیا از سال 1960تا 1990 مورد بهره برداری قرار گرفته است بیاندازیم مشاهده می کنیم که مورد بهره برداری از منابع مختلف در تأمین انرژی الکتریکی در جهتی است که بیشتر از منافع فسیلی استفاده شده است.

جدول نشان دهنده در زیر بعد این مطلب است که نفت و گاز سهم بسزایی در ت/دمین الکتریسیته دارند و آمارهای موجود از سال 1974 مقدار انرژی حاصل از منابع فسیلی گشف شده و به ثبت رسیده اعم از زغال سنگ، نفت و گاز را 15 10×1/7 کیلو وات ساعت برآورده نموده است.

جدول 1-1- بهره برداری از منابع انرژی مختلف برای تأمین انرژی الکتریکی در سال های مختلف (واحد 1. B. BTV)

اگر نرخ اثر تقاضای الکتریکی را با توجه به جدول فوق 5 درصد در نظر بگیریم مقدار نیاز به انرژی که در سال 1987 تقریباً 14 10×2/1 کیلو وات ساعت بود در سال 2001 میلادی به دو برابر یعنی 14 10×4/2 رسیده است.

بدیهی است که با توجه به این کارها به این منابع چندان هم نمی توان متکی بود و از طرف دیگر از نظر اقتصادی هماستفاده از آنها به صرفه نخواهد بود در حالیکه در همین آمار گیری مقدار انرژی تشعشعی قابل جذب خورشید را تقریباً 100 برابر انرژی حاصل از منافع فسیلی موجود برآورد نموده است. بنابراین باید توجه بیشتری به انرژی خورشیدی در تأمین الکتریسیته شود حال با توجه به این نیازها منابع انرژی و مشکلات محیطی ناشی از سوخت های فسیل جدیت بیشتری برای یافتن منابع انرژی کم خطرتر را می طلبند هم اکنوندر دنیا مراکز تحقیقاتی بزرگی جهت دسترسی به انرژی های مطلوب تر در حال تحقیق و بررسی می باشد مطالعات و بررسی های انجام شده منجر به استراتژی های کوتاه مدت و بلند مدت برای تأمین الکتریسیته شده است که در این استراتژی ها انرژی خورشیدی نقش بسیار مهمی را ایفا می کند زیرا انرژی خورشیدی عملاً بدون محدودیت و آلودگی قابل دسترسی است و سطح زمین به مقدار 27 10×7 کیلو وات ساعت از انرژی خورشیدی را در سال دریافت این مطلب است که مصرف سوخت های فسیلی جهت تأمین انرژی الکتریکی کاهش و منابع تأمین انرژی الکتریکی با استفاده از انرژی خورشیدی افزایش می یابد که این منابع عبارتند از:انرژی حرارتی خورشید، فتوولتائیک (نورولتی)، ژئوترمال (زمین گرمایی) انرژیو بیوگاز و ... .

در این سیستم های نورولتی یکی از بهترین روش ها انرژی تجدید شونده است که در هم نقاط با شرایط اب و هوایی مختلف قابل استفاده هستند. این سیستم ها قابل استفاده در بیابان جنگل های بارانی و در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه
می باشد سیستم های نورولتی به سیستم هایی اطلاق می شود که نور را مستقیماً به الکتریسیته تبدیل می کنند. این سیستم ها هم اکنون اکثراً به صورت مستقل از شبکه برق سراسری مورد استفاده قرار می گیرند ولی برای کاربردهایی که دور از منابع برق می باشند و به سبب نیاز و حداقل نگهداری توانایی بالا، عدم نیاز به سوخت و عدم ایجاد آلودگی قابل گسترش و نصب در هر نقطه کارآیی بسیار بالایی دارند و تقریباً 97% از سیستم های نورولتی که در سال 1990 به فروش رفته است برای کاربردهای خارج از شبکه تهیه شده اند. یک سیستم نورلتی عبارتند از:

1- ماژول های خورشیدی

2- باطری

3- شارژ الکترولر

4- مصرف کننده ها

ماژول های خورشیدی

ماژول ها یا صفحات خورشیدی که اصلی ترین قدرت یک سیستم نورلتی را تشکیل می دهند وظیفه تبدیل نور به الکتریسیته را دارند صفحات خورشیدی از اتصال یک سری سلول خورشیدی که به صورت موازی و سری به هم متصل می شوند شکل
می گیرد. سلول های خورشیدی که وظیفه تبدیل نور به الکتریسیته را به عهده دارند.

 که مواد نیمه هادی ساخته می شوند و انواع مختلف ان عبارتند از:

1- سلول خورشیدی از مواد سیلیسکونی تک کریستال

2- سلول خورشیدی از مواد سیلیسکونی چند کریستال

3- سلول خورشیدی از مواد سیلیسکونی بی شکل

4- سلول خورشیدی از مواد سیلیسکونی

در اینجا سلول خورشیدی از مواد سیلیسکونی چند کریستال مورد نظر می باشد.

یک صفحه خورشیدی از نوع MA 36/45 که در آن 36 سلول خورشیدی با هم سری شده اند و دارای مشخصات زیر می باشند نشان داده شده است.

 

مقاله شبکه توزیع و انتقال برق تا مصرف

مقاله شبکه توزیع و انتقال برق تا مصرف

مقاله شبکه توزیع و انتقال برق تا مصرف

مقاله درباره شبکه توزیع و انتقال برق تا مصرف 

شبکه قدرت از تولید تا مصرف 1
محدودیت تولید 1
انتقال قدرت 1
توزیع و مصرف قدرت 1
آرایش ترانسفورماتورهای قدرت 2
اجزاء یک پست انتقال یا فوق توزیع 2
ضرورت اتصال به زمین – ترانس نوتر 2
تانک رزیستانس 3
ضرورت برقراری حفاظت 3
انواع سیستمهای اورکارنتی 4
سیستم حفاظت اورکارنتی فاز به زمین 4
حفاظت باقیمانده یا رزیجوآل 5
هماهنگ کردن رله های جریانی زمان ثابت 5
اشکال رله های با زمان ثابت 5
رله های اورکانت زمان معکوس 6
انواع رله های جریانی با زمان معکوس و موارد استفاده هر یک 6
کاربرد رله های جریانی 7
رله های ولتاژی 7
حفاظت فیدر خازن 7
رله اتومات برای قطع و وصل بنکهای خازنی 8
حفاظت فیدر کوپلاژ 20 کیلوولت 9
حفاظت فیدر ترانس 20 کیلوولت 9
حفاظت جهتی جریان 9
حفاظت R.E.F 10
رله های نوترال 10
حفاظت ترانسفورماتور قدرت 10
رله بوخهلتس 11
رله های ترمیک یا کنترل کننده درجه حرارت ترانس 12
رله دیفرنسیال 13
چند نکته در رابطه با رله دیفرنسیال 16
رله دیفرنسیل با بالانس ولتاژی 17
رله بدنه ترانس 17
حفاظت جریانی برای ترانسفورماتور 18
رله های رگولاتور ولتاژ 18
رله اضافه شار 20
حفاظت باسبار 21
نوع اتصالی های باسبار 22
خصوصیات حفاظت باسبار 22
انواع حفاظت باسبار 22
حفاظت خط 23
نکاتی در خصوص رله های دیستانس 25
نوسان قدرت و حفاظت رله دیستانس در مقابل آن 27
رله دوباره وصل کن 29
کاربرد رله دوباره وصل کن 31
ضد تکرار 32
رله واتمتریک 33
رله مؤلفه منفی 36
سنکرون کردن 39
رله سنکرون چک 41
رله سنکرونایزینگ ( سنکرون کننده ژنراتورها ) 43
رله فرکانسی – رله حذف بار 44
سیستم اینتریپ و اینترلاک 46

 

پایان نامه طراحی خودرو برقی خورشیدی

پایان نامه طراحی خودرو برقی خورشیدی

پایان نامه طراحی خودرو برقی خورشیدی

پایان نامه طراحی خودرو برقی

بخش اول : نحوه تأمین انرژی و عملکرد خودروی برقی

مقدمه 2

فصل اول: خصوصیات خودرو برقی

1-1 تعریف خودرو برقی 3

1-2 تاریخچه تولید خودرو برقی 4

1-3 انواع موتورهای الکتریکی و مقایسه آن 6

1-3-1 موتورهای الکتریکی جریان مستقیم 7

1-3-2 موتورهای الکتریکی جریان متناوب 8

1-4 باتری های قابل استفاده در خودروی برقی 10

1-5 سیستم های تولید و انتقال نیروبرای خودرو های الکتریکی تولید انبوه 15

1-5-1 خودرو برقی با موتورجریان مستقیم dc 17

1-5-2 خودروی برقی با موتورجریان متناوب ac 19

1-5-3 خودروهای دو منظوره 21

1-6 مشکلات تحقیقاتی و نتیجه گیری 24

فصل دوم: سیستم انتقال قدرت و محاسبه توان مورد نیاز

2-1 تأثیر وزن در خودروی برقی 25

2-1-1 تأثیر وزن بر شتاب 26

2-1-2 تأثیر وزن در شیب ها 26

2-1-3 تأثیر وزن بر سرعت 27

2-1-4 تأثیر وزن بر مسافت طی شده 27

2-1-5 توزیع وزن 27

2-2 نیروی مقاومت هوا 28

2-3رانندگی در جاده 31

2-3-1 توجه به تایر های خودرو 32

2-3-2 محاسبه نیروی مقاومت غلتشی یک خودرو 34

2-4 تجهیزات انتقال قدرت 34

2-4-1 سیستم های انتقال قدرت 35

2-4-2 تفاوت مشخصات موتور الکتریکی وموتور  احتراقی 36

2-4-3 بررسی دنده ها 39

2-4-4 جعبه دنده اتوماتیک و دستی 40

2-4-5 سیستم های انتقال قدرت و سیال های سبک یا سنگین برای روان کاری 40

2-5 مشخصات خودروهای برقی 42

2-5-1 توان و گشتاور 43

2-5-2 محاسبه گشتاور لازم خودرو 46

2-5-3 محاسبه گشتاور خروجی موتور 46

2-5-4 مقایسه منحنی های گشتاور لازم وگشتاورخروجی موتور 47

فصل سوم: طراحی سیستم انتقال قدرت پیکان برقی تبدیلی

3-1مشخصات کلی خودروی درون شهری پیکان برقی 49

3-1-1 شتابگیری مناسب 49

3-1-2 سرعت میانگین پیشینه 49

3-1-3 تأثیر شیب 50

3-1-4 برد 50

3-2 محاسبه توان مورد نیاز خودرو 50

3-2-1 محاسبه نیروی شتابگیری 51

3-2-2 نیروی حرکت در شیب 53

3-2-3 نیروی مقاومت غلتشی 53

3-2-4 نیروی مقاومت هوا 53

3-2-5 نیروی مقاومت وزش باد 54

3-2-6 رسم منحنی گشتاور و توان 54

3-3 طراحی قطعات مورد نیاز سیستم انتقال قدرت 58

3-3-1 فلایول 58

3-3-2 بوش نگهدارنده فلایول 61

3-3-3 محاسبه فلنج پوسته 63

3-3-4 طراحی شاسی زیر موتور 64

بخش دوم: نحوه تأمین انرژی و عملکرد خودروی خورشیدی

مقدمه 68

فصل اول : سلولهای خورشیدی

1-1 توضیحات کلی 72

2-1 بازدهی سلول 73

3-1 انواع سلولهای سیلیکونی 73

4-1 فناوریهای تولید 74

1-4-1  Screen  printed

5-1 مکانیزم کارکرد سلولهای خورشیدی 74

1-5-1 نحوه کارکردن سلولهای خورشیدی(فتوولتاییکpv)

2-5-1 سیلیکون در سلولهای خورشیدی 76

3-5-1هنگامی که نور به سلولهای خورشیدی برخورد می کند 80

فصل دوم: طراحی بدنه و شاسی

1-2 مقدمه 81

2-2 بارهای وارده به شاسی 83

1-2-2 بارهای استاتیکی 83

2-2-2 بارهای دینامیکی(مربوط به سیستم تعلیق) 83

3-2-2 نیاز مندیها 83

4-2-2 انواع شاسیها 84

5-2-2 فرم فضایی 84

6-2-2 مواد به کار رفته در شاسیها 85

7-2-2 مونوکوکهای کامپوزیتی 86

8-2-2 جای راننده 86

فصل سوم: ناحیه خورشیدی

1-3 مقدمه 87

2-3 بررسی عوامل گوناگون 87

1-2-3 خنک نگهداشتن ناحیه 87

2-2-3 چیدن سلولها 87

3-2-3 اتصال داخلی سلولها 88

4-2-3 پوششها 88

3-3 حفاظ سلولها 88

1-3-3 فناوریها 89

4-3 تکسچرد کردن و ضد انعکاس کردن پوشش AR 89

5-3 طراحی ناحیه سلولهای خورشیدی و زیر ساخت آن برای یک مدل کوچکتر 90

1-5-3 وضعیت الکتریکی ناحیه پانل خورشیدی 93

2-5-3 نکات استنتاجی 96

6-3 نتایج بدست آمده برای یک نمونه ناحیه خورشیدی 96

1-6-3 مشخصات ناحیه 96

فصل چهارم: تحلیل آیرودینامیکی

1-4 مقدمه 97

2-4 طراحی پیکره اصلی 97

1-2-4 قوانین مسابقه 97

3-4 نحوه طراحی با توجه به قوانین مسابقه 97

4-4 نحوه طراحی برای دراگ پایین 99

5-4 نحوه طراحی برای یک پایداری مناسب 101

6-4 نیازهای اضافی توان خورشیدی 102

7-4 نحوه طراحی ناحیه خورشیدی 103

8-4 ساختن شکل اصلی به صورت تجربی 106

9-4 تحلیل طراحی 106

10-4 خواندن نقشه ها برای CFD 107

11-4 نتایج CFD 108

12-4 طراحی دوباره براساس CFD 110

13-4 نتایج CFD از تحلیل دوم 110

14-4 نتایج بدست آمده در مورد شکل و ترکیب بدنه 110

فصل پنجم : سیستم های مکانیکی

1-5 مقدمه 112

2-5 سیستم رانش 114

1-2-5 بررسی عملکرد سیستم رانش 115

2-2-5 انواع مکانیزمها 115

3-2-5 انواع سیستمهای انتقال قدرت 117

3-5 سیستم تعلیق 118

1-3-5 معایب 118

2-3-5 مزایا 118

3-3-5 رفتارهای دلخواه از تعلیق 119

4-3-5 اجزا 119

5-3-5 انواع سیستم تعلیق 119

4-5 ترمزها 121

1-4-5 انواع ترمزها 121

2-4-5 مشکلات 122

3-4-5 توضیح 122

5-5 چرخ ها و تایرها 122

1-5-5 انواع چرخها 122

2-5-5 تایرها 124

3-5-5 تأثیر عوامل مختلف بر مقاومت غلتش تایرها 124

فصل ششم : موتور

1-6 انواع موتور 126

1-1-6 القاییAC 126

2-1-6 مقاومت متغیر 126

3-1-6 DC جارو بک شده 126

4-1-6 DC بدون جاروبک 127

5-1-6 موتورهای چرخ 127

غزال ایرانی 128

چکیده غیر فارسی 139

منابع 140

 

 

 

 

مقاله رقابت در بازار کار


مقاله رقابت در بازار کار

مقاله رقابت در بازار کار

مقاله رقابت در بازار کار(جذب منابع مالی و فروش کالا)

منابع داخلی و مزیت رقابتی:

منابع و توانایی‌هایی که می‌تواند منجر به مزیت رقابتی شود، در هر کار و فعالیتی متفاوت است و حتی می‌تواند در حول زمان متغیر باشد.

بطور کلی منابع و توانایی‌های داخلی سازمان به چهار دسته کلی تقسیم می‌شوند که عباتند از :

منابع مالی، فیزیکی، انسانی و سازمانی، در اصل توانائیها و منابع جزء عوامل قوت سازمانی شمرده می‌شوند که می‌تواند به مزیت رقابتی تبدیل شوند در صورتی که سه شرط زیر تحقق یابد:

1- منابع و توانایی‌ها با ارزش باشند.

اینها اجازه می‌دهند که شرکت از فرصت‌هایش بهره‌برداری کند و با تهدیدها را خنثی کند. برای مثال شرکت سونی توانسته است که توانایی طراحی، ساخت وفروش وسایل الکترونیکی خود را توسعه دهد. این توانایی برای سهامداران خارجی مثل فروشندگان با ارزش است.

2- منابع و توانایی‌ها منحصربه فرد باشند.

اگر یک سازمان، تنها سازمانی باشد که از یک توانایی برخوردار است در این صورت آن توانایی منبع مزیت رقابتی برای آن سازمان می‌باشد، ولی اگر سازمانهای متعددی یک منبع و یا توانایی مشخص را دارا باشند، در این صورت آن سازمانها، مشابهت در رقابت دارند و هیچ کدام مزیتی بر دیگری ندارد.

3- منابع و توانایی‌ها به سختی قابل تقلید باشند.

شرکت‌های رقیب با تقلید از یک منبع و یا توانایی موجب زیان شرکت پیشتاز می‌شوند. اگر در ایجاد سود‌آوری مزیت شرکت ماندگار باشد سود با ارزش‌تر خواهد بود. پس می‌توان گفت که شرکتی ‌می‌تواند از مزیت رقابتی بلندمدت استفاده کند که شرکت‌های رقیب نتوانند از آن تقلید نمایند.

برای مثال مک دونالد، چندین سال است که رقبایش را بخاطر موقعیت بهتر منابع فیزیکی) و عملکرد با کیفیت بالای سیستم که محصول مناسب را با قیمت پایین تحویل می‌دهد. ( یک منبع سازمانی )، از صحنه بیرون کرده است.

یک شرکت برای بدست آوردن سود از یک منبع واحد و با ارزش، باید سازماندهی شود. برای مثال، زیراکس یک آزمایشگاه تحقیقاتی به نام پارک ( Park ) را ایجاد کرد که توانست در اواخر دهه 1960 و 1970  یک نوآوری شگفت انگیز در تکنولوژی پدید آورد که شامل کامپیوترهای شخصی، موسی، پرینترهای لیزری و نرم افزارهایی از نوع ویندوز بود. البته این شرکت سودی از این نوآوری نبرد، چرا که سازماندهی مناسب برای انجام اینکار را نداشت. برای مثال، ارتباطات ضعیف باعث شد که بیشتر مدیران شرکت زیراکس از کراهایی که مؤسسه تحقیقاتی پارک انجام می‌داد با خبر نشوند.

اگر یک منبع و یا توانایی با ارزش، منحصر به فرد و غیرقابل تقلید باشد و همچنین در بیشتر از یک عرصه‌کاری، کاربرد داشته باشد، شرکت دارای صلاحیت هسته‌ای و یا صلاحیت اختصاصی است. شرکتهای مثل وال‌ ـ  مارت ودیسنی از جمله شکرتهایی هستند که از منابع مزیت رقابتشان در چند کار مختلف به بهترین شکل بهره‌برداری می‌کنند. کمااینکه دیسنی، صلاحیت اختصاصی در خلاقیت، نوآوری و تصویر کردن شخصیتهای کارتونی باارزش و منحصر به فرد در کتابها، فیلم‌ها، گردشگاهها و تلویزیون دارد. بیشتر منابع و توانایی‌هایی که شرح داده شده‌اند، ملموس هستند، آنها می‌توانند دیده شوند، لمس گردند و یا اندازه‌گیری شوند. در بسیاری از شرکتها کلید مزیت رقابتی، ترکیب منابع و توسعه توانایی‌هایی است که به سختی قابل تقلید هستند برای مثال یک اختراع ثبت شده و انحصاری که محسوس می‌باشد ممکن است برای مدتی سود یک سازمان را فراهم کند، اما توانایی توسعه و معرفی سریع و دقیق محصولات جدید، نیاز به تلاشهای منابع دیگر است مثل بازاریاب ( تعیین نیاز و مشخص کردن آن )، مهندسین طراح و پیشگام ( خلق کالا و مشخص کردن مواد )، اجرا و بهره‌برداری ( ترتیب دادن مواد خام و تولید محصول ) و خیلی چیزهای دیگر، راه را برای تفلید کردن و اضهار عقیده نمودن رقبا مشکل می‌سازد. دیگر مثالهای منابع و توانایی‌های ملموس، ایجاد رابطه حسنه با افراد ذینفع خارجی، اعتبارات سازمانی مناسب و شخصیت حقوقی خوش نام است. دیسنی سود فراوانی از نام خودش می‌برد که این نشان دهنده صلاحیت هسته‌ای آن است. مایکل آیزنرمدیر اجرایی آن می‌گوید: « ما اساساً یک شرکت اداری هستیم، نام دیسنی در همة جهان شناخته شده است، ما این نام را نگهداری، اصلاح و بهبود می‌دهیم و خواهان ترقی و ترفیع آن هستیم و با میل و رغبت برای آن تبلیغ می‌کنیم. وقت ماباید صرف بیم کردن این نام شود که هرگز فرونریزد، ما این نام را بدعت گذاردیم، پرورش داده‌ایم، آزمایش نموده‌ایم و باآن تجربه کرده ایم، اما هرگز آن را خراب نکرده‌ایم. خیلی‌ها از داخل و خارج سازمان سعی خواهند کرد که آن را خراب کنند اما ماباید مقاومت کنیم. نام دیسنی و محصولات آن همیشه باید باقی بماند. »

منابع مالی:

منابع مالی نیز می‌تواند مزیتی برای سازمان تلقی شود، اگر چه این منابع کمتر اتفاق می‌افتد که منحصربه فرد باشد. با این وجود جریان نقدینگی سالم، بدهی اندک، اعتبار بالا، دسترسی به سرمایه‌هایی که بهره کم به آنها تعلق می‌گیرد و نیز وجهه اعتباری سازمان نقاط مثبتی است که می‌توان به عنوان منابع انعطاف پذیر استراتژیک مورد استفاده قرار گیرد.

شرکتهایی که از نظر مالی در وضعیت مناسب قرار دارند در مواجهه با فرصتها و تهدیدات جدید بهتر می‌توانند از خود واکنش نشان دهند و در مقایسه با رقبای خود که دچار محدودیت‌های مالی فزاینده هستند، کمتر تحت فشار سهارمداران و افراد ذینفع قرار می‌گیرند. تحلیل مالی ابزرای است برای ارزیابی منابع مالی واحد تجاری و اینکه آیا این منابع با استراتژی سازمان تناسب دارد یا خیر، این موضوع به تفضیل در تجربه و تحلیل مالی آورده شده است.

تجزیه و تحلیل زنجیره ارزش:

مایکل پورتر چهار چوبی را بوجود آورد که آنرا زنجیرة ارزش می‌نامند. با برررسی سیتماتیک این زنجیرة ارزش می‌توان فعالیت‌های مختلف سازمان که ایجاد کنندة ارزش افزوده می‌باشند را مورد شناسایی قرار داد. به طور کلی تجزیه و تحلیل زنجیره ارزشی ممکن است برای شناسایی منابع و فرآیندهای کلیدی که نقاط قوت سازمان را نشان می‌دهند، جاهایی که احتیاج به بهبود دارد و فرصت‌هایی که امکان مزیت رقابتی را فراهم می‌کند مورد استفاده قرار گیرد.

زنجیره ارزش فرایندهای سازمانی را به فعالیت‌های شخصی که برای مشتری ایجاد ارزش می‌کند، تفکیک می‌نماید. اولین تقسیم‌بندی فعالیت های اولیه یا اصلی می باشدکه به وظایف لجستیک داخلی یا مرزبانی درونی، تولدی ( فرایند عملیات ) لجستیک‌ خارجی یا مرزبانی برونی، بازاریابی و فروش و خدمات بعد از فروش تفکیک می‌گردد.

  • لجستیک درونی: شامل فعالیتهایی است که در ارتباط با تحصیل منابعی است که در ساخت محصول به کار گرفته می‌شود مانند عواملی همچون، حمل مواد و کنترل موجودی.
  •  فرآیند عملیات: تبدیل عوامل ورودی به محصول نهایی را از طریق انجام فهالیتهایی مانند، طراحی، مونتاژ قالبسازی و آزمایش انجام می‌دهد.
  •  لجستیک خارجی: شامل فعالیتهایی برای پخش فیزیکی و قدرتمند محصول نهایی به مشتری می‌باشد مانند انبار کردن محصول نهایی، انجام سفارشات و حمل و نقل پردازش سفارشات و زمانبندی تحویل.
  •  بازاریابی و فروش: شامل فرایندی است که در آن مشتری می‌تواند محصول را خریداری نماید. سلسله عواملی که می‌توان موجبات این فرایند را فراهم آورد عبارتند از: تبلیغات، پخش کاتالوگ، فروش مستقیم، راههای توزیع محصول، پیشبرد فروش و قیمت گذاری.
  •  خدمات پس از فروش: شامل سرویسهایی است که سبب افزایش یا تثبیت ارزش کالا برای مشتری می‌گرددد مانند تعمیرات، تأمین کردن قطعات یدکی و یا ایجاد امکانات نصب.

سازمانها متعهد به انجام وظایفی هستند که فعالیت اصلی را حمایت کند این فعالیتهای پیشتیبانی در بالای فعالیتهای اصلی ( اولیه ) در شکل قرار گرفته‌اند که به صورت ذیل توضیح داده می‌شود:

  •  منابع و امکانات ( خرید وامکانات ): تجهیزات منابع و امکانات به خرید منابع اولیه مرتبط می شود. اما واقعاً به خود ورودیها و یا شیوه‌ای که آنها بکار می‌روند و عملیاتی که روی آن‌ها انجام می دهند، مرتبط نمی‌گردد. لازم به توضیح است که تمام مراحل و فرایندهای اولیه محتاج به خرید عوامل ورودی است اگر چه حتی بسیاری از آنها مواد اولیه نیستند. مثال این عوامل می تواند ماشین تایپ، خدمات مؤسسات حسابداری و حسابرسی و کامپیوتری می‌باشد.
  •  توسعه تکنولوژی : توسعه تکنولوژی مربوط به یادگیری فرایندهایی است که موجب بهبود راههای عملیاتی سازمان می‌گردد.
  • مدیریت منابع انسانی: مدیریت منابع انسانی شامل فعالیتهای مبتنی برکارکنان است مثل استخدام، انتخاب، آموزش و مزایا، پاداش دادن، تربیت مدیر و تنظیم روابط کرافرما و نیروی کار است.
  •  مدیریت یا ساختار و زیربناهای سازمانی: مدیریت شامل فعالیتهای عمومی مدیریت، مثل برنامه‌ریزی و حسابداری است، نقطه چینی که بیشتر فعالیتهای حمایتی و یا پشتیبانی را به فعالیت اولیه متصل می‌سازد، نشان می‌دهد که آنها قادرند با هر یک از فعالیتهای اولیه مربوط شوند و تمامی زنجیره ارزش را حمایت کنند. مدیریت تنها استثنادات است چرا که به جای یک واحد به کل زنجیره متصل است. حاشیه‌ای که در سمت راست شکل قرار دارد، نشان می‌دهد که مؤسسه می تواند سود اضافی بالاتری از طریق ارتقای قابلیتها و منابع ممتاز بر اساسی ارزش فعالیتهای زنجیره‌ای خود بدست بیاورند.

سازمان می‌تواند از راههای زیر مزیتهای رقابتی خود را توسعه دهد (1) مزیت رقابتی در هر یک از فعالیتهای اولیه و حمایتی. (2) از طریق ترکیب بهینه آنها. (3) از طریق ارتباط مناسب فعالیتهای درونی با محیط خارج. اثر تجمعی فعالیتهای زنجیره ارزشی و ارتباط آنها با محیط داخلی سازمان و محیط خارجی تعیین کننده قوت، ضعف و کارایی سازمان در مقایسه با رقبای آن می‌باشد.

نقاط قوت و ضعف داخلی:

نقاط قوت و ضعف‌ داخلی در زمره فعالیت‌های قابل کنترل  سازمان قرار می‌گیرند که سازمان آنها را به شیوه‌ای بسیار عالی یا بسیار ضعیف انجام می‌دهد. آنها در سایة فعالیتهای، (1)  بازریابی، (2) امورمالی ( حسابداری )،(3) تولید ( عملیات )،(4) تحقیق و توسعهو سیستم‌های،(5) اطلاعات رایانه‌ای،(6) به وجود می‌آیند. یکی از فعالیتهای اصلی و ضروری مدیریت استراتژیک این است که نقاط قوت و ضعف دوایر و واحدهای سازمانی را شناسایی و آنها را ارزیابی کند. سازمانها می‌کوشند استراتژی‌هایی را به اجرا در آوردند که نقاط قوت داخی تقویت شود و ضعف‌های داخلی بر طرف گردد.نقاط قوت و ضعف شرکت را در مقایسه با وضع شرکت‌های رقیب تعیین می‌کنند. یکی از اطلاعات مهم این است که سازمان از نقاط قوت و ضعف نسبی خود، آگاه شود.

همچنین می‌توان نقاط قوت و ضعف شرکت را بر اساس موجودیت و نه بر اساس عملکرد سازمان تعیین کرد برای مثال، داشتن منابع طبیعی یا شهرت دیرپا، از نظر کیفیت محصول، می‌توانند به عنوان نقاط قوت به حساب آیند.نقاط قوت شرکت را می‌توان برحسب دستیابی به هدف‌های مورد نظر تعیین کرد. برای مثال شرکتی که می‌کوشد همیشه به مقدار لازم موجودی داشته باشد، گردش بسیار زیاد موجودیها نمی‌تواند به عنوان یک نقطه قوت به حساب آید.از راه‌ههای بسیار زیادی می‌توان عوامل داخلی سازمان را محاسبه کرد، مانند محاسبة نسبت‌ها، تعیین میزان عملکرد و مقایسه این عوامل با میانگین صنعت یا دوره‌های گذشته همچنین می‌توان برای بررسی عوامل داخلی مانند ورحیه کارکنان، کارایی تولید، اثر بخشی تبلیغات و میزان وفاداری مشتری از انواع تحقیقات پیمایشی استفاده کرد.

رابطه بین واحدهای وظیفه‌ای سازمان:

مدیریت استراتژیک فرایندی است که به روابط متقابل بسیار زیاد نیاز دارد و در اجرای آن ایجاب می‌کند که بین مدیریت سازمان و مدیران دوایر و واحدهای بازریابی، امورمالی ( حسابداری )، تولید ( عملیات ) تحقیق و توسعه و سیستم اطلاعات رایانه هماهنگی اثر بخشی وجود داشته باشد.

موفقیت سازمان در گرو همکاری و همیاری مدیران و کارکنان همه دوایر و واحدهای سازمانی است تا دیدگاه‌ها، نظرها، عقاید و اصلاحاتی را ارائه نمایند.

در اجرای مدیریت استراتژیک، مشارکت مدیران واحدهای وظیفه‌ای مختلف در بررسی عوامل درونی سازمان به ماهیت تصمیماتی بستگی دار که در واحدهای وظیفه‌ای دیگر سازمان گرفته می‌شود و اثرات باقوه‌ای که آنها بر کل سازمان خواهند داشت. برای اینکه بتوان هدف‌های بلند مدت و استراتژیها را تعیین کرد، آگاهی از روابط یاد شده در بالا از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

برای مثال، امکان دارد مدیران امورمالی بخواهند تعداد گزینه‌ها یا راه‌های امکان پذیر را که در برابر مدیران عملیاتی وجود دارد محدود نمایند.

یکپارچگی استراتژی و فرهنگ:

شاید بتوان با تأکید بر فرهنگ سازمانی ( یعنی یک پدیده داخلی که در همة دوایر و بخش ‌های مختلف سازمان رسوخ می‌کند ) روابط بین واحدهای وظیفه‌ای سازمان را به بهترین شکل ممکن نشان داد. فرهنگ سازمانی Cultural products بدین گونه تعریف شده است: « الگویی از رفتار که در یک سازمان به وجود می‌آید، زیرا سازمان به تدریج می‌آموزد که برای حل مسائل خارجی، سازش با محیط و یکپارچه نمودن فعالیت‌های داخلی چگونه عمل کند. الگویی که کارکردی خوب داشته، کسب اعتبار نموده است و می‌توان به عنوان راهی درست به اعضای سازمان آموخت تا از همان زاویه و در همان قالب بیندیشید و احساس نمایند. » در تعریف فوق براین نکته تأکید می‌شود که هنگام تصمیم گیری‌های استراتژیک نباید از اهمیت هماهنگ ساختن عوامل داخلی و خارجی سازمان غافل ماند.

فرهنگ سازمانی بر تصمیمات سازمان اثرات شگرف می‌گذارد و از این روبه هنگام بررسی عوامل درونی ( در اجرای مدیریت استراتژیک ) باید آن را مورد توجه قرار داد.

اگر سازمان بتواند در اجرای استراتژیها از نقاط قوت فرهنگ بهره گیرد ( مانند رعایت اصول  اخلاقی یا پایبندی بسیار شدید به باورها و اعتقادات ) در آن صورت مدیریت می‌تواند هر نوع تغییری را به راحتی و بسیار سریع انجام دهد.فرهنگ از دو راه مهم مانع اجرای مدیریت استراتژیک می‌شود. نخست اغلب مدیران از اهمیت تغییراتی که در شرایط و محیط خارج سازمان رخ می‌دهد، غافل می مانند زیرا باورهای بسیار قوی آنها را نابینا می‌کند یا مانع از دید آنها می‌شود. دوم اگر فرهنگ خاصی در گذشته اثر بخش بوده است، واکنش طبیعی این است که حتی زمانی که، از نظر استراتژیک، تغییرات عمده‌ای رخ می دهد، بازهم خود را پایبند آن می‌دانند. یک فرهنگ سازمان باید تعهدی که افراد سازمان به یک هدف مشترک دارند تأیید و حمایت کند.

مدیریت:

مدیریت دارای 5 وظیفه اصلی است: 1- برنامه‌ریزی. 2- سازماندهی. 3-ایجاد انگیزه. 4- تأمین نیروی انسانی. 5- اعمال کنترل.

  •  برنامه ریزی(تدوین استراتژی): برنامه‌ریزی سنگ بنای فرایند تدوین استراتژیهای اثر بخش است. ولی با وجود اینکه برنامه‌ریزی بنیاد مدیریت را تشکیل می‌دهد، در زمره کارهایی قرار می‌گیرد که مدیران بیش از بقیه از آن غفلت می‌نمایند. بدان جهت برای اجرا و ارزیابی موفقییت‌آمیز استراتژیها برنامه‌ریزی امری ضروری است که فعالیت‌هایی مانند سازماندهی، ایجاد انگیزه در کارکنان تأمین نیروی انسانی و اعمال کنترل به برنامه‌ریزی خوب و مناسب بستگی دارد.

برنامه‌ریزی برای سازمان این امکان را به وجود می‌آورد که فرصت‌های موجود در محیط خارجی را شناسایی  و از آنها بهره‌برداری کند. و اثرات تهدیدات خارجی را به پایین‌تری حد ممکن برساند.

یک سازمان می‌تواند از مجرای برنامه‌ریزی به پدیده هم افزایی ( Synery ) دست یابد زمانی هم افزایی وجود دارد که توان همة افراد، در قالب یک تیم، با هم جمع شود و هر کس بداند که در پی دستیابی چه چیزی است. هم افزایی یعنی 2+2=5  اگر هدف‌ها تعیین و روابط مشخص باشند، کارکنان و مدیران می‌توانند با همکاری در جهت نتیجه‌های مورد نظر گام بردارد. هم افزایی به مزایایی رقابتی قدرتمند می‌انجامد، فرایند مدیریت استراتژیک، به خودی خود، در سازمان، مسیری را می‌پیماید که به ایجاد هم افزایی می‌انجامد.برنامه‌ریزی برای شرکت‌ این امکان را به وجود می‌آورد که خود را با بازارهای در حال تغییر وفق دهد.

  •  سازماندهی: معمولاً شرکتی که به شیوه‌ عالی سازمان یافته باشد دارای مدیران و کارکنانی با انگیزه بسیار بالاست، یعنی کسانی که موفقیت سازمان را تعهد می‌کنند. منابع سازمان به شیوه‌ای اثر بخش‌تر تخصیص می‌یابد و در مقایسه با شرکت سازمان نیافته با کارایی بیشتری به مصرف می‌رسد. وظیفه مدیر از لحاظ سازماندهی شامل: 1- تقسیم کارها به وظایف یا شغل‌ها (تعین ویژگی‌های شغل یا شرایط احراز شغل)2- ادغام شغل‌ها و وظایف همانند در یک واحد (تشکیل دوایر سازمانی) 3- تعویض اختیارات.

تقسیم کارها به مشاغل یا وظایف ایجاب می‌کند که مدیر شرح وظایف و شرایط احراز شغل را تهیه نماید. مدیر و کارکنان بدین وسیله از جزئیات کارهای خاصی که باید انجام شود، آگاه می‌گردند.ادغام وظایف و کارهای همانند در یک دایره باعث می‌شود که ساختار سازمانی، حیطة نظارت و زنجیره فرماندهی به وجود آید. اغلب تغییر در استراتژیها ایجاب می‌کند که ساختار سازمانی تغییر کند، زیرا پست‌های جدیدی بوجود می‌آید، پست‌هایی حذف می‌شوند یا چند پست درهم ادغام می‌گردند.

  • ایجاد انگیزه: اگر پس از تدوین استراتژیها مدیران و کارکنان دارای انگیزه لازم جهت اجرای آنها را نداشته باشند، هدف‌های بلند مدت، استراتژیها و سیاست‌ها هیچ شانسی موفقیتی نخواهند داشت سیستم ارتباطات سازمان این موضوع را مشخص می‌کند که آیا استراتژیها می‌توانند به شیوه‌ای موفقیت‌آمیز به اجرا درآیند یا خیر.کسب حمایت جهت اجرای سیاست‌ها و هدف‌های بلند مدت واحدهای وظیفه‌ای سازمانی و وجود ارتباطات دو طرفه خوب یا مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است.
  •  تأمین نیروی انسانی: کارمندیابی، مصاحبه، آزمون، گزینش، آموزش، توسعه نیرو، رسیدگی به افراد، ارزیابی عملیات دادن حقوق و پاداش، اعمال مقررات انظباطی، ارتقای مقام، انتقال افراد، تنزل مقام، اخراج کردن و سرانجام رسیدگی به امور مربوط به اتحادیه کارگران از جمله وظایفی است که مدیر در این خصوص انجام می‌دهد.

مدیران منابع انسانی در تدوین و اجرای استراتژیها نقش‌هایی فعال و مبتکرانه برعهده می‌گیرند.

سازمانهایی که در صدد تجدید ساختارهای برآیند کارها را به گونه‌ای در می‌آوردند که به کارکنان اجازه داده می‌شود در خانه خود بمانند و وظایف محوله را انجام دهند آنها در زمینه رهبری فعالیت‌های چشمگیری می‌نمایند.

  • اعمال کنترل: از نوع فعالیتهایی است که مدیریت بدان وسیله اطمینان می‌یابد که عملیات انجام شده درست همان فعالیت‌هایی است که از پیش برنامه‌ریزی شده است.
  • بازاریابی: فرایندی است برای شناسایی، پیش‌بینی، ایجاد، و تأمین نیازها و خواست‌هایی که مشتریان برای محصولات و خدمات دارند.
  •  شناسایی نیازهای مشتری: برای شناسایی نیازهای مشتری باید کارهای زیر انجام گیرد: تهیه برنامه‌هایی برای شناسایی هر چه بیشتر خواست‌های مشتری. تعیین استراتژیهایی برای شناسایی بخش‌های مطلوب بازار، ارزیابی استراتژیهای مربوط به تعیین جایگاه سازمان در بازار و تجزیه و تحلیل اطلاعات مربوط به مشتری. سازمان‌های موفق به طور دائم الگوهای خرید مشتریان کنونی و آینده را تحت نظارت دارند.
  • خرید مواد: در بازاریابی وظیفه دوم این است که مواد و ملزومات لازم برای تولید و عرصه محصولات یا خدمات را خریداری نمود. خرید شامل ارزیابی عرضه کنندگان مختلف یا فروشندگان، انتخاب بهترین عرضه کنندگان تنظیم قراردادهای قابل قبول با عرضه کنندگان و تهیه اقالم مورد نیاز می‌شود.

عواملی مانند کنترل قیمت، رکود، محدودیت‌های تجارب خارجی، اعتصاب و خرابی دستگاه می‌تواند فرایند خرید را پیچیده‌تر نمایند.

مقاله پرداخت یارانه در ایران و جهان


مقاله پرداخت یارانه در ایران و جهان

مقاله پرداخت یارانه در ایران و جهان

مقاله پرداخت یارانه در ایران و جهان 

1 - مقدمه

2- تاریخچه پرداخت یارانه

1-2- تاریخچه پرداخت یارانه در ایران

2-2- تاریخچه پرداخت یارانه در جهان

3- هدف از پرداخت یارانه

1-3- تخصیص بهینه منابع

2-3- ثبات اقتصادی

3-3- توزیع عادلانه درآمد

4- مواردی که می بایست مشمول یارانه گردند

1-4- کالاهای حیاتی و استراتژیک

2-4- صنایع نوپا

3-4- کالاهای عمومی

4-4- صنایع با هزینه ثابت بالا

5-4- صنایع راکد

5- بررسی میزان کارایی یارانه پرداختی

6- یارانه پرداختی به حامل های انرژی در هر یک از بخش ها

7- طبقه بندی یارانه در حسابهای ملی

8- روش های پرداخت یارانه

1-8- روش های پرداخت یارانه از نظر مصرف کنندگان یارانه

2-8- روش های توزیع یارانه

3-8- روش های پرداخت یارانه از نظر مشمول یارانه بر واحد یا بهاء کالا

مقدمه

انسان های اولیه برای تغذیه خود از حیوانات و گیاهان استفاده می نمودند. آنها آتش را برای گرم کردن تعداد انسان ها و میزان منابع طبیعی در تعاون قرار داشت لذا انسان ها از نظر تهیه مواد غذایی و انرژی مورد نیاز مشکلی نداشتند.

پس از قرن هجدهم و با شروع انقلاب صنعتی تولید کننده از مصرف کننده جدا شده و پدیده ای بنام تولید انبوه ایجاد گردید. بدین ترتیب بیکباره میزان رفاه افزایش یافت و به تبع آن جمعیت شروع به ازدیاد نمود. جمعیت فوق تبدیل به بازار مصرف تولید کنندگان گردید. برای تولید در سطح انبوه نیاز به انرژی و منابع فراوان بود. بدین ترتیب همزمان با پیشرفت های فوق منابع جدید انرژی مانند نفت و گاز کشف گردید و به سرعت میادین نفتی افزایش یافت. لذا انرژی تبدیل به یکی از نیازهای اساسی و اولیه افراد گردید.

در علم اقتصاد توصیه می شود برای ایجاد عدالت اجتماعی همه افراد از حداقل رفاه برخوردار شوند. بدین ترتیب می بایست همه افراد بتوانند نیازهای اولیه خود را برطرف نمایند. لذا معمولاً در تمام کشورها نسبت به کالاهای اساسی یارانه پرداخت می شود.

با توجه به توضیحات ارائه شده با وقوع انقلاب صنعتی، انرژی به یک کالای اساسی تبدیل گردید. بدین ترتیب در اکثر کشورهای جهان برای ایجاد عدالت اجتماعی انرژی مشمول یارانه گردید. (البته میزان آن در کشورهای مختلف متفاوت می‌باشد.)در کشور ما نیز انرژی به عنوان یک کالای اساسی محسوب می گردد و مشمول یارانه نیز می باشد. با توجه به پایین بودن قیمت انرژی میزان مصرف آن بشدت افزایش یافته است و بدلیل محدودیت انرژی های فسیلی قیمت آن در سطح جهانی افزایش داشته است. بدین ترتیب دولت برای پوشش شکاف بین قیمت تمام شده و قیمت فروش انرژی به مصرف کنندگان هزینه بسیار زیادی به عنوان یارانه می پردازد که این امر موجب بروز مشکلات فراوانی در اقتصاد کشور گردیده است.

متاسفانه برخلاف تعریف ارائه شده برای یارانه در رابطه با انرژی یارانه پرداخت شده عادلانه به افراد نیازمند یارانه ارائه نمی گردد. بدین ترتیب علاوه بر اینکه هزینه زیادی توسط دولت پرداخت می گردد، اهداف اولیه پرداخت یارانه نیز برآورده نمی‌شود و همچنین به علت قیمت پایین انرژی میزان مصرف آن بشدت افزایش یافته و این امر موجب بروز مشکلاتی همچون آلودگی محیط زیست گردیده است.در چند سال اخیر دولت بدنبال تخصیص هدفمند یارانه می باشد. بدین منظور در این پایان نامه سعی می شود سیستم فعلی پرداخت یارانه انرژی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به مشکلات آن، روش جدیدی برای پرداخت یارانه انرژی پیشنهاد گردد. سپس روش پیشنهادی با استفاده از تکنیک سیستم در استامیک مدل شده و تاثیر روش فوق بروی پارامترهای کلان اقتصادی مورد بررسی قرار گیرد.

2- تاریخچه پرداخت یارانه

در ادامه تاریخچه پرداخت یارانه در ایران و سایر کشورهای جهان مورد بررسی قرار می گیرد.

1-2- تاریخچه پرداخت یارانه در ایران

در دوران صفویه نوعی تخفیف های مالیاتی و در دوران قاجار سیاست هایی در جهت توسعه زراعت که در آن دادن ران و مساعده به مستاجر پیش بینی شده بود را می توان از نخستین جهت گیری های حمایتی دولت دانست.

دخالت مستقیم دولت در عرضه و  تقاضا مربوط به سال 1311 می شود که در آن زمان دولت اقدام به ساخت سیلو نموده و گندم های کشاورزان را به قیمتی بالاتر از قیمت بازار خریداری نمود. کل میزان پرداخت یارانه دولت بابت تفاوت خرید و فروش کالاهای اساسی تا سال 1351 معادل 1668 میلیون ریال بوده است. که این مقدار تنها حدود 4/1 درصد یارانه در سال 1354 می باشد. چرا که همزمان با افزایش قیمت نفت، درآمد عمومی افزایش یافت و به تبع آن تقاضا برای مصرف زیاد گردید.با توجه به عدم وجود مراکز صنعتی و صنایع زیر بنایی، دولت اقدام به واردات کالاهای اساسی نمود که این امر موجب زیان بسیاری از کشاورزان گردید. لذا دولت محصولات آنها را به قیمتی بالاتر از قیمت بازار خریداری نمود. در همین راستا به منظور تمرکز امور مربوط به پرداخت یارانه در مرداد ماه 1353 دولت اقدام به تاسیس و تشکیل صندوقی بنام «صندوق حمایت از مصرف کننده» نمود.

در زمینه فرآورده های نفتی در سال 1933 شرکت نفت ایران- انگلو محصولات تصفیه شده را در ایران به قیمت جهانی می فروخت در حالی که در سال 1994 قیمت داخلی این محصولات 2% قیمت جهانی آنها بود. در سال 1993 که تنها یک نرخ ارز حاکم بود و به همین سبب محاسبه معادل دلاری قیمت های داخلی آسان بود. بافرمن قیمت 13 دلار برای هر شبکه فرآورده پالایش شده، یارانه پرداختی معادل 5 میلیارد دلار برآورده شده است. در صورتی که در همین سال یارانه پرداختی برای دلار و غذا حدود 2/3 میلیارد دلار بوده است

2-2- تاریخچه پرداخت یارانه در جهان

پس از انقلاب صنعتی دو نظریه در رابطه با اقتصاد کلان مطرح گردید. نظریه کلاسیک و نظریه کنیز (Kinze).

گروه طرفداران نظریه کلاسیک معتقد می باشند که دولت می بایست کمترین دخالت را در اقتصاد داشته باشد و اقتصاد بر پایه عرضه و تقاضا استقرار گردد. نظریه کینز (Kinze) در مقابل نظریه کلاسیک ها قرار دارد.تا قبل از جنگ  جهانی، اقتصاد حاکم بر غرب، اقتصاد کلاسیک بود. یعنی اقتصاد حاکم بر بازار، اما پس از جنگ جهانی بدلیل رکود و تورم بالا دولت در اقتصاد دخالت نمود.بدین ترتیب نظریه کینز (Kinze) طرفداران بیشتری یافت. به عنوان مثال طبق طرح برنان (Bernan) دولت آمریکا در سال 1984 کمک های مستقیمی به کشاورزان جهت جبران ما به التفاوت قیمت های بازار آزاد کالاهای فاسد شدنی نمود.

در حال حاضر یارانه یکی از اقلام مهم هزینه های دولت در کلیه کشورها- اعم از صنعتی و در حال توسعه و سوسیالیستی است. البته همانگونه که در حال حاضر جغرافیای اقتصادی کشورهای جهان گویای دسته بندی کشورها به پیشرفته صنعتی و در حال توسعه است ماهیت این یارانه ها انگیزه و نحوه پرداخت آن در هر یک از این کشورها تا حدود زیادی متفاوت می باشد.

3- هدف از پرداخت یارانه     

دولت از پرداخت یارانه سه هدف عمده را دنبال می نماید که شامل تخصیص بهینه منابع، ثابت اقتصادی و توزیع عادلانه درآمدها می باشد. در ادامه هر یک از اهداف فوق مورد بررسی قرار می گیرد.

1-3- تخصیص بهینه منابع

شدت وابستگی اکثر سیستم های اقتصادی به انرژی تا آنجا است که دولت ها به میزان زیادی از این عامل در جهت سیاستگذاری به منظور دستیابی به اهداف برنامه‌های اقتصادی خود استفاده می کنند. در بسیاری از کشورها از متغیرهای مربوط به انرژی حتی به جهت اتخاذ سیاست های بلند مدت استفاده می شود. تجربیات کشورهای پیشرفته کنونی حکایت از آن دارد که این کشورها روند توسعه خود را با مواد اولیه و مواد انرژی زای ارزان قیمت آغاز کرده اند. این بویژه ادعایی است که در مباحث تجارت بین المللی همراه از طرف کشورهای در حال توسعه کنونی مطرح گردیده است. بدین معنی که کشورهای در حال توسعه مدعی هستند که سیستم تجاری بین المللی منافع لازم را برای آنها بدنبال نداشتند و یا اینکه حداقل براساس تئوریهای کلاسیک تجارت این منافع بین کشورها بطور متناسب توزیع نگردیده است.

فراهم کردن انرژی ارزان قیمت برای بخش های مختلف اقتصادی و با بخش های خاص همواره مکانیسمی جهت حمایت از این بخش ها در برنامه های اقتصادی بوده است.

2-3- ثبات اقتصادی

پرداخت یارانه و یا پیروی از سیاست قیمت ارزان در راستای بهبود شاخص های اساسی و اقتصاد و به منظور حفظ ثبات اقتصادی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

ثبات اقتصادی به معنای اشتغال کامل، ثبات قیمت ها، تراز پرداخت های خارجی و تعادل بین عرضه و تقاضا می باشد. برای ایجاد ثبات اقتصادی دولیت ابزارها و روش‌هایی را اتخاذ می نماید که به مجموعه آنها سیاست های پولی و مالی اطلاق می‌گردد. که یک نمونه از سیاست های پولی و مالی فوق بکارگیری یارانه در کوتاه مدت در جهت تثبیت قیمت ها می باشد و با استفاده از سیاست های سقف قیمت (حمایت از مصرف کننده) و سیاست های کف قیمت (حمایت از تولید کننده) می‌باشد.

3-3- توزیع عادلانه درآمد 

توزیع عادلانه درآمد و حفظ عدالت اجتماعی از جمله اهدافی است که از پرداخت یارانه دنبال می گردد. در تمام اقتصادها حتی اقتصاد آزاد مبتنی بر بازار نیز توزیع درآمدها برای دولتمردان اهمیت داد. لذا نسبت به این موضوع دو دیدگاه وجود دارد:

1- نحوه توزیع درآمدها در بازار عوامل تولید یعنی تاثیرگذاری روی روش کسب درآمد.

2- توزیع مجدد درآمد و جابجایی درآمدها و ثروت.

البته برای توزیع ناهمگن درآمدها دلایلی وجود دارد که بصورت زیر می باشند:

1- بازار غیر رقابتی (انحصاری)

2- ارث

3- موقعیت های خانوادگی

4- ثروت و امکانات تحصیلی

یکی از ابزارهایی که برای توزیع مجدد درآمدها بسیار استفاده می گردد یارانه و پرداخت های انتقالی می باشد. با توجه به هدف فوق برای پرداخت یارانه، تعریف زیر را می توان ارائه نمود.

یارانه شامل پرداخت هایی رفاهی است که جهت چاره اندیشی نابرابری توزیع درآمد برنامه ریزی می گردد.

لذا با توجه به تعریف فوق یارانه باید به افرادی تعلق گیرد که درآمدشان از حد مشخصی پایین تر است.

- مواردی که مشمول یارانه می گردند

کالاهایی که می بایست مشمول یارانه گردند دارای ویژگی های ذیل می باشند.

1- کالا باید دارای ضریب اهمیت ویژه در سبد مصرفی خانوار باشد. تا بتواند انتقال درآمدی در جامعه را ایجاد نماید.

2- کالاهای تحت یارانه قرار گرفته بایستی در اختیار عوم و خصوصاً افرادیکه در مناطق محروم و نواحی روستایی زندگی می کنند قرار گیرد.

3- کالاهای انتخابی باید دارای کشش درآمدی پائین باشد. یعنی کالای پست یا ضروری برای طبقات کم درآمد جامعه باشد.

با توجه به ویژگی های کالاهای مشمول یارانه مواردی که مشمول یارانه می گردند بصورت ذیل می باشد.

1-4- کالاهای حیاتی و استراتژیک

از جمله مواردی که دخالت دولت در اقتصاد را توجیه پذیر و یا حتی الزامی می‌گرداند، زمانی است که تولید کالاهای حیاتی و استراتژیک مطرح می گردد. از جمله گندم، ذرت و غیره که حیات اقتصادی و زندگی معیشتی جوامع بدان بستگی زیادی دارد. لذا حمایت دولت (پرداخت یارانه) منطقی به نظر می رسد.

2-4- صنایع نوپا    

در روند اقتصادی حمایت از صنایع نوپای داخلی و تولیدات صنعتی در مقابل تولید دیگر کشورهای صنعتی حائز اهمیت می باشد. بحث یارانه ها بدین لحاظ مطرح می‌گردد که اگر مکانیسم وزار بخواهد عمل نماید ممکن است قیمت های تعادلی آنقدر بالا باشند که در کوتاه مدت و حتی میان مدت صنایع نوپا قدرت رقابت خود را از دست دهند. لذا در موارد فوق، که صنایع نوپا قدرت رقابت را از دست می‌دهد، لزوم حمایت دولت عنوان می گردد.

3-4- کالاهای عمومی(Free-Rider Problem)

دولت می بایست تولید کالاهای عمومی را به عهده گیرد. کالاها و خدمات عمومی دارای دو ویژگی می باشند، اولاً مصرفشان قابل انحصار به فرد یا گروه خاصی نیست (مانند هوای تمیز و دفاع ملی)، ثانیاً مصرف فرد یا گروهی موجب کاهش مصرف دیگران نمی گردد.

4-4- صنایع با هزینه ثابت بالا    

در صنایع مانند راه آهن یا جاده سازی که هزینه ثابت بالایی دارند و هزینه نهایی در ارتباط با یک مصرف کننده آن بسیار کم می باشد، تولید آن برای بخش خصوصی اقتصادی نمی باشد لذا لزوم یارانه و اعمال آن از طریق دولت الزامی به نظر می رسد.

5-4- صنایع راکد   

دولت به بخش های اقتصادی که در حال رکود می باشند یارانه پرداخت می نماید. تا از حالت رکود اقتصادی خارج شوند.

6- یارانه پرداتی به حامل های انرژی در هر یک از بخش ها

چنانچه برای محاسبه یارانه انرژی، ارزش اقتصادی انرژی را معادل قیمت های صادراتی بدانیم، آنگاه می توان ادعا نمود که در بسیاری از سالها قیمت های فروش داخلی حتی کمتر از 10% ارزش اقتصادی آن بوده است. طبق نظر کارشناسان انرژی کشور، قیمت های تمام شده حامل های مختلف انرژی بصورت جدول (1) می باشد.

مقادیر مزبور قیمت هایی را نشان می دهد که در صورت دریافت آنها از مصرف کنندگان انرژی، بنگاهه های تولید کننده برای تداوم عرضه انرژی نیازی به دریافت یارانه از دولت نداشته و حتی قادر خواهند بود که ارزش ذاتی نفت خام و گاز طبیعی را که جزو منابع ملی و متعلق به تمامی نسلهای حال و آینده است، را به دولت بپردازند.

با توجه به قیمت های مندرج در جدول (1) و اختلاف آن با قیمت های فروش داخلی، می توان دید که سالانه مصرف کنندگان انرژی از یارانه ای بیش از 30 هزار میلیارد ریال برخوردار بوده اند. برای آنکه تصویر دقیقتری از حجم یارانه های اعطایی بدست آید، تنها اشاره می شود که حجم یارانه انرژی در سال 1375 حدود 31760 میلیارد ریال بوده (جدول 2) که 50% کل سرمایه گذاری کشور، 55% کل درآمد عمومی دولت، 6/1 برابر بودجه عمرانی و 59 برابر کسری بودجه در آن سال می باشد.

برآورد میزان یارانه حامل های انرژی در سال 1375.

7- طبقه بندی یارانه در حسابهای ملی

یارانه در حساب های ملی به دو دسته مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می شود. پرداخت‌هایی که بیشتر بصورت زیانکرد و عملیاتی و دریافت کنندگان آن کاملاً مشخص و دارای شخصیت حقوقی باشند، یارانه مستقیم نامیده می شوند.

از جمله این یارانه ها، جبران زیان کردهای موسسات و سازمان هایی که کالاها و خدمات زیر بنایی را جهت تامین منافع، تولید می کنند. بعلاوه جبران خسارت های اتفاقی و پیشگیری خسارات احتمالی در شمار همین نوع یارانه است. یارانه هایی که جنبه کالایی داسته و گیرندگان آن متعقدند غیر مستقیم می نامند. از جمله این یارانه‌ها، آندسته یارانه هایی است که بابت تثبیت قیمت مصرف کننده و یا تضمین قیمت برای تولید کننده پرداخت می شود است این یارانه ها بیشتر جنبه تثبیت قیمت ها و توزیع مجدد درآمدها را دارد و امکان سوء استفاده در آنها بسیار زیاد است.

یارانه های مستقیم در عین حال شامل فروش کالاهای تجاری به قیمتی کمتر از قیمت خرید، هدایا و کمک های دولت از محل حساب جاری به شرکت های عمومی می شود. یارانه های غیرمستقیم کمک هایی است که براساس ارزش کالای تولید، صادر یا مصرف شده و نیروی کار و زمین بکار گرفته شده جهت تولید آن و یا به کالاهای صادراتی ویژه، جهت پائین نگهداشتن قیمت آنها تعلق می گیرد و به دو دسته کمک های بلاعوض کالاهای مصرفی و کالاهای تولیدی تقسیم می شود.

کمک های بلاعوض کالاهای مصرفی مانند یارانه کالاهایی از قبیل: روغن، شکر، نان، سمان، بنزین، قند، گوشت، مرغ و.. می باشد.

کمک های بلاعوض کالای تولیدی که عموماً از طریق فروش  کالاهایی که موجب ازدیاد تولید شده و یا فروش مواد اولیه ارزان تر از قیمت بازار به تولید کننده صورت می گیرد از قبیل کود شیمیایی و نظایر آن.

مقاله بودجه ریزی دولتی


مقاله بودجه ریزی دولتی

مقاله بودجه ریزی دولتی

مقاله بودجه ریزی دولتی

مقدمه:

پیدایش بودجه از زبان فرانسه بود که یک کیسه چرمی بود که به آن باجت می‌گفتند بودجه عبارت است از برنامه‌ریزی مالی یک حکومت (جامعه) برای آینده.

اگر بخواهیم عمر بودجه بدانیم تقریباً می‌توان گفت که عمر آن کمتر از صدسال است به مرور زمان که زندگی اجتماعی بیشتر شد و انسانها تشکیل جوامع را دادند و حکومت‌ها شکل گرفتند درنتیجه هرحکومت می‌بایست یک حاکم داشته باشد که این حاکم دو وظیفه مهم داشت که عبارتند بودند از:

1 - تأمین امنیت و عدالت درجامعه  

2- حفظ حدود و ثفور و مرزهای آن جامعه

انجام این دو وظیفه هزینه‌های نسبتاً زیادی داشت که این هزینه‌ها از محل املاک و مستغلات حاکم تأمین می‌شد اما به مرور زمان که جوامع پیشرفت کردند این هزینه‌ها بیشتر شد و دیگر حاکم نمی‌توانست این هزینه‌ها را تأمین کند که دراین موقع اندیشمندان سیاسی مالیات را به عنوان یکی از راههای تأمین درآمد دولت پیشنهاد کردند و سیستم حکومت به سیستم حکومت سرمایه‌داری تبدیل شد. دراین زمان وظایف حکومتها از دومورد قبلی به چندین وظیفه تبدیل شد که عبارت بودند از: آموزش، بهداشت، جاده، تأمین اجتماعی، تهیه نیرو، ارتباطات، آب، برق و غیره.

انجام این وظایف هزینه‌های زیادی داشت درصورتی که حکومت درآمد زیادی نداشت یعنی نیازهای و مخارج زیاد بود ولی درمقابل درآمد و منابع کم بود و درنتیجه این مسئله باعث به وجود آمدن بودجه شد که دراین جا کار بودجه عبارت بود از برنامه‌ریزی به طوری که به نحو احسنت از این منابع استفاده شود. زمانی که مالیات به عنوان راه برای تأمین درآمد بکار گرفته شد بعضی‌ها با این امر مخالفت کردند به این دلایل:

1 - کم شدن قدرت خرید

2- کم شدن مصرف

 3- کم شدن تولید

ولی به تدریج و به مرور زمان متوجه شدند که مالیات بهترین راه از میان راههای پیشنهادی برای تأمین درآمد دولت است.

تعریف بودجه:

بودجه دارای تعاریف بسیار زیادی است که این تعاریف با گذشت زمان بیشتر و بهتر و تکمیل‌تر شدند.

تعریف اولیه بودجه: بررسی دخل و خرج دولت

قانون محاسبات عمومی کشور چهارتعریف از بودجه ارائه کرده است که جدیدترین آن که درتاریخ 1/6/1366 تصویب شده است عبارت است از:

بودجه کل کشور برنامه‌های دولت است که برای یک سال مالی تهیه و حاوی پیش‌بینی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینه‌ها برای انجام علمیاتی که منجر به نیل سیاستها و هدفهای قانونی می‌شود و از سه قسمت به شرح زیر تشکیل می‌شود:

بودجة عمومی دولت که شامل اجزای زیر است:

الف ـ پیش‌بینی دریافتها و منابع تأمین اعتبار

ب ـ پیش‌بینی پرداختهایی که توسط درآمدها درسال مربوطه می‌توانند انجام شوند.

بودجه شرکتهای دولتی و بانکها شامل پیش‌بینی درآمدها و سایر منابع

بودجه موسساتی که تحت عنوانی غیر از عناوین فوق در بودجه منظور می‌‌شود.

انواع بودجه:

1 - بودجه برنامه‌ای  

2- بودجه دستگاهی

بودجه برنامه‌ای:

 بودجه‌ای که درآن ملاک اعتبار دادن و مبنای دادن اعتبار برنامه‌ها هستند که به هربرنامه مقداری اعتبار تخصیص می‌شود.

بودجه دستگاهی:

مشخص کردن بودجه به طور مجزا برای هر وزارتخانه‌ای را بودجه به صورت دستگاهی گویند که نحوة کار بدین شکل است که دستگاهها درهرناحیه‌ای براساس ابلاغ بودجه، بودجه‌ای را برای سال آینده پیش‌بینی می‌کنند و سپس در مرکز استان کارشناس بودجه، بودجه تمام نواحی و خود مرکز را جمع‌آوری می‌کند و به مجلس می‌فرستد.

عناصر بودجه:

یکسری موضوعات متشابه که درتمامی تعاریف بودجه دیده می‌شوند که عبارتند از:

  • پیش‌بینی: چون بودجه مربوط به آینده است.
  • بودجه فقط مخصوص دولت نیست: چون بخش خصوصی نیز می‌تواند برنامه‌ریزی داشته باشد.
  • بودجه فقط به صورت دستگاهی نیست: مثلاً درکشور ما به صورت برنامه‌ای است.
  • زمان بودجه لزوماً یک سال نیست: مثل برنامه‌های توسعه چندساله کشورها
  • تصویب بودجه جزء تعریف بودجه نیست: بلکه یکی از مراحل است.

عوامل بودجه:

1 - درآمد  

2- هزینه

دولت ابتدا درآمد خود را مشخص می‌کند و سپس با توجه به میزان درآمدش اعتبارات دستگاهی مختلف را تصویب می‌کند که در کشور ما بیشتر درآمد ازطریق فروش نفت است و بودجه به عنوان یک ترازو است که اعتبارات را به عملیات تبدیل می‌کند.

روشهای کلی تأمین درآمد دولت:

1 - درآمد حاصل از مالیات   

2- استقراض (قرض گرفتن): اوراق مشارکت، وام گرفتن

3- عملیات بانکی: درآمد مالی و پولی، انتشار اسکناس

4 - خالصه‌جات: کشاورزی، صنعتی، خدماتی

درآمد حاصل از مالیات:

امروزه اکثر کشورها تلاش می‌کنند بیشتر درآمد خود را از طریق مالیات کسب کنند چون بعضی از اقتصاددانان معتقداند که هرچه میزان بیشتری از درآمد دولت از راه مالیات باشد بیانگر پیشرفته‌بودن آن کشور است.

درآمد حاصل از استقراض:

دولتها نیز مانند اشخاص دربعضی مواقع جهت تأمین درآمد خود اقدام به دریافت وام می‌کنند توجه کنید که وام‌گرفتن برای دولت درآمد نیست بلکه منبع تأمین اعتبار است زیرا که ناشی از بدهی است.

درآمد حاصل از عملیات بانکی:

دراین روش دولت از طریق انتشار اسکناس و همچنین دریافت بهره از طریق عملیات بانکی برای خود درآمد کسب می‌کند که البته لازم است جهت جلوگیری از بروز مشکلات اقتصادی از قبیل کم ارزش شدن پول تجزیه و تحلیل درستی از اوضاع و احوال اقتصادی به عمل آید.

4) درآمد حاصل از خالصه‌جات:

این نوع درآمد، درآمدی است که دولت از طریق فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و خدماتی که انجام می‌دهد به دست می‌آورد.

مقاله مجموعه قوانین بورس اوراق بهادار


مقاله مجموعه قوانین بورس اوراق بهادار

مقاله مجموعه قوانین بورس اوراق بهادار

مقاله مجموعه قوانین بورس اوراق بهادار

قانون تأسیس بورس اوراق بهادار

مادة 1: تعاریف زیر، ازلحاظ این قانون معتبر است.

1) بورس اوراق بهادار، بازار خاصی است که در آن داد وستد اوراق بهادار، توسط کارگزاران بورس، طبق این قانون انجام می گیرد.

2) اوراق بهادار، عبارت است از سهام شرکتهای سهامی، واریزنامه های صادراتی و اوراق مشارکت و اوراق قرضه صادر شده از طرف شرکتها و شهرداریها و مؤسسات و ابسته به دولت و خزانه داری کل، که قابل معامله و نقل و انتقال باشد.

3) کارگزاران بورس، اشخاصی هستند که شغل آنها دادوستد اوراق بهادار است و معاملات در بورس منحصراً توسط این اشخاص انجام می گیرد.

4) فهرست نرخها، سندی رسمی است که  به منظور مشخص کردن اوراق معامله شده و تعداد آنها و قیمتهایی که دادو ستد این اوراق به آن قیمتها انجام یافته است، تنظیم و اعلان می شود.

مادة 2: ارکان بورس، عبارت است از : شورای بورس، هیأت پذیرش اوراق بهادار، سازمان کارگزاران بورس، هیأت داوری بورس.

مادة 3: شورای بورس، از اعضای زیر تشکیل می شود:

1)دادستان کل کشور یا معاون او

2) رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران یا قائم مقام او

3) معاون وزارت اقتصاد

4) خزانه دار کل

5) رئیس کانون بانکها یا نماینده او

6) رئیس اتاق صنایع و معادن ایران یا نمایندة او

7) رئیس اتاق بازرگانی تهران یا نمایندة او

8) رئیس هیأت مدیرة بورس

9) سه نفر شخصیت مالی و اقتصادی، به پیشنهاد وزرای دارایی و اقتصاد و تصویب هیأت وزیران، برای مدت سه سال، با امکان تجدید انتخاب آنان.   

10) ریاست شورای مزبور به عهدة رئیس کل بانک مرکزی ایران و در غیاب او، به عهدة قائم مقام بانک مرکزی خواهد بود.

مادة 4: وظایف شورای بورس، به قرار زیر است:

1) تصویب آیین نامه ها و مقررات لازم برای اجرای این قانون

2)نظارت در اجرای این قانون و آیین نامه های مربوط و اعزام نمایندة ناظر در هیأت مدیره و هیأت پذیرش

3)تعیین یک نمایندة اصلی و یک نمایندة علی البدل برای عضویت در هیأت داوری

4) تجدید نظر نسبت به تصمیمهای هیأت مدیره، طبق مادة 10 و نسبت به تصمیمات پذیرش اوراق بهادار، طبق مادة 7 این قانون

تبصرة 1- نمایندگان شورای بورس، که برای چهار سال انتخاب می شوند، برای اجرای قوانین و مقررات نظارت می کنند و می توانند در جلسات هیأت مدیرة بورس و در جلسات هیأت پذیرش اوراق بهادار حضور یابند و نظر مشورتی خود را اظهار کنند و نیز می توانند نسبت به تصمیمات متخذه درهیأتهای مزبور اعتراض کنند و اعتراضات خود را به شورای بورس تسلیم نمایند.

تبصره 2- شورای بورس، حداکثر ظرف یک ماه ازتاریخ اعتراض، به موضوع رسیدگی می نماید و در صورتی که تصمیمات متخذه از طرف هیأت مدیره یا هیأت پذیرش را مخالف قوانین و مقررات تشخیص دهد، نسبت به لغو آنها اقدام خواهد کرد.

مادة 5: هیأت پذیرش اوراق بهادار، هیأتی است که به منظور اخذ تصمیم نسبت به رد یا قبول اوراق بهادار در بورس یا حذف آنها،تشکیل می شود.

این هیأت از اشخاص زیر تشکیل می گردد:

1)رئیس هیأت مدیرة بورس یا قائم مقام او

2)قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی ایران

3)یک نفر کارشناس به نمایندگی کانون بانکها

4)یک نفر کارشناس به نمایندگی اتاق بازرگانی تهران

5)یک نفر کارشناس به نمایندگی اتاق صنایع و مهادن ایران

6)دو نفر حسابدار خبره به انتخاب شورای بورس

عضویت اشخاص مذکور در بندهای 3و4و5 مستلز تأیید شورای بورس می باشد. ریاست هیأت پذیرش، با قائم مقام رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.

تبصره- مدت مأموریت اعضای هیأت پذیرش به استثنای اشخاص مذکور در بندهای 1و2 این مادة، سه سال است. ولی درپایان سال اول، دو نفر از اعضای مذکور در بندهای 3و4و5و6 به قید رعه، و در پایان سال دوم، سه نفر دیگر از عضویت هیأت خارج می شوند و جانشین آنان تعیین می گردد.

تجدید مأموریت اعضای هیأت پذیرش بلامانع است، لیکن هیچ یک از اعضای هیأت پذیرش به استثنای اشخاص مذکور در بندهای (1و2) نمی تواند بیش از دو دورة متوالی عضویت هیأت پذیرش را داشته باشد.

مادة 6: کلیة درخواستهای پذیرش اوراق بهادار توسط، هیأت مدیره، برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم به هیأت پذیرش تسلیم می گردد و هیأت پذیرش مکلف است طبق مقررات آیین نامة مربوط، در کوتاهترین مدت به آنها رسیدگی و تصمیم خود را دائر به رد یا قبول، اعلام کند. نسبت به حذف اوراق بهادار از فهرست نرخها نیز به طریق فوق عمل خواهد شد.

مادة 7: تصمیمات هیأت پذیرش تا 10 روز از تاریخ اعلام به هیأت مدیرة بورس، طبق آیین نامه، قابل تجدید نظر در شورای بورس خواهد بود.

اشخاص ذیل می توانند نسبت به تصمیم هیأت پذیرش اعتراض و تقاضای تجدید نظر نمایند:

1)ناظر شورای بورس

2)نمایندة هیأت مدیرة بورس

3) اشخاصی که تقاضایشان رد شده و یا اوراق بهادار مربوط به آنان، از فهرست نرخها حذف گردیده است.

تصمیمات هیأت پذیرش، در مورد حذف اوراق بهادار ازفهرست نرخها، بلافاصله اجراء می شود و تقاضای تجدید نظر، مانع اجرای آن نیست.

مادة 8: بورس به وسیله سازمان کارگزاران بورس اداره می شود. سازمان مزبور، دارای شخصیت حقوقی خواهد بود.

مادة 9: سازمان کارگزاران بورس، به وسیلة هیأت مدیره ای به نام هیأت مدیرة بورس، اداره می شود که عدة اعضای آن در آیین نامة اجرایی معین خواهد شد.

اعضای مزبور در موقع تأسیس بورس، از میان کارگزاران مندرج در مادة 32 این قانون، و پس از آن از میان کارگزارانی که حداقل مدت سه سال، بلا انقطاع، به کارگزاری اشتغال داشته اند، انتخاب خواهند شد.

مادة 10: هیأت مدیرة بورس، وظایف زیر را به عهده دارد:

1)ادارة امور بورس

2)نمایندگی سازمان کارگزاران بورس در کلیة مراجع

3)رسیدگی به درخواست متقاضیان کارگزاری و صدور اجازه و اعلام تمام کارگزاران شاغل

4)تنظیم و اعلان فهرست نرخهای اوراق بهادار، بلافاصله پس از هر جلسه

5)نظارت بر حسن انجام تعهدات کارگزاران بورس نسبت به یکدیگر و اشخاص ثالث

6)رفع اختلافهای حرفه ای کارگزاران در بورس و رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به تخلفات آنان از مقررات بورس

7) تأمین انتظامات بورس و اخذ تصمیمهای انضباطی نسبت به کارگزاران و کارکنان بورس و سایر کسانی که در بورس رفت و آمد می کنند، طبق آیین نامة مربوط.

تبصره- کارگزاران بورس و مأموران آنان که به تنبیهات تعلیق یا اخراج محکوم شده باشند و متقاضیان کارگزاری و اشخاصی که تقاضای رفت و آمد آنان به بورس به هر عنوان رد شده باشد، می توانند از شورای بورس تقاضای تجدید نظر نمایند.

مادة 11: کارگزاران بورس، به دو دسته تقسیم می شوند:

دسته اول - اشخاص حقیقی که طبق مقررات این قانون، به کارگزاری بورس پذیرفته می شوند.

دسته دوم- موسسات مالی و اعتباری ایرانیانی که صلاحیتشان مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته باشد.

این مؤسسات وظایفی را که از حیث کارگزاری به عهده خواهند داشت به وسیلة نمایندگان خود انجام می دهند.

مادة 12: کارگزاران دسته اول و همچنین نمایندگان کارگزاران دسته دوم باید دارای شرایط زیر باشند:

1) تابعیت ایران

2) نداشتن پیشینة محکومیت کیفری مؤثر

3) داشتن حسن شهرت

4) داشتن لااقل بیست وپنج سال سن

5) داشتن لااقل مدت سه سال سابقة کارآموزی نزدیک یا چند کارگزار

6) گذراندن امتحان نظری و حرفه ای، بر طبق آیین نامه

7) اجازة هیأت مدیرة بورس

نسبت به کارگزاران دسته دوم( مؤسسات مالی و اعتباری) فقط رعایت بندهای 1و7 این مادة لازم است، ولی نمایندگان آنها باید دارای تمام شرایط یاد شده  باشند.

مادة 13: کارگزارات باید برای جبران خسارتی که ممکن است از عملیات آنان متوجه طرفین معامله شود، به یکی از طرق ذیل، تضمین کافی نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بسپارند:

الف) سپردة نقدی یا ضمانت بانکی بدون قید و شرط

ب) وثیقة غیر منقول یا سهامی که مورد قبول شورای بورس باشد.

میزان تضمینی که باید سپرده شود، بر حسب ضرورت، هر چند مدت یک بار، توسط شورای بورس تعیین خواهد شد.

مادة 14: هیچ کارگزاری نمی تواند به شغل کارگزاری بورس اشتغال ورزد مگر آنکه نامش در لوحه کارگزاران بورس درج شده باشد.

مادة 15: کارگزاران دسته اول نمی توانند به طور مستقیم یا غیر مستقیم شغل دیگری غیر از کارگزاری بورس داشته باشد.

مادة 16: کارگزاران نمی توانند عملیات زیر را به نام خود یا اشخاص دیگر انجام دهند:

1) انتشار اوراق بهادار

2) قبول سپرده، مگر آنچه مربوط به اجرای حرفة ایشان باشد.

3) تنزیل اوراق تجاری از قبیل سفته و برات

کارگزاران دسته دوم، فقط در حدود مقررات قانون بانکی و پولی کشور و سایر قوانین مربوط، می توانند به عملیات مزبور اشتغال ورزند.

مادة 17: هیأت داوری بورس، که به طور دایم تشکیل می گردد، به اختلافات بین کارگزاران با یکدیگر و به اختلافات بین فروشندگان یا خریداران یا کارگزاران که از معاملات در بورس ناشی گردد، رسیدگی می کند.

این هیأت، از یک نفر نمایندة وزارات دادگستری، که از بین رؤسای شعب و یا مستشاران دیوان عالی کشور انتخاب خواهد شد و یک نفر نمایندة شورای بورس و یک نفر نمایندة مشترک اتاق صنایع و معادن ایران و اتاق بازرگانی تهران، تشکیل می شود.

وزیر دادگستری از بین قضات دیوان عالی کشور و شورای بورس، طبق بند 3 مادة 4 و اتاقهای مذکور مشترکاً هر یک، علاوه بر نمایندة اصلی خود، یک نفر را نیز به عنوان عضو علی البدل تعیین و معرفی می نمایند. عضو علی البدل در صورت غیبت عضو اصلی مربوط، در هیأت داوری بورس شرکت خواهد کرد.

ریاست هیأت داوری بورس، به عهده نمایندة وزارت دادگستری است.

مادة 18: در هیأت داوری بورس، رسیدگی به اختلافات، تابع تشریفات مقرر در آیین نامه مربوط خواهد بود. هر یک از طرفین اختلاف می توانند موضوع درخواست خود را به اطلاع هیأت داوری رسانده و تقاضای صدور رأی نمایند.

هیأت داوری بورس باید فی المجلس به موضوع اختلاف رسیدگی و رأی خود را اعلام نماید.

در صورتی که رسیدگی و اعلام رأی در همان جلسه ممکن نباشد، هیأت داوری باید حداکثر ظرف سه روز، رأی خود را صادر و اعلام کند. رأی انی هیأت لازم الاجراست و ادارة ثبت اسناد مکلف است که طبق مقررات راجع به اجرای اسناد رسمی، آن را اجرا کند.

مادة 19: در بورس، فقط اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد که از طرف مؤسسات ایرانی صادر گردیده و مورد قبول هیأت پذیرش واقع شده باشد برای پذیرش اسناد خزانه و اوراق قرضة صادر شده از طرف دولت و درج آنها در فهرست نرخها، تقاضای وزیر دارایی کافی است.

 

مقاله بازار و کارکردهای آن


مقاله بازار و کارکردهای آن

مقاله بازار و کارکردهای آن

پایان نامه بازار و کارکردهای آن

فصل اول 

مفهوم بازار

فصل دوم

برخی از ویژگی های کارکردی

فصل سوم

برخی از خصوصیات شهری

فصل چهارم

عناصر و فضاهای بازار

فصل پنجم

برخی از ویژگی های معماری بازار

تعریف واژه بازار

بازار به معنی محل خرید و فروش و عرضه کالاست. واژة بازار بسیار کهن است و در برخی از  زبان ها کهن ایرانی وجود داشته است. بازار در فارسی میانه به صورت وازار و با ترکیب هایی مانند وازارگ ( بازاری) و وازارگان (بازرگان) به کار می رفته، و در پارتی به صورت واژار مورد استفاده قرار گرفته است. این واژة ایرانی به زبان برخی از سرزمین های که با ایران تبادلت بازرگانی داشتند مانند سرزمین های عربی، ترکی، عثمانی و برخی از کشورهای اروپایی، راه یافته است.

دهخدا اظهار داشته که بازار از واژة پهلوی واکار اخذ شده است. واژة فرانسوی بازار از پرتغالی گرفته شده و آنان این واژه را از ایرانیان گرفته اند. در زبان فارسی بازار به عنوان اسم مکان به معنی محل خرید و فروش کالاست و با وجود آن که این واژه امروزه بیشتر دربارة بازارهای دائمی، اصلی و قدیمی شهرهای کهن و تاریخی به کار می رود، در گذشته گاه به صورت ساده و گاه با پیشوند یا پسوندهایی به معنی مکان خرید و فروش به طور مطلق بوده است. واژة بازار در ادبیات فارسی مفهومی وسیع و گسترده دارد و به معی محل شلوغ و پر ازدحام، اعتبار و اهمیت اشخاص و غیره به کار می رفته است.

بازار در دوران اسلامی

شهرنشینی در دوران اسلامی گسترش یافت و بسیاری از شهرهای کوچک قدیمیتوسته یافتند و شماری شهر جدید در برخی از نواحی کشور به ویژه در نواحی مرزی یا ارتباطی ساخته شد. در بعضی از شهرهای جدید مانند کوفه و بصره فضایی باز برای بازار در نظر گرفتند که فروشندگان و کسبه ابتدای روز به آنجا می رفتند و بساط خود را در هر جا که می یافتند پهن می کردند و تا هنگام شب می توانستند در آنجا باشند. به عبارت دیگر فضایی به صورت بازارگاه در نظر گرفته  می شد که جای ثابتی برای افراد وجود نداشت، اما به تدریج و پس از گسترش یافتن این شهرها، کم کم فضاهایی به صورت دکان های ساخته شده در بازار بنا گردید و بازاری دائمی در بخشی از شهر شکل گرفت.

بر پایة اطلاعات موجود درمنابع تاریخی، از اواخر قرن اول هجری به بعد در بسیاری از شهرهای جدید و کما بیش همه شهرهای قدیمی بازارهایی دائمی با فضاهای ساخته شده وجود داشت. در این نوع بازارها هرصنف در بخشی از راستة اصلی یا در یکی از راسته های فرعی جای داشت و هر نوع کالا در محل معینی عرضه می شد. هنگامی که حجج در سال 85 هـ ق شهر واسط را می ساخت، برای هر صنف در بازار راستة جداگانه ای در نظر گرفت. البته پیشینة راسته های تخصصی در بازار و استقرار پیشه وران هر صنف در کنار یکدیگر چه در ایران و چه در عربستان به پیش از اسلام می رسد.

قرن اول هجری، دوره ای درخشان در توسعة بازارهای شهری در ایران به شمار نمیآید، زیرا هیچ حکومت ایرانی قدرتمندی شکل نگرفته بود که بتواند ارکان زندگی و ساختار شهری را به نحوی مطلوب گسترش دهد. اما از قرن سوم به بعد به تدریج با روی کار آمدن حکومت های ایرانی و محلی برای ادارة کشور، فعالیت های اقتصادی و در پی آن توسعه و عمران شهری به صورت قابل ملاحظه ای رونق یافت. طاهریان، دیلمیان و سامانیان از نخستین حکومت های ایرانی بودند که اقدام هایی مؤثر برای پیشرفت کشور انجام دادند. در دورة غزنویان و سلجوقیان نیز به سبب وجود حکومت های مقتدر اقتصاد ملی شکوفا شد و فرهنگ و هنر ایرانی بیش از بیش مورد توجه قرار گرفت. در منابع تاریخی مربوط به قرن های چهارم تا ششم قمری مانند حدود العالم من المشرق الی المغرب، صوره الارض، المسالک و الممالک، تاریخ بخارا، راحه الصدور و آیه السرور، سفرنامه ناصر خسرو، مطالب فراوانی دربارة افزایش تولید انواع صنایع دستی در شهرها و حتی برخی از روستاهای بزرگ افزایش تولید انواع صنایع دستی در شهرها و حتی برخی از روستاهای بزرگ و صادرات آن به شهرهای کشورهای دیگر وجود دارد. برای مثال پارچه های کتانی کازرونی چنان شهرت داشت که تا مناطق دور دست جهان اسلام گاه تا ده دست خرید و فروش می شد بدون آنکه بسته های آن را باز کنند و تنها مهر و نشان کارگاه های کازرون کافی بود. همچنین  گفته اند در شهر کوچک تون در قرن پنجم چهار صد کارگاه زیلو بافی وجود داشت.

بازارهای شهرهای بزرگ در این دوره بسیار توسعه یافتند. ناصر خسرو در هنگام سفر به اصفهان در قرن پنجم گفته است که در بخشی از بازار اصفهان، دویست طرف برای تبدیل پول یا پرداخت برای حضور داشتند و در بصره نیز صرافان نقشی مهمی در اقتصاد شهر ایفا می کردند.

در قرن هفتم در پی حمله مغول بسیاری از شهرها ویران شد و اقتصاد کشور دچار انحطاط شد. در دورة ایلخانان، با تدابیر برخی از وزرا و اندیشمندان ایرانی مانند خواجه رشید الدین فضل الله، اصلاحاتی در زمین های اقتصادی و اجتماعی صورت گرفت. خواجه رشیدالدین شهری کوچک به نام ربع رشیدی در نزدیکی تبریز ساخت که سی هزار خانه، هزار و پانصد دکان، بیست و چهار کاروانسرا، شماری مسجد، مدرسه، حمام، کارگاه رنگرزی، دارالضرب و کارگاه کاغذ سازی داشت.

 در دورة تیموریان اقداماتی عمرانی در برخی نواحی کشور به ویژه نواحی شرقی صورت گرفت و بازارهای شهرهایی مانند سمرقند، بخارا، مرو، هرات و مشهد و بعضی از دیگر شهرهای بزرگ کشور گسترش یافتند و بناهای بیشماری شامل کاروانسراها.مسد و مدرسه در کنار آنها ساخته شد.

امنیت ایجاد شده در دورة صفویه و توسعة روابط خارجی ایران موجب گسترش بازرگانی خارجی و در نتیجه رونق تولید انواع محصولات شد. رونق داد و ستد داخلی و خارجی به رشد شهرنشینی و توسعة شهرها منجر شد و بازارهای شهرهای بزرگ ماند اصفهان، تبریز، مشهد، قزوین ساخته شد و شماری کاروانسرا در کنار هر کدام از بازارها برپا شد. شاه عباس اول دستور داد در سال 1011 میدان امان ( نقش جهان) و مسجد جامعی در جبهة جنوبی آن ساخته شود. سپس چند راسته بازار و شماری کاروانسرا در جبهة شمالی و پیرامون میدان ساخته شد. شاردن شمار کاروانسراهای اصفهان را در دورة صفویه هزار و هشتصد و دو باب ذکر کرده است که احتمالاً باید این رقم را شامل برخی از انواع دیگر فضاهای تجاری نیز دانست.

تبریز پس از اصفهان مهم ترین شهر کشور در دورة صفویه بود. اولیا چلبی در سال 1050 در زمان شاه صفی به شهر تبریز  مسافرت کرده بود، شمار دکان های شهر را حدود هفت هزار باب، و کاروانسراها و خان ها را حدود دویست و هفتاد باب اظهار داشته است.

 پس از صفویه اقدام های چندان مهمی در زمینة توسعة فضاهای شهری و بازارها صورت نگرفت و تنها در دورة کریم خان زند فعالیت های عمرانی مهی در شیراز انجام شد. در زمان کریم خان و به فرمان او بازاری بزرگ طراحی شده و تعدادی کاروانسرا در شیراز ساخته شد که اکنون از بناهای تاریخی ارزشمند آن شهر به شمار می آیند.

در دورة قاجار تهران به عنوان پایتخت کشور به سرعت توسعه یافت و بازار اصلی شهر که از دوره صفویه شکل گرفته بود، در امتداد محورهای عمده شهر که به دروازه های اصلی منتهی می شد، گسترش یافت و راسته ها و کاروانسراهای متعددی ساخته و به آن افزوده شد. همچنین مسجد جامع جدیدی در دورة فتحعلی شاه در مجموعه بازار بنا گردید. در این دوره اقدامات عمرانی اندکی در برخی از شهرهای بزرگ صورت گرفت و بازارهای اقدامات عمرانی اندکی در برخی از شهرهای بزرگ صورت گرفت و بازارهای این گونه شهرها توسعه ای معمول و متناسب با افزایش جمعیت شهر داشتند.

دو تحول مهم اقتصادی و یک تحول مهم شهری در دورة قاجار رخ داد که در روند توسعة بازارها تأثیر بسزایی بر جای گذاشت. نخست آن که مبادلات اقتصادی بین ایران و سایر کشورها به ویژه روسیه و کشورهای اروپایی در دورة قاجار منجر به ورود برخی از کالاهای خارجی به بازارهای ایران شد و در برخی از زمینه ها به تولید محصولات ایرانی آسیب وارد شد. برای مثال اوژن فلاندن از فراوانی کالاهای خارجی در تبریز و افتادن تجارت چیت و ماهوت و منسوجات ابریشمی به دست انگلیسی ها سخن گفته است. او دربارة کاشان اظهار داشته است که شمار کارگاه ها و کارخانه های نساجی شهر به سبب ورود کالاهای انگلیسی کاهش یافته بود.

 در منابع ایرانی نیز به خسارت دیدن تولید کنندگان ایرانی در پی ورود کالاهای خارجی و تعطیل شدن برخی از مراکز تولیدی کشور اشاره شده است. صادرات بسیاری از کالاها نیز دچار بحران شد، برای نمونه اظهار شده است که صادرات تنباکوی اصفهان از سیصد هزار کیسه به پنج هزار کیسه کاهش یافته زیرا تجارت آن به دست عده ای از بازرگانان خارجی و مسیحی افتاده بود.

تحول دوم مربوط به تأسیس و راه اندازی تعدادی کارخانه مانند کارخانه باروت کوبی. اسلحه سازی، توپ سازی، ماهوت بافی، ابریشم تابی، کاغذ سازی. بلور سازی، صابون پزی، پنبه پاک کنی، نخ ریسی و چاپخانه بود که موقعیت شهری برخی از آنها بر تحول ساختار بازارها بی تأثیر نبود، زیرا برخی از آنها به سبب پاره ای از ملاحظات شهری، امنیتی و ارتباطی در بیرون بازار ساخته شدند و به این ترتیب نقش بازار به عنوان یگانه محور اصلی اقتصاد شهر به تدریج تضعیف شد. البته عدم حمایت حکومت از سرمایه گذاران و صنعتگران ایرانی موجب شد که آنان نتوانند در رقابت با تولید کنندگان خارجی از پیشرفت مناسب و شایسته ای برخوردار شوند.

 تحول مهمی که در زمینه ساختار شهری در این دوره صورت گرفت و نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای بر تحول بازارها بر جای گذاشت مربوط به ساختن معابر و خیابان های مستقیم است. از دورة قاجار ساختن خیابان مستقیم و طراحی شده به منظور ایجاد مسیری قابل استفاده برای راندن کالسکه و برگزاری مراسم و آیین های تشریفاتی رایج شد. خیابان باب همایون و خیابان ناصر خسرو از این گونه خیابان ها بودند.

استفاده از اتومبیل و اهمیت یافتن دسترسی سواره و تغییر نحوة تقسیم بندی قطعات زمین به پیدایش و شکل گیری خیابان هایی مستقیم در نواحی جدید شهری و سپس ایجاد خیابان های مستقیم در بافت قدیمی منجر شد و ابتدا نمادهای جدید شهری، اداری و حکومتی و سپس دکان ها و فضاهای تجاری درکنار خیابان ها ساخته شد و به این ترتیب ساختار بیشتر بازارها به صورت نوعی فضای ایستا تقریباً دچار ایستایی و رکود شد و راسته ها و فضاهای تجاری به صورت پراکنده یا متمرکز در کنار خیابان ها و در سراسر شهر گسترش یافت و بازارها غالباً به فضاهایی قدیمی و تاریخی تبدیل شدند و برخی از آنها که در شهرهای بزرگ و پرجمعیت قرار دارند همچنان فعال و پویا هستند و بعضی از آنها به ویژه بازارهای شهرهای کوچک و کم جمعیت به تدریج تهی از فعالیت، فرسوده و متروک شده اند.

نقش و کارکرد اجتماعی بازار

بازار مهم ترین محور و شاهراه ارتباطی در شهرهای قدیمی بود و بیشترین آمد و شد شهروندان در آن صورت می گرفت. به عبارت دیگر بازار مهم ترین کانال ارتباطی شهر بود که نه تنها مردم، کالاها و سرمایه ها در آن جریان می یافتند، بلکه اطلاعات، اخبار و آگهی ها نیز از طریق آن به اطلاع شهروندان می رسید، زیرا اطلاع رسانی توسط افراد و به صورت شفاهی انجام می شد و به همین دلیل بود که وقتی حکومت می خواست خبری را به اطلاع مردم برساند، غالباً عده ای که آنها را عموماً جارچی یا منادی می خواندند، آن خبر را ابتدا در بازار اصلی شهر جار می زدند، یعنی با صدای بلند به اطلاع مردم می رساندند. برای مثال در کتاب تاریخ بیهقی ( مربوط به قرن پنجم هجری)  دربارة نحوة انتشار یک خبر چنین آمده است:

« اعیان نیشابور چون این سخنان بشنودند، بیارامیدند و منادی ببازارها برآمد و حال باز گفتند تا مردم عامه تسکین یافتند»

این نوع اطلاع رسانی به حکومت تنها اختصاص نداشت، بلکه در موارد مهم، مردم نیز با پرداخت مبلغی به یک یا چند نفر جارچی از این روش اطلاع رسانی استفاده می کردند.

هنگامی که شخص یا افرادی که مورد توجه و علاقه مردم بودند به شهری وارد میشدند، ورود آنها غالباً از سمت دروازة بازار بود که پس از عبور از بازار به عنوان مهم ترین راه ارتباطی شهر به مقصد خود می رفتند. در این مواقع مردم به استقبال می رفتند و در بازار تجمع می کردند و در برخی از موارد بازارها را می آراستند و جشن برپا می کردند. چنان که هنگامی که نماینده روم برای دیدن المقتدر، خلیفه عباسی، به بغداد رفت، بازارهای واقع در مسیر روم آراستند و مردم برای دیدن هیأت همراه او را در امتداد بازار تجمع کردند و فروش و کرایة دکان های آن بازار افزایش یافت. همچنین در وقت عبور شیخ ابی اسحاق شیرازی از علمای آن زمان که به سفارت از سوی خلیفه مقتدی عباسی به نزد ملکشاه و نظام الملک می رفت، اهالی ساوه به پیشواز او رفتند و هر کدام از پیشه وران و کسبه مقداری از کالایی را که داشتند نثار می کردند و هر چه او منع می کرد، آنان به کار خود ادامه می دادند.

در هنگام جشن های ملی و مذهبی بازاره را چراغانی و برای برپایی جشن آماده می کردند. چنان که حداقل تا پیش از قرن پنجم هجری هر سال در ایام نوروز به مدت جدود یک ماه بازاری در کنار دروازه جور در اصفهان تشکیل می شد و در آن مراسم، آیین ها و جشن های نوروزی و برخی از انواع بازی ها و سرگرمی ها برپا می شد و مردم در آن شرکت می کردند. گفته اند که عضدالدوله در ایام جوانی در اصفهان شاهد برگزاری مراسم نوروز در آنجا بود و به آن بسیار علاقه داشت. به همین سبب در هنگامی که به حکومت دست یافت در نیم فرسنگی شیراز، در محلی به نام سوق الامیر. شهرکی ساخت که مقدسی گفته نام آنجا کرد فنا خسرو بوده است. در آن شهرک در هر سال بازارگاه و جشنی برای خوش گذرانی و سرگرمی برپا می شد. وی دربارة این بازار چنین اظهار داشته است.

« فنا خسرو همان عضدوالدوله است که در نیم فرسنگی شیراز نقشة شهری بریخت بزرگ همانند سرخس و نهری بزرگ برای آن از یک مرحله راه کوهستان بشکافت تا از میان شهر بگذرد و هزینة بسیار بر آن نهاد. و هنوز از زیر خانة وی روان می باشد. پس پهلوی آن را به درازای یک فرسنگ باغ ساخت و پشم ریسان و بافندگان خز و دیبا و همه برکان را بدانجا برد، که امروز در آنجا کار می کنند. نبینی که نامش هنوز بر آن نوشته است پس جامعی برایش بساخت و فرماندهان او نیز در آنجا خانه و باغ های خوب بساختند. پس جشنی سالانه برقرار کرد که برای سرگرمی و فسق در آن گرد می آمدند. ولی اکنون پس از مرگ او سبک شده و بازار تهی گشته و شهر رو به ویرانی است. پادشاه و حکام هم هرگاه کسی را به کشور یا شهر خود دعوت می کردند، بازارها را می آراستند و مراسم جشن را در آنها برپا می کردند. در بسیاری از بازارها یا بازارگاه های گیلان و مازندران در هنگام سرگرم کننده و مسابقات ورزشی از جمله مسابقه کشتی گیری برپا می شد.

بازارها غالباً در هنگام عزاداری یا در ایام سوگواری به مناسبت های مذهبی یا در موارد خاص مانند فوت علمای دینی یا بزرگان شهر تعطیل می شد و در آن مراسم عزاداری بر پا می گردید. مجالس عزاداری غالباً در سراها و تیمچه ها تشکیل می شد و اصناف مختلف برای بهتر برگزار کردن آن با یکدیگر رقابت می کردند. از دورة صفویه به بعد همواره گروهی از اصناف هر سال، در دهة عاشورا، مجالس عزاداری و روضه خوانی در سراها و چهار سوهای بازار تشکیل می دهند. در بازار به عنوان یک فضای شهری مهم فضاهایی برای عرضة انواع غذاهای ساده و نیز غذاهای عالی وجود داشت و برخی از مردم برای میهمانی دادن دوستان خود در بعضی از مواقع از این فضاها استفاده می کردند. نادر میرزا در دورة قاجار در کتاب خود در این مورد چنین نوشته است: « به بازار تبریز چلوکباب پزند و این طعامی پاکیزه است و تبریزیان دوست دارند. هنگان یکدیگر را به بازار میهمان برند به چلوپرخانه» ساختار اجتماعی، جامعة ایرانی در گذشته به نحوی بود که مردم بر اساس روابط خویشاوندی، قومی، نژادی، مذهبی و برخی دیگر از انواع روابط اجتماعی به صورت گروه بندی های محله ای در کنار یکدیگر زندگی می کردند. هر یک از ساکنان شهر به یک محله تعلق داشت و در مواردی که میان افراد شهر مسألیه ای بروز می کرد، هر فرد نخست به منافع محله ای خود و همسایگانش و سپس به سایر اهالی شهر می اندیشید. در این حالت تنها بازار به عنوان نمادی شهری و اجتماعی نمایانگر همبستگی و یکپارچگی مردم شهر به شمار می آمد. افزون بر این، باید توجه داشت که اصناف و پیشه وران مهم ترین تشکیل اجتماعی، صنفی و سیاسی را در گذشته به وجود می آوردند و در برخی از دوره ها، در هنگام بروز بعضی از بحران های سیاسی و اجتماعی به صورت متشکل اقدام می کردند. یکی از روش های اعلام مخالفت بازاریان با کارها و اقدامات حکومت، تعطیل کردن بازار بود. در دو قرن اخیر در بسیاری از بحران های اجتماعی، بازاریان با بستن دکان های خود در بازار مخالفت خود را با برخی از فعالیت ها و تصمیم گیری های حکومت های مستبد اعلام می کردند، از جمله در جنبش تنباکو، انقلاب مشروطیت، نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی بارها بازاریان با تعطیل کردن بازار مخالفت خود را با حکومت و عوامل استعمار اعلام کردند.

نقش و کارکرد اجتماعی بازارها به قدری بود که حتی اروپائیانی که برای مدت کوتاهی به ایران سفر می کردند، به خوبی متوجه آن می شدند. برای نمونه می توان به مادام کارلاسرنا اشاره کرد که دربارة بازار تهران در دورة قاجار چنین اظهار داشته است:

« بازار مرکز پر جنب و جوشی است که مردم در آنجا از اولین ساعات طلوع تا دم غروب به طور مداوم در حال حرکت و فعالیت هستند… بازار محل ملاقات و قرارهای عمومی است. آنجا مردم همچنان که دربارة مسایل و منافع شخصی و تجاری خود بحث و گفت وگو می کنند، دربارة مسایل عمومی و امور دولتی نیز به شور و تبادل نظر می‌پردازند به طور خلاصه باید گفت که بازار جای بورس و مجلس را یکجا گرفته است… اخبار، شایعات، تهمت زدن ها، نشر اکاذیب، جنجال ها، بدگویی ها و افشاگری ها همه از بازار سرچشمه می گیرد» بازارها به عنوان بناهای اقتصادی غالباً توسط بازرگانان یا اعیان و رجال و حکام و مسئولان شهری ساخته می شدند. چنان که در کتاب تاریخ یزد به احداث بازاری توسط داروغة شهر چنین اشاره شده است: « بر دروازة مهر یجرد بازاری نیکو مشتمل بر پنجاه دکان دو رویه در سال خمس و عشرین و شمانمائه، علی آقا که داروغة یزد بود ساز داد- که چون از دروازه بیرون می آیند مقابل بازار است، و تا در خان قپان که امیرزاده محمد درویش ساخته آن بازار اوست و امیرزاده شمس الدین محمد درویش ساخته آن بازار اوست، و امیرزاده شمس الدین محمد بن امیر جلال الدین چقماق سی دکان دیگر بدان منظم کرده و خیاطان و کجینه فروشان (کهنه فروشان) در آن بازار می نشینند و بازاری برونقست.»

شکل بازار: بازار را از لحاظ شکل فضای معماری آنها می توان به دو گروه طبقه بندی کرد: 1- بازار خطی 2- بازار متمرکز.

بازار خطی: بیشتر بازارهای ایرانی به ویژه بازارهای دائمی غالباً به شکل خطی هستند زیرا در امتداد راه ها و معابر شکل می گرفتند. بازارهای خطی به دو صورت ارگانیک
( یا غیر مستقیم) و طراحی شده ( یا مستقیم) بودند. بازارهای ارگانیک آن دسته از بازارها هستند که به تدریج در امتداد معابر ارگانیک و طراحی نشدة شهری شکل
می گرفتند و همراه با توسعة شهر، اندک اندک فضاهای جدیدی در امتداد آنها ساخته می شد. بازار تهران، بخش های عمده ای از بازار اصفهان، بخشی از بازار شیراز، بازار یزد و بخش هایی از بازار کرمان به صورت ارگانیک و طراحی نشده هستند، زیرا این شهرها غالباً از توسعة روستایی بزرگ یا شهری کوچک و ارگانیک شکل گرفته بودند و راه ها و معابر آنها در ادامة جاده ها و معابر مال رو و طراحی نشده توسعه یافتند و سپس به بازار تبدیل شدند.

شمار اندکی از بازارهای ایرانی یا به عبارت دقیق تر بخش هایی از بعضی از بازارهای ایرانی به شکل راهی مستقیم و طراحی نشده هستند. این نوع بازارها در زمانی پدید می آمدند که شخصی ( حاکم یا یکی از بزرگان شهر) تصمیم می‌گرفت یک راسته بازار بسازد. در این حالت طبیعی است که از یک یا چند نفر معمار برای طراحی راسته بازار و کاروانسراها استفاده می‌کردند و غالباً راسته بازار به صورت مستقیم طراحی و سپس ساخته می‌شد. بازار وکیل در شیراز، قسمتی از بازار اصفهان در جبهة شمالی میدان امام (نقش جهان)، بازار اراک از نمونه های بازارهای خطی طراحی شده هستند.

بازار متمرکز: ( به شکل میدان) بعضی از بازارهای ایرانی در فضایی متمرکز به شکل میدان تشکیل می‌شدند. بازارهای ایرانی در دو حالت به صورت متمرکز شکل می گرفتند. نخست، در حالتی که بازاری ادواری یا موقت به صورت بازارگاه و متمرکز در فضایی باز در کنار راه یا معبری پدید می آمد. دوم، در حالتی که یک میدان شهری یا ناحیه ای به شکل طراحی شده یا در مواردی به شکل ارگانیک و طراحی نشده به عنوان بازار نیز مورد بهره برداری قرار می گرفت.

دربارة حالت نخست باید اشاره شود که بسیاری از بازارهای ادواری و موقت در فضاهایی باز و شکل میدان گاه در کنار راه یا معبر یا در نزدیکی ورودی و دروازة سکونتگاه تشکیل می شدند و نحوة استقرار فعالیت ها و فضاها به دو صورت بود. گاهی اوقات پیشه وران و بازاریان در ردیف هایی منظم به شکل نوارهایی موازی مستقر می شدند و خریداران در هنگام حرکت در معابر خطی از بین فروشندگان و کالاهای عرضه شده عبور می‌کردند. اما در بعضی از مواقع فعالیت ها و فضاها به صورت کلمه ای و تقریباً نامنظم در سطح میدان مستقر می شدند.

در حالت دوم، بازار در پیرامون میدانی طراحی شده تشکیل می گردد. بازار میدان امام
 ( نقش جهان) در اصفهان، بازار میدان گنجعلیخان در کرمان، بازار میدان خان در یزد و سبزه میدان در تهران از نمونه های این گونه بازارها هستند. در بعضی از این میدانها، دکان ها در پیرامون میدان و در کنار فضای باز ساخته شده اند ( میدان امام در اصفهان)، در حالی که در برخی از آنها یک رواق ممتد در دور میدان ساخته شده و دکان ها در پشت رواق قرار داده شده اند(میدان خان یزد).

پوشش بازار

بسیاری از انواع بازارها مانند بازارهای ادواری، بازارهای دائمی و برخی از بازارچه های که در کنار معبر شکل می‌گرفتند، مسقف ساخته می شدند تا مردم در تابستان و زمسان از گرما و سرمای شدید و باد و باران و آفتاب در امان باشند.

پوشش برخی از بازارها در ساده ترین شکل با چوب یا حصیر و به شکل مسطح بود. بازار کوفه در ابتدا سایبان هایی از بوریا داشت. سپس خالدین عبدالله قسری( در اوایل قرن دوم هجری) قسمت هایی از بازار را نوسازی کرد و به بازرگانان کرایه داد. احمد بن ابی یعقوب دربارة بازار کوفه چنین گفته است:

« و بازارها از قصر و مسجد تا سرای ولید تا قلائین تا سراهای ثقیف و اسجع قرار داده شده و سایه بان هایی از بوریا داشت، تا دوران خالدین عبدالله قسری که بازارها را ساخت و برای هر صنفی از بازرگانان سرایی و دربندی قرار داد و کرایة آنها را به سپاهیان اختصاص داد».

بلاذری دربارة این بازار اشاره کرده است که خالد دکان هایی ساخت و سقف آنها را با گنبدهایی بلند از آجر و گچ پوشاند.

استفاده از چوب غالباً موجب شکل گیری پوشش های مسطح و صاف می شد، در حالی که استفاده از مصالحی مانند آجر و گچ به طور معمول منجر به شکل گیری پوشش های گنبدی شکل می‌شد، زیرا با این مصالح به تنهایی نمی توان سقف هایی مسطح در دهانه های بزرگ پدید آورد. بر اساس مهری که در شوش به دست آمده و یک سیلوی غلات را نشان می دهد، پیشینة کاربرد سقف های گنبدی شکل در ایران حداقل به هزارة چهارم پیش از میلاد می رسد.

برای پوشاندن دهانه های بزرگ مانند پوشش چهار سوها و تیمچه ها و گنبد و کاربندی استفاده می کردند و دهانه های بزرگ را با تویزه های متقاطع به سادگی می‌پوشاندند و از لحاظ زیبایی می توانستند ترکیب هایی بدیع پدید آورند. زیرا کاربندی روشی بود که امکانات فراوان و متنوعی برای زیبا سازی پوشش در برداشت.

روی سقف بازار را مانند سایر بناها غالباً با کاهگل می پوشاندند، سقف تیمچه ها و برخی از فضاهای مهم و ارزشمند مانند مسجد جامع و بعضی از مدرسه های علمیه را با آجر و ملات های مقاوم می پوشاندند. مقدسی دربارة پوشش بازار اصفهان در قرن چهارم هجری چنین اظهار داشته است:

«برخی بازارهایشان سرپوشیده و برخی سرگشاده است. جامع در بازاری زیبا است که ستون هایی گرد دارد. آتشگاهی (گلدسته) در سمت قبله به بلندی هفتاد ذراع از گل دارد که هنوز هیچ نفر سوده است»

بازار تاشکند 

« در تاشکند، بازار عبارت از فضای وسیعی است. در حقیقت شهری است که میان شهر دیگر واقع شده باشد. سقف کوچه های بازار از نی پوشیده شده و به این واسطه شعال آفتاب و گرما در بازارها سرایت می کند. زمین بازار را متصلاً آب پاشی می کنند و شخص وقتی که داخل بازار می شود از گرد و خاک کوچه ها آسوده شده، یک نوع فرح بر او دست می دهد. ازدحام در بازارها زیاد است و همواره شترها دیده می شود که بار  آنها مال التجاره بود.»

در بعضی موارد از سقف برخی از بناها بهره برداری می شد. برای نمونه می توان به رنگرزها اشاره کرد که در بسیاری از بازارها محصولات خود را پس از رنگ زدن در روی پشت بام خشک می کردند. همچنین شواهدی در دست است که گویا در موارد بسیار معدودی از سقف قسمتی از بازار برای مقاصد گذران فراغت یا برای خدمات رسانی استفاده می کرده اند. برای نمونه می توان به بازار شهر سمرقند در قرن چهارم هجری اشاره کرد که بر اساس متن کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب، در بالای بازار سمرقند جوی آب روان بود. متن مزبور چنین است:

« سمرقند شهری بزرگست و آبادان است و با نعمت بسیار و جای بازرگانان همه جهانست و او را شهر تانست و قهندزست و ربض است، و از بالای بام بازارشان یکی جوی آب روانست ز ارزیر، و آب از کوه بیاورده، و اندروی خانگاه مانویانست و ایشانرا نغوشاک خوانند و از وی کاغذ خیزدکی بهمه جهان به برند.»

در بسیاری از منابع تاریخی در هنگام توصیف خصوصیات کالبدی بازار غالباً به پوشش بازار اشاره شده، چنان که در مورد بازار اصفهان در کتاب نصف جهان فی تعریف الصفهان چنین نوشته شده است:

« بازارچه چهار سو نقاشی است که در کمال زیبایی ساخته شده و بسیار قریب به بازارچه قیصریه است و قدری از آن عریض تر اما طول آن چندان نیست….. و این بازارچه ها به غیر کاروانسرای تجارتی دیگر همه قسم دکان و متاعی در آن موجود است و در هر یک به کم و زیاد کاروانسرایی بارانداز و اشترخان دارد و این بازارها نیز هم طاق چشمه است و در اصفهان هیچ بازار چوب پوشی ندارد.»

اهمیت سقف راسته بازار در ایجاد فضای مطلوب برای عابران و خریداران چنان بود که در هنگام عمران، نوسازی یا گاهی اوقات در هنگام مرمت بازارها به مسقف نمودن راسته های بدون سقف اقدام می کردند. برای نمونه می توان، به مسقف شدن بخشی از بازار شیراز چنین اشاره شده است:

« تسقیف جمیع بازارهای شهر شیراز با آجر و گچ و تشکیل آنها بر سبیل بازار وکیل»

برخی از خصوصیات راسته بازار

طول راسته بازارها اندازة معین و مشخصی نداشت و اندازة آن  به وسعت شهر و رونق اقتصادی بستگی داشت. طول راسته بازار در شهرهای کوچک در حدود چند صد متر و در شهرهای بزرگ به چند کیلومتر می رسید. عرض راستة اصلی بازار به طور متوسط بین چهار تا شش متر بود. عرض برخی از راسته های بازار پس از آن که شهر گسترش می‌یافت و جمعیت آن زیاد می‌شد، پاسخگوی حجم تردد در بازار نبود و به سادگی نیز نمی توانند عرض بازار را افزایش دهند، در نتیجه قسمت هایی از راسته بازار بسیار شلوغ می‌شد. همچنین عبور بعضی از بزرگان شهر به صورت سواره موجب اذیت مردم در راسته های کم عرض می‌شد. ابن بطوطه به شلوغی بازار خوارزم و فقدان فضای کافی برای عبور و مرور در آن بازار اشاره کرده است. همچنین مقدسی در قرن چهارم هجری از تنگی بازار شیراز شکایت کرده و گفته که دو چهار پا به سادگی نمی توانستند از کنار هم عبور کنند. در بسیاری از موارد با وضع قوانین و قواعد لازم سعی می کردند که رفت وآمد در بازار تسهیل شود اما در برخی از شهرها به ویژه در دوره هایی که حکومت هایی ضعیف و ناکار آمد قدرت را در دست داشتند، قواعد مربوط به عبور و مرور خوب اجرا نمی شد و در بیشتر اوقات حرکت در بازار به سختی صورت می‌گرفت. سفیر حکومت پروس در ایران (آلمان) در دورة قاجار دربارة نحوة تردد در بازار چنین اظهار داشته است:

« شترها و قاطرها و اسبها و الاغها با بار خود به اندازة کافی راه عبور از بازار را مسدود می کنند… اسب سواری در بازار هم جالب و تماشاشایی و در عین حال خطرناک است. خطرناک از این نظر که کف بازار صاف نیست و صرف نظر از پستی و بلندی و ناهمواری هایی که دارد در آن چاله و چوله های زیادی وجود دارد که هر لحظه در آن هنگامه و شلوغی بازار ممکن است پای اسب در آن برود و همواره با سوار خود سرنگون شود.»

تنها بعضی  از بازارها دارای راسته های عریض و پهن بودند. دربارة بازار ری گفته اند که بسیار عریض بود و در قسمتی از بازار آن، نهری در وسط جریان داشت که در دو سوی آن درخت کاشته بودند.

در برخی موارد در شهرهایی که طراحی و سپس ساخته می شدند، بازارها را پهن می ساختند تا سپاهیان در هنگام برگزاری مراسم به صورت سواره بتوانند به راحتی از آن عبور کنند. دربارة شهر سرمن رأی چنین نوشته شده است:

« و راه های ورودی آن را از سر رستة وسیع بزرگ از همان خیابانی که از وادی ابراهیم بن ریاح آغاز می شود قرار داد، و در هر رسته ای دکان هایی بود مشتمل بر اصناف داد و ستدها و صنعت ها و خرید و فروش ها، پهنای هر رسته ای صد ذراع بود به ذراع سوداء تا هر گاه بخواهد در جمعه ها با سپاهیان و جمعیت های سواره و پیادة خود به مسجد آید، راه ورود به مسجد بر وی تنگ نگردد».

پایان نامه بورس و اوراق بهادار


پایان نامه بورس و اوراق بهادار

پایان نامه بورس و اوراق بهادار

پایان نامه بورس و اوراق بهادار

فصل اول 

مقدمه 1

تاریخچه 2

هدف بورس اوراق بهادار 3

فصل دوم 

آشنایی با سازمان بورس اوراق بهادار و مفاهیم اولیه 6

ارکان بورس اوراق بهادار 6

نحوه تصمیم گیری در بورس 8

تا لار اصلی و فرعی در بورس 9

انواع تابلوها دربورس 10

قیمت ها در تالار اصلی و فرعی 10

سقف قیمت ها و کف قیمتها 10

بسته شدن نماد شرکت ها در تابلو بورس 11

انواع ارزشها 11

انواع سهام 11

ریسک و انواع آن 12

نحوه محاسبه ریسک 13

قیمت سهام 14

صرف سهام و کسر سهام 15

روش سرمایه گذاری دربورس 15

شاخص و انواع آن 15

پزیره نویسی سهام 16

افزایش سرمایه شرکت و روش های آن 16

روش های افزایش سرمایه 17

حق تقدم 17

فصل سوم

فرآیند سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار 20

فرآیند دریافت و اجرای سفارش 21

سفارش های خرید و فروش 21

تعیین کد معاملاتی برای مشتریان 22

نماد شرکت ها در بورس 25

تسویه حساب با مشتریان 26

دامنه مجاز تغییر قیمت ها و نحوه محاسبه حجم مبنا و قیمت پایانی روز 27

حجم مبنا 27

فصل چهارم
استراتژی های معاملات در بازار سرمایه 29

روش نموداری (تحلیل تفکیکی) 29

روش mpt 33

موج سواران و سفته بازان 34

محکومان به موفقیت 35

تحلیل بنیادی (روش فائد امتنال) 35

مراحل تحلیل بنیادی 35

عوامل موثر در محاسبه رتبه نقد شوندگی 38

بررسی نسبت های مالی 40

نسبت های نقدینگی 40

نسبت های کارآیی 41

نسبت های سود آوری 42

نسبت های سرمایه گذازی و اهرمی 43

درآمد متعلق به هر سهم 44

نسبت رشد سود هر سهم 47

جمع بندی نکات کلیدی 49

فهرست منابع 51

مقدمه

بازار مالی از 2بخش تشکیل شده است : بازار پول وبازار سرمایه دربازارپول اسناد خزانه، اوراق مشارکت وسپرده عرضه می شود  واوراق بهاداری که سررسید آن کمتر از یک سال است معامله می شود .

بازار سرمایه اوراق بهاداری که سررسید آن بیشتر از یکسال است معامله می شود و از جمله این اوراق، سهام شرکتهای سهامی عام می باشد . از لحاظ مکانی بازار پول در بانکها و بازار سرمایه در بورس اوراق بهادار نماد پیدا می کند.

حیطه فعالیت بورس اوراق بها دار با معاملات مربوط به انواع اوراق بهادارهمانند سهام عادی ،سهام ممتاز ،اوراق قرضه و اوراق مشارکت مرتبط می باشد . بورس اوراق بها دار مکانیزمی را فراهم میکندتاازطریق آن سرمایه های اندک جامعه به سرمایه گذاریهای کلان اقتصادی تبدیل شود . این ابزار کارامد در کشورهای پیشرفته دارای قدمت طولانی ودرکشورایران دارای پیشینه کوتاه مدت است .

با توجه به اینکه بازار بورس اوراق بهادار رکن اصلی بازار سرمایه وبازارمالی است توسعه متناسب دو بخش اصلی اقتصاد از اهمیت وجایگاه ویژه ای برخودار است ودر صورت هرگونه اخلال در رشد وتوسعه بخش های مذکور ویا عدم توسعه متناسب آنها ،رشد وتوسعه اقتصادی دچار مشکل خواهد شد کشورهای توسعه یافته همواره دارای بخش مالی قدرتمندی شامل بازار مالی وبازار سرمایه می باشند .

عدم توسعه مناسب بازار سرمایه به عنوان زیر مجموعه مهمی از بخش مالی علاوه بر ایجاد فشار مضاعف بر سیستم پولی کشور ،باعث شده واحد های تولیدی و خدماتی از مزایای یک بازار سرمایه فعال و پویا محروم گردند .

تاریخچه :

در ایران شروع فعالیت رسمی بورس به سال 1346بر می گرددولی آغاز فعالیت رسمی آن ازسال 1368که همراه بااولین برنامه توسعه اقتصادی واجتماعی است شروع می شود

هدف بورس اوراق بهادار :

مهمترین هدف بازار سرمایه این است که با اجرای فرایند سالم سازی و شفافیت پس اندازکنندگانی که دارنده منابع مالی می باشند و هدف کسب سود و بازده معقول دارند را به اشخاص حقوقی و واحدهای اقتصادی که برای توسعه فعالیتهای خود نیاز به منابع مالی دارند پیوند دهد . اثر بورس اوراق بها دار در هر اقتصادی غیر قابل انکار است ومشارکت کنندگان در این بازار اعم از سرمایه گذاران و صادر کنندگان اوراق بها دار از مزیت های آن بهره مند می گردند .

از دیدگاه اقتصادی ، نقش بورس اوراق بهادار از چهار بعد قابل تامل است : 

1- "جمع آوری سرمایه های جزیی و پراکنده ویک کاسه کردن آنها درجهت تجهیزمنابع مالی شرکتها "

انتشار سهام وفروش اوراق مشارکت یکی از مطمئن ترین راههای جمع آوری وجوه لازم برای سرمایه گذاری است . واحدهای تولیدی وتجاری به عوض استقراض ازنظام بانکی می توانند تحت ضوابطی از طریق انتشار سهام یا فروش اوراق مشارکت در بورس نیازهای مالی خود را تامین کنند .

2- توزیع عادلانه درآمد وایجاد احساس مشارکت"

با تقسیم مالکیت های بزرگ از طریق فروش سهام آنها در بورس اوراق بهادار ازدید اقتصاد کلان به هدفهای توزیع عادلانه تر درآمد ونیز احساس مشارکت در عموم افراد جامعه در فعالیتهای تولیدی و تجاری کمک زیادی می کند و توزیع مالکیت بین عموم افراد جامعه از دو قطبی شدن جامعه و ناآرامی های اجتماعی جلوگیری می کند.

3- ایجاد یک بازار رقابتی کامل"

در بازاررقابتی کامل تعداد زیادی خریدار و فروشنده به نحوی عادلانه تحت مکانیزم بازار یعنی عرضه و تقاضا به فعالیت می پردازند و هرکس می تواند آزادانه اوراق بها دار را خریداری ویا به فروش برساند .

4-"تخصیص مطلوب منابع " بورس اوراق بها دار  با تعیین بهای رقابتی سهام به عنوان ابزار انتظامی اقتصاد ،مدیران غیر کارا و ضعیف را تنبیه و مدیران مبتکر و قدرتمند را تشویق می کند .

 مزایای بورس اوراق بهادارازسه دیدگاه اقتصادکلان ،شرکتهای سرمایه پذیر ،سرمایه گذاران

1-" مزایای بورس اوراق بهادار ازدیدگاه اقتصادکلان "

-جمع آوری سرمایه های جزیی وپراکنده وانباشت آن برای تجهیز منابع مالی شرکتها

- بکارگیری پس اندازهای راکد درامر تولید وتامین مالی دولت وموسسات

- کنترل حجم پول ،نقدینگی وتورم از طریق انتشار سهام واوراق قرضه

- بورس به مثابه بازار رقابت کامل

- رشد تولید ناخالص ملی ،افزایش اشتغال وکمک به حفظ تعادل اقتصادی کشور

-فراهم نمودن توزیع عادلانه ثروت ازطریق گسترش مالکیت عمومی وایجاد احساس مشارکت عمومی

- افزایش درجه نقدینگی ثروت افراد

2-"مزایای بورس اوراق بهادار از دیدگاه واحدهای اقتصادی (شرکتهای سرمایه پذیر)

-سهولت در تامین مالی از طریق انتشار سهام وسایر اوراق بهادار

- افزایش اعتبار داخلی و خارجی و تامین مالی با به وثیقه گذاردن سهام شرکت در بازارهای مالی داخلی و خارجی

- تعیین ارزش بازار براساس قانون عرضه وتقاضا

- سهولت در تغییر ترکیب سهامداری وانتقال مالکیت

- بوجود آمدن دیدگاهی مطلوب درسرمایه گذاران با کاهش ریسک

واحدهای اقتصادی وامکان تامین مالی با هزینه کمتر

- برخورداری از مزایای خاص واعتباری مانند افزایش سقف تسهیلات بانکی وانتشار اوراق قرضه وبرخورداری از معافیت های مالیاتی

- تبیین چشم انداز فعالیت شرکت در آینده وارزیابی عملکرد شرکت

- ارتقاء سطح اعتماد عمومی و استفاده از مشارکت عمومی در توسعه شرکت

3-" مزایای بورس اوراق بها داراز دیدگاه سرمایه گذاران "

- خرید سهام و اوراق بهادار برای کسب بازده مناسب وپوشش در مقابل تورم

-اطمینان از گزینه سرمایه گذاری به دلیل شفافیت اطلاعات

- قابلیت نقدینگی اوراق بهادار وسهولت نقل وانتقال سهام واستفاده از معافیت های مالیاتی

-مشارکت درفرایند تصمیم گیری برای اداره شرکتها

-ایجاد یک بازار دائمی ومستمر که امکان سرمایه گذاری بلند مدت وکوتاه مدت رافراهم مینماید .

شرایط پذیرش شرکتها دربورس :

  • تعداد سهامداران باید بالاتر از 500نفر باشد .
  • نباید 10درصدسهامداران مالک بیشتر از 80درصد سهام شرکت باشند .
  • حقوق صاحبان سهام بیشتر از 30درصدباشد .
  • دولت مالک کمتر از 49درصد سهام شرکت باشد .

ارکان بورس اوراق بهادار :

1- شورای بورس :

شورای بورس عالی ترین مرجع تصمیم گیری دربورس است واعضا آن شامل : دادستان کل کشوری ،رئیس بانک مرکزی ،خزانه داری کل ،معاون وزیر اقتصاد ،نماینده اتاق بازرگانی وسه شخصیت اقتصادی است که برای مدت 4سال انتخاب می شوند .

وظایف آنها : نظارت به اجرای قانون ،تصویب آیین نامه ها وقوانین

2- هیئت پذیرش اوراق بهادار :

این هیئت وظیفه پذیرش یا رد شرکتهادربورس  را دارد واعضاء آن شامل :رئیس هیوت مدیره بورس ،جانشین رئیس کل بانک مرکزی ، 2حسابدار مجرب وکارشناس اتاق بازرگانی است .

3- سازمان کارگزاران بورس :

اعضاءاین سازمان کارگزاران بورس هستندکه وظیفه آنها ایجاد شرایط وامکانات خرید یافروش اوراق بهادار است . اعلام قیمت های اوراق بهادار ،گردآوری اطلاعات برای مشتریان ونظارت برروابط بین مشتریان وکارگزاران از جمله وظایف آنها است .

4- هیئت مدیره بورس :

 از جمله وظایف آن صدور پروانه کارگزاریها ،اداره کارهای بورس ،نظارت بر کارگزاران وکارمندان و اخذ تصمیمات قانونی درموردکارگذاریهااست . این هیئت هر ماه یکبارجلسه دارد .

5- هیئت داوری بورس :

اعضاءآن تشکیل شده اند از :نماینده وزارت دادگستری به عنوان رئیس ،نماینده شورای بورس ،نماینده اتاق بازرگانی . از جمله وظایف این هیئت رفع اختلاف بین کارگزاران بامشتری است .

6- روابط عمومی سازمان بورس :

نقطه ارتباط سازمان با مردم است و اطلاع رسانی وانتشار کتب و مجلات و...ازجمله وظایف آنها است .

وظایف مجمع عمومی فوق العاده :

افزایش یا کاهش سرمایه ، تغییر دراصول کلی شرکت و...

این مجمع زمانی تصمیماتش معتبر است که3/2 شرکت کنندگان به آن رای بدهند و مشروط به اینکه نصف سهامداران حاضر باشند .

مجمع عمومی عادی :

این مجمع شامل گرد همایی مدیران وسهامداران است که در آن مدیران وضعیت شرکت را گزارش می کنند . و سهامداران در مورد سوددهی و موارد دیگر تصمیم گیری می کنند وزمان آن توسط شرکتها در مطبوعات کثیر الانتشار اعلام می شود .

وظایف این مجمع شامل : انتخاب مدیران و بازرسان ،مشخص کردن مطبوعات کثیر الانتشار ، تقسیم سود و...

تصمیمات در این مجمع از طریق رای گیری صورت می پذیرد و سهامداران به نسبت تعدادسهامشان ،حق رای دارند وتصمیمات زمانی معتبر است که نصف بعلاوه یک به آن تصمیمات رای دهند .

طبق قانون شرکتها مهلت دارند تا 8ماه پس از تاریخ مجمع سود سهامداران را پرداخت نمایند . و این شود متعلق به سهامدارانی است که در تاریخ مجمع مالک سهام بوده باشند .

تالار اصلی و فرعی در بورس :

تالار اصلی ،تالاری است که شرکتهایی که توانسته اند خودراباقوانین بورس وفق دهندبه آنجاراه پیدامی کنند.

تالار فرعی ،تالاری است که شرکتها ابتدادرآن پذیرفته می شوند ودرآن تالار آزمایش می شوند واگرتوانستند خودراباقوانین تطبیق دهنددرتالاراصلی پذیرفته می شوند

انواع تابلوهادربورس :

درتالار تابلوی بزرگی به رنگ قرمز وجود دارد که اطلاعات این تابلو بدون تاخیر است وهرچه در همان لحظه خرید یا فروش می شود در تابلو ثبت میکند وتغییر قیمت رانشان میدهد .

درتالار بورس تابلوی دیگری وجود داردکه به اندازه تلویزیون است وبرروی دیوارهای تالار نصب می شود. اطلاعات این تابلوها دقیق است اما نسبت به تابلوی قرمز تاخیر دارد .

همچنین درگوشه و کنار تالار رایانه هایی وجود دارد که اطلاعات شرکتها بصورت دقیق در آنها وجود داردو جهت ارزیابی شرکتها از آنها استفاده می شود . ضمنا در تالار بورس تابلوهایی وجود دارد که اطلاعات مربوط به 50شرکت فعالتر در آن وجوددارد. این شرکتها از نظر درجه نقدینگی و حجم معاملات نسبت به سایر شرکتها وضعیت بهتری دارند در فصل های بعد توضیحات آن خواهد آمد .

یکی دیگر از تابلوهای بورس ،تابلوی عرضه وتقاضا است که کسانی که قصد فعالیت در بورس را دارند باید به این تابلو خیلی توجه کنند زیرا که رشد یا کاهش قیمت با عرضه وتقاضای سهام رابطه مستقیم دارد . 

قیمتها درتالاراصلی وفرعی :

طبق قانون قیمت پایه هرسهم درتالاراصلی نباید کمتراز100تومان باشد امادرتالارفرعی می تواند کمتراز100تومان باشد .

انواع سهام :

1-سهام عادی :

که از تقسیم حقوق صاحبان سهام بر قیمت هر سهم به میزان 100تومان است و سهامداران به نسبت سهام خود مالک شرکت می شوند . شرکتها الزامی به پرداخت مبالغ سهام عادی ندارند اما سهامداران می توانند هرزمانی که بخواهند آن را بفروشند حال اگر شرایط بازار وشرکت مناسب باشد با قیمت بالا واگر شرایط بازار خوب نباشد باقیمت کمتر .

2- سهام ممتاز :

که این نوع سهام دارای سود معینی است که هر ساله شرکت پرداخت می کندمثلابه میزان 10%قیمت اسمی سهام و این نوع سهام را به عنوان جایزه و تشویق به افراد خاصی می دهند که البته این نوع سهام در ایران وجود ندارد .

3-اوراق مشارکت یا اوراق قرضه :

 اوراقی که صادر کننده آن متعهد می شود اصل پول و سودرادرتاریخ معین پرداخت کند .

فرق سهام عادی با اوراق مشارکت : سهام عادی سند مالکیت شرکت است وصاحبان سهام در سودوزیان شرکت سهیم هستند ودرتصمیم گیریها درمجمع حق رای دارند اما اوراق مشارکت دارای سودمعین است و مالکان آن حق دخالت درتصمیمات شرکت را ندارند .

پایان نامه بررسی انواع ابزارهای مالی موجود در جهان برای جذب سرمایه های مردمی و رشد اقتصادی


پایان نامه بررسی انواع ابزارهای مالی موجود در جهان برای جذب سرمایه های مردمی و رشد اقتصادی

پایان نامه بررسی انواع ابزارهای مالی موجود در جهان برای جذب سرمایه های مردمی و رشد اقتصادی

پایان نامه بررسی انواع ابزارهای مالی موجود در جهان برای جذب سرمایه های مردمی و رشد اقتصادی

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

فصل اول :

نوآوریهای ابزاری

 

فصل دوم:

نوآوری نهادی

فصل سوم:

نوآوری تکنولوژیکی

-2) ابزارهای مالی نوین در سیستم بانکداری

3-2-1) حسابهای ویژه جاری:Special checking Account

این نوآوری مالی در سیستمهای بین سالهای 60-1935 رخ داد. تا قبل از جنگ جهانی بانکهای تجاری فقط برای بنگاههای تجاری واحدها و مؤسسات دولتی و افراد ثروتمند، حساب جاری فراهم می‌کردند. در آن دوره بخش عمده‌ای از جمعیت فقیر بودند و توانایی پرداخت حداقل مقدار برای باز کردن حسابهای جاری (در سال 1930 حداقل مقدار موجودی تقریباٌ معادل 000/10 دلار امروز بود) نداشتند و از سوی دیگر افراد عاید بیشتر خریدهایشان را بصورت نقد انجام می‌دادند. اما پس از جنگ جهانی با رشد و افزایش درآمد و خریدهای افراد، انجام معاملات نقدی با مشکلات مختلف روبرو گردید و به همین دلیل میل شدیدی در بین افراد برای انجام پرداختهای خود بوسیلة چک (Check) ایجاد گردید. همین امر باعث گردید در اواسط دهه 1950 برای اولین بار برخی از بانکها حسابهای جاری که سقف موجودی نداشت را افتتاح کنند و بدلیل استقبال بیش از حد مردم در مدت زمان کوتاهی این گونه حسابها در سراسر جهان گسترش یافت.

1-2-2) گواهی سپرده certificate of deposit: CDs

پس از جنگ جهانی دوم بانکها سهم خود را از بازار مالی بطور قابل ملاحظه‌ای از دست دادند بطوریکه در بین سالهای 60-1946 سهم بانکها از وجوه مؤسسات مالی خصوصی از 57 درصد به 39 درصد کاهش یافت و سهمشان از بازار مؤسسات سپرده‌گذاری از 82 درصد به 62 درصد کاهش پیدا کرد. دلیل عمدة کاهش سهم بانکها تأکید بیش از حد آنها بر روی سپرده‌های دیداری demand deposity بود. این سپرده‌ها که همانند حسابهای جاری کنونی عمل می‌کردند در طول دوران جنگ توسط مردم مورد استقبال قرار گرفت زیرا در طول جنگ: 1) اقلام خرید کمیاب بود.

2) اکثر بنگاهها از مسیر اقتصادی بعد از جنگ نامطمئن بودند و ترجیح می‌دادند نقدینگی نگهداری کنند.

3) نرخ بهره در طول جنگ پایین بود.

اما با پایان یافتن جنگ و تغییر شرایط اقتصادی این دلایل منتفی گردید و نتیجتاٌ سپرده‌های دیداری با عدم استقبال شدیدی مواجه گردیدند.

بانکها در جستجو راه حل برای این مشکل ابتدا سپرده‌های بلندمدت بهره دار را معرفی کردند، اما این گونه سپرده‌ها نیز با عدم استقبال مواجه گردید زیرا بنگاهها ترجیح می‌دادند که تراز پولی موقتشان را در اوراق بهادار کوتاه مدت که می‌توانستند به راحتی در فرصت کوتاهی بفروشند، نگهداری کنند در حالیکه سپرده‌های بلندمدت بهره دار بایستی تا موقع سر رسید و یا حداقل 30 روز از تاریخ سپرده‌گذاری نگهداشته شوند، تا بدانها سود تعلق گیرد.

در سال 1961 بانک شهری [City Bank] (اولین بانک ملی شهر نیویورک) گواهی سپردة بانکی را منتشر کرد. گواهی سپرده اوراق بهاداری هستند که دارای تاریخ سر رسید و نرخ بهرة مشخص هستند. از آنجا که بازدة این گواهی‌ها بر اساس نرخ بهره بانکی است معمولا نرخ بهره بیشتر نسبت به سایر اوراق قرضة کوتاه مدت دارند و به همین دلیل به سرعت مورد استقبال عموم مردم و بنگاهها قرار گرفت. مشتریان می‌توانستند این اسناد را تا هر وقت تمایل داشتند نگهدارند و در صورت نیاز به خود و دیگری بفروشند.

این گواهی‌ها و اسناد به سرعت و در زمان اندکی گسترش یافت و همکنون انواع مختلف این گواهی‌ها در سطح جهان وجود دارد. بوسیلة این گواهی‌ها سپرده‌گذاران به ابزاری مناسب و با درجة نقدینگی بالا دست پیدا می‌کنند و از سوی دیگر بانکها نیز می‌توانند منابع مالی مورد نیاز خود را بدست آورند.

گواهی سپرده بانکی بر اساس معیارهای مختلف قابل طبقه بندی است. بر اساس مؤسسات منتشر کنندة این اسناد می‌توان به چهار نوع گواهی سپردة بانکی اشاره کرد:

1) گواهی سپردة منتشر شده توسط بانکهای داخلی

2) گواهی سپردة منتشر شده به پول داخلی ولی خارج از کشور تزریق شده. بعنوان مثال بانکهای اروپایی نوعی گواهی سپرده به دلار منتشر می‌کنند و در اروپا به فروش می‌رسانند. (Euro CDs یا Euro dollar CDs)

3) گواهی سپردة منتشر شده توسط بانکهای خارجی فعال در کشوری (Yankee CDs) به پول داخلی همان کشور

4) گواهی سپردة منتشر شده توسط مؤسسات پس انداز وام و بانکهای پس انداز (thrift CDs)

همچنین گواهی سپرده‌ها به دو دسته گواهی سپردة قابل معامله (Negotiable CDs)

و گواهی سپردة غیر قابل معامله (Non Negotiable CDs) تقسیم می‌گردند. منظور از گواهی سپردة قابل معامله، گواهی‌هایی هستند که قابلیت فروش در بازارهای ثانویه را قبل از تاریخ سر رسیدشان دارند و گواهی سپردة غیر قابل معامله گواهی‌های هستند که این قابلیت را ندارند و بایستی از تاریخ سر رسید در دست خریدار اولیه باشد.

گواهی سپرده از لحاظ جریان درآمد آن نیز به دو دسته تقسیم می‌گردد: گواهی سپرده‌هایی که به آنها بهره تعلق می‌گیرد که این بهره بصورت ماهانه یا فصلی یا سالانه توسط کوپنهای مجزا و یا در انتهای سر رسید اسناد پرداخته می‌گردد. این گونه گواهی سپرده تا سال 1977 بصورت نرخ بهرة ثابت [Fixed-coupon Interst Rote CDs) منتشر می‌شدند، اما از این سال به بعد با افزایش نرخ بهره و بی ثبات شدن آن ریسک نگهداری این اسناد افزایش یافت و لذا باعث کاهش تمایل خرید این اسناد گردید. در این سال نوعی گواهی سپرده با نرخ بهرة متغیر [rariable rate CDs] یا [Floating Rate of CDs] منتشر گردید. در این نوع اسناد نرخ بهره به شاخص دیگری وابسته است و با تغییر شاخص مذکور نرخ بهره نیز تغییر می‌کند، بعنوان مثال نرخ بهره به شاخص قیمت مصرف کننده یا حداقل نرخ بهره‌ای که بوسیلة بانک مرکزی تعیین می‌شود وابسته می‌گردد.

نوع دیگر گواهی سپرده از لحاظ جریان درآمدی گواهی سپردة بدون بهره [Zero coupon rate CDs] است که اولین بار در سال 1981 منتشر گردید. به این گونه اوراق هیچگونه نرخ بهره‌ای تعلق نمی‌گیرد ولی با تخفیف (به قیمت کمتر از ارزش اسمی) بفروش می‌رسد و نرخ بازده آن بستگی به تفاوت بین قیمت خرید و ارزش اسمی آن که در تاریخ دریافت می‌شود، دارد.

در نهایت می‌تواند انواع گواهی سپرده را بر اساس مدت سررسید آنها به صورت بلندمدت، میان مدت و کوتاه مدت تقسیم بندی کرد. بازدة گواهی سپرده به سه عامل بستگی دارد:

1) میزان اعتبار بانک منتشر کننده

2) تاریخ سررسید گواهی‌های سپرده

3) میزان عرضه و تقاضای گواهی‌های سپرده

3-2-3) براتهای وعده دار Bankers acceptances

براتهای وعده دار. اسنادی هستند که توسط افراد خاص در وجه بانک کشیده می‌شود و بانک می‌پذیرد در سر رسید نهایی مبلغ مندرج در آنرا بدون هیچ قید و شرطی بپردازد. این براتها در اثر معاملاتی از قبیل: واردات و صادرات کالا از کشور، معاوضه کالا بین دو بنگاه در داخل یا خارج از کشور ایجاد می‌گردند. این براتها در بازار پول (کوتاه مدت) قابل خرید و فروش است و توسط بانکهای مختلف منتشر می‌گردد.

1-2-4) کارتهای اعتباری: Credit Cards

کاربرد فناوری‌های ارتباط الکترونیکی در بخش بانکداری، برای اولین بار در سیستم‌های پرداخت بین بانکی و با استفاده از سیستم پرداخت Fed wire شروع گردید. در سال 1918 در آمریکا، 12 بانک فدرال رزرو حساب‌های بانکی خود را با بکارگیری سیستم تلگراف اجاره‌ای به هم متصل نموده و تسویه الکترونیکی حساب‌ها را آغاز کردند.

کاربرد اولیه ارتباطات الکترونیکی در امور مالی، یکی از ویژگی‌های پیشرو در ارتباطات اینترنتی را به نمایش می‌گذارد. این وسیله از آن جهت با اهمیت است که باعث کاهش فاصله‌ها شده است، به طوری که، دستورالعمل‌های مختصر تلگرافی برای تعدیل ترازهای بانک مرکزی، جایگزین ارسال فیزیکی پول و سکه گردید. این سیستم‌های پرداخت الکترونیکی بین بانکی در دهه‌های گذشته توسعه یافته‌اند. به عنوان نمونه، در کشورهای صنعتی از شبکه‌های تلفن اختصاصی، سیستم‌های Giro به شکل الکترونیکی، و سیستم‌های پردازشگر کامپیوتر مرکزی برای مدیریت کردن پرداخت‌هایی با حجم و ارزش بالا استفاده می‌شود. فناوری‌های کامپیوتری و ارتباطات الکترونیکی با این سیستم‌های پرداختی مرتبط گشته و به گونه‌ای روشن مکمل فعالیت‌های بانک‌ها گردیده است.

یکی دیگر از فناوری‌های الکترونیکی بکار گرفته شده در سیستم بانکی، استفاده از کارت‌های پلاستیکی به جای پول در مبادلات می‌باشد. برای اولین بار در سال 1970 میلادی یک مخترع ژاپنی به نام Arimura Kunitaka درباره نصب تراشه بر روی کارت پلاستیکی طرحی را ارائه نمود، ولی این طرح مورد توجه قرار نگرفت. در سال 1974 یک روزنامه نگار فرانسوی به نام Roland Moreno درابره سیستم الکترونیکی حافظه دار مستقل، اختراعی را به ثبت رساند. وی بیشتر بر روی جنبه عملیاتی و توانایی‌های این وسیله متمرکز شده بود. این اختراع سرآغازی برای فعالیت‌های وسیع بعدی در زمینه کارت‌های هوشمند گردید.

در سال 1976، دو شرکت: Honeywell و Bull که در زمینه کامپیوتر فعالیت می‌کردند با همکاری شرکت موتورولا، اولین کارت الکترونیکی را که از یک حافظه ساده تشکیل شده بود، عرضه نمودند. با ادامه فعالیت شرکت فوق در سال 1979، اولین کارت هوشمند ریزپردازنده (میکروپروسسوری) ساخته شد. این کارت شامل دو تراشه: یکی حافظه و دیگری ریزپردازنده بود که با سیم‌های مخصوصی با هم ارتباط داشتند. مشکل اصلی این کارت‌ها قطع شدن سیم‌های رابط بود و به همین دلیل فعالیت برای ساخت کارتی که دارای یک تراشه باشد، آغاز گردید.

انواع کارتهای بانکی

کارتهای بانکی از ابعاد مختلف به انواع گوناگونی تقسیم می‌گردند که ذیلا به طور خلاصه به چند نوع از آنها اشاره می‌گردد:

انواع کارت از جهت چگونگی تسویه

الف: کارتهای بدهکار (Debit Cards)

در این نوع از کارتها، حساب دارنده بلافاصله و یا با فاصله زمانی بسیار کم (مثلاٌ پایان همان روز معامله) بدهکار می‌گردد. این نوع از کارتها در دستگاههای نقطه فروش (P.O.S) و ماشینهای تحویلداری اتوماتیک (ATM) قابل استفاده است. استفاده از این کارت تنها در حد مانده حساب دارنده کارت می‌باشد. اضافه بر موجودی حساب نمی‌توان نسبت به خرید کالا و خدمات اقدام نمود.

ب: کارت‌های اعتباری (Credit Cards)

این نوع کارتها برای خرید کالا و دریافت پول نقد استفاده می‌شود. پول نقد را می‌توان توسط این کارتها در خارج از کشور نیز دریافت نمود. این امر نیز مستلزم آن است که ارتباطات لازم در زمینه کارت بین کشورها و بانکهای آنان وجود داشته باشد.

در پایان هر ماه دارندگان کارت صورت حسابی بابت معاملات انجام شده توسط کارت آنان دریافت می‌دارند که کلیه خریدها و دریافتهای نقدی آن را با جزییات کامل ذکر نموده است. اگر دارندگان کارت بخواهند، می‌توانند تنها بخشی از کل مبلغ استفاده شده را بپردازند و مابقی بدهی خود را به صورت قسطی طی چند ماه تأدیه نمایند. البته در این صورت باید بهره پول را نیز پرداخت کنند. عموماٌ در محاسبه این بهره در مورد پرداختهای نقدی، بهره از زمان دریافت پول محاسبه می‌گردد. اما در مورد خرید کالا و خدمات بانکها عموماٌ بهره‌ای را برای دارندگان کارت در نظر نمی‌گیرند، به شرط آنکه ظرف مدت 25 روز یا 30 روز (در بانکها و کشورهای مختلف متفاوت است) از تاریخ صورتحساب نسبت به باز پرداخت بدهی خود اقدام نماید. یکی دیگر از خدماتی که بانکها در اختیار دارندگان کارتهای اعتباری قرار می‌دهند، بیمه مجانی حوادث مسافرت است. این بیمه شامل حوادث و مرگ دارنده کارت، همسر و فرزندان وی می‌گردد.

ج: کارت هزینه (Charge Card)

کارتهای فوق نیز شبیه کارتهای اعتباری می‌باشند، با این تفاوت که این نوع کارتها حد اعتباری از پیش تعیین شده ندارند و از دارنده کارت انتظار می‌رود که با دریافت صورتحساب خود بدهی خود را تأدیه نماید. در این صورت هیچ گونه بهره‌ای به آنان تعلق نخواهد گرفت.

مزیت این نوع کارت امکان خرید کالا و خدمات بدون نیاز به حمل حجم عظیمی از پول است. نمونه این نوع کارتها آمریکن – اکسپرس (American-Express) و داینرز کلوب (Diners Club) است.

انواع کارت از جهت تکنولوژی مورد استفاده

کارتهای بانکی عموما از دو نوع تکنولوژی استفاده می‌کنند.

الف- کارت با نوار مغناطیسی (Magnetic Stripe Card)

این تکنولوژی هم اکنون در اکثر کارتهای بانکی جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این روش، اطلاعات مربوط به دارندگان کارت به صورت کدهای مخصوص در نوار مغناطیسی که در پشت کارت تعبیه شده است قرار می‌گیرد که به این عمل رمزگذاری گویند. این کار توسط ماشینهای مخصوص که برای کد کردن اطلاعات در نوار مغناطیسی و همچنین حک کردن مشخصات بر روی کارت ساخته شده‌اند انجام شده که به آنها ماشینهای حک کننده و رمزگذاری کننده گفته می‌شود.

نحوه استفاده از این اطلاعات بدین صورت است که دارنده کارت به فروشگاهها و مراکز تجاری مجاز مراجعه و کارت خود را از دستگاههای نقطه فروش (P.O.S) می‌گذراند. دستگاههای نقطه فروش از روی نوار مغناطیسی اطلاعات کارت را خوانده و آن را به مرکز بانک مخابره می‌نماید. این نوع از کارت در دستگاههای ATM نیز به همین نحو عمل می‌نمایند. هم اکنون موسسات بزرگ بین المللی همچون VISA و Master Card از این نوع تکنولوژی برای کارتهای خود استفاده می‌نمایند.

ب- کارت با تراشه الکترونیکی (Chip Card)

سالهاست که بر روی تراشه‌های الکترونیکی جهت حمل پول و انتقال آن به دیگران مطالعه و تحقیق می‌شود. با پیشرفت تکنولوژی و ارزانتر شدن این نوع از تراشه‌ها، امکان تولید کارتهای حافظه دار به شکل اقتصادی هر روز بیشتر می‌شود. پروژه‌های آزمایشی در این زمینه به سرعت توسعه یافته و چند کشور استفاده از کارتهای حافظه دار را شروع کرده‌اند. البته استفاده از تراشه جهت مسائل ایمنی همچون تأیید صاحب اصلی کارت، سالهاست که در کشورهایی همچون فرانسه معمول است. همچنین کارتهای تلفن که کارتهای حافظه دار یکبار مصرف هستند چندین سال است که توسط شرکتهای تلفن در اختیار مشتریان قرار گرفته است.

کارتهای با تراشه الکترونیکی به چند گروه تقسیم می‌شوند:

1) کارتهای حافظه دار (Memory Chip Card)

در این نوع کارت، اطلاعات می‌تواند همچون کارتهای با نوار مغناطیسی نوشته و خوانده شود با این تفاوت که حجم اطلاعات نوشته شده می‌تواند چندین برابر باشد. 

2) کارتهای با حافظه هوشمند (Inteligent memory chip card)

این نوع از کارتها امکان محافظت از اطلاعات در چد بخش مختلف، بررسی فرایندهای داخلی کارت، تأیید هویت دارنده کارت از طریق بررسی (Personal Indetification number) PIN وارد شده و امثال آن را دارد.

3) کارتهای با تراشه پردازنده (Processor Chip Card)

در این تراشه‌ها موارد زیر گنجانده شده است:

- میکروپروسسور با تکنولوژی 8 بیتی که حفاظت و امنیت کارت را با الگوریتمهای Cryptographic در بالاترین سطح امکان پذیر می‌سازد.

تنها نوع سوم از کارتهای تراشه دار امنیت و حفاظت لازم جهت استفاده در امور مالی را دارا می‌باشد.

هم اکنون پروژه‌های زیر جهت استفاده از کارتهای تراشه دار در حال پیاده شده می‌باشند:

1- کیف الکترونیکی (Electronic Purse)

از این نوع کارت جهت خریدهای کوچک همچون خرید بلیط اتوبوس یا قطار، پول تاکسی یا پرداخت صورت حساب رستوران و امثال آن استفاده می‌شود. مزیت اصلی این کارت امنیت آن است.

کیف الکترونیکی می‌تواند هم در سیستمهای باز و هم بسته عمل نماید. در سیستمهای بسته مبلغی که از کارت برداشته می‌شود تنها می‌تواند به حساب یک موسسه خاص و یا چند مؤسسه که از نظر قانونی تحت یک پوشش قرار دارند منتقل شوند، در حالی که در سیستمهای باز موسسات متعددی که از نظر قانونی ماهیت جدا دارند می‌توانند طرف این حساب قرار گیرند. این سیستم نیاز به یک سیستم پردازش مرکزی جهت تسویه اقلام دارد. از مزایای این کارت آسانی در پرداخت، عدم نیاز به حمل پول خرد، ریسک کم و پرداخت تضمین شده می‌باشد، چرا که در کیف الکترونیکی قبلاٌ پول پرداخت شده است. به دلیل انجام عملیات به شکل مستقل هزینه‌های مخابراتی به حداقل می‌رسد.

2- Mondex

مندکس یک نوع کارت هوشمند است که توسط بانک (National West Minister) معرفی گردیده است. این کارت جهت حذف پول کاغذی و سکه طراحی شده است. هدف این کارت ایجاد یک نوع استاندارد برای پول الکترونیکی است. این کارت از تکنولوژی کارتهای هوشمند استفاده کرده و در ATM، تلفنهای مخصوص، ترمینالهای نقطه فروش (POS) و کیفهای مندکس قابل استفاده است.

دارندگان این کارت می‌توانند مستقیما از ATM، شعب بانکها و تلفنهای عمومی که آرم Mondex را دارند جهت باردار کردن کارت خود استفاده نمایند. تلفنهایی که با سیستم مندکس مجهز شده باشند می‌توانند جهت خرید از داخل خانه یا اداره مورد استفاده قرار گیرند. تا 5 نوع ارز مختلف در این کارتها قابل ذخیره شده است که هر یک جداگانه عمل می‌نماید. با تلفنهای مندکس امکان انتقال پول از یک شخص به شخص دیگر در سراسر جهان امکان پذیر است.

تفاوت کارت مندکس با دیگر انواع کیفهای الکترونیکی در آن است که امکان انتقال منابع مالی از شخصی به شخص دیگر را امکان پذیر می‌سازد. این امر ازطریق تلفن و ی کیفهای مندکس انجام می‌پذیرد. از این نظر مندکس به هدف جایگزینی پول بسیار نزدیک شده است.

کیفهای مندکس بسیار شبیه یک ماشین حساب جیبی است و غیر از امکان انتقال پول از کارت به کارت، امکانات ذیل را نیز در اختیار دارنده کارت قرار می‌دهد:

- مانده کنونی کارت را  نشان می‌دهد.

- آخرین ده معامله انجام شده را با نوع ارز و زمان آن و طرف معامله نشان می‌دهد.

- با وارد کردن یک کد 4 رقمی کارت قفل شده و تا زمانی که مجدداً این کد وارد نگردد کارت قابل استفاده نخواهد بود.

هم اکنون در انگلیس بانکهای Mid Land و West Minster متولی کارتهای مندکس می‌باشند. در شرق دور متولی این امر کشور هنگ کنگ و بانک شانگهای می‌باشد.

علاوه بر موارد ذکر شده کارتهای زیر که از نوع کارتهای تراشه‌دار می‌باشند در کشورهای ذیل الذکر مورد استفاده قرار گرفته‌اند:

3- Danmount در کشور دانمارک

4- Ayantcard در کشور فنلاند

5- Chip card در اتریش

6- Berlin card در آلمان

در یک طبقه بندی کلی – کاربردهای زیر را می‌توان برای این کارت‌ها بیان نمود:

1) کاربردهای شناسایی

2) کاربردهای مالی

3) کاربردهای نگهداری اطلاعات

3-2-5) حسابهای Now: [Negotiable order of with drawel Account]

این حسابها، نوعی حسابهای جاری هستند که به ماندة آن بهره تعلق می‌گیرد (مشابه حسابهای پس انداز) در آمریکا از لحاظ تاریخی فقط بانکهای تاریخی حق انتقال سپرده‌ها از طریق چک را داشتند و سایر مؤسسات اقتصادی فعال در بازار مالی آمریکا از لحاظ قانونی حق انتقال سپرده‌ها را از طریق چک را نداشتند، این در حالی بود که این مؤسسات معتقد بودند که افتتاح حسابهای جاری به این موسسات می‌تواند بعنوان یک خدمت مکمل، سودآوریشان را افزایش دهد و منابع بیشتری جهت وام‌دهی در اختیار آنها قرار دهد.

در سال 1972 دادگاه سلطنتی به بانک پس اندازی در ایالت ماساچوست [Massuchusetts] اجازه داد که برای سپرده‌گذاری‌های موجود در این بانک اسناد و براتهایی (drafts) (که بسیار شبیه چک بودند) صادر کند، بعبارت دیگر این موسسه قادر گردید تا سندی به صاحب حساب بدهد که با امضاء آن اجازه نقل و انتقال پول نقد یا اوراق بهادار از حساب خود به حساب دیگری داده شود. این اسناد یا براتها به شکل سفارش، بازگشتن و قابل انتقال و معامله بودند که بعنوان حسابهای Now شناخته شدند. در سال 1980 کنگرة آمریکا به تمام موسسات مالی (بجز اتحادیه‌های اعتباری) اجازة افتتاح حساب Now  را داد و بدین ترتیب حسابهای Now در سراسر آمریکا گسترش یافتند.

در سال 1974 شرکتهای سرمایه‌گذاری پیشنهاد انتشار «اسناد حسابهای سهام» [Share draft accounts] را دادند. این اسناد به پس اندازکنندگان اجازه می‌داد که چکهایی بر مبنای حسابهای پس انداز کوتاه مدت و بلندمدت خود (که این حسابها در شرکتهای سرمایه‌گذاری سهام نامیده می‌شود) صادر کنند و مبالغ این چکها از حسابهای شرکت سرمایه‌گذاری در بانکهای تجاری پرداخت می‌گردد.

مقدار بهرة پرداختی به حسابهای Now تا سال 1983 دارای سقف مشخص بود که این سقف متناسب با نرخ بهرة حسابهای پس انداز تعیین می‌گردید. اما در سال 1983 با تغییر قوانین و مقررات حسابهای Super Now یا SNOW برای خانوارهای مصرف کننده ایجاد گردید. این حسابها هیچگونه محدودیتی در پرداخت نوع بهره نداشت و موسسات بسته به شرایط می‌توانستند هر مقدار بهره به این حسابها پرداخت کنند. اما حداکثر مقدار موجودی این حسابها بایستی 500/2 دلار می‌بود.

در سالهای اخیر با اصلاح قوانین و مقررات تفاوت قانونی بین حسابهای NOW و SNOW از بین رفته است و کلیة این حسابها به شکل واحد در آمده‌اند. امروزه مقدار زیادی از معاملات مصرفی خانواده‌ها از طریق این حسابها صورت می‌پذیرد.

 

مقاله ضرورت استاندارد و شرایط آن

مقاله ضرورت استاندارد و شرایط آن

مقاله ضرورت استاندارد و شرایط آن

مقاله ضرورت استاندارد و شرایط آن 

تاریخچه

گذشته از پیشرفت تاریخی غیر مدون استاندارد در ایران اولین تشکیلات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاس ها در سال 1304 به لحاظ ضرورت تعیین ویژگی ها و نظارت بر کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی، ایجاد یک تشیکلات رسمی مورد توجه قرار گرفته و هسته اولیه تشکیلات سازمانی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به صورت اداره ای از وزارت بازرگانی وقت شکل می گیرد. در سال 1339 با تصویب قانون تأسیس مؤسسه استاندارد ایران، این مؤسسه کار خود را در چهار چوب هدف ها و مسئولیت های تعیین شده آغاز می نماید. مؤسسه در سال 1343 به عضویت سازمان بین المللی استاندارد ISO در آمده و این عضویت تا به امروز شکل به مؤثری ادامه دارد به گونه ای که در بیش تر کمیته های فنی بین المللی حضور فعال داشته و دبیرخانه بین المللی کمیته های فنی زیر در ایران مستقر است.

1 - دبیرخانه کمیته های فنی زیر در ایران مستقر است

2- دبیرخانه کمیته فرعی واژه شناسی اطلاعات و اسناد

3-دبیرخانه کمیته فنی شرینده ها ( مواد فعال سطحی)

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران علاوه بر عضویت در سازمان بین المللی استاندارد با سازمان های زیر همکاری دارد:

1- … کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک

2- … سازمان بین المللی اندازه شناسی

3- عهد نامه راجع به دفتر بین المللی اوزان و مقیاس ها

4- انجمن جهانی سازمان های تحقیقات صنعتی و تکنولوژی

مهمترین وظایف و مسئولیت های اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی یزد

1-تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی به عنوان تنها مرجع رسمی کشور باستثنای مواد داروئی ( تدوین استانداردهای داروئی به عهده وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی می باشد، تدوین استانداردهای انرژی هسته ای به سازمان انرژی اتمی واگذار گردیده است و جهت هماهنگی بهتر کارها وجود آمار دقیق استانداردها باید تماماً ثبت ملی شوند که این کار بر عهده مؤسسه استانداردی می باشد.)

2- انجام تحقیقات کاربردی به منظور تدوین استاندارد. بالا بردن کیفیت کالاهای تولید داخلی، کمک به بهبود روش های تولید و کارآیی صنایع

3- ترویج استاداردهای ملی

4- نظارت بر اجرای استاندارد های اجباری به منظور تأمین ایمنی و سلامت جامعه و حفظ منافع مصرف کننده و تولید کننده

5- کنترل کیفیت کالاهای صادراتی مشمول مقررات استاندارد اجباری و جلوگیری از صرور کالاهای نامرغوب به منظور فراهم نمودن امکان رقابت با کالاهای مشابه خارجی و حفظ بازارهای بین المللی.

6- کنترل کیفیت کالاهای وارداتی مشمول مقررات استاندارد اجباری به منظور حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان داخلی و جلوگیری از ورود کالاهای نامرغوب خارجی

7- ترویج سیستم بین المللی یکاها SI به عنوان سیستم رسمی اوزان و مقیاس ها در کشور و کالبیرده کردن وسایل سنجش ( با سلول های ثابت سنگین، با سلول های بسیار سبک، وسایل توزین سبک، ترازوهای مرغی، دیجیتالی و عقربه ای)

8- آزمایش و تطبیق نمونه کالاها با استاندارد مربوط اعلام مشخصات و اظهار نظر مقایسه ای و صدور گواهی نامه های لازم

9-تأیید صلاحیت شرکت ها و مؤسسات بازرسی کننده داخلی و خارجی ( سررویانس) و بازرسی کالا در مبدأ.

10- انگ گذاری و تعیین عیار فلزات گرانبها

11- تأیید صلاحیت مسئولین کنترل کیفیت کارخانجات تولیدی

12- نظارت برسلوهای شارژ گاز مایع و توزیع گاز مایع

« اهداف استانداردها»

ترفیع منافع جامعه

توسعه تجارت

انتقال و توسعه فن آوری                          

نحوه شکل گیری استانداردها

برآیند حقوق آگاهانه و منافع منصفانه طرفهای ذینفع تفاهم جمعی، که به تصویب سازمان رسمی آن نیز برسد.

استانداردهای ملی

ویژگی های کیفی، مشخصات عمل کردی و یا ایمنی محصول که با توجه به شرایط اقتصادی و تکنولوژی کشور و ملحوظ داشتن آخرین اطلاعات و دستاوردهای فنی براساس ضوابط مشخص تنظیم می شود. پس از تصویب در کمیته های ملی مربوط استاندارد ملی نامیده می شود. در حال حاضر حدود 5600 فقره استاندارد ملی تدوین گردیده است و تعداد زیادی از آن ها چندین بار تجدید نظر شده اند.

استاندارد اجباری

استاندارد هائیکه اجراء آنها به عرض قانون اجباری اعلام می گردد و تولید کنندگان و عرضه کنندگان موظفند محصولات خود را منطبق با استاندارد ملی زیربط تولید و ارائه نمایند.

استاندارد تشویقی

برای محصولی که با رعایت استاندارد ملی تولید یا عرضه گردد چنان چه اجرای استاندارد ملی مربوط اجباری نباشد پس ازکسب مجوز از موسسه می توان از علامت استاندارد به صورت تشویقی استفاده نمود.

علامت استاندارد ایران

واحدهای دارنده پروانه کاربرد علامت استاندارد ایران از مؤسسه، مجاز خواهند بود از علامت استاندارد ایران برای معرفی محصولات خود استفاده نمایند عدم رعایت ویژگی های استانداردهای اجباری مشمول پیگرد قانونی و ابطات پروانه کاربرد علامت استاندارد خواهد بود. کاربرد علامت استاندارد ایران نشانگر تعهد تولید کننده یا ارائه کننده محصول به رعایت ضوابط و موازین و استمرار انطباق مشخصات کالا با استاندارد ملی می‌باشد. تولید، تمرکز، توزیع و فروش کالاهای مشمول اجرای اجباری استاندارد با کیفیت پایین تر از استاندارد و یا بدون علامت استاندارد ایران ممنوع می باشد.

علائم استاندارد

علائم استاندارد در اجلاسیه مورخه23 دی 1358 به تصویب شورای عالی استاندارد رسید و همگی به استثنای یک مورد دارای کادر اصلی به صورت S است و میتواند هم گویای کلمه SAFETY ( ایمنی) و هم علامت اختصاری STANDARD (استاندارد) باشد. طرح های داخل کادر نیز به نحوی با موضوع کار ارتباط دارند و طرح داخل علامت اصلی کلمه (ایران) است و در صورت وارونه نمودن علامت، نام اختصاری مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به زبان انگلیسی ISIRI مشاهده می شود.

علامت اصلی و کامل استاندارد ایران برای کالاهایی که ویژگی های آنها از هر حیث با استاندارد ملی ایران مطابقت داشته باشند و همچنین بر روی گواهینامه ها، اوراق و بسته بندی کالاهای استاندارد شده و مصنوعات مختلف بکار برده می شود.

علامتی که می توان در صورت لزوم با اضافه نمودن علامت یا شکل برای مقاصد مختلف استاندارد کالاها بکار برده می شود.

علامت استاندارد ایمنی فقط برای کالاهائی که از نظر ایمنی دارای اهمیت بوده و با استاندارد مربوط منطبق باشند، بکار برده می شود.

در موارد بسیار نادر و استثنایی که کالا از نظر فنی مواجه با اشکالاتی گردد بکار برده می‌شود.

علامت ویژه مصنوعات کالا با عیار 22

علامت ویژه مصنوعات کالا با عیار 18

علامت ویژه مصنوعات طلا با عیار 14

علامت ویژه مصنوعات نقره با عیار 90

علامت ویژه مصنوعات نقره با عیار 84

شبکه اطلاع رسانی

ایجاد شبکه اطلاع رسانی که بتواند اطلاعات به هنگام را در اختیار سطوح مختلف مدیران و کاربران قرار دهد در دنیای ارتباطات امروز امری لازم و ضروری میباشد. مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با ایجاد شبکه اطلاع رسانی این امکان را فراهم نموده اسیت تا اقشار مختلف جامعه بتوانند اطلاعات مورد نیاز مرتبط با استاندارد را از این طریق در اختیار داشته باشند و این اداره کل با در اختیار داشتن یک خط اینترنت می تواند اطلاعات مورد نیاز کاربران را در بخش های مختلف صنعت در اختیار آنان قرار دهد. آدرس شبکه اینترنت مؤسسه www.IsiRi. org  می باشد.

مزایای بکارگیری استاندارد:

  • بررسی مجدد فعالیتهای سازمان براساس اهداف سازمان و رفع کاستی ها.
  • شفافیت فرآیندها و شاخص ها در سازمان
  • جلوگیری از دوباره کاری ها به واسطه تعریف فعالیتهای برنامه ریزی شده و سیستماتیک.
  • کاهش هزینه ها – ایجاد اطمینان و اعتماد در بیرون سازمان
  • ایجاد اطمینان و اعتماد درون سازمان ( مشتری)
  • افزایش توان رقابت در عرصه بین المللی.

دامنه کاربردی:

این استاندارد در کلیه سازمان های تولیدی، خدماتی، پژوهشی و آموزشی و… کاربر دارد.

« استاندارد 14000 ISO»

استاندارد خانواده 14000 ISO شامل استانداردهای بین المللی در رابطه با سیستم های زیست محیطی می باشد.

این استاندارد در سال 1996 میلادی توسط کمیته فنی 207 سازمان ایزو به وجود آمد. یک سیستم مدیریت زیست محیطی می تواند به عنوان بخشی از سیستم جامعه مدیریت به حساب آید. این سیستم شامل ساختار سازمانی، فعالیتهای طرح ریزی، تعریف مسئولیت ها. تعیین روشها و فرآیندها و همچنین در اختیار گیری منابع لازم برای تهیه، اجرا، بازنگری، حفظ خط مشی زیست محیطی سازمان است.

مزایای بکارگیری استاندارد:

  • ایجاد سیستمهای مدیریت زیست محیطی که منجر به حفاظت بیشتر از محیط زیست می شود.
  • به حداقل رسانیدن موانع غیر تعرفه ای تجاری و تسهیل تجارب بین الملل با توجه به بها دادن بیشتر به محیط در سازمان ها
  • جلب مشتریان بیشتر و افزایش سهم بازار در سطح بین المللی
  • افزایش رعایت مقررات و قوانین مربوطه به محیط زیست
  • استفاده بهینه از منابع طبیعی – تسهیل تجارب بین الملل
  • ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای سازمان

دامنه کاربرد:

این استاندارد برای کلیه منابع کاربرد دارد.

« استاندارد 18001 ohsAs »

سری ارزیابی بهداشت حرفه ای ohsAs استانداردی واحد در پاسخ به نیاز فوری سازمان ها طراحی نموده و این استاندارد قابل ممیزی و اخذ گواهینامه می باشد که به دو بخش تقسیم شده است 18001 ohsAs که شامل مشخصاتی می باشد که براساس آنها گواهی کسب می شود و 18002 ohsAs که راهنمایی جهت پیاده سازی یک سیستم مدیریت بهداشت حرفه ای و ایمنی می باشد.

ساختار استاندارد 18001 ohsAs سازگار ب استانداردهای 1996: 14001 و 2000: 9001 ISO می باشد سازمان ها به راحتی بتوانند سیستم مدیریت کیفیت محیط زیست و بهداشت و ایمنی شغلی را با یکدیگر ادغام کرده و سیستم واحدی را ایجاد نمایند.

مزایای بکارگیری استاندارد:

  • تفکری طرح ریزی شده و مستند در ارتباط با بهداشت شغلی و ایمنی
  • ساختاری روشن برای مدیریت ohsAs
  • ایجاد محیط کاری ایمن تر و سالم تر
  • افزایش آگاهی و دانش در خصوص مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی
  • کاهش ریسک حوادث رویدادها و… های شغلی

دامنه کاربرد:

این استاندارد در کلیه سازمان های تولیدی و خدماتی دارای کاربرد می باشد.

« استاندارد 17025 ISO/IEC»

روند تخصصی شدن فعالیتهای موسسات و سازمان های تدوین کننده استاندارد و برآن می دارد تا نیازمندی های خاصی را جهت حصول اطمینان از کیفیت خدمات این نوع سازمان ها تدوین نمایند.

17025 ISO /IEC یکی از این استاندارد های تخصصی است که برای تشریح سیستم مدیریت کیفیت آزمایشگاهها تدوین شده است. این استاندارد که با همکاری کمیته بین المللی  الکترونیک ( IEC) و سازمان بین المللی استاندارد ISO تهیه شده است. الزامات خود را در دو بخش سیستم مدیریت کیفیت و نیازمندی های فنی مطرح نموده است.

مزایای به کارگیری استاندارد:

  • ایجاد اطمینان در مشتریان در خصوص خدمات آزمایشگاهها
  • کسب سهم بازار مشتریان دارای گواهینامه 9000QS یا 16949 ISO/TS ( طبق الزامات این استاندارد در سازمان های دارنده گواهی مذکور به استفاده از خدمات آزمایشگاههای دارای گواهی 17025 ISO/ IEC می باشد)
  • ایجاد قابلیت اخذ تایید منفی از موسسه استاندارد ملی
  • سازگاری با سیستم های مدیریت کیفیت 9001 ISO( بخصوص برای آزمایشگاههایی که بخش از یک سازمان بزرگ دارای گواهینامه 9001 ISO می باشند)
  • استفاده از مزایای عمومی استقرار سیستمهای مدیریت کیفیت در سازمانها

دامنه کاربرد:

این استاندارد برای کلیه آزمایشگاههای ارائه دهنده خدمات اندازه گیری، تست، آزمون و کالیبراسیون ( آزمایشگاههای صنعتی) بدون توجه به تعداد پرسنل یا گستردگی محدوده فعالیتهای آن قابل کاربرد می باشد.

« استاندارد 16949 ISO/TS »

با وجود آنکه استانداردهای سری 9000 ISO به دلیل ماهیت مستقل خود، برای بسیاری از نهادها به عنوان پایه و اساس ساختن سیستم مدیریت کیفیت قرار گرفته، اما برخی از حوزه های، اقتصادی بخصوص، مانند صنایع خودرو که علاقه بیشتری بر برآورد شدن خواسته های کیفی خود دارند اقدام به تدوین الزامات ویژه نموده اند و اجرای این خواسته ها را برای تامین کنندگان خود الزام نموده اند.

امروزه سیستم کیفیت بر مبنای 16949 ISO/TSI را بهترین الگوی سیستم مدیریت کیفیت در جهان برای صنعت خودرو می باشد.

مزایای به کارگیری استاندارد:

-انطباق کامل با استاندارد 2000: 9001 ISO و قابلیت تلفیق بخصوص برای داده های تولیدی که هم برای صنعت خودرو و هم خارج از آن فعالیت می نمایند.

-قابلیت انطباق و سازگاری با استاندارد مدیریت، زیست محیطی 1400 ISO

- استقرار یک سیستم مدیریت کیفیت فرآیند گر که متضمن ایجاد بهبود مداوم در سازمان و حرکت به سمت مدلهای TQM و تعالی سازمان است.

- قابلیت انطباق سیستم با الزامات خودرو سازمان ایرانی

- استفاده از مزایای عمومی سیستمهای مدیریت کیفیت.

دامنه کاربرد:

این استاندارد برای سازمانهای تولید کننده و تأمین کننده قطعات خودرو تدوین شده است. این مشخصه فنی می تواند برای زنجیره تأمین خودروسازی نیز استفاده شود.
( پیمانکاران فرعی، قطعه سازان طرف قرارداد با خودرو ساز)

 

 

پایان نامه بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر صنعت بیمه کشور


پایان نامه بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر صنعت بیمه کشور

پایان نامه بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر صنعت بیمه کشور

بررسی اثرات اقتصادی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر صنعت بیمه کشور

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

فصل اول – کلیات تحقیق

1-1) مقدمه 1

1-2) موضوع تحقیق 2

1-3-) هدف از انتخاب موضوع 2

1-4-) اهمیت و ارزش تحقیق 2

1-5) کاربرد نتایج تحقیق 3

1-6) فرضیات تحقیق 3

1-7) سابقه تحقیق 4

1-8) روش تحقیق 4

1-9) جامعه آماری 4

1-10) ابزار گردآوری داده‌ها 4

1-11) کلید واژه‌ها 5

فصل دوم

بخش اول: سازمان تجارت جهانی

2-1-1) مقدمه 6

2-1-2) موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) 7

2-1-3) اصول اساسی گات 8

2-1-3-1) اصل  عدم تبعیض و تعمیم اصل دولت کامله الوداد 8

2-1-3-2) اصل تثبیت و کاهش تعرفه‌های گمرکی از طریق مذاکرات متوالی 9

2-1-3-3) اصل مشورت 9

2-1-3-4) اصل حفاظتها 9

2-1-4) مذاکرات چند جانبه گات 10

2-1-5) ایجاد سازمان تجارت جهانی 12

2-1-6) تفاوتهای گات با سازمان تجارت جهانی 12

2-1-7) ساختار سازمان تجارت جهانی 14

2-1-7-1) کنفرانس وزیران 14

2-1-7-2) شورای عمومی 14

2-1-7-3) کمیته‌ها 15

2-1-7-4) دبیرخانه 15

2-1-7-5) رویه تصمیم‌گیری 15

2-1-8) اهداف و وظایف سازمان تجارت جهانی 16

2-1-9) مذاکرات تجاری پس از تأسیس سازمان تجارت جهانی 17

2-1-10) موافقتنامه عمومی راجع به تجارت خدمات 21

2-1-10-1) اقسام خدمات 22

2-1-10-2) اختلافات میان کالاها و خدمات 23

2-1-10-3) چهار شیوه معاملات بین‌المللی خدمات 23

2-1-10-4) چگونگی اعطای حمایت در بخشها و خدمات 24

2-1-11) متن چارچوب موافقتنامه 25

3-1-12) تعهدات کلی 26

2-1-12-1) رفتار دولت کامله الوداد 26

2-1-12-2) شفافیت: تأسیس واحدهای تماس و پاسخگو 27

2-1-12-3) تأثیر متقابل صلاحیتهای مورد نیاز برای عرضه خدمات 27

2-1-12-4) مقررارت حاکم بر انحصارها، عرضه‌کنندگان انحصاری خدمات و سایر

رویه‌های بازرگانی محدود کننده 28

2-1-12-5) تعهدات آزادسازی 31

2-1-12-6) پرداختها و انتقالات 31

2-1-12-7) افزایش مشارکت کننده‌های در حال توسعه 32

2-1-13) روند آزادسازی تجارت خدمات 33

2-1-13-1) چگونگی گنجاندن خدمات در نظام تجارت بین‌الملل 34

2-1-13-2) سابقه مذاکرات خدمات مالی در چارچوب موافقتنامه عمومی تجارت

خدمات 35

2-1-13-3) تعهدات خدمات مالی در مورد کشورهایی که اخیراً به سازمان تجارت

جهانی پیوسته‌اند: 36

2-1-14) عضویت در سازمان تجارت جهانی 37

2-1-14-1) مشکلات پیچیدگیهای الحاق به سازمان تجارت جهانی 38

2-1-14-2) نقش و وظیفه آنکتاد در پروسة الحاق 39

2-1-14-3) فرایند الحاق 40

2-1-15) سازمان تجارت جهانی و کشورهای در حال توسعه 43

2-1-16) ایران و سازمان تجارت جهانی 44

2-1-16-1) الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی 4

2-1-16-2) مراحل هفت‌گانه عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی 45

2-1-16-3) جنبه‌هایی از تعارات حقوقی ایران، مقررات wto در صنعت بیمه 48

2-1-17) مزیتهای عضویت در سازمان تجارت جهانی 50

2-1-17-1 منافع حاصل از  روتین به سازمان تجارت جهانی در بخش خدمات        50

2-1-18) چالشها و فرصتها در فرآیند جهانی شدن  اقتصاد 52

بخش دوم- بیمه

2-2-1) مقدمه 57

2-2-2) تعریف واژه بیمه 58

2-2-3) تعریف بیمه 58

2-2-4) تعریف صنعت بیمه 58

2-2-5) تقسیم‌بندی انواع بیمه 59

2-2-6) تاریخچة بیمه 62

2-2-6-1) تاریخچة بیمه در ایران 64

2-2-6-2) جایگاه صنعت بیمه بعد از انقلاب اسلامی 65

2-2-7) نظریه بیمه و اقتصاد 67

2-2-8) تأثیر صنعت بیمه بر فعالیت اقتصاد کلان 67

2-2-9) تأثیر بر موازنه ارزی 69

2-2-10) بیمه و ایجاد اطمینان برای سرمایه گذاری در صنایع جدید 71

2-2-11) تضمین اجرای طرحهای سرمایه‌گذاری به کمک انواع بیمه 71

2-2-12) بیمه و صادرات 72

2-2-13) نقش پس‌اندازی بیمه 75

2-2-14) مروری بر تحولات بیمه در ایران 77

2-2-15) بررسی شاخصهای ارزیابی فعالیت صنعت بیمه طی سالهای 1381-1350 89

2-2-15-1) وضعیت صنعت بیمه در جهان و در مقایسه با ایران 96

2-2-16) علتهای اساسی عدم توسعه بیمه در ایران 96

2-2-17) جایگاه صنعت بیمه در تجارت الکترونیکی 99

2-2-18) آزادسازی و خصوصی‌سازی صنعت بیمه 100

2-2-18-1) خصوصی سازی چیست؟ 101

2-2-19) ملاحظات سیاسی برای بازارهای در حال توسعه 103  

بخش سوم- مطالعه موردی

2-3-1) مقدمه 107

2-3-2) تعهدات خاص 107

2-3-3) نحوة‌ تنظیم جدول تعهدات 108

2-3-4) بررسی تعهدات سپرده شده در بخش خدمات بیمه در چند پروژة منتخب 108

2-3-5) تجربه چین در آزادسازی خدمات بیمه و الحاق به سازمان تجارت جهانی 111

2-3-5-1) صنعت بیمه چین 131

2-3-5-2) بیمه گران خارجی در چین 132

2-3-5-3) تأثیر توافق نامه WTO بر صنعت بیمه چین 133

2-3-5-4) اقدامات صنعت بیمه چین برای توافنامه WTO 134

2-3-5-5) نتیجه‌گیری 135

فصل سوم- روش تحقیق

3-1) مقدمه 138

3-2) نوع و روش تحقیق 138

3-3) جامعه آماری 139

3-4) اطلاعات آماری مورد استفاده در مدلهای Panel Data 141

3-5) مزایای استفاده از مدلهای Panel Data 142

3-6) روشهای تخمین مدلهای Panel Data 147

3-6-1) اثرات ثابت 149

3-6-2) اثرات تصادفی 150

3-7) آزمون اثرات ثابت 152

3-8) تصریح مدل جهت بررسی اثرات عضویت در سازمان تجارت جهانی بر روی صنعت

بیمه کشورهای در حال توسعه 153

تصریح مدل جهت بررسی اثرات عضویت در WTO بر روی شاخص نفوذ بیمه‌ای

در کشورهای در حال توسعه 153

تصریح مدل جهت بررسی تأثیر عضویت در WTO بر روی حق بیمه سرانه کشورهای

در حال توسعه 154

تصریح مدل جهت بررسی تأثیر عضویت در WTO بر روی سهم کشورهای  در حال

توسعه از کل بازار بیمة جهانی 154

3-9) روش استفاده از داده‌های آماری مدلهای Panel Data 155

3-10) خلاصه و جمع‌بندی 155

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده‌ها

4-1) مقدمه 157

4-2) آزمون فرضیه‌ها 158

4-2-1) فرضیة ‌فرعی شماره 1 158

آزمون برابری عرض از مبدأها 158

صحت آماری تخمین 158

تجزیه و تحلیل نتایج 159

4-2-2) فرضیه فرعی شماره 2 161

آزمون برابری عرض از مبدأها 161

صحت آماری تخمین 161

تجزیه و تحلیل نتایج 162

4-2-3) فرضیه فرعی شماره 3 163

آزمون برابری عرض از مبدأها 163

صحت آماری تخمین 163

تجزیه و تحلیل نتایج 164

فصل پنجم- نتیجه‌گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه 167

5-2) نتیجه‌گیری 167

5-3) رهنمودها 172

منابع و مأخذ

2) موضوع تحقیق:

بخش خدمات و تجارت آن در اقتصاد به دلیل تأثیراتی که بر فرآیند تولید، افزایش اشتغال و ایجاد فرصتهای جدید شغلی دارد  از اهمیت ویژه ای بر خوردار است و طی دهه های اخیر اکثر کشورهای پیشرفته توجه خود را به تغییرات ساختاری در این بخش معطوف ساخته اند. با افزایش نقش خدمات در اقتصاد، بخصوص اقتصاد کشورهای پیشرفته و پیدا شدن مزیتهای رقابتی برای این کشورها در دهه 90 برای اولین بار بحث آزاد سازی تجارت خدمات در مذاکرات ادواری گات مطرح شد و پس از مذاکرات طولانی همزمان با تأسیس سازمان تجارت جهانی به پیدایش موافقتنامه عمومی‌تجارت و خدمات  (GATS) انجامید که از اول ژانویه 1995 لازم الااجرا گردید. این موافقتنامه جامعه بین المللی را به وضع روز افزون و اجتناب ناپذیر موانع موجود در برابر مشارکت خارجی و حرکت به سوی آزاد سازی و مقرارت زدایی در بازار بیمه ای خود متعهد کرده است. به این ترتیب امروزه مشکل می‌توان بازار داخلی را از رقابت بیمه گران خارجی مصون نگه داشت.

لذا با توجه به شرایط کنونی و موقعیت حساس ما، مسئله عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی به عنوان موضوعی اساسی در چارچوب سیاستهای تجاری ایران قرار می‌گیرد.

1-3) هدف از انتخاب موضوع:

هدف از این پژوهش آنست که تأثیر پیوستن ایران به WTO بر صنعت بیمه بررسی شود. به این ترتیب که با پیوستن به این سازمان چه پارامترها و شاخصهایی در صنعت بیمه متأثر  خواهد شد.

1-4) اهمیت و ارزش تحقیق

به جرأت می‌توان گفت ورود به جامعه اقتصاد جهانی که در آن اقتصاد  ملی بتواند از مزایای آن استفاده کند، عضویت در سازمان تجارت جهانی است. هم چنین در حالیکه جهانی شدن فرآیند مسلط در روند تحولات جهانی است، بومی‌گرایی، محلی گرایی و منطقه گرایی نیز در حال تشدید است.( اتحادیه اروپا، آسه آن و…) در  چنین شرایطی برای برقراری ارتباط تجاری، کشور ما با محدودیت مواجه می‌باشد. چون کشورهای عضو WTO یا هر اتحادیه تجاری ملزم هستند در چارچوب موافقتنامه های سازمان و یا اتحادیه مربوط با کشورهای دیگر به همکاری اقتصادی بپردازند. در حال حاضر بخش غالب اقتصاد جهان را خدمات تشکیل می‌دهد. بخشهای خدماتی و تولیدی ارتباط و وابستگی متقابل و پویایی با هم دارند و با رشد و توسعه اقتصادی اهمیت این بخش به طور مستمر افزایش می‌یابد. و در نتیجه ضرورت که با شروع مذاکرات کشورهای برای الحاق به سازمان تجارت جهانی ( که ممکن است سالها به طول انجامد) به بررسی اثرات پیوستن به WTO بر بخشهای مختلف پرداخته و راهکارها و پیشنهادات لازم ارائه گردد.

1-5) - کاربرد نتایج تحقیق:

نتایج این تحقیق می‌تواند زمینه مناسبی را برای تصمیم گیرندگان صنعت بیمه در خصوص برخورد با فرآیند در حال تداوم جهانی شدن فراهم سازد. به گونه ای که صنعت فوق با برداشتن. موانع تجاری و قانونی، خود را با آهنگ گشودن دروازه های اقتصاد تطبیق دهه تا خدمات بیمه ای به طور کارا و با توان رقابتی بالا در برابر عرضه کنندگان خارجی این خدمات ارائه گردد. تنها در این صورت است که می‌توان از این پدیدة جهانی به عنوان ابزاری برای توسعه اقتصادی و محرکی برای افزایش توان رقابتی بازار داخلی استفاده کرد.

1-6) - فرضیات تحقیق

فرضیه اصلی: عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی باعث بهبود عملکرد صنعت بیمه می‌شود.

فرضیه فرعی 1: عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی باعث افزایش شاخص نفوذ بیمه ای می‌شود.

فرضیه فرعی 2: عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی باعث افزایش حق بیمه سرانه می‌گردد.

فرضیه فرعی 3: عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی باعث افزایش سهم بازار صنعت بیمه از بازار جهانی حق بیمه می‌شود.

1-7) – سابقه تحقیق:

1- بررسی اثرات عضویت ایران در WTO بر روی صادرات فرش ، حسن ابراهیمی یزدی، دانشگاه شهید بهشتی.

2- ارزیابی اثرات عضویت ایران در WTO با تأکید بر کالاهای کشاورزی، منیژه محبی، دانشگاه علامة طباطبایی.

3- ارزیابی امکان استفاده از توانمندیهای صنعت بیمه ایران برای حمایت از بنگاههای تولیدی پس از ورود به WTO ، منیرالسادات میراحسنی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات.

1-8) – روش تحقیق:

در این پایان نامه روش تحقیق به صورت تحلیلی – توصیفی است که بر اساس مدلهای مبتنی بر اطلاعات Panel Data و با استفاده از نرم افزار Eviews صورت گرفته است.

1-9) – جامعه آماری:

جامعه آماری فاصله زمانی (2003- 1990) را در بر می‌گیرد و شامل 10 کشور در حال توسعة عضو سازمان تجارت جهانی می‌باشد. فاصله زمانی 2003-1990 به دو دورة زمانی 1994-1990 (سالهای قبل از عضویت) و 2003-1995 (سالهای بعد از عضویت) تقسیم شده است.

1-10)- ابزار گرد آوری داده ها:

داده ها و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای با استفاده از منابع، اسناد، کتب، مجلات و پایان نامه ها در کتابخانه بیمه مرکزی ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، مؤسسه پژوهشهای بازرگانی و چندی از دانشگاهها جمع آوری وبقیه به صورت جستجوی اینترنتی در سایتهای علمی‌از جمله WTO و بانک جهانی گرد آوری شده اند.

بخش اول- سازمان تجارت جهانی

2-1-1) مقدمه:

سازمان تجارت جهانی نهادی بین المللی است که با قواعد تجاری بین المللی سروکار دارد. هدف این سازمان عبارتست از تسهیل تجارت بین کشورها از طریق ایجاد شرایط منصفانه و عادلانه برای رقابت. در راستای این هدف، سازمان تجارت جهانی کشورها را به مذاکره برای کاهش تعرفه ها و رفع سایر موانع تجارت ترغیب کرده و از آنها می‌خواهد قواعد مشترکی را در مورد تجارت کالاها و خدمات اجرا  کنند که در ادامه در صفحات بعدی به طور کامل شرح داده است.

اعضای سازمان تجارت جهانی موظفند قوانین، مقررات و رویه های ملی خود را کاملاً با مفاد این موافقنامه ها هماهنگ سازند. هماهنگ شدن قواعد و مقررات کلیه کشورها دربارة تجارت کالا و خدمات باعث تسهیل تجارت می‌گردد. همچنین باعث می‌شود که مقررات ملی، موانعی غیر ضروری برای تجارت به وجود نیاورده و صادرات و واردات هیچ کشوری به وسیله ایجاد تعرفه‌های بالاتر و یا سایر موانع فرا راه تجارت دچار وقفه نگردد. هر چند پیوستن به سازمان جهانی تجارت ممکن است برای کشورها ضروری نباشد، ولی مزایا و فواید نظام چند جانبه تجاری که در سازمان جهانی تجارت و موافقتنامه های آن تبلور یافته است، فقط به اعضای این سازمان تعلق می‌گیرد.

تجربه تلخ ناشی از مشکلات جنگ جهانی دهه 1930، بی نظمی‌اقتصاد بین الملل طی جنگ های اول ودوم جهانی و برقراری محدودیتها و موانع تجاری، تعدادی از کشورهای جهان را در سال 1947 در هاوانا گرد هم آورد تا با اتخاذ سیاستهای لیبرالیستی و توسعه همکاری متقابل اقتصادی و تجاری اوضاع اقتصاد بین الملل را سروسامان دهند.

2-1-2) موافقتنامه عمومی‌تعرفه و تجارت ( گات)  GATT        

گات علامتی اختصاری است و موافقتنامه ای است دربارة تعادل امتیازات تعرفه ای بین کشورهایی که بیش از 95 درصد تجارت جهان به آنها تعلق دارد. گات به صورت یک موافقتنامه فراگیر حاکم بر تجارت بین المللی بوده و حاوی یک رشته مقررات ناظر بر کاهش موانع تجاری تعرفه ای برای سامان بخشی به روابط تجاری و مبادله ای میان کشورهاست ونیز عالیترین مرجع حل وفصل اختلافهای تجاری میان کشورهای عضو به شمار می‌رود.

 به سخن دیگر موافقتنامة گات  سندی است مرکب ار 38 ماده (  اصل موافقتنامه) ، چهار فصل و  تعداد زیادی فهرست ضمائم مشتمل بر مشخصات هزاران قلم کالایی که در طول مذاکرات هشت گانه این سازمان از طرف کشورهای عضو، تعرفه گمرکی آنها تعدیل و کاهش یافته است.

این موافقتنامه دارای چهار فصل است و مفاد این موافقتنامه کشورهای عضو آن را متعهد می‌کند که تجارت چند جانبه ای را با  حداقل موانع تجاری بین خودشان گسترش داده و تعرفه ها و سهمیه‌های وارداتی را کاهش داده و توافق نامه های امتیاز تجاری را لغو کنند.

این موافقتنامه در 30 اکتبر 1947 بین 23 کشور عمدتاً صنعتی طی قراردادی 34 ماده ای به امضاء رسید. این موافقتنامه به عنوان قراردادی موقتی در فصل چهارم منشور هاوانا ارائه شد که هدف اصلی آن تشکیل سازمان بین المللی بازرگانی بود. هر چند طرح تشکیل سازمان بین المللی بازرگانی که مهم تری رکن منشور هاوانا بود هیچ گاه عملی نشد ولی گات به هدف حذف موانع تجاری و آزاد سازی تجارت بین الملل موجودیت یافت به طوریکه در سال 1994 تعداد 124 کشور در آن عضویت یافتند و علی رغم تعداد اندک کشورهای در حال توسعة عضو در بدو تأسیس آن در حال حاضر حدود دو سوم اعضای این سازمان را کشورهای در حال توسعه تشکیل می‌دهند.

2-1-3) اصول اساسی گات

به منظور نیل به اهداف گات، اصول و مکانیسم هایی برای کشورهای متعاهد و عضو به شرح زیر در نظر گرفته شده است

2-1-3-1)  اصل عدم تبعیض و تعمیم اصل دولت کامله الوداد (MFN) 

به موجب این اصل  هرگونه امتیاز، برتری و مصونیت اعطاء شده  از طرف یکی از اعضاء به عضو دیگر بدون قید و شرط به سایر طرفهای متعاهد تعمیم داده می‌شود، نکتة قابل توجه این است که در اصل مذکور چندین استثناء از جمله موارد زیر مطرح شده است:

الف) در اصل 24 تشکیل اتحادیه های گمرکی و مناطق آزاد تجاری و انتظام هایی که موقتاً در دوران انتقال اقتصادی اتخاذ می‌گردد از این امر مستثنی شده اند. به عبارت دیگر امتیازهای تعرفه‌ای که برخی از کشورهای عضو در تشکل های منطقه ای مانند اتحادیه های گمرکی و یا بازار مشترک به یکدیگر اعطاء می‌کنند، شامل اصل دولت کامله الوداد نبوده و به دیگران تسری داده نمی‌شود.

ب) اصل 35 مقرر می‌دارد چنانچه دو طرف متعاهد وارد مذاکرات مربوط به تبادل امتیازهای تعرفه ای با یکدیگر نشده باشند و هر یک از آنها هنگامی‌که به عنوان طرف متعاهد پذیرفته شده اند به اجرای این امر رضایت نداده اند، مفاد موافقتنامه بین آن دو طرف اجرا نمی‌شود.

ج) سیستم ترجیحات تجاری تعمیم یافته (G.S.P) که از اطراف کشورهای پیشرفته فقط برای کشورهای در حال توسعه به تصویب رسیده است و به سایر کشورهای پیشرفته تسری داده نمی‌شود.

2-1-3-2)  اصل تثبیت و کاهش تعرفه های گمرکی از طریق مذاکرات متوالی

در دوره های مختلف گات به منظور افزایش مبادلات تجاری سقف تعرفه های گمرکی کالاها تعیین می‌شود و از کشورهای عضو خواسته می‌شود تدریجاً نسبت به کاهش میزان تعرفه های گمرکی خود اقدام کنند.

به موجب این اصل تعرفه های گمرکی تنها وسیله حمایتی بوده و برقراری موانع شبه تعرفه ای و غیر تعرفه ای و مقداری ممنوع است.

بنابراین حمایت از تولیدات داخلی باید صرفاً با تغییر در میزان تعرفه های گمرکی انجام گیرد. کشورها تعهد می‌کنند از توسل به وضع مالیاتهای داخلی و یا مقرراتی که امتیازات حاصل از کاهش تعرفه های گمرکی را به صورت دیگری برقرار کند، خودداری نمایند.

این موارد شامل برقراری موانع شبه تعرفه ای مثل سود بازرگانی و یا موانع غیر تعرفه ای چون عوارض گمرکی، هزینه های گمرکی، حق ثبت سفارش، مالیاتهای داخلی و غیره است که معمولاً در جهت حمایت از تولیدات داخلی، ممانعت از ورود و مصرف کالاهای غیر ضروری و کسب درآمد بیشتر وضع می‌گردد.

2-1-3-3) اصل مشورت

هر نوع تغییر در تعرفه های گمرکی باید از طریق مذاکرات متناوب، مشاوره با کشورهای عضو صورت گیرد تا از وارد شدن خسارت به تجارت سایر کشورها جلوگیری شود. اگر این تغییرها با مشورت انجام نپذیرد و به تجارت سایر کشورها خسارت وارد شود، کشورهای خسارت دیده اقدامات جبرانی به عمل آورند.

2-1-3-4) اصل حفاظتها

برخی از موارد از حیطة قوانین و مقررات گات مستثنی شده اند. از جمله:

- تأسیس صنایع نو پا در کشورهای در حال توسعه از اصل دوم

-عدم تعادل در تراز پرداختهای کشورهای در حال توسعه از اصل دوم

- جلوگیری از واردات بی رویه به منظور حمایت از صنعت داخلی از اصل دوم

- کشاورزی و ماهیگیری از وضع سهمیه ها( اصل دوم)

- منسوجات و پوشاک از وضع سهمیه ها ( اصل دوم)

- اقداماتی که در رابطه با امنیت ملی، حفظ  سلامت، ایمنی و اخلاق عمومی‌اتخاذ می‌گردد از اصل دوم.

- اتحادیه های گمرکی و مناطق آزاد تجاری از اصل دولت کامله الوداد.

- اعطاء یارانه به  کالاهای اولیه صادراتی از ممنوعیت اعطاء یارانه به صادرات

2-1-4) مذاکرات چند جانبه گات

محور اساس موافقتنامه عمومی‌تعرفه و تجارت ، گات،  بر اساس تشکیل جلسات میان اعضاء و حصول توافقهای دو جانبه و چند جانبه میان کشورها بوده است و بر اساس آن از سال 1947 تا سال 1995 جلسات گات طی هشت دوره مذاکرات برگزار شده است.

1-5) ایجاد سازمان تجارت جهانی

پس از هشت دور مذاکرات برای از بین بردن موانع تجاری، سازمان تجارت جهانی تأسیس گردید. دور اروگونه بسط کامل مقررات گات بود که در آن کشورهای عضو ملزم به ایفای تعهدات خود شدند و سازمان تجارت جهانی بر خلاف گات، قدرت اجرایی یافت. در این دور، مقررات آزاد‌سازی از تجارت کالا فراتر رفت و سایر جنبه های تجارت بین المللی را نیز در برگرفت. در این دور موافقتنامه عمومی‌ راجع به تجارت خدمات (GATS) و چند موافقتنامه دیگر نیز به سایر مقررات گات اضافه شد. ایجاد سازمان تجارت جهانی در آخرین سالهای قرن بیستم توأم با پیشرفتهای چشمگیر صنعت اطلاعات و مخابرات تحول عظیمی‌در ارتباطات تجاری به وجود آورد. فن آوری تجارت الکترونیکی همراه با نگرش بین المللی دایر بر از بین رفتن مرزهای اقتصادی، به خصوص پس از فرو پاشی نظامهای بسته منطقه ای و ایجاد جغرافیای باز، جهانگرایی اقتصادی را موجب و باعث پدید آمدن دهکده جهانی گردید.

2-1-6) تفاوتهای گات با سازمان تجارت جهانی 

گات در واقع مجموعه ای  از قواعد و مقرراتی بود که هرگز از یک مبنای حقوقی به عنوان یک نهاد بین المللی بر خوردار نبود و به طور موقت شکل گرفته بود، در حالیکه سازمان تجارت جهانی یک نهاد بین المللی با ساختار سازمانی دائمی‌است. در این خصوص گفته می‌شود که سازمان تجارت جهانی یعنی گات به اضافه خیلی چیزهای دیگر.

سازمان تجارت جهانی که از سال 1995 جایگزین گات شده است یک سازمان بین المللی است که علاوه بر موافقتنامه عمومی‌تعرفه و تجارت، در چارچوب موافقتنامه های متعدد دیگری بر حقوق و تعهدات اعضاء نظارت می‌کند. این سازمان علاوه بر تجارت کالا که در گات مورد نظر بود. تجارت خدمات و جنبه های تجاری مرتبط با مالکیت فکری را نیز تحت پوشش دارد.

از طرفی در سازمان تجارت جهانی نظام حل و فصل اختلافات وجود دارد که برای بررسی محدودیت زمانی تعیین شده و از این لحاظ از سرعت بیشتری نسبت به نظام حل و فصل اختلافات گات برخوردار است. در این نظام که جنبه خود کار دارد احتمال تأخیر و کار شکنی کمتر است. هم چنین یک نهاد برای فرجام خواهی و بررسی نظرات هیأت حل و فصل اختلافات نیز در سازمان تجارت جهانی وجود دارد.

در حال حاضر 148 کشور عضو سازمان تجارت جهانی هستند که بیش از 95 درصد تجارت جهانی را به خود اختصاص داده اند.  

با توجه به مقررات خاص این سازمان در برخی موارد کشورهای عضو می‌توانند تا 600 درصد بر کالاهای که از کشورهای غیر عضو وارد و کشورشان می‌شود تعرفه ببندند. به عبارت دیگر عضو نبودن در این سازمان به معنای انزوای بین المللی و ناتوانی از صادر کردن کالا به سایر کشورها است.

در سازمان تجارت جهانی از بدو تأسیس، با توجه به شکاف رفاهی بین کشورهای در حال توسعه و صنعتی امتیازاتی برای کشورهای در حال توسعه در نظر گرفته شده است.

برای نمونه در دور اروگوئه مقرر گردید از سال 1995 کشورهای صنعتی پنج سال فرصت برای هماهنگ سازی مقررات خود با قوانین WTO داشته باشند در حالیکه این مهلت برای کشورهای در حال توسعه ده سال تعیین گردید.

کشورهای در حال توسعه با توجه به اکثریتی که در WTO دارند و با هماهنگی و همکاری و افزایش توان علمی، فنی و اطلاعاتی خود می‌توانند امتیازهای قابل توجهی  در صحنه  تجارت جهانی کسب نمایند

 

 

 

پایان نامه تاثیر تحصیلات زنان بر توسعه ی اقتصادی کشور

پایان نامه تاثیر تحصیلات زنان بر توسعه ی اقتصادی کشور

پایان نامه تاثیر تحصیلات زنان بر توسعه ی اقتصادی کشور

تاثیر تحصیلات زنان بر توسعه ی اقتصادی کشور

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

مقدمه 1

چارچوبی نظری تحقیق 3

فرضیه‌ها 4

روش تحقیق 5

مشکلات و موانع 5

اصطلاحات و واژه‌های کلیدی 6

فصل اول

1-1) توسعه و مفاهیم 8

2-1) توسعه اقتصادی 17

3-1) مطالعه اجمالی عوامل موثر بر توسعه اقتصادی 19

4-1) بررسی وضعیت توسعه‌ای ایران طی سال‌های 1382 –137623

جداول و نمودارها 26

فصل دوم

1-2) مطالعه وضعیت گذشته و موجود تحصیلات زنان در ایران 28

جداول و نمودارها 40

 فصل سوم

1-3) تأثیرتحصیلات زنان بر عامل فرهنگی-اجتماعی توسعه اقتصادی 44

2-3) تاثیر تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی 59

الف) تأثیر کمی تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی 63

A) وضعیت زناشویی و سواد 63

B ) باروری و سواد 64

C) سواد و تعداد فرزندان 65

D) سطح تحصیلات و تعداد فرزندان 66

ب) تأثیر کیفی تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی 67

A) سواد و تعداد فرزندان فوت شده 68

B) سواد و تعداد فرزندان دارای مدرک دیپلم و بالاتر

3-3 ) تأثیر تحصیلات زنان بر عامل اقتصادی توسعه اقتصادی 69

جداول و نمودارها 81

فصل چهارم

خلاصه پژوهش و پیشنهاد

1-4) بررسی چالش‌ها و موانع در مسیر توسعه آموزشی زنان ایران 96

 2_4)بررسی فرضیه ها 102

 3_4)پیشنهاد برای روش تحقیق در مطالعات بعدی 102

فهرست منابع 103

چارچوب نظری تحقیق:

در این تحقیق عامل تحصیلات زنان به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته می‌شود تا تاثیر آن بر توسعه اقتصادی به عنوان متغیر وابسته بررسی شود.

یافته‌های تحقیق نشان داد که رابطه «مستقیمی» بین دو متغیر مستقل و وابسته وجود ندارد و این رابطه در خلال سه متغیر میانجی ظاهر می‌شود. متغیرهای میانجی بین تحصیلات زنان و توسعه اقتصادی به عنوان عوامل متأثر از تحصیلات زنان و موثر بر توسعه اقتصادی تعریف شوند که عبارتند از: 1) عامل فرهنگی – اجتماعی، 2) عامل انسانی و 3) عامل اقتصادی.

در بررسی متغیرهای میانجی جهت تسهیل درک ارتباطات، رویکردهای مختلفی به شرح زیر اتخاذ گردید:

  • عامل فرهنگی اجتماعی توسعه اقتصادی با رویکرد مقاومت زنان در برابر کلیشه‌های جنسیتی و تبعیضات اجتماعی بررسی شد.
  • عامل انسانی توسعه اقتصادی با رویکرد کمی و کیفی (کیفیت از دو دیدگاه سطح سلامت فرزندان و سطح تحصیلات فرزندان) بررسی شد.
  • عامل اقتصادی توسعه اقتصادی با رویکرد بررسی سهم زنان از بازارهای اشتغال مطالعه گردید.

فرضیه‌ها:

فرضیه اهم: تحصیلات زنان که یک عامل تأثیر گذار بر توسعه اقتصادی است.

فرضیه فرعی (1): تحصیلات زنان با تأثیر بر عامل فرهنگی اجتماعی توسعه اقتصادی، روند توسعه اقتصادی را بهبود می‌بخشد.

فرضیه فرعی (2): تحصیلات زنان با کاهش کمیت عامل انسانی و افزایش کیفیت آن روند توسعه اقتصادی را بهبود می‌بخشد.

فرضیه فرعی (3): تحصیلات زنان با افزایش سهم زنان از بازار در کار و تأثیر بر عامل اقتصادی، روند توسعه اقتصادی را بهبود می بخشد.

روش تحقیق:

تحقیق حاضر حاصل ترکیب دو روش تحقیقی «کتابخانه‌ای» و «میدانی" (پرسشنامه‌ای) می‌باشد.

از روش کتابخانه‌ای در سرتا سر تحقیق استفاده شده است. و در استخراج نتایج و یافته‌های بخش کیفی عامل انسانی توسعه اقتصادی از اطلاعات پرسشنامه‌ها بهره جسته‌ایم.

مشکلات و موانع

  • آمارها عموماً قدیمی و متعلق به قبل از دهة 80 بودند.
  • عدم یکنواختی زمانی در آمارها سبب دشواری امر مقایسه می گردید.
  • محدودیت زمانی سبب کاهش دقت و استخراج روابط و اطلاعات بخصوص در تحلیل داده‌های میدانی گردیده است.
  • در تحلیل میدانی پرسشنامه‌ها، به علت عدم تخصص محققین در طراحی پرسشنامه و ضیق وقت، اطلاعات مربوط به بخش سطح سلامت نیروی انسانی غیر قابل استخراج تشخیص داده شد.

اصطلاحات:

توسعه: وضعیت مطلوبی است که کلیه مولفه های اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی در یک جامعه در جایگاه خود قرار گرفته و در سطح قابل قبولی از آنها بهره برداری می شود.توسعه در کلیه ارکان و زیرشاخه های اجتماع رخ میدهد.

توسعه اقتصادی:افزایش درآمد سرانه واقعی در یک کشور برای دوره ای طولانی همراه با افزایش شاخص های مصرف تولید و رفاه.

باز تعریف هویت اجتماعی:تجدید نظر و بازنگری زنان در نقش های تعریف شده  بر اساس جنسیت و تواناییهای ذاتی هر جنس به نحوی که به جای تمرکز بر ویژگیهای ذاتی جنسیتی بر ویژگیهای اکتسابی انسانی توجه میشود.

کلیشه های جنسیتی : نقش های از قبل تعریف شده در جهت طبقه بندی جنسیتی جامعه به دو گروه بسیار متمایز زن و مرد.اساس این کلیشه ها معمولا مذهب و تفکرات و تعصبات سنتی و اجتماعی است.

تبعیضات اجتماعی: مزایا و امتیازاتی که اجتماع به سبب جنسیت صرف برای افراد قایل شده یا از آنها دریغ می نماید.

باروری ویژه گروههای سنی:این میزان از حاصل تقسیم تعداد موالید از هر گروه سنی زنان به تعداد زنان همان گروه سنی به دست می آید و معمولا برای هر 1000  زن محاسبه میشود.

میزان باروری کل: متوسط تعداد فرزندانی است که یک زن طی دوران بارداری به دنیا می آورد.

اشتغال: عبارت است از اختصاص سهمی از بازار کار به فرد به نحوی که ایجاد ارزش بازار و مبادلاتی نماید.

تولید ناخالص سرانه:از حاصل تقسیم تولید ناخالص داخلی به  جمعیت کشور محاسبه می شود.

دستمزد کف:حداقل دستمزدی است که برای توجیه پذیزی اقتصادی کاری مورد انتظار است.

1-1) توسعه و مفاهیم آن

هر کشوری در راه توسعه تلاش می کند، زیرا توسعه هدفی است که اکثر مردم آن را ضروری می دانند. در حالیکه پیشرفت اقتصادی یکی از عوامل مهم توسعه است ولی تنها عامل نیست و دلیل آن این است که توسعه صرفاً پدیده‌ای اقتصادی نیست. توسعه نهایتاً باید علاوه بر جنبة مادی و پولی زندگی مردم سایر جنبه‌ها را نیز در برگیرد. لذا باید به عنوان جریانی «چند بعدی» که مستلزم تجدید سازمان و تجدید جهت‌گیری مجموعة نظام اقتصادی و اجتماعی کشور است مورد توجه قرار گیرد. توسعه علاوه بر بهبود وضع درآمد  و تولید ، آشکار متضمن تغییرات بنیادی در ساخت ‌های نهادی و اجتماعی و اداری و نیز طرز تلقی عامه و در بیشتر موارد حتی آداب و رسوم و اعتقادات است. بالاخره توسعه اگر چه معمولاً بر حسب یک چارچوب ملی تعیین می‌شود ، مع ذالک تحقق وسیع آن می تواند موجب اصلاحات اساسی در نظام اجتماعی و اقتصادی بین المللی شود.

توسعه را باید جریانی چند بعدی دانست که مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی طرز تلقی عامة مردم و نهادهای ملی و نیز تسریع رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه کن کردن فقر مطلق است. توسعه در اصل باید نشان  دهد که مجموعة نظام اجتماعی، هماهنگ با نیازهای متنوع اساسی و خواسته‌های افراد و گروه‌های اجتماعی در داخل نظام، از حالت نامطلوب زندگی گذشته خارج شده و به سوی وضع یا حالتی از زندگی که از نظر مادی و معنوی «بهتر» است سوق می‌یابد. توسعه به معنای ارتقاء‌مستمر کل جامعه و نظام اجتماعی به سوی زندگی بهتر و یا انسانی تر است. اما چه چیز زندگی خوب را تشکیل می‌دهد؟ این سؤال به قدمت فلسفه و نوع بشر است و برای درک معنای«درونی» توسعه باید حداقل سه ارزش اصلی به عنوان پایة فکری و رهنمود عملی در نظر گرفته شود. این ارزش های اصلی عبارتند از: معاش زندگی، اعتماد به نفس و آزادی که نمایانگر هدف ‌های مشترکی است که بوسیلة تمام افراد و جوامع دنبال می‌شود. این ارزش‌ها به نیازهای اساسی انسان مربوط می‌شود و تقریباً در همه جوامع و فرهنگ و در تمام زمان‌ها خود را متجلی می‌سازد: معاش زندگی، قدرت تامین نیازهای اساسی را شامل می‌شود. توضیح بیشتر اینکه کلیة‌مردم نیازهای اساسی معینی دارند که زندگی بدون آن غیرممکن خواهد بود. این نیازهای تداوم بخش زندگی بی چون و چرا شامل غذا، مسکن ، بهداشت و امنیت می‌شود. وقتی که یکی از آن‌ها وجود نداشته باشد و یا عرضة آن کم باشد، حالت عقب ماندگی مطلق بوجود می‌آید. بنابراین، کارکرد اساسی تمام فعالیت‌های اقتصادی، تأمین ابزار و وسایل برای تعداد هر چه بیشتر افراد، به منظور غلبه بر بیچارگی و بدبختی است، که از فقدان غذا، مسکن، بهداشت و امنیت ناشی می‌شود. می توان ادعا کرد که توسعة اقتصادی  شرط لازم بهبود کیفیت زندگی است که خود همان «توسعه» است. بدون پیشرفت اقتصادی مداوم و پیوسته در سطح شخصی و اجتماعی ، تحقق توانایی بالقوة بشر امکان پذیر نخواهد بود. واضح است که شخص باید به قدر کافی داشته باشد تا بتواند زندگی بهتری داشته باشد. بنابراین ، درآمدهای سرانة در حال افزایش، امحاء فقر مطلق، امکانات بیشتر اشتغال و کاهش نابرابری درآمد شرایط لازم ، اما نه کافی ، برای توسعه است.

اعتماد به نفس، دومین جزء همگانی زندگی خوب است، احساس شخصیت کردن، عزت نفس داشتن و آلت دست قرار نگرفتن توسط دیگران برای مقاصد شخصی‌شان، تمام مردم و جوامع به دنبال نوعی اعتماد به نفس هستند. اگر چه ممکن است به طور صحیح آن را شخصیت ، مقام ، احترام، افتخار و استقلال بنامند. ماهیت و شکل اعتماد به نفس ممکن است از یک جامعه به جامعة دیگر و یا از یک فرهنگ به فرهنگ دیگر تغییر یابد. در هر حال با گسترش «ارزش‌های نوین ساز» کشورهای توسعه یافته، بسیاری از جوامع در کشورهای جهان سوم ، که ممکن است قبلاً احساس عمیقی نسبت به ارزش ‌های خود داشته‌اند، به هنگام تماس با جوامعی که از نظر تکنولوژی و اقتصادی پیشرفته‌اند از یک اغتشاش جدی فرهنگی رنج می‌برند و علتش این است که رفاه ملی تقریباً به صورت معیار جهانی ارزش درآمده است. به دلیل اهمیتی که به ارزش‌های مادی در کشورها توسعه یافته داده می‌شود امروز ارزش و اعتبار فقط به کشورهایی که دارای ثروت اقتصادی و قدرت تکنولوژیکی هستند- یعنی کشورهای «توسعه یافته» داده می‌شود و طبق نظر پروفسور گولت :"مسئله این است که توسعه نیافتگی گریبانگیر اکثریت جمعیت جهان است . تا زمانی که برای زمینه‌های غیر مادی ارزش قایل می شوند و بدان احترام می گذارند، امکان دارد که بدون داشتن احساس حقارت، فقیر بود. به عکس ، وقتی که رفاه مادی که یکی از عوامل ضروری زندگی بهتر تلقی می شود، کشورهایی که از نظر مادی «توسعه نیافته» هستند، مشکل می‌توانند احساس اعتبار و شخصیت کنند." امروزه، کشورهای جهان سوم به منظور به دست آوردن اعتبار، که از جوامعی که در حالت «توسعه نیافتگی» خفت آورند زندگی می کنند دریغ می‌شود، به دنبال توسعه هستند، توسعه به عنوان هدف مشروعیت پیدا می‌کند، زیرا که یک طریقه مهم و شاید حتی چاره ناپذیر کسب ارزش باشد.

آزادی از قید بردگی، توانایی انتخاب داشتن است و آخرین ارزش همگانی که معنای توسعه را تشکیل می دهد. آزادی در اینجا به معنای آزادی سیاسی و یا ایدئولوژیکی نیست، بلکه مفهوم اساسی تر آزادی مورد نظر است که شامل رهایی از شرایط مادی از خود بیگانه کنندة زندگی و آزادی از قیود اجتماعی انسان نسبت به طبیعت، جهل ، بدبختی و نیز انسان‌های دیگر، نهادها و باورهای جزمی شود، آزادی، دامنة انتخاب را برای جوامع و اعضای آن وسیع می‌کند و محدودیت خارجی را در راه حصول پاره‌ای هدف ‌های اجتماعی که ما آن را توسعه می نامیم به حداقل می رساند. در بررسی رابطة بین رشد اقتصادی و‌ آزادی از قید بردگی، به این نتیجه می رسیم که فایدة رشد اقتصادی این نیست که ثروت خوشبختی را افزایش می دهد، بلکه ثروت دامنة انتخاب بشر را گسترش می دهد و ثروت انسان را قادر می سازد که کنترل بیشتری به طبیعت و محیط مادی خود به دست آورد، مثلاً از طریق تولید غذا، پوشاک و مسکن و همچنین به بشر امکان می دهد تا اوقات فراغت بیشتری داشته باشد و کالاها و خدمات بیشتری داشته باشد و یا اهمیت اینگونه خواسته‌های مادی را انکار کند و زندگی معنوی را برگزیند.

در مقام عملی اجتماعی، اقتصاد به مردم و اینکه چگونه به بهترین وجهی وسایل مادی آنان را فراهم کند و نیز چگونه به آنان کمک کند تا تمام نیروی بالقوة انسانی خویش را تحقق بخشند می پردازد. ولی این سؤال همیشگی که چه چیز یک زنگی خوب را تشکل می دهد، می‌رساند که اقتصاد باید با  انتخاب ارزش‌ها سر و کار داشته باشد. علاقة ما به ایجاد توسعه حاکی از یک انتخاب ارزشی ضمنی دربارة خوب (توسعه) و بد (توسعه نیافتگی) است. ولی «توسعه» ممکن است برای افراد مختلف معانی بسیار مختلفی داشته باشد. بنابراین، ماهیت و خصوصیت توسعه و معنای آن باید به طور دقیق روشن شود.

استراتژی‌های توسعه اقتصادی که هدفشان افزایش تولیدات کشاورزی، ایجاد اشتغال و ریشه‌کن کردن فقر است، در گذشته اغلب شکست خورده‌اند، زیرا اقتصاددانان و دیگر مشاورین سیاسی از بررسی اقتصاد به عنوان یک نظام اجتماعی به هم وابسته که در آن نیروهای اقتصادی و غیراقتصادی گاهی در جهت تقویت یکدیگر و گاهی در جهت مخالف یکدیگر همواره بر روی هم تأثیر می گذارند غفلت کرده‌اند.

می توان نتیجه گرفت که «توسعه» هم واقعیتی مادی است و هم حالتی ذهنی، که بر حسب آن جامعه از طریق ترکیب فرایندهای اجتماعی، اقتصادی و نهادی وسایلی را برای به دست آوردن زندگی بهتر تأمین می کند. اجزاء خاص این زندگی بهتر هر چه باشد ، توسعه در کلیه جوامع باید حداقل دارای سه هدف زیرین باشد:

اول امکان دسترسی بیشتر به کالاهای تداوم بخش زندگی، مانند غذا، مسکن، بهداشت و امنیت و توزیع گسترده‌تر این گونه کالاها و دوم افزایش سطح زندگی از جمله درآمد بالاتر، تأمین اشتغال بیشتر، آموزش بهتر و توجه بیشتر به ارزش های فرهنگی و انسانی ، یعنی تمام آنچه که نه فقط به پیشرفت مادی کمک میکند، بلکه احترام به نفس شخصی و ملی بیشتری نیز ایجاد می کند و سوم گسترش دامنة انتخاب اقتصادی و اجتماعی افراد و ملل از طریق رهایی آنان از قید بردگی و وابستگی، نه تنها نسبت به سایر افراد و کشورها، بلکه همچنین نسبت به نیروی جهل و بدبختی بشری.

1) توسعه اقتصادی

تعریف توسعه اقتصادی:

قبل از میان تعریف باید به چند نکته توجه کنیم، اول اینکه؛ «توسعه اقتصادی» معادل با «کل توسعه یک جامعه» نیست، بلکه تنها یک بخش یا یک بعد از کل توسعة یک جامعه را توسعه اقتصادی تشکیل می دهد و تنها یک بعد از توسعة‌ ملل است، دوم اینکه؛ «توسعه اقتصادی» را نباید «استقلال اقتصادی» یکی دانست، بلکه حتی نباید آن را با «استقلال سیاسی» نیز اشتباه گرفت، زیرا شاید بتوان استقلال ملی و روند تحکیم ملی را با یکپارچگی احساسی مردم یک جامعه یا یک ملت به دست آورد، اما این به معنای آن نیست که کسب این هدف های غیر اقتصادی، ضرورتاً در توسعه اقتصادی دخیل هستند و سوم اینکه: توسعه اقتصادی لزوماً با «صنعتی شدن» یکی نیست، زیرا اینکه درصد زیادی از تولید یک جامعه در بخش ابتدایی تمرکز یابد، خود به خود علت فقر و عقب ماندگی نیست، بلکه، پایین بودن سطح «بازدهی تولید» در بخش‌های اولیه و به ویژه در بخش کشاورزی باعث عقب ماندگی می‌شود و دلیل دیگر آن روابط متقابل بین بخش‌های مختلف اقتصاد است که باعث می‌شود، سیاست های صنعتی شدن نه تنها ما را به توسعة اقتصادی نمی‌رساند، بلکه خود نیز در تنگناهای بسیاری قرار خواهد گرفت و همچنین توسعة اقتصادی پدیده‌ای بیش از کسب یک یا چند صنعت است.

حال با توجه به مقدمات فوق، می تون در تعریف «توسعه اقتصادی» بیان داشت که: «توسعة اقتصادی، فرایندی است که به موجب آن، درآمد واقعی سرانه در یک کشور و در دورانی طویل‌المدت افزایش می یابد.» در توضیح بیشتر باید بیان داشت که توسعه یک فرایند یا جریان است زیرا عمل نیروهای معینی را در یک حلقه علت و معلولی و به هم پیوسته و در طول زمان در بر می‌گیرد و پدیده‌ای طولانی مدت است زیرا آنچه از نظر توسعه اهمیت دارد، افزایش دائمی درآمد واقعی است نه صرفاً افزایش آن در کوتاه مدت، نظیر آنچه در یک دوره تجاری رخ می‌دهد. وقتی افزایش درآمد واقعی سرانه را به عنوان شاخص نرخ توسعة اقتصادی  انتخاب می کنیم، به هر حال باید از تغییرات توسعة اقتصادی به صورت افزایش رفاه اقتصادی یا به معنی پیشرفت اقتصادی یک جامعه بهبود وضعیت رفاهی افراد جامعه، که ناشی از دگرگونی و تحول در بنیادهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، عملی و فرهنگی جامعه است و دست‌یابی به غایات مطلوب نوسازی اقتصادی فراهم می آید.

3) تأثیر تحصیلات زنان بر عامل فرهنگی اجتماعی توسعه اقتصادی

تحولات فرهنگی، دگرگونی‌های عرصه اقتصاد و مشارکت زنان در سطوح آموزشی و درآمد زایی سبب تعدد گروه‌ها و گسترش روابط اجتماعی زنان می‌شود و موجب تأثیر عمیق این فرآیند هم در نهادهای جامعه و هم در افزایش آگاهی زنان تحصیل کرده و شاغل می‌شود. تحصیلات عالی و آموزش زنان موجب کسب ارزش‌ها، نگرش‌ها و برداشت‌های جدید می‌شود به نحوی که اکنون گروه‌های وسیعی از زنان به فرودستی غالب نقش‌ها و هویت‌های سنتی زنانه در بستر پدرسالار وقوف یافته‌اند. و ساختارهای سنتی خانواده که وجه مشخصه آن اقتدار نهادی شده مردان در واحد خانواده است، در دهه‌های اخیر با افزایش تحصیلات، آموزش، آگاهی و سهم اشتغال زنان با دگرگونی‌های اساسی مواجه شده است

زنان تحصیل کرده با وقوف بر میزان توانائی‌ها، دانش و مهارتهایشان به تفکر در زمینه «چرایی» این نقش‌ها نهادینه شده پرداخته‌اند و از آنجا که اساس و پایه این نقش‌های کلیشه‌ای نه ویژگی‌های اکتسابی و مهارتی ، بلکه ویژگی‌های ذاتی و مادرزادی افراد است، در صدد کنار زدن کلیشه‌های جنسیتی برآمده‌اند. بستر قانونی و سیاسی بستة ایران در این زمینه موجب تعمیق تفکر زنان و تشدید اراده و جزمیت آنان در اثبات «خود» گردیده است، قانون مدنی ما بر وجود کانون خانوادگی گرم و آرامی تاکید دارد که اساس آن بر اقتدار شوهر و پدر استوار است. این امر نقش‌های «زنانه» و «مردانه» را در خانواده و اجتماع تشدید می کند. نقش مادری و کارهای خانگی بر عهدة زن – که عمدتاً جهان قابل تفکر زنان را درونی و کوچک می نماید و آنانرا از تفکر باز و پویا منع می‌کند- و کار خارج از خانه بر عهدة مرد است و مرد نان‌آور خانواده محسوب می‌شود. به رسمیت شناختن اقتدار مرد در خانواده و وظیفه نان‌آوری که قانون بر عهده‌اش گذارده است در حیطه اشتغال نیز موقعیت ممتازی برای مرد فراهم می کند. مجموعه این سیاستگذاری‌ها، از طرفی روابط سنتی و مرد سالارانه را در خانواده تحکیم می کند و از طرف دیگر موقعیت زن را هم در بعد مادی و هم در بعد فعالیت اجتماعی تضعیف می کند چرا که حوزه‌های عمومی و خصوصی دنیاهای جداگانه‌ای نیستند بلکه جنبه‌هایی از یک نظام اجتماعی و فرهنگی واحدند: مسلماً زنی که بینش صحیح اجتمای نداشته باشد در نقش مادر هم ضعیف و بی تاثیر ظاهر می‌شود.

در دهه‌های اخیر، بهره‌مند شدن بیشتر زنان از تحصیلات دانشگاهی که منجر به اشغال سهم بیشتری از بازار کار می شود، ارزش‌های جدیدی را در حوزة خانواده ایجاد کرده و باعث دگرگونی مناسبات خانوادگی و ارتقای جایگاه اقتصادی و اجتماعی زنان و ایجاد هویت‌های جدید برای آنها شده است. در این میان اگر چه جامعه و سیاستگذاران ظاهراً به تحصیلات و کار زنان ارج می نهند، این ارج نهادن در عمل چندان دیده نمی‌شود و زنان تحصیل کرده غالباً به سمت شغل‌های مهم راه نمی‌یابند. از سوی دیگر، ارزش‌ مهمی که برای زنان برجسته می‌شود همان ارزش مادری و همسری است. در نتیجه با وجود آنکه بیشتر زنان تحصیل کرده و شاغل به نقش‌های اجتماعی جدید خود ارج می‌نهند، هویت اجتماعی جدید آنها با موانعی مواجه می‌شود که «فرهنگ سنتی» و «قوانین» بر سر راهشان قرار داده است. این مسئله باعث می‌شود که فعالیت اجتماعی، اقتصادی فرهنگی و سیاسی زنان در خارج از خانه مهم تلقی نشود و ارزش آنها کماکان با نقش‌های مادری و همسری سنجیده شود. با این حال مادران و زنان تحصیل کرده خواهان ارزش نهادن دولت، جامعه و خانواده به فعالیت اجتماعی و اقتصادی شان و تعاریف جدیدی از کلیشه‌های سنتی و تبعیض آمیز هستند که مبتنی بر همکاری زن و شوهر در انجام امور خانه و تربیت زنان با کمک و نه استثمار زنان زیرا دیگر «زیست جهان»  زنان ایرانی زیست جهانی سنتی نیست و نابرابرهای قانون و عرفی میان زن و مرد طبیعی و جاودانه تصور نمی‌شود. زنان ایرانی رفته رفته در سطوح وسیع به کامل و با اندیشی در موقعیت‌ها و هویت‌های اجتماعی سنتی خود پرداخته اند و قدم به مرحله بلوغ اجتماعی می‌گذارند. چنین آگاهی و بلوغ و مشارکتی تنها می تواند با تحصیلات تکامل یافته برای خود آنها و جامعه ثمرات ارزشمندی داشته باشد.

در زمینه تأثیر تحصیلات بر ذهنیات زنان از تعریف نقش‌های خود و مقاومت آنان در برابر کلیشه‌هی جنسیتی و تبعیضات اجتماعی به توضیح الگویی که توسط دو تن از متخصصین ایرانی (باقر ساروخانی و مریم رفعت جاه) ارائه شده است می پردازیم.

سؤال اصلی در این تحقیق این است که از میان عوامل متعدد جامعه شناختی، کدام یک نقش بیشتری در تأمل زنان درباره هویت‌های اجتماعی و کلیشه‌ها یا رده‌بندی‌های جنسیتی دارد؟‌ میزان موافقت یا مخالفت زنان با رده‌‌‌ها و کلیشه‌های جنسیتی متأثر از کدام عوامل اجتماعی است، آیا منابع فرهنگی یعنی تحصیلات و ارزش‌ها و نگرش‌های جدید زنان را بیشتر به مقاومت در برابر کلیشه‌های جنسیتی توانا می سازد یا منابع مادی؟

3) تأثیر تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی

رویکرد این تحقق در این بخش رویکردی بر مبنای زاد و ولد یا جمعیتی است.

در رویکرد جمعیتی توجه عمدتاً بر نیروی انسانی تولید شده توسط خانواده‌ها متمرکز است و بر آن هستیم که تاثیر تحصیلات زنان (مادران) را بر ویژگی های نیروی انسانی تولید شده دریابیم چرا که به قول پروفسور فردریک هاربیسون :

« منابع انسانی، پایه اصلی ثروت ملت‌ها را تشکیل می دهند. سرمایه و منابع طبیعی عوامل تبعی تولیدند. در حالی که انسانها عوامل فعالی هستند که سرمایه‌ها را متراکم می سازند و از منابع طبیعی بهره‌برداری می کنند. سازمانهای اجتمای، اقتصادی و سیاسی را می سازند و توسعه ملی را پیش می‌ برند. به وضوح کشوری که نتواند مهارت و دانش مردش را توسعه دهد و از آن در اقتصاد ملی به نحو موثری بهره‌ بردی کند، قادر نیست هیچ چیز دیگری را توسعه بخشد.» بنابراین با علم به درجه اهمیت نیروی انسانی به عنوان یکی از عوامل توسعه اقتصادی،‌ جهت بررسی تأثیر تحصیلات زنان بر ویژگی‌های آن،‌ دو رویکرد کمی و کیفی را در نظر می‌گیریم. روش تحقیق در بخش کمی عمدتاً کتابخانه‌ای بوده‌ و از آمار و اطلاعات سنوات گذشته بر ای تائید فرضیه‌ها بهره گرفته می شود.

در بخش کیفی به دلیل عدم وجود منابع اطلاعاتی کافی اقدام به انجام تحقیق میدانی (با ابزار پرسشنامه) گردیده است. جامعه آماری در این بخش دانشجویان دانشکده امور  اقتصادی در نظر گرفته شده‌اند که جمعیت نمونه به شرح زیر معادل 96 نفر برآورده شده است:

که در رابطه فوق پارامترها به شرح زیر توضیح داده می‌شود:

z = مقدار متغیر نرمال واحد متناظر با سطح اطمینان  

p= براورد نسبت صفت متغیر

q= 1-p

d= اشتباه مجاز  : تفاوت میانگین جامعه  و میانگین نمونه

سطح اطمینان یا Z در رابطه معادل 95/0 در نظر گرفته شده است

pq= یا واریانس به میران حداکثر معادل  فرض شده است.

تفاوت میانگین جامعه و نمونه معادل 1/0 در نظر گرفته شده است.

الف) تأثیرکمی تحصیلات زنان بر عامل انسانی توسعه اقتصادی

رشد بی‌رویه جمعیت یکی از مشکلات کشورهای در حال توسعه از جمله ایران است. افزایش جمعیت بطور مستقیم بر وضعیت اقتصادی- اجتماعی تأثیر می گذارد و سبب ایجاد بحران در بخش‌ های مختلف از جمله مسکن، فضاهای آموزشی، امکانات بهداشتی و درمانی، از بین رفتن منابع طبیعی، کاهش درآمد سرانه و بیکاری می‌ شود و از  طرف دیگر ارتباطی متقابل بین عوامل اقتصادی – اجتماعی و رشد جمعیت که عمدتاً متاثر از موالید یابه عبارتی باروری است وجود دارد. از جمله شاخص‌های اجتماعی که تأثیر تعیین کننده‌ای بر روی باروری دارد، تحصیلات است، فرضیه‌‌ این بخش از تحقیق عبارت است لذا این که: «تحصیلات زنان میزان موالید را کاهش می‌دهد و به عبارتی دیگر تحصیلات با بخش کمی زاد و ولد رابطه معکوس دارد.»

اگر منابع کشوری محدود فرض شوند و آن را به یک قرص نان تشبیه کنیم، مسلماً هر چه افراد بیشتری از این قرص نان تغذیه کنند. برش باریک‌تری به آنها اختصاص می یابد، با کاهش افرادی که از این منابع استفاده می‌کند، برش نان تخصیص یافته به هر یک بزرگ‌تر شده، امکان استفاده هر نفر از میزان بیشتری از منابع به وجود می آید. در مفاهیم اقتصادی این قرص نان کلیه منابع قابل بهره‌وری و وجود در اقتصاد مانند تغذیه، بهداشت، درمان، آموزش، امنیت و . . .  هستند و آن چه که از آن به برش از قرص نان تعبیر کردیم با واژه «رفاه» تعریف می‌شود

 

 

پروژه طراحی قفل الکترونیکی با میکرو کنترلر


پروژه طراحی قفل الکترونیکی با میکرو کنترلر

پروژه طراحی قفل الکترونیکی با میکرو کنترلر

مقاله طراحی نرم افزار ساخت قفل الکترونیکی با استفاده از میکرو کنترلر 

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

چکیده :

در این پروژه پیرامون طراحی نرم افزار ساخت یک قفل الکترونیکی با استفاده از میکرو کنترلر AVR(ATMEGA8)  مطالبی چند به میان آمده است این قفل توانایی این را دارد که توسط سه نفر و با سه رمز رقمی متفاوت مورد استفاده قرار گیرد .میکرو AVR  رمز را از یک صفحه کلید ماتریسی دریافت می کند و پس از نمایش برروی صفحه نمایشگر LCD  پس از مقایسه با رمز موجود در حافظه در صورت صحیح بودن رله ای را برای یک ثانیه فعال می کند و قفل باز می گردد هر یک از این کاربرها به راحتی می توانند رمز مورد نظر خود را تغییر دهند و رمز دیگری را جایگزین آن کنند .

یک رمز 5 رقمی نیز به عنوان رمز SUPERVISER  تعریف شده است که در صورتی که یکی از کاربرها رمز خود را فراموش کرد می تواند با وارد کردن آن سه رمز دیگر را صفر کند و کاربرها می توانند با مراجعه  دوباره رمز مورد نظر خود را وارد کنند و پیغام های میکرو نیز در هر مرحله با توجه به کلید فشار داده شده بر روی صفحه نمایشگر LCD  نمایش داده می شود .

در این پروژه در معرفی به نحوه کار با میکرو کنترلر AVR پرداخته شده است و سپس طراحی مدار و نرم افزار قفل آمده است که در آن نحوه عملکرد مدار ، نقشه شماتیک  مدار معرفی زیر برنامه ها و در نهایت مجموعه متن نرم افزار بیان گردیده است .

 مقدمه :

مختصری راجع به AVR

زبانهای سطح بالا یا همان HLL (HIGH Level Language) به سرعت در حال تبدیل شدن به زبان برنامه نویسی استاندارد برای میکرو کنترلرها (MCU) حتی برای میکروهای 8 بیتی کوچک هستند زبان برنامه نویسی C و BASIC  بیشترین استفاده را در برنامه نویسی میکروها دارند ولی در اکثر کاربردها کدهای بیشتری را نسبت به زبان برنامه نویسی اسمبلی تولید می کنند .   

ATMEL  ایجاد تحولی در معماری جهت کاهشی کد به مقدار مینیمم را درک کرد که نتیجه این تحول میکروکنترلرهای AVR هستند که علاوه بر کاهش و بهینه سازی مقدار کدها به طور واقع عملیات را تنها در یک کلاک سیکل توسط معماری RISC انجام می دهند و از 32 رجیستر همه منظوره استفاده می کنند که باعث شده 4 تا 12 بار سریعتر از میکروهای مورد استفاده کنونی باشند .

تکنولوژی حافظه کم مصرف غیر مدار شرکت ATMEL  برای برنامه ریزی AVR ها مورد استفاده قرار گرفته است در نتیجه حافظه های FLASH و EEPROM  در داخل مدار قابل برنامه ریزی (ISP) هستتد میکرو کنترلرهای اولیه AVR  دارای 1 و 2 و3 کیلوبایت حافظه FLASH  و به صورت کلمه 16 بیتی سازماندهی شده بودند .

AVR ها به عنوان میکرو RISC  با دستورات فراوان طراحی شده اند که باعث می شود حجم کد تولید شده کم و سرعت بالاتری بدست آید .

 خصوصیات (ATMEGA 8) 

  • از معماری AVR RISC استفاده می کند .
  • دارای 16 دستورالعمل با کارآیی بالا که اکثرا ً تنها در یک کلاک سیکل اجرا می شوند
  • 8*32 رجیستر کاربردی
  • سرعتی تا 6m/ps ( در فرکانس 6mhz)
  • حافظه ، برنامه و داده غیر فرار
  • BK بایت حافظه FLASH  داخلی قابل برنامه ریزی
  • پایداری حافظه FLASH  : قابلیت 1000 بار نوشتن و پاک کردن
  • 1024 بایت حافظه داخلی SDRAM
  • 512 بایت حافظه EEPROM داخلی قابل برنامه ریزی
  • پایداری حافظه EEPROM : قابلیت 10000 بار نوشتن و پاک کردن
  • قفل برنامه FLASH و حفاظت EEPROM

 

خصوصیات جانبی

  • دو تایمر – کانتر 8 بیتی با PRESCALER مجزا و دارای مد COMPARE
  • یک تایمر – کانتر 16 بیتی با PRESCALER مجزا و دارای COMPARE و CAPTURE
  • 3 کانال PWM
  • 3 کانال مبدل ، آنالوگ به دیجتال در بسته بندی های TQFP و MLF
  • 6 کانال با دقت 10 بیتی
  • 2 کانال با دقت 8 بیتی
  • 6 کانال مبدل آنالوگ به دیجیتال در بسته بندی های PDIP
  • 4 کانال با دقت 10 بیتی
  • 2 کانال با دقت 8 بیتی
  • دارای RTC با اسیلاتور مجزا
  • یک مقایسه کننده آنالوگ داخلی
  • USART سریال قابل برنامه ریزی
  • WATCHDOG قابل برنامه ریزی با اسیلاتور داخلی
  • ارتباط سریال SPT برای برنامه ریزی داخل مدار
  • قابلیت ارتباط با پروتکل سریال دو سیمه
  • قابلیت ارتباط سریال SPI به صورت MASTER یا SLAVE

 

خصوصیات ویژه میکروکنترلر

  • POWER – ON RESET CIRCUIT
  • دارای 5 حالت Sleep (ADC Noise و IDEL و STANDBY و POWER DOWN  و POWER – SAVE  و REDUCTION )
  • منابع وقفه ( INTERRUPT) داخلی و خارجی
  • دارای اسیلاتور RC داخلی کالیبره شده
  • عملکرد کاملا ً ثابت
  • توان مصرفی پایین و سرعت بالا توسط تکنولوژی CMOS
  • توان مصرفی در 25a,3V,4MHZ
  • حالت فعال 6 MA
  • در حالت غیر فعال 0MA
  • ولتاژهای عملیاتی ( کاری )

2.7V  تا 5.5  برای (ATMEGA 8L)

4.5V  تا 5.5  برای (ATMEGA8)

  • فرکانس کاری

0MHZ تا 8MHZ برای (ATMEGA 8L)

0MHZ تا 16MHZ برای (ATMEGA8)

  • خطوط I/O و انوع بسته بندی

23 خط ورودی / خروجی قابل برنامه ریزی

28 پایه PDIP و 32 پایه TQFP و MLF

 

 

پایان نامه اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیکی و تداخل PSS ها


پایان نامه اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیکی و تداخل PSS ها

پایان نامه اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیکی و تداخل PSS ها

مقاله اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیکی و تداخل PSS ها

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

چکیده

فصل اول مقدمه

1-1- پیشگفتار...................................................................................................... 4

1-2- رئوس مطالب ............................................................................................. 7

1-3- تاریخچه ...................................................................................................... 9

فصل دوم : پایداری دینامیکی سیستم های قدرت

2-1- پایداری دینامیکی سیستم های قدرت........................................................... 16

2-2- نوسانات با فرکانس کم در سیستم های قدرت ............................................ 17

2-3- مدلسازی سیستمهای قدرت تک ماشینه ...................................................... 18

2-4- طراحی پایدار کننده های سیستم قدرت (PSS) ......................................... 23

2-5- مدلسازی سیستم قدرت چند ماشینه............................................................ 27

فصل سوم: کنترل مقاوم

3-1-کنترل مقاوم ................................................................................................. 30

3-2- مسئله کنترل مقاوم....................................................................................... 31

3-2-1- مدل سیستم............................................................................................. 31

3-2-2- عدم قطعیت در مدلسازی........................................................................ 32

3-3- تاریخچه کنترل مقاوم................................................................................... 37

3-3-1- سیر پیشرفت تئوری................................................................................ 37

3-3-2- معرفی شاخه های کنترل مقاوم................................................................ 39

3-4- طراحی کنترل کننده های مقاوم برای خانواده ای از توابع انتقال ...................... 45

3-4-1- بیان مسئله................................................................................................ 45

3-4-2- تعاریف و مقدمات................................................................................... 46

3-4-4-‌‌‌تبدیل مسئله پایدارپذیری مقاوم به‌یک مسئله Nevanlinna–Pick ........ 50

3-4-5- طراحی کنترل کننده................................................................................. 53

3-5- پایدار سازی مقاوم سیستم های بازه ای ....................................................... 55

3-5-1- مقدمه و تعاریف لازم................................................................................... 55

2-5-3- پایداری مقاوم سیستم های بازه ای........................................................... 59

3-5-3- طراحی پایدار کننده های مقاوم مرتبه بالا................................................. 64

فصل چهارم  : طراحی پایدار کننده های مقاوم برای سیستم های قدرت

4-1- طراحی پایدار کننده های مقاوم برای سیستم های قدرت ............................ 67

4-2- طراحی پایدار کننده های مقاوم به روش Nevanlinna – Pick ............... 69

برای سیستم های قدرت تک ماشینه ...................................................................... 69

4-2-1- مدل سیستم............................................................................................. 69

4-2-2- طرح یک مثال......................................................................................... 71

4-2-3 – طراحی پایدار کننده مقاوم به روش Nevanlinna – Pick................. 73

4-2-2- بررسی نتایج........................................................................................... 77

4-2-5- نقدی بر مقاله.......................................................................................... 78

4-3- بررسی پایداری دینامیکی یک سیستم قدرت چند ماشینه ............................ 83

4-3-1- مدل فضای حالت سیستم های قدرت چند ماشینه................................... 83

4-3-2- مشخصات یک سیستم چند ماشینه.......................................................... 86

4-3-3-طراحی پایدار کننده های سیستم قدرت.................................................... 90

4-3-4- پاسخ سیستم به ورودی پله...................................................................... 93

4-4- طراحی پایدار کننده های مقاوم برای سیستم های قدرت چند ماشینه ......... 95

4-4-1- اثر تغییر پارامترهای بر پایداری دینامیکی................................................. 95

4-4-2- مدلسازی تغییر پارامترها به کمک سیستم های بازه ای............................ 101

 4-4-3-پایدارسازی مجموعه‌ای ازتوابع انتقال به کمک تکنیک‌های‌بهینه سازی........ 105

4-4-4- استفاده از روش Kharitonov در پایدار سازی مقاوم............................ 106

4-4-5- استفاده از یک شرط کافی در پایدار سازی مقاوم..................................... 110

4-5- طراحی پایدار کننده های مقاوم برای سیستم قدرت چندماشینه (2)............. 110

4-5-1- جمع بندی مطالب................................................................................... 110

4-5-2-طراحی پایدار کننده های‌مقاوم بر اساس مجموعه‌ای از نقاط کار.............. 111

4-5-3- مقایسه عملکرد PSS کلاسیک با کنترل کننده های جدید....................... 113

4-5-4- نتیجه گیری............................................................................................. 115

فصل پنجم : استفاده از ورش طراحی جدید در حل چند مسئله

5-1- استفاده از ورش طراحی جدید در حل چند مسئله ...................................... 121

5-2- طراحی PSS‌های مقاوم به منظور هماهنگ سازی PSS  ها ....................... 122

 5-2-1- تداخل PSS‌ها ...................................................................................... 122

5-2-2- بررسی مسئله تداخل PSS‌ها در یک سیستم قدرت سه ماشینه .............. 124

5-2-3- استفاده از روش طراحی بر اساس چند نقطه کار در هماهنگ ...................... 126

انتخاب مجموعه مدلهای طراحی ........................................................................... 127

5-2-4-‌مقایسه‌عملکرد دو نوع پایدار کننده به کمک شبیه سازی کامپیوتری.......... 130

5-3- طراحی کنترل کننده های بهینه (  فیدبک حالت ) قابل اطمینان برای سیستم قدرت     132

 5-3-1) طراحی کننده فیدبک حالت بهینه ........................................................... 132

تنظیم کننده  های خطی ........................................................................................ 133

 5-3-2-کاربرد کنترل بهینه در پایدار سازی سیستم های قدرت چند ماشینه......... 134

5-3-3-طراحی کنترل بهینه بر اساس مجموعه‌ای از مدلهای سیستم .................... 136

 5-3-4- پاسخ سیستم به ورودی پله .................................................................... 140

فصل ششم : بیان نتایج

6-1- بیان نتایج .................................................................................................... 144

6-2- پیشنهاد برای تحقیقات بیشتر....................................................................... 147

مراجع.................................................................................................................... 148

ضمیمه الف – معادلات دینامیکی ماشین سنکرون................................................. 154

ضمیمه ب – ضرایب K1 تا K6 ........................................................................... 156

ضمیمه پ – برنامه ریزی غیر خطی...................................................................... 158

 

-1- پیشگفتار:

افزایش روز افزون مصرف انرژی الکتریکی، توسعه سیستم های قدرت را بدنبال داشته است بطوریکه امروزه برخی از سیستم های قدرت در جغرافیایی به وسعت یک قاره گسترده شده اند. به موازات این توسعه که با مزایای متعددی همراه است، در شاخه دینامیک سیستم های قدرت نیز مانند سایر شاخه ها مسائل جدیدی مطرح شده است. از جمله این مسائل می توان به پدیده نوسانات با فرکانس کم، تشدید زیر سنکرون (SSR)، و سقوط ولتاژ اشاره کرد.

پدیده نوسانات با فرکانس کم در این میان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در بحث پایداری دینامیکی سیستم های قدرت مورد توجه قرار می گیرد. بروز اغتشاش های مختلف در شبکه، انحراف سیستم از نقطه تعادل پایدار را به دنبال دارد، در چنین وضعیتی به شرط اینکه سنکرونیزم شبکه از دست نرود، سیستم با نوسانات فرکانس کم به نقطه تعادل جدید نزدیک می شود. هنگامی که یک ژنراتور به تنهایی کار می کند، نوسانات با فرکانس کم به دلیل میرایی ذاتی به شکل نسبتاً قابل قبولی میرا می شوند. اما کاربرد برخی از المان ها مانند تحریک کننده های سریع، با اثر دینامیک قسمت های مختلف شبکه ممکن است باعث تزریق میرایی منفی به شبکه شود، به طوریکه نوسانات فرکانس کم شبکه به شکل مطلوبی میرا نشده و یا حتی از میرایی منفی برخوردار شوند. بدیهی است افزایش میرایی مودهای الکترومکانیکی سیستم در چنین وضعیتی می تواند به عنوان یک راه حل مورد استفاده قرار گیرد. بر این اساس پایدار کننده های سیستم قدرت (PSS) بر اساس مدل تک ماشین – شین بینهایت طراحی شده و در محدوده وسیعی به کار گرفته می شوند. از دید تئوری کنترل، پایدار کننده های فوق در واقع یک کنترل کننده کلاسیک با تقدیم فاز[1] می باشد که بر اساس مدل خطی سیستم در یک نقطه کار مشخص طراحی می شوند.

همراه با پیشرفت های چشمگیری در تئوری سیستم ها و کنترل، روش های جدید برای طراحی پایدار کننده های سیستم قدرت ارائه شده است، که به عنوان نمونه می توان به کنترل کنده های طرح شده بر اساس تئوری های کنترل تطبیقی، کنترل مقاوم، شبکه های عصبی مصنوعی و کنترل فازی اشاره کرد [5-1]. در همه این روش ها سعی بر اینست که نقایص موجود در طراحی کلاسیک مرتفع شده به طوریکه کنترل کننده به شکل موثرتری بر پایداری سیستم و بهبود میرایی نوسانات اثر گذارد.

روش های کنترل مقاوم، که در این پایان نامه مورد توجه است به شکل جدی از اوایل دهه هشتاد (1980) مطرح شد و خود به شاخه های متعددی تقسیم می شود. قبل از هر توضیحی درباره کنترل مقاوم نخست به بیان مفهوم عدم قطعیت در مدل
می پردازیم. در کنترل کلاسیک طراحی بر اساس مدل مشخصی از سیستم صورت
می گیرد. مدل سیستم تنها یک تقریب از دینامیک های واقعی سیستم است. حذف دینامیک های سریع به منظور ساده سازی، تغییر مقادیر پارامترهای مدل به دلایل مختلف از منابع ایجاد عدم قطعیت در مدل سیستم ها می باشد. بنابراین بدلیل وجود چنین عدم قطعیت هایی در مدلسازی ، اهداف مورد نظر طراح ممکن است توسط کنترل کننده های طرح شده بر اساس مدل تحقق نیابند.

به منظور رفع این مشکل در کنترل مقاوم بر اینستکه عدم قطعیت های حائز اهمیت موجود در مدل، در طراحی کنترل کننده لحاظ شوند. معمولاً مدلسازی  عدم قطعیت در اکثر شاخه های کنترل مقاوم خانواده ای از سیستم ها را بوجود می آورد، حال کنترل کننده مقاوم بایستی چنان طرح شود که برای هر یک از اعضاء این خانواده اهداف مورد نظر در طراحی برآورده شود.

موضوع این پایان نامه طراحی پایدار کننده های مقاوم برای سیستم های قدرت است، به قسمی که پایداری سیستم در محدوده وسیعی از تغییر پارامترها و تغییر شرایط نقطه کار تضمین شود. در این راستا ابتدا به مطالعه اثر تغییر پارامترها بر پایداری
سیستم های قدرت تک ماشینه و چند ماشینه پرداخته می شود. سپس دو روش طراحی کنترل کننده های مقاوم تشریح شده، و در مسئله مورد مطالعه به کار گرفته می شوند. سرانجام ضمن نقد و بررسی این روش ها، یک روش جدید برای طراحی PSS ارائه می شود. در این روش مسئله طراحی پایدار کننده مقاوم به مسئله پاردار کردن مجموعه ای از مدل های سیستم در نقاط کار مختلف تبدیل می شود. این مسئله نیز به یک مسئله استاندارد بهینه سازی تبدیل شده و با استفاده از روش های برنامه ریزی غیر خطی حل می گردد. سرانجام کارایی روش فوق در طراحی پایدار کننده های مقاوم برای یک سیستم قدرت چند ماشینه در دو مسئله مختلف (اثر تغییر پارامترها بر پایداری دینامیکی و تداخل PSS ها) تحقیق شده و برتری آن بر روش کلاسیک به اثبات می رسد.

1-2- رئوس مطالب :

بخش بعدی این فصل به بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه طراحی پایدار
کننده های مقاوم سیستم های قدرت اختصاص داده شده است.

در فصل دوم نخست به بیان مفاهیم اساسی در پایداری دینامیکی، و تشریح پدیده نوسانات با فرکانس کم در سیستم های قدرت پرداخته می شود. مدلسازی  سیستم تک ماشینه به منظور مطالعه پدیده نوسانات با فرکانس کم، و روش طراحی PSS به کمک این مدل در قسمت های بعدی این فصل صورت می گیرد. در بخش آخر فصل نیز مدلسازی  سیستم های قدرت چند ماشینه و نکات مربوط به آن مورد بررسی قرار می گیرد.

در فصل سوم ابتدا صورت مسئله کنترل مقاوم به طور کامل تشریح می شود. سپس به تاریخچه کنترل مقاوم و سیر پیشرفت برخی از شاخه ای آن پرداخته می شود. در پایان فصل طی دو بخش جداگانه به توضیح روش های - Pick Nevanlinna و Kharitonov که در ادامه مورد استفاده قرار می گیرند، می پردازیم.

طراحی کنترل کننده مقاوم با استفاده از روش  - Pick Kharitonov برای سیستم قدرت تکماشینه و نقد و بررسی یک مقاله در این زمینه در ابتدای فصل چهارم (بخش (4-2)) صورت می گیرد. در بخش (4-3) پس از بدست آوردن معادلات فضای حالت برای سیستم های قدرت چند ماشینه، به بررسی پایداری دینامیکی یک سیستم سه ماشینه در نقاط کار مختلف و طراحی PSS در یک نقطه کار ناپایدار می پردازیم. در بخش (4-4) اثر تغییر پارامترها بر پایداری این سیستم مطالعه شده و روش Kharitonov جهت طراحی پایدار کننده های مقاوم مورد استفاده قرار می گیرد. در بخش (4-5) به ارائه یک روش جدید که با الهام از روش Kharitonov شکل گرفته است، می پردازیم. سپس این روش به منظور طراحی یک کنترل کننده مقاوم که در محدوده وسیعی از تغییر شرایط نقطه کار پایداری سیستم را تضمین می کند، به کار گرفته می شود.

در فصل پنجم ابتدا روش فوق در حل مسئله تداخل PSS ها مورد استفاده قرار
می گیرد. سپس به طراحی کنترل کننده های فیدبک حالت بهینه بر اساس مجموعه ای از مدلهای سیستم، و پاره ای نکات در این زمینه می پردازیم.

فصل ششم نیز به یک جمع بندی کلی از پایان نامه و بیان نتایج اختصاص داده شده است.

 

1-3- تاریخچه

بررسی همه کارهای انجام شده در جهت بهبود پایداری دینامیکی سیستم های قدرت حتی به صورت مختصر، به دلیل مطالعات و تحقیقات متعددی که در این زمینه صورت گرفته است، گزارش مفصلی را طلب می کند.در این زیر بخش ضمن اشاره مختصر به شاخه های مهم تحقیق، کارهای انجام شده بر اساس شاخه کنترل مقاوم را مرور خواهیم کرد.

با بروز نا پایداری دینامیکی در سیستم های قدرت تحقیقات گسترده ای در این زمینه آغاز شد. مفاهیم اساسی پایداری دینامیکی برای ژنراتور سنکرون متصل به شین بینهایت، اولین بار توسط Demello و Concordia به شیوه ای زیبا در سال 1969 بیان شد [6]. در این مقاله با معرفی مفاهیم گشتاورهای سنکرون کننده و میرا کننده اثر پارامترهای مختلف سیستم و شرایط نقطه کار بر پایداری دینامیکی ماشین سنکرون تشریح شده، و بدنبال آن با استفاده از تئوری جبران فاز به طراحی PSS پرداخته شد. به دلیل اهمیت این مطالب در فصل دوم، به طور مفصل به بررسی پایداری دینامیکی سیستم های قدرت خواهیم پرداخت.

در مرجع [7] اثر دینامیک ماشین های سنکرون یک سیستم قدرت چند ماشینه بر پایداری دینامیکی ماشین i ام این شبکه بررسی شده است. حاصل این مطالعه چند توصیه مفید در طراحی PSS برای ماشین های سنکرون در سیستم های چند ماشینه می باشد.

همچنین از آنجایی که پایدار کننده های سیستم قدرت بر اساس مدل تک ماشین – شین بینهایت طراحی می شود، هماهنگ سازی این پایدار کننده ها در سیستم های قدرت چند ماشینه اجتناب ناپذیر است. بدین منظور روش های مختلفی (مانند
روش های طراحی ترتیبی و افزایش پهنای باند PSS‌ها) در جهت هماهنگ سازی PSS ها ارائه شده است. [13-8] .

از دیگر مسائل مورد مطالعه در زمینه پایداری دینامیکی سیستم های قدرت، تعیین بهترین محل برای نصب PSS در شبکه های بزرگ به منظور بهبود میرایی یک مود خاص شبکه می باشد. این موضوع که هم اکنون نیز در رأس تحقیقات قرار دارد در مراجع [8 و 14] مورد بررسی قرار گرفته است .

همگام با توسعه تئوری های کنترل روش های پایدار سازی سیستم های قدرت نیز بهبود یافت. از اوائل دهه 1970 کاربرد کنترل بهینه در بهبود پایداری دینامیکی به طور چشمگیری افزایش یافت. در مرجع [1] روش طراحی پایدار کننده با استفاده از تئوری کنترل بهینه به سیستم های قدرت چند ماشینه می باشد.

 

اگر چه استفاده از روش های کنترل بهینه[2] مورد استقبال فراوان محققان دانشگاهی قرار گرفت و مقالات متعددی در جهت توسعه این روشها در پایدار سازی سیستم های قدرت انتشار یافت، اما هرگز به شکل جدی در صنعت برق مطرح نشد. گذشته از مشکلات اجرایی استفاده از روش های کنترل بهینه در عمل، نقص اصلی این روش ها بی توجهی به مسئله عدم قطعیت های[3] مختلف موجود در مدل سیستم می باشد [18]. تغییر پارامترهای سیستم، صرفنظر از دینامیک های سریع و دینامیک های مدل نشده فرکانس بالا در مدلسازی ، از مهمترین منابع ایجاد عدم قطعیت در مدل سیستم ها
می باشد. چشم پوشی از عدم قطعیت های مختلف موجود در مدل ممکن است، نتایج گمراه کننده ای را به دنبال داشته باشد، به طوریکه اهداف مورد نظر در کنترل با به کارگیری کنترل کننده طرح شده بر اساس مدل سیستم، در سیستم واقعی تحقق نیابد.

در ادامه این زیر بخش کارهای انجام شده در جهت بهبود پایداری سیستم های قدرت که بر مبنای تئوری کنترل مقاوم شکل گرفته است را توضیح می دهیم.

بررسی استحکام پایداری[4] با استفاده از مفاهیم مقادیر تکین[5] ماتریس ها (که عمدتاً بر قضیه Nyquist تعمیم یافته استوارند) به منظور تحلیل پایداری دینامیکی سیستم های قدرت، اولین بار در سال 1984 به کار رفت [19]. Chan و Athans  در این مقاله ابتدا با استفاده از گشتاورهای سنکروه کننده و میرا کننده یک مدل ماتریس تابع انتقال (s) G برای سیستم قدرت ارائه کردند. سپس با مدلسازی  عدم قطعیت های ناشی از دینامیک های مدل نشده مودهای پیچشی شافت ژنراتور، تغییر مقادیر گشتاورهای سنکرون کننده و میرا کننده بدلیل تغییر شرایط نقطه کار، و تغییر در دینامیک های تحریک کننده های[6] سیستم به صورت عدم قطعیت های ضرب شوند به تحلیل پایداری سیستم پرداختند. این مقاله بیشتر جنبه تحلیل داشته و توصیه های مفیدی را در طراحی کنترل کننده های مقاوم به دنبال ندارد.

Ohtsuka  و همکارانش در سال 1992 از تئوری کنترل  در طراحی کنترل فیدبک حالت برای یک توربوژنراتور استفاده کردند [20]. آنها با استفاده از یک روند ماتریس گین فیدبک حالت را چنان طراحی کردند که نرم  تابع انتقال حلقه بسته سیستم
می نیمم شود. مهمترین مزیت این روش بهبود پایداری و قابلیت بالا در دفع اغتشاش است. اشکال اصلی آن نیز افزایش مقادیر گین های فیدبک حالت نسبت به گین های بدست آمده از روش کنترل بهینه می باشد.

در مرجع [3]، Chow و همکارانش روش طراحی کنترل کننده های مقاوم  را به منظور طراحی PSS مقاوم برای یک سیستم تک ماشینه بکار بردند. در این مقاله مقدار راکتانس خط انتقال بین ژنراتور سنکرون و شین بینهایت قطعی نبوده و عامل ایجاد عدم قطعیت در مدل سیستم می باشد. مهمترین مزیت این روش مقاوم بودن پایداری در برابر تغییرات راکتانس خط انتقال است. عیب این روش، بالا بودن مرتبه PSS مقارم می باشد.

در مرجع [21] تئوری Nevanlinna - Pick  به منظور طراحی پایدار کننده مقاوم برای سیستم قدرت تک ماشین شین بینهایت به کار گرفته شده است. در ادامه بحث ضمن توضیح مفصل این تئوری به نقد و بررسی این مقاله نیز در انتهای بخش (4-2) خواهیم پرداخت.

 

 

 

مقاله درباره انفجار


مقاله درباره انفجار

مقاله درباره انفجار

مقاله مبانی تئوری انفجار

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

مقدمه

در طول حداقل 200 سال گذشته، کاربرد واژه انفجار متداول بوده است. در زمانهای قبل از آن این واژه به تجزیه[1] ناگهانی مواد و مخلوطهای انفجاری با صدای قابل توجهی نظیر «رعد» اطلاق شده است. این مطلب از دیرباز شناخته شده است که انفجار تجزیه سریع مقدار معینی ماده است که به محض رخداد یک ضربه یا گرمایش اصطکاکی اتفاق می‌افتد. بنابراین تجزیه این مواد در شرایط مناسب می‌تواند بصورت ساکت و آرام رخ دهد.

کلمه انفجار[2] از نظر فنی به معنی انبساط ماده به حجمی بزرگتر از حجم اولیه است. آزاد شدن ناگهان انرژی که لازمه این انبساط است. غالباً از طریق احتراق سریع، دتونیشن[3] (که در فارسی همان انفجار معنی می‌شود)، تخلیه الکتریکی با فرایندهای کاملاً مکانیکی صورت می‌گیرد. خاصیت متمایز کننده انفجار، همانا انبساط سریع ماده است. به نحویکه انتقال انرژی به محیط تقریباً بطور کامل توسط حرکت ماده (جرم) انجام می‌شود. در جدول زیر مقایسه‌ای بین چند فرآیند آزادسازی انرژی انجام شده است:

چگالی انرژی

(Watt/cc)

سرعت سوخت، شدن مواد

(g/sec)

فشار

(atm)

ماده

10

1

1

شعله استیلن

106

103

2000

باروت تفنگ

1010

106

400000

دتونیشن یک ماده منفجره قوی

جدول (بالا) مقایسه‌ای بین سه فرایند آزاد سازی انرژی

برای شعله تقریباً هیچ انتقال جرمی به اطراف رخ نمی دهد در حالیکه نیروی پیشرانش یک اسلحه قادر به راندن گلوله است و یک ماده منفجره قوی[4] هر چیز در تماس با خود را تغییر شکل داده و یا ویران می‌کند. قدرت منهدم کننده این مواد را «ضربه انفجار»[5] نامیده می‌شود که مستقیماً با حداکثر فشار تولید شده مرتبط است. توجه کنید که در جدول (بالا)، هیچگونه توصیفی از محل رخداد (تونیشن ماده منفجره قوی ارائه نشده است. این بدان معناست که فرایند دتونیشن از محدودیتهای فیزیکی مستقل است.

با توجه به مطالب بالا واضح است که دتونیشن تنها یکی از انواع حالات پدیده انفجار است بعبارت دیگر واژه دتونیشن تنها باید به فرآیندی اطلاق شود که در طی آن یک «موج شوک»[6] انتشار یابد.

متاسفانه بعلت قفرلفات مناسب فنی در زبان فارسی، دتونیشن به معنی عام انفجار ترجمه می‌شود و بنابراین در ادامه این مبحث برای پرهیز از اشتباه و رسا بودن مطلب همان واژه دتونیشن را به کار برده خواهد شد.

سرآغاز تحقیقات اخیر بر روی دتونیشن به سالهای 45-1940 م. که «زلدویچ» و «ون نیومان» هر یک به طور جداگانه مدل یک بعدی ساختار امواج دتونیشن را فرمولبندی کردند باز می‌گردد، گرچه یک مدل واقعی سه بعدی تا اواخر سال 1950 م به تاخیر افتاد.

پدیده دتونیشن

دتونیشن یک واکنش شیمیائی «خود منتشر شونده»[7] است که در طی آن مواد منفجره اعم از مواد جامد، مایع، مخلوطهای گازی، در مدت زمان بسیار کوتاه در حد میکروثانیه. به محصولات گازی شکل داغ و پرفشار با دانسیته بالا و توانا برای انجام کار تبدیل می‌شود. فرض بگیرید قطعه‌ای از مواد منفجره، منفجر گردد. به نظر می‌رسد که همه آن در یک لحظه و بدون هیچ تاخیر زمانی نابود می‌گردد. البته در واقع دتونیشن از یک نقطه آغازین شروع شده و از میان ماده بطرف انتهای آن حرکت می‌کند. این عمل بخاطر آن آنی بنظر می‌رسد که سرعت رخداد آن بسیار بالاست.

از نظر تئوری دتونیشن ایده‌ال واکنشی است که در مدت زمان صفر (با سرعت بی‌نهایت) انجام شود. در اینحالت انرژی ناشی از انفجار فوراً آزاد می‌شود اصولاً زمان واکنش بسیار کوتاه یکی از ویژگیهای مواد منفجره است. هر چه این زمان کمتر باشد، انفجار قویتر خواهد بود. از نظر فیزیکی امکان ندارد که زمان انفجار صفر باشد. زیرا کلیه واکنشهای شیمیائی برای کامل شدن به زمان نیاز دارند.

پدیده دتونیشن با تقریبی عالی مستقل از شرایط خارجی است و با سرعتی که در شرایط پایدار[8] برای هر ترکیب، فشار و دمای ماده انفجاری اولیه ثابت است منتشر می‌شود. ثابت بودن سرعت انفجار، یکی از خصوصیات فیزیکی مهم برای هر ماده منفجره می‌باشد در اثر دتونیشن، فشار، دما و چگالی افزایش می‌یابند. این تغییرات در اثر تراکم محصولات انفجار حاصل می‌گردند.

پدیده‌ای که مستقل از زمان در یک چارچوب مرجع حرکت می‌کند. «موج» نامیده می‌شود و ناحیه واکنش دتونیشن، «موج دتونیشن»[9] یا موج انفجار نامیده می‌شود. در حالت پایدار این موج انفجار بصورت یک ناپیوستگی شدید فشاری که با سرعت بسیار زیاد و ثابت VD از میان مواد عبور می‌کند توصیف می‌شود واکنش شیمیائی در همسایگی نزدیک جبهه دتونیشن[10] است که باعث تشکیل موج انفجار می‌شود. این موج با سرعتی بین 1 و تا 9، بسته به طبیعت فیزیکی وشیمیائی ماده منفجره حرکت می‌کند. این سرعت را می‌توان با استفاده از قوانین ترموهیدرودینامیک تعیین نمود. عواملی که در سرعت انفجار نقش دارند عبارتند از: انرژی آزاد شده در فرآیند، نرخ آزاد شدن انرژی، چگالی ماده منفجره و ابعاد خرج انفجاری.

یک مدل ساده برای این پدیده مطابق شکل زیر از یک «جبهه شوک»[11] و بلافاصله بدنبال آن یک ناحیه انجام واکنش که در آن فشارهای بسیار بالا تولید می‌شود، تشکیل شده است. ضخامت ناحیه واکنش در انفجار ایده‌آل صفر است و هر چه انفجار بحالت ایده‌ال نزدیکتر باشد. ضخامت این ناحیه کمتر است. نقطه پایان این ناحیه، محل شروع ناحیه فشار دتونیشن[12] است.

پایان نامه نفت خام


پایان نامه نفت خام

پایان نامه نفت خام

دانلود پایان نامه مهندسی نفت استخراج اکتشاف

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

نفت خام 1
مقدمه 2
2 ـ واحد ارزیابی نفت خام 3
چگالی ( دانسیته )‌ 4
مقایسه دانسیته هیدروکربتهای مختلف در درجه حرارت ثابت 5
روش ASTM 5
شرح آزمایش 6
3 ـ 2 ـ فشار بخار رد (RVP) 6
روش 7
دستگاه اندازه گیری RVP 7
شرح آزمایش 7
نقطه اشتعال ـ نقطه آتش گیری 7
روش 92 ASTMD 8
شرح آزمایش 8
محاسبه 9
کربن باقیمانده پس از سوختن 9
الف ، کندراتسون روش ASTM D189 10
شرح آزمایش 10
ب ـ رمزباتوم ASTM D524 11
شرح آزمایش 11
نقطة دود 11
روش 12
نقطه ریزش 12
روش ASTM D97 13
شرح آزمایش 13
نقطه انجماد 13
روش 14
روش آزمایش 14
ترکیبات گوگرد دار 14
مقدمه 14
تعیین مقدار گوگرد در فرآوردهای نفتی : روش ASTM D 262 15
تعیین مرکاپتان روشن uop 163 16
اسیدیته : روش ASTM D 664 17
ـ ویسکوزیته 18
عدد اکتان 19
عددستان 20
ستان 21
3 ـ 17 ـ عدد دیزل 21
اندازه گیری نمک در نفت خام 22
مقدمه 22
روش 3230 ASTM 22
شرح آزمایش 23
محاسبه 24
3 ـ 19 ـ اندازه گیری آسفالتین 25
مقدمه 25
روش IP 26
شرح آزمایش 26
اندازه گیری واکس ( موم ) 27
روش 237 IP 28
4 ـ بررسی و تجزیه مواد نفتی از نظر تقطیر 28
4 ـ 1 ـ تقطیر ASTM : 29
روش 86 D ASTM 29
تقطیر در شرایط اتمسفر و خلاء 33
اجزاء لازم برای تقطیر در شرایط خلاء 36
نمونه برداری از نفت خام 37
روش راه اندازی دستگاه و انجام آزمایش 38
Blending 43
تقطیر میکرو : روش 2892 ASTM D 44
تقطیر سنگین ( روغن گیری ) : 45
روش 2892 ASTM D 45
دستگاه تقطیر روغن های نفت خام 47
دستگاههای کروماتوگرافی 48
مقدمه 48
کروماتوگرافی گاز 48
PIONA 49
PONA روش 139 : ASTM D 49

 

 

مقاله درباره آبگرمکن خورشیدی


مقاله درباره آبگرمکن خورشیدی

مقاله درباره آبگرمکن خورشیدی

مقاله بررسی فنی آبگرمکن خورشیدی

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

بخشی از مقاله

مقدمه:

سیستم های حرارتی خورشیدی نقش مهمی در انرژی خورشیدی دارد، استفاده از دستگاه های خورشیدی سابقه طولانی دارد، گفته شده است ارشمیدس تقریباً در سال 214 قبل از میلاد از آینه مقعر برای داغ کردن آب استفاده کرده است. سیستم های حرارتی امروزی نیز کم هزینه ترین کاربرد انرژی خورشیدی را دارد.

حرارت خورشید استفاده از حرارت انرژی خورشید را توجیح می کند. بنابراین تعداد متفاوتی از دستگاه های فنی وجود دارد که اضافه بر گرم کردن فضا، داغ کردن آب یا فرآیندهای صنعتی سیستم های انرژی خورشیدی را می توان برای سرمایش یا تولید برق با کارخانه های تولید برق خورشیدی مورد استفاده قرار داد. قسمت های عملیاتی اصلی عبارتند از:

  • گرم کردن استخر شنای خورشیدی
  • آبگرمکن های خانگی خورشیدی
  • حرارت کم خورشید برای گرم کردن فضای داخل ساختمان ها
  • پردازش حرارتی خورشیدی
  • تولید برق خورشیدی

چون این حیطه های عملیاتی خیلی دور از دسترس هستند، این بخش فقط جنبه های مهم آبگرمکن های خانگی خورشیدی و استخرهای خورشیدی را با سیستم های دارای صفحات خورشیدی بسته و باز مورد بحث قرار می دهیم. بخش های زیر به کاربرد بعضی کمیت های ترمودینامیک در توضیح اصول نیاز دارد. جدول 1-3 مهمترین پارامترها، علائم آنها و واحدهایشان را نشان می دهد.

 

 

پایان نامه انرژی های تجدید پذیر


پایان نامه انرژی های تجدید پذیر

پایان نامه انرژی های تجدید پذیر

پایان نامه انرژی های تجدید پذیر

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

فصل اول : چرا انرژی تجدید پذیر مهم است؟

فصل دوم : موقعیت فعلی و آینده انرژی طبیعی

فصل سوم : ثابت خورشیدی

فصل چهارم : سیستم های حرارتی خورشید

فصل پنجم : آفتاب گیری در سطح زمین

فصل ششم : تبدیل مستقیم انرژی خورشیدی به کار – دستگاه های فتوولتایی

 

بخشی از متن پایان نامه

فایده های کلیدی آن عبارتند از:

فایده های محیطی: فن آوری های انرژی تجدید پذیر، منابعی پاک از انرژیهایی هستند که از صنایع انرژی های مرسوم، تماس و آلودگی محیطی بسیار کمتری دارند.

انرژی برای نسل های آینده ما: انرژی تجدید پذیر پایان نخواهد پذیرفت، هرگز. اما منابع دیگر انرژی محدودند و همین روزها ته می کشند.

مشاغل و اقتصاد: سرمایه گذاری ها بر روی انرژی تجدید پذیر اغلب صرف تهیه مواد خام (لوازم و کالا) و مصرفی و ساختاری برای ساخت و نگهداری وسایل می شود، تا سرمایه گذاری بر روی واردات پر خرج انرژی. این بدان معناست که پولی که شما بابت انرژی می پردازید، به جای اینکه وارد اقتصاد کشوری بیگانه شود، در کشور خودمان باقی مانده، اشتغال زایی کرده و موجب صرفه جویی اقتصادی در مصرف سوخت می شود.

1- فایده های محیطی:

فن آوری های انرژی قابل تجدید از صنایع انرژی مرسوم که بر سوخت فسیلی تکیه دارد، با محیط اطرافش بسیار دوستانه تر عمل می کند.سوخت های فسیلی در بسیاری از مشکلات زیست محیطی که ما امروزه با آنها مواجه هستیم، سهم قابل توجهی دارند- گازهای گلخانه ای، آلودگی هوا و آلودگی آب و خاک- در صورتیکه متابع انرژی تجدید پذیر در این امر سهم بسیار اندکی داشته یا هیچ نقشی ندارند.گازهای گلخانه ای، دی اکسید کربن، متان، اکسید نیتروژن، هیدروکربن ها و کلروفلوئورکربن ها، جو زمین را مثل یک پتوی گرم و شفاف احاطه کرده اند، به اشعه های گرم خورشید اجازه داخل شدن می دهند و گرما را در نزدیک سطح زمین به دام می اندازند (نگه می دارند).

اثرات این گلخانه طبیعی، دمای متوسط سطح زمین را حدود 60 درجه فارنهایت (33 درجه سانتیگراد) نگه می دارد. اما افزایش مصرف سوخت های فسیلی، بطور قابل توجهی انتشار (تولید) گازهای گلخانه ای را زیاد کرده است، مخصوصاً دی اکسید کربن، به وجود آورنده افزایش اثر گازهای گلخانه ای که به عنوان گرمای محسوس و یکپارچه زمین شناخته می شود. مطابق نظر آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده، سهم دی اکسید کربن عهده دار 2/1 تا 3/2 افزایش عمومی دماست.

با این وجود، فن آوری های انرژی قابل تجدیدپذیر، گرما و الکتریسیته را با انتشار (تولید) مقدار ناچیز یا صفر دی اکسید کربن، تولید می کند. هم چنین استفاده از انرژی سوخت های فسیلی، منبع مهمی برای آلودگی هوا، آب و خاک می باشد.آلاینده ها نظیر منوکسید کربن، دی اکسید گوگرد، دی اکسید نیتروژن، ذرات معلق و سرب- باج غم انگیزی از محیط گرداگرد ما می گیرند!به عبارت دیگر، اغلب فن آوری های انرژی قابل تجدید، آلودگی ناچیز یا صفر تولید می کنند.

آلودگی و گرمای زمین هر دو، احتمال حتمی خطر بزرگ سلامتی نسل بشر را مطرح می کنند.مطابق با رای انجمن ریه (آمریکا) آلودگی هوا در امراض ریه، نظیر: تنگی نفس، سرطان ریه و عفونت های نواحی تنفسی، سهیم است و سالانه قریب به 335000 نفر در آمریکا به این علل فوت می کنند.

ضمناً ممکن است اثرات طولانی مدت مرتبط با گرمای زمین، مخرب تر نیز باشد. عوارض مرگ و میر با هوای بسیار گرم امکان دارد و هنگامی که دما بالا می رود، امراض می توانند انرژی نهان قوی تری برای پیشرفت داشته باشند.نهایتاً، فن آوری های انرژی قابل تجدید، می توانند به ما برای تغییر الگوهای مرسوم مصرف انرژی، برای ارتقاء کیفیت محیط پیرامون مان، کمک کنند.

 

 2- انرژی برای نسل های آینده ما:

مصرف انرژی جهان، در آینده به کدام انرژی متمایل خواهد بود؟

بله، ما به خوبی می توانیم ثابت کنیم که مصرف الکتریسیته، رشدی جهانی خواهد داشت. آژانس بین المللی انرژی مطرح می کند که ظرفیت تولید الکتریسیته جهان تا سال 2020، تقریباً به 8/5 میلیون مگاوات، افزایش خواهد یافت. که حدود 3/3 میلیون مگاوات، بیش از سال 2000 است.

در این حال، ذخایر سوخت های فسیلی کره زمین منبع اصلی کنونی انرژی مان، طبق نظر بهترین تجزیه و تحلیل گران صنعت نفت، از سال ها 2020 الی 2060 شروع به اتمام رسیدن  خواهند کرد.ما چگونه احتیاجمان به آن مقدار انرژی را بر طرف خواهیم کرد؟رانرژی تجدید پذیر می تواند بهترین پاسخ ما باشد.

کمپانی بین المللی شل، پیش بینی می کند که در سال 2060، انرژی تجدید پذیر، 60% انرژی جهان را تأمین خواهد کرد.بانک جهانی تضمین میکند که نرخ داد و ستد برای انرژی خورشیدی (الکتریسیته) طی 30 سال، به طور مقطوع به چهار تریلیون دلار خواهد رسید.همچنین سوخت های بیومس (زیست توده ای) می توانند جانشین گازوئیل شوند. و بر عکس سوخت های فسیلی، منابع انرژی تجدید پذیر، قابل نگهداری می باشند و هیچ وقت تمام نمی شوند عملکرد امروز ما برای مرسوم نمودن فن آوری های انرژی قابل تجدید، نه تنها به نفع حال ماست، بلکه موجب تولید منافع زیادی نیز خواهد شد.

3- شغل ها و اقتصاد:

قشر گسترده ای از ایالات متحده مجبور به واردات سوخت های فسیلی مانند نفت و گاز طبیعی، برای تولید برق، گرما و سوخت، هستند. هزینه این سوخت های فسیلی می تواند بالغ بر میلیون ها دلار شود و هر دلاری که صرف واردات انرژی شود، یک دلار از اقتصاد محلی کسر می شود.

در این حال، منابع انرژی تجدید پذیر، بطور موضعی (محلی) گسترش یافته، هزینه صرف شده برای انرژی از کشور خارج نمی شود، اشتغال زایی نموده و موجب تقویت اقتصاد می شود. کسر فن آوری های انرژی قابل تجدید، زحمتی سخت می طلبد.شغل ها به زودی از ساخت و ساز، طراحی، نصب، سرویس و فروش محصولات انرژی تجدید پذیر، به پایان می رسند.اشتغال هم چنین بطور غیر مستقیم از شغل هایی که کمپانی های انرژی تجدید پذیر را با مواد خام، حمل و نقل، اسباب و لوازم و خدمات تخصصی نظیر محاسبات و خدمات اداری تغذیه می کنند، فراهم خواهد شد.

در نتیجه، دستمزد و حقوق حاصل از شغل هابر درآمد افزوده در اقتصاد محل را موجب می شود. از این گذشته درآمد حاصل از انرژی تجدید پذیر، چیزی بیشتر ازاین اقتصاد محلی را رشد می دهد، یعنی مزایایی برای کل کشور.بطور مثال در سال 2001، ایالات متحده حدود 103 بیلیون دلار صرف واردات نفت از خارج کرده است. اما به عنوان یکی از سازندگان بزرگ سیستم های انرژی قابل تجدید جهان، می تواند با افزایش مصرف انرژی تجدید پذیر در سراسر دنیا، سرمایه بیشتری را به کشورش وارد کند. در حال حاضر سازندگان سیستم های فتوولتایی ایالات متحده حدود 3/2 کل سازندگان جهان هستند. و حدود 10% صادرات این سیستم های PV بیشتر صرف توسعه شده که منجر به فروش سالیانه بیش از 300 میلیون دلار می شود.

پایان نامه بررسی اثرات شرایط محیطی بر عملکرد تجهیزات نیروگاه بخار


پایان نامه بررسی اثرات شرایط محیطی بر عملکرد تجهیزات نیروگاه بخار

پایان نامه بررسی اثرات شرایط محیطی بر عملکرد تجهیزات نیروگاه بخار

پایان نامه کارشناسی بررسی اثرات شرایط محیطی ( فشار ، دما ، رطوبت و … ) بر عملکرد تجهیزات نیروگاه بخار و بررسی تاثیرات آن روی طراحی تجهیزات

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

عناوین

چکیده

فصل اول : معرفی تجهیزات نیروگاه بخاری

1 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 2 ـ دیگ بخار و تجهیزات جانبی آن

1 ـ 2 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 2 ـ 2 ـ اکونومایزر

1 ـ 2 ـ 3 ـ درام

1 ـ 2 ـ 4 ـ لوله های دیوارهای محفظه احتراق یا اوپراتور

1 ـ 2 ـ 5 ـ سوپر هیترها

1 ـ 2 ـ 6 ـ دی سوپر هیتر ها یا اتمپراتورها

1 ـ 2 ـ 7 ـ ری هیترها

1 ـ 2 ـ 8 ـ جنس لوله های بویار

1 ـ 2 ـ 8 ـ 1 ـ ساختار میکروسکوپی  فولادها

1 ـ 2 ـ 8 ـ 2 ـ اورهیت شدن لوله های بویلر

1 ـ 2 ـ 8 ـ 3 ـ تغییرات ساختار فولاد در تحت اورهیت

1 ـ 2 ـ 8 ـ 4 ـ اتفاقات اورهیت در نیروگاهها

1 ـ 2 ـ 8 ـ 5 ـ بحث و نتیجه گیری

1 ـ 3 ـ گرمکن های آب تغذیه

1 ـ 4 ـ کوره یا محفظه حتراق

1 ـ 4 ـ 1 ـ ساختمان مشعلها و روشن پودر کردن سوخت در آنها

1 ـ 5 ـ تجهیزات جانبی دیگ بخار

1 ـ 5 ـ 1 ـ گرمکن های هوا

1 ـ 5 ـ 2 ـ دریچه های کنترل هوا یا دمپرها

1 ـ 5 ـ 3 ـ دودکش

1 ـ 6 ـ فنهای نیروگاه

1 ـ 7 ـ والوها

1 ـ 8 ـ سیستمهای مرتبط با دیگ بخار

1 ـ 8 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 8 ـ 2 ـ سیستم کنترل آب تغذیه

1 ـ 8 ـ 3 ـ سیستم کنترل درجه حرارت بخار

1 ـ 8 ـ 4 ـ کنترل فشار بخار

1 ـ 8 ـ 5 ـ کنترل سیستم احتراق

1 ـ 8 ـ 5 ـ 1 ـ کنترل هوای مشعل

1 ـ 8 ـ 5 ـ 2 ـ کنترل سوخت مشعل

1 ـ 8 ـ 5 ـ 3 ـ کنترل فشار محفظه احتراق

1 ـ 9 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 9 ـ 2 ـ اصول کار و وظایف کندانسور

1 ـ 9 ـ 3 ـ  اثرات وجود هوا در کندانسور

1 ـ 9 ـ 4 ـ انواع کندانسور از نظر خنک سازی بخار

1 ـ 9 ـ 5 ـ وسایل حفاظتی کندانسور

1 ـ 9 ـ 6 ـ تمیز کردن کندانسور

1 ـ 10 ـ سیستمهای آب گردشی خنک کننده کندانسور

1 ـ 10 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 10 ـ 2 ـ انواع سیستمهای خنک کن

1 ـ 10 ـ 3 ـ سیستم یکبارگذر

1 ـ 10 ـ 4 ـ سیستم چرخشی

1 ـ 10 ـ 5 ـ سیستم ترکیبی

1 ـ 11 ـ توربین بخار و انواع طبقه بندی آن

1 ـ 11 ـ 1 ـ مقدمه

1 ـ 11 ـ 2 ـ طبقه بندی توربین بخار

فصل دوم : بررسی اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد نیروگاههای بخار

2 ـ 1 ـ اثر کمیت های ترمودینامیکی ( فشار و دما ) بروی بازده سیکل نیروگاه

2 ـ 2 ـ 1 ـ وظیفه اصلی چگالنده

2 ـ 2 ـ 2 ـ سیستم آب گردشی نیروگاه

2 ـ 2 ـ 3 ـ عوامل موثر بر برج خنک کن نیروگاه

2 ـ 2 ـ 4 ـ اثرات شرایط محیطی بر کندانسور

2 ـ 3 ـ اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد لوبلیر نیروگاه

2 ـ 3 ـ 2 ـ اثرات فشار و دمای محیط بر روی عملکرد بویلر

2 ـ 4 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر عملکرد  نیروگاه بخاری ( تبریز )

2 ـ 4 ـ 1 ـ تاثیر درجه حرارت محیط در مصرف داخلی

2 ـ 4 ـ 2 ـ تاثیر درجه حرات محیط در مصرف آب نیروگاه

نتیجه گیری

2 ـ 4 ـ 3 ـ تاثیر درجه حرارت کم محیط در بهینه سازی مصرف داخلی نیروگاه تبریز

2 ـ 4 ـ 4 ـ تاثیر درجه حرات در افزایش تلفات و کاهش عمر الکتروموتورهای سوخت

2 ـ 5 ـ بررسی علل خوردگی لوله های کندانسور واحد یک نیروگاه تبریز

2 ـ 5 ـ 1 ـ شرایط کاری و مشخصات فنی لوله های کندانسور

2 ـ 5 ـ 2 ـ وضعیت ظاهری نمونه لوله

2 ـ 5 ـ 3 ـ نتایج آزمایشات

2 ـ 5 ـ 4 ـ فرم مقطع سوراخ

2 ـ 5 ـ 5 ـ بررسی زیر ساختار لوله

2 ـ 5 ـ 6 ـ علل خوردگی و سوراخ شدن نمونه مورد آزمایش

2 ـ 5 ـ 7 ـ پیشنهادات

2 ـ 6 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر عملکرد نیروگاه بندرعباس

2 ـ 6 ـ 1 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد بویلر و تاثیر آن بر طراحی بویلر

2 ـ 6 ـ 2 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد توربین

2 ـ 6 ـ 3 ـ اثرات شرایط محیطی بر ژنراتور

2 ـ 6 ـ 4 ـ اثرات شرایط محیطی بر کندانسور

2 ـ 7 ـ بررسی نمونه ای اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد نیروگاه شهید محمد منتظری اصفهان

2 ـ 7 ـ 1 ـ اثرات شرایط محیطی بر روی عملکرد بویلر

2 ـ 7 ـ 2 ـ اثرات شرایط محیطی بر عملکرد کندانسور

فصل سوم

نتیجه گیری

مراجع

 

 


بخشی از پایان نامه 

1 ـ 2 ـ دیگ بخار و تجهیزات جانبی آن

1 ـ 2 ـ 1 ـ مقدمه

یکی از مهمترین تجهیزات در نیروگاههای بخاری ، دیگ بخار می باشد که در آن ، آب تغذیه شده توسط پمپ تغذیه با جذب حرارت ، به بخار پس تافته تبدیل می گردد . دیگر بخار نیروگاهها از نظر چـگونگی گرم کردن آب ورودی به دو نوع تقسیم می شوند :

الف ـ دیگ بخار درام دار

ب ـ دیگ بخار یک بار گذر

1 ـ 2 ـ 2 ـ اکونومایزر

پس از اینکه گازهای کوره قسمتی از حرارت خود را به لوله های آب  و سوپرهیتـرها می دهد هنوز دارای مقدار قابل ملاحظهای حرارت می باشد که این حرارت همراه گازهایی اگر بدون استفاده از دودکش خارج شود از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نبوده و راندمان دستگاه پایین خواهد بود لذا با استفاده از یک اکونومایزر از این حرارت باقیمانده استفاده می نمایند . اکونومایزر شامل تعدادی لوله های سری است که در آخرین مرحله مسیر گازهای حاصله از احتراق قرار گرفته و آب درون لوله ها گرم می شود . میزان افزایش درجه حرارت آب ورودی به اکونومایزر بستگی به طراحی دیگر بخار و حرارت موجود در گازهای خروجی از دیگ بخار دارد بعنوان مثال در نیروگاه طوس دمای آب ورودی به اکونومایزر 242 درجه سانتی گراد و دمای خروجی 294 درجه سانتی گراد می باشد و این در حالی است که در نیروگاه شهید محمد منتظری دمای آب ورودی 244 درجه سانتی گراد و دمای آب خروجی 366 درجه سانتی گراد ( با سوخت گاز در مشعلها ) می باشد . جایگاه این لوله ها پس از لوله های ری هیتر و سوپر هیتر در انتهای دیگ بخار است . باید توجه داشت که توزیع آب در این لوله ها باید یکنواخت باشد تا در قسمتهایی از لوله ها مایع گرم تبدیل به بخار نشود که در این صورت لوله ها صدمه خواهند دید .

1 ـ 2 ـ 3 ـ درام

استوانه ای است به طول چندین متر و قطر داخلی 5/1 متر و ضخامت جدار حدود  12 سانتی متر از جنس فلز مقاوم در مقابل فشار و درجه حرارت . معمولاً از طریق نورد یک قطعه فلزی مستطیل شکل آنرا بصورت استوانه درآورده و دو لبه را به هم جوش می دهند . سپس قطعه های انتهایی را به صورت نیمکره به آن جوش می دهند . جنس ، طول ، قطر داخلی و ضخامت جداوره درام بستگی به بزرگی ، قدرت درجه حرارت و فشار بخار هر واحد دارد . درام به عنوان مخزن در دیگ بخار عمل می کند که دارای وظایف زیر است :

الف ـ جدا کردن قطرات از بخار آب

ب ـ عمل نمودن به عنوان مخزن ذخیره آب

ج ـ با استفاده از سطح آب درام می توان مقدار آب تغذیه به سیکل را کنترل نمود .

فشار درام در دیگ های بخار نیروگاههای شهید رجایی ، طوس ، شهید محمد منتظری و نکا به ترتیب برابر 8/169 ، 45/148 ، 158 ، 210 اتمسفر است .

 

1 ـ 2 ـ 4 ـ لوله های دیوارهای محفظه احتراق یا اوپراتور

اطراف محفظه احتراق دیگ های بخار ، تعداد زیادی لوله های موازی نزدیک به هم که به لوله های اوپراتور موسوم هستند پوشیده شده است . وظیفه این لوله ها از یک طرف آن است که بخشی از حرارت حاصل از احتراق را از طریق تشعشی و جابجایی جذب نماید و از طرف دیگر ، حرارت جذب شده به وسیله هدایت به آب داخل خود منتقل می کند . بنابراین در کوره ، هر سه نوع انتقال حرارت با یکدیگر انجام می گیرد . حاصل این تبادل حرارت جذب حرارت توسط داخل آب لوله ها و تبدیل آن به بخار است . به عبارت دیگر کلیه بخار تولیدی دیگ بخار در این لوله ها ایجاد می شود . از طرف دیگر جذب حرارت توسط لوله های دیواره ای ، باعث خنک شدن فضای اطراف کوره می شود و لذا مشکلی از نظر عایق کاری دیواره های اطراف محفظه احتراق پیش نخواهد آمد . به عبارت دیگر لوله های دیواره ای با جذب حرارت و انتقال آن به آب داخل خود ، دیواره کوره را خنک می نماید . لازم به ذکر است که جریان آب در داخل لوله های دیواره ای از پایین به بالاست . هر چه آب در طول کوره به طرف بالا حرکت نماید حرارت بیشتری جذب نموده و در نتیجه بخار بیشتری تولید می گردد .

1 ـ 2 ـ 5 ـ سوپرهیترها

یک سری لوله از جنس فولاد مقاوم در برابر حرارت و فشار با اشکال مختلف معمولاً به شکل u یا s و یا اشکال دیگر که در کنار هم بفاصله کمی از هم قرار دارد و ابتدا و انتهای آنها به دو لوله بزرگتر بنام هدر جوش داده شده اند و به مجموعه آنها سوپرهیتر گفته می شود این مجموعه معمولاً در فضای داخلی بویلر یعنی داخل کوره و مسیر گازهای خروجی کوره قرار داده می شود بطوریکه هدر ابتدایی و انتهایی در بیرون دیواره و یا هم ردیف دیواره های بویلر و خود لوله های سوپرهیت در داخل قرار می گیرند . هدر ابتدایی به بالای درام مربوط است و هدر انتهایی به لوله خروجی بخار از دیگ . برای استفاده از  انرژی و حرارت بیشتر بخار در نیروگاهها ، بخار اشباع تولید شده در درام دیگ بخار را مجدداً توسط گازهای حاصله از احتراق کوره گرم می کنند . این عمل داغ کردن بخار یا سوپر هیتر نامیده می شود . سوپر هیترها را بر اساس تعداد زیاد لوله ها و محل هدر ها و همچنین شرایط حرارت دریافتی ( از نوع تشعشی یا جابجایی ) طبقه بندی می کنند . در بعضی موارد طبقه بندی سوپر هیتر ها بر اساس هر دو حالت فوق صورت می گیرد . توجه به شکل قرارگرفتن لوله ها و هدرها ، سوپر هیتر ها ممکن است از نوع آویزان باشند . در این نوع لوله ها از هدر ها آویزان بوده و توسط آنها نگهداری می شوند و یا سوپر هیتر ها ممکن است از نوع افقی یانشد و یا ممکن است بشکل (L) باشد که دو نوع اخیر دارای تخلیه طبیعی بوده و احتیاج به تخلیه اجباری ندارند ، و در هنگام روشن کردن دستگاه دیگ بخار بسهولت عمل می نمایند ، از این رو دو طرح مزبور مورد توجه در سوپر هیتر های اولیه دیگ بخار با سوخت پودر شده قرار گرفت . در شکلهای ( 1 ـ 2 ـ الف ) و ( 1 ـ 2 ـ ب ) انواع مختلف سوپر هیترها نشان داده شده است .

 

پایان نامه تعمیر تلویزیون تیونر ها

پایان نامه تعمیر تلویزیون تیونر ها

پایان نامه تعمیر تلویزیون تیونر ها

پایان نامه تعمیر تلویزیون تیونر ها

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

بخش یکم تیونر 1
بخش دوم طبقه IF آشکار ساز و AGC 8
بخش سوم مدارات رنگی 17
بخش چهارم مدارات تصویر 62
بخش پنجم منبع تغذیه 66

تیونر
همانطوریکه در نمای کلی گیرنده های رنگی بررسی گردید امواج دریافت شده توسط آنتن به تیونر منتقل می گردد .، تیونر تلویزیونهای رنگی علاوه بر کارهای معمولی یک تیونر که از تلویزیون سیاه و سفید به خاطر داریم (انتخاب کانال‌ ، حذف امواج مزاحم ، تقویت موج فرستنده و . . . ) در خروجی خود امواج فرستنده را تبدیل به سه موج IF به ترتیب زیر می کنند:
1) IF صدا (فرکانس 4/33 مگاهرتز)
2) IF تصویر(فرکانس 9/38 مگاهرتز)
3) IF رنگ(فرکانس 43/34 مگاهرتز)
تیونر ها در دو نوع مکانیکی و الکترونیکی درست می شوند ، در تلویزیونهای رنگی جدید اکثرا تیونر به صورت الکترونیک طراحی میشود . این تیونرها مدارات دریافت هر سه محدوده VHF I , VHF III , UHF را دارا هستند ، در جدول زیر محدوده امواج تلویزیونی و تعداد کانالهای آنها مشخص شده است :
در تیونرهای میکانیکی جهت آنکه کانال و محدوده کار تیونر را تعویض نمائیم دسته سلکتوری وجود دارد که این کار را انجام می دهد ، ولی در تیونرهای الکترونیک جهت این کار ، مداری در نظر گرفته شده است به نام مدار فرمان تیونر .
بنابراین مدار فرمان تیونر باید بروی تیونرهای الکترونیک دو کنترل اعمال نماید اولا محدوده کار تیونر را مشخص کند که آیا بر روی UHF ، VHF I ، VHF III باشد ثانیا معین کند در آن محدوده بر روی چه کانالی تصویر دریافت دارد .
عمل اول با قطع و وصل ولتاژ تغذیه هر قسمت انجام می گیرد یعنی زمانی که می خواهیم تیونر بر روی محدوده VHF I کار کند ، مدار فرمان ولتاژ تغذیه دو باند VHF III و UHF را قطع کرده و فقط ولتاژ تغذیه به باند VHF I می دهد . این باعث می شود که فقط باند VHF I کار کرده و دو باند دیگر غیر فعال باشند.
عمل دوم (تعویض کانال) با کم و زیاد کردن یک ولتاژ متغییر(معمولا صفر تا 33 ولت) توسط مدار فرمان تیونر و اعمال آن به دیودهای واریکاپ تیونر انجام می گیرد .
دیودهای واریکاپ چه عملی انجام می دهند ؟
دیودهای واریکاپ یکی از انواع دیودها هستند که وقتی در بایاس معکوس قرار گیرند میتوان با کم و زیاد کردن ولتاژ دو سرشان از آنها همانند یک خازن متغییر استفاده نمود .
حال در تیونر های الکترونیک در هر باند تیونر ، تعدادی دیوید واریکاپ قرار گرفته که مدار فرمان تیونر بسته به کانال انتخابی توسط مصرف کننده ولتاژ دو سر دیودهای واریکاپ تیونر در آن قسمت را تغییر داده و ظرفیت دیود واریکاپ را برای آن کانال تعیین می کند ، در حقیقت از دیودهای واریکاپ به عنوان قسمتی از مدارات هماهنگ داخل تیونر استفاده شده است .


بررسی تیونر تلویزیون رنگی شهاب 21 اینچ :
تیونر این تلویزیون از نوع الکترونیک بوده و قدرت دریافت هر سه محدوده ، UHF و VHF III و VHF I را دارا می باشد ، کنترل این تیونر بر عهده آی سی کنترل تلویزیون (ICSO1 ) می باشد .
طریقه تنظیم کانال توسط آی سی کنترل : برای آنکه مشخص شود بر روی چه محدوده ای کار کند ، سه پایه BL و BU و BH در بین پایه های تیونر وجود دارد . BU تغذیه محدوده UHF داخل تیونر ، BL تغذیه محدوده مدار VHF I و BH تغذیه مدار محدوده VHF III تیونر است .


طرز کار به این صورت است که وقتی تلویزیون فرمان کار روی محدوده UHF دریافت کرد ، آی سی کنترل (ICSO1 ) ولتاژ مثبت بیس Q101 را کم می کند ، چون ترانزیستور به محدوده UHF تیونر می رود .
در همین حال آی سی کنترل ولتاژ بیس دو ترانزیستور Q102 و Q103 را زیاد کرده ولتاژ قسمتهای BL(VHFI ) و BH (VHFIII)قطع میگردد ، که می توان با توجه به جدول زیر این فرمان آی سی کنترل را تست نمود : 

 

پایان نامه طراحی تایمر دیجیتالی


پایان نامه طراحی تایمر دیجیتالی

پایان نامه طراحی تایمر دیجیتالی

پایان نامه طراحی تایمر دیجیتالی

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

چکیده:
تایمر دیجیتالی که دراین پروژه طراحی شده است و معرفی می گردد دارای مشخصات زیر است:
- نمایش مراحل برنامه بر روی سون سگمنت (26 مرحله).
- حفظ مرحله برنامه در هنگام قطع برق با استفاده از باطری BACKUP .
- انتخاب شروع از هرمرحله برنامه با استفاده از کلیدهای PROGRAM .
- کوچک بودن حجم مدار نسبت به نمونه های مشابه دیجیتالی .
اصولاً تایمر برای شمارش اتفاقات بکار می رود. و تعداد خاصی از این اتفاقات برای ما اهمیت دارد تا در این زمانهای خاص به یک دستگاه فرمان روشن یا خاموش بودن را بدهیم. دراصل تایمر دیجیتالی یک شمارنده است که تعداد پالسهای ورودی را بصورت باینری می شمارد و اگر ما از میان این اعداد موردنظر خودمان را به وسیله یک دیکودر، دیکودر کنیم، به راحتی می توانیم به تعدادی خروجی فرمان دهیم.

مقدمه:
درعصری که ما در آن زندگی می کنیم، علم الکترونیک یکی از اساسی ترین و کاربردی¬ترین علومی است که در تکنولوژی پیشرفته امروزه نقش مهمی را ایفا می کند.
الکترونیک دیجیتال یکی از شاخه های علم الکترونیک است که منطق زیبای آن انسان را مجذوب خود می کند.
امروزه اکثر سیستمهای الکترونیکی به سمت دیجیتال سوق پیدا کرده است و این امر به علت مزایای زیادی است که سیستمهای دیجیتال نسبت به مدارهای آنالوگ دارند.
مداری که ادر این پروژه معرفی می گردد یک مدار فرمان میکرویی است که به منظور جایگزینی برای نمونه مکانیکی آن طراحی گردیده است.
برای طراحی و ساخت یک تایمر ماشین لباسشویی، قبل از هرچیز باید ماشین لباسشویی، طرزکار و همچنین عملکرد قسمتهای مختلف آن را بشناسیم. برای این منظور در ابتدات به شرح قسمتهای مختلف آن می پردازیم:
اجزای زیر قسمتهای مختلف یک ماشین لباسشویی را تشکیل می دهند:
موتور ، پمپ تخلیه، المنت گرمکن، شیربرقی، اتوماتیک دما، هیدرو سوئیچ و تایمر.
اگر بخواهیم عملکرد ماشین لباسشویی را بطور خلاصه بیان کنیم، به این صورت است که ابتدا شیرآب (شیربرقی) بازشده و آب مخزن را پر می کند. سپس درصورت نیاز، گرمکن آب مخزن را به گرمای مجاز می رساند. سپس موتور شروع به چرخاندن لباسهای کثیف می کند. سپس پمپ، آب کثیف را از مخزن به بیرون از ماشین پمپ می کند. این سلسله عملیات ادامه دارد تا در انتها ماشین بطوراتوماتیک خاموش شده و متصدی دستگاه می تواند لباسهای شسته شده را از دستگاه خارج کند. فرمان تمام اجزای فوق را تایمر می دهد. برای آشنایی با تایمر مکانیکی، مختصری درمورد آن توضیح می دهیم:


این تایمر به این صورت عمل می کند که یک موتور الکتریکی کوچک، یک محور را توسط چرخ دنده هایی می چرخاند و این محور یک سری دیسک های پلاستیکی هم محور را می چرخاند. این دیسک ها بر روی خود دارای برجستگی هایی است و برروی این برجستگی ها زائده هایی قرار می گیرند که با چرخیدن دیسک، این زائده ها بالا و پایین رفته و پلاتین هایی را بازوبسته می کنند. و این پلاتین ها نیز به نوبه خود یک سری اتصال های الکتریکی قطع و وصل می شوند که می توانند به عنوان فرمان های الکتریکی قسمتهای مختلف لباسشویی به کار روند. شکل زیر نحوه عملکرد این نوع تایمر را نشان می دهد:
تایمرهای مکانیکی دارای عیوب و مزایایی هستند که در زیر به آنها اشاره می شود:
بسیارگران هستند، استفاده از این نوع تایمر باعث پیچیدگی سیم کشی داخل ماشین لباسشویی می شود، بر اثر کارکرد پلاتین های آن اکسیده شده و به خوبی عمل نمی کند.
از مزیتهای مهم تایمر مکانیکی می توان نویزپذیر نبودن آن را نام برد. قبل از تشریح مدار تایمردیجیتالی و عملکرد آن، ابتدا کمی درمورد دو عنصر هیدروسوئیچ و اتوماتیک دما که درتمام ماشین های لباسشویی وجود دارد (وکمتر در دستگاههای الکتریکی دیده می شود) توضیح می دهیم:
تایمرهای لباسشویی یک سری مشخصات عمومی دارند که برای همه انواع آن صادق است.
این مشخصات به قرار زیر است:


- نشان د ادن مرحله برنامه در هرلحظه.
- حفظ مرحله برنامه درهنگام قطع برق.
- انتخاب شروع برنامه از هرمرحله دلخواه.
- خاموش کردن لباسشویی پس از اتمام به صورت اتوماتیک.
هیدروسوئیچ که مخفف سوئیچ هیدرولیکی است یک عنصر مکانیکی است که پربودن یا خالی بودن مخزن لباسشویی از آب را، تشخیص می دهد.
این عنصر از یک مخزن کوچک تشکیل شده که داخل آن یک دیافراگم قراردارد. این مخزن دارای یک ورودی هوا است. وقتی هوا تحت فشار معینی به داخل آن برسد، دیافراگم به جلو حرکت کرده و یک اتصال الکتریکی را قطع و یا وصل می کند.
علت استفاده از هیدروسوئیچ در ماشین لباسشویی یکی به این دلیل است که وقتی شیربرقی آب را بازکرده وآب وارد مخزن لباسشویی می شود، پس از رسیدن حجم آب بیش از حد مجاز وارد مخزن شود.
دلیل دیگر استفاده از هیدروسوئیچ، وابسته نبودن حجم آب پرشده درون مخزن، به فشار آب ورودی است. اتوماتیک دما هم یک نوع ترموستات الکتریکی است که با قطع و وصل به موقع المنت گرمکن، دمای آب مخزن لباسشویی را طبق انتخاب ما ثابت نگه می دارد.

مقاله رادیوگرافی


مقاله رادیوگرافی

مقاله رادیوگرافی

مقاله رادیوگرافی

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

پیشگفتار
پرتوهای الکترومغناطیس با طول موجهای بسیار کوتاه ،‌یعنی پرتوهای X و ، بدرون محیطهای مادی جامد نفوذ کرده ولی تا حدی بوسیلة آنها جذب می شوند. میزان جذب به چگالی و ضخامت ماده ای که موج از آن می گذرد و همچنین ویژگیهای خود پرتوالکترومغناطیس بستگی دارد. تشعشعی را که از ماده عبور می کند می توان روی فیلم و یا کاغذ حساس آشکارسازی و ثبت نموده ، بر روی یک صفحه دارای خاصیت فلورسانس و یا به کمک تجهیزات الکترونیکی مشاهده نمود.
به بیان دقیق ، رادیوگرافی به فرآیندی اطلاق می شود که در آن تصویر بر روی یک فیلم ایجاد شود. هنگامی که تصویری دائمی بر روی یک کاغذ حساس به تابش ثبت گردد،‌فرآیند به رادیوگرافی کاغذی موسوم می باشد. سیستمی که در آن تصویری نامریی بر یک صفحة باردار الکترواستاتیکی ایجاد شده و از این تصویر برای ایجاد تصویر دائمی بر روی کاغذ استفاده می شود، به رادیوگرافی خشک شهرت داشته و فرآیندی که بر یک صفحه دارای خاصیت فلورسانس تصویر گذار تشکیل می دهد، فلورسکپی نامیده می شود. بالاخره هنگامی که شدت تشعشعی که از ماده گذشته بوسیله تجهیزات الکترونیکی نمایان و مشاده گردد، با فرآیند پرتوسنجی سرو کار خواهیم داشت.
به جای پرتوهای X و می توان از پرتوهای نوترون استفاده نمود ، این روش به رادیوگرافی نوترونی موسوم می باشد (به بخش 2-7 فصل 7 رجوع کنید)
هنگامی که یک فیلم رادیوگرافی تابش دیده ظاهر شود ،‌با تصویری روبرو خواهیم بود که کدورت نقاط مختلف آن متناسب با تشعشع دریافت شده بوسیلة آنها بوده و مناطقی از فیلم که تابش بیشتری دریافت کرده اند سیاه تر خواهند بود. همانطور که پیش از این اشاره کردیم ،‌میزان جذب در یک ماده تابعی از چگالی و ضخامت آن می باشد. همچنین وجود پاره ای از عیوب از قبیل تخلخل و حفره نیز بر میزان جذب تأثیر می گذارد. بنابراین ، آزمون رادیوگرافی را می توان برای بازرسی و آشکارسازی برخی از عیوب مواد و قطعات مورد استفاده قرار داد. در بکار بردن سیستم رادیوگرافی و دیگر فرآیندهای مشابه یابد نهایت دقت اعمال شود ،‌زیرا پرتوگیری بیش از حد مجاز می تواند نسوج بدن را معیوب نماید.


کاربردهای رادیوگرافی
ویژگیهایی از قطعات و سازه ها را که منشأ تغییر کافی ضخامت یا چگالی باشند، می توان به کمک رادیوگرافی آشکارسازی و تعیین نمود. هر چه این تغییرات بیشتر باشد آشکارسازی آ“ها ساده تر خواهد بود ،‌تخلخل و دیگر حفره ها و همچنین ناخالصیها – به شرط آنکه چگالیشان متفاوت با مادة اصلی باشد . از جمله اصلی ترین عیوب قابل تشخیص با رادیوگرافی به شمار می روند. عموماً بهترین نتایج بازرسی هنگامی حاصل خواهد شد که ضخامت عیب موجود در قطعه ، در امتداد پرتوها ، قابل ملاحظه باشد. عیوب مسطح از قبیل ترکها ،‌به سادگی قابل تشخیص نبوده و امکان آشکارسازی آنها بستگی به امتدادشان نسبت به امتداد تابش پرتوها خواهد داشت. هر چند که حساسیت قابل حصول در رادیوگرافی به عوامل گوناگونی بستگی پیدا می کند ؛ ولی در حالت کلی اگر ویژگی مورد نظر تفاوت میزان جذب 2درصد یا بیشتر ،‌نسبت به محیط مجاور ،‌را به همراه داشته قابل تشخیص خواهد بود.
رادیوگرافی و بازرسی فراصوتی (به فصل 5 رجوع کنید ) روشهایی هستند که معمولاً برای آشکارسازی موفقیت آمیز عیوب درونی و کاملاً زیر سطحی مورد استفاده قرار می گیرند. البته باید توجه دشات که کاربرد آنها به همین مورد محدود نمی کگدرد. این دو روش را می توان مکمل همدیگر دانست ، زیرا در حالیکه رادیوگرافی برای عیوب غیر مسطح مؤثرتر می باشد، روش فراصوتی نقایص مسحط را راحت تر تشخیص می دهد.
تکنیکهای رادیوگرافی غالباً برای آزمایش جوش و قطعات ریختگی مورد استفاده قرار می گیرد و در بسیاری از موارد ، از جمله مقاطع جوش و ریختگی های ضخیم سیستم های فشار بالا (مخازن تحت فشار ) ،‌بازرسی با رادیوگرافی توصیه می شود. همچنین می توان وضعیت استقرار و جاگذاری صحیح قطعات مونتاژ شدة سازه ها را به کمک رادیوگرافی مشخص نمود. یکی از کاربردهای بسیار مناسب به جای این روش ، بازرسی مجموعه های الکتریکی و الکترونیکی برای پیدا کردن ترک ، سیمهای پاره شده ، قطعات اشتباه جاگذاری شده یا گم شده و اتصالات لحیم نشده است. ارتفاع مایعات در سیستم های آب بندی شدة حاوی مایع را نیز می توان با روش رادیوگرافی تعیین نمود.
هر چند روش رادیورگرافی را می توان برای بازرسی اغلب مواد جامد بکار برد، ولی آزمایش مواد کم چگالی و یا بسیار چگال می تواند با مشکلاتی همراه باشد. مواد غیر فلزی و همچنین فلزات آهنی و غیر آهنی ،‌در محدودة وسیعی از ضخامت ، را می توان با این تکنیک بازرسی کرد. حساسیت روشهای رادیوگرافی به پارامترهای چندی از جمله نوع و شکل قطعه و نوع عیوب آن بستگی دارد. این عوامل در بخشهای زیرین مورد توجه قرار خواهد گرفت.


برخی از محدودیت رادیوگرافی
هر چند بازرسی غیر مخرب به روش رادیوگرافی تکنیکی بسیار مفید برای آزمون مواد به حساب می آید ،‌ولی دارای محدودیتها و معایبی نیز هست.هزینه های مرتبط با رادیوگرافی در مقایسه با دیگر روشهای غیر مخرب بالا می باشد ؛ میزان سرمایه گذای ثابت برای خرید تجهیزات اشعه X زیاد بوده و بعلاوه ، فضای قابل ملاحظه ای برای آزمایشگاه که تاریکخانه نیز بخشی از آنست مورد نیاز است . هزینه سرمایه گذاری برای منابع اشعة X قابل جابجایی که برای بازرسی های «درجا» مورد استفاده قرار می گیرند بسیار کمتر ؛ ولی به تاریکخانه و فضای تفسیر فیلم نیاز خواهد بود.
هزینه های عملیاتی رادیورگافی نیز بالا می باشد ،‌زمان سوار کردن و تنظیم دستگاهها معمولاً طولانی بوده و ممکن است بیش از نصف کل زمان بازرسی را در برگیرد. رادیوگرافی پای کار قطعات و سازه ها ممکن است فرآیندی طولانی باشد، زیرا تجهیزات قابل جابجایی اشعه X دارای پرتوهای کم انرژی بوده و چشمه های قابل جابجایی اشعة نیز ،‌به همین ترتیب ، شدت نسبتاً کمی دارند زیرا منابع پر انرژی احتیاج به حفاظ های سنگینی داشته و بنابراین عملاً قابل انتقال نخواهند بود.
با توجه به این عوامل ،‌رادیوگرافی پای کار به ضخامت های تا 75 میلیمتر فولاد یا معادل آن محدود می گردد؛ در اینحال نیز آزمایش مقاطع ضخیم ممکن است تا چند ساعت طول کشد . در اینگونه موارد ممکن است پرسنل واحد مورد بازرسی برای مدتی طولانی مجبور به ترک محل گردند ،‌که این عامل را نیز باید در زمرة معایب این تکنیک بازرسی به حساب آورد.

پایان نامه فناوری آموزش مجازی


پایان نامه فناوری آموزش مجازی

پایان نامه فناوری آموزش مجازی

پایان نامه فناوری اطلاعات و پردازش اطلاعات آموزش مجازی

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.


مقدمه و کلیات
کلیات 
1-1- فناوری اطلاعات و پردازش اطلاعات در ذهن 
1-2- فن آوری اطلاعات و آموزش 12
1-3- مروری بر آموزش الکترونیکی 15
1-6- نسل‌های تکنولوژی اطلاعات 21
1-7- مفهوم تکنولوژی آموزشی و ابعاد آن 22
1-8- اثر بخشی تکنولوژی در آموزش 26
1-9- کامپیوتر در خدمت آموزش 28
1-10- فناوری آموزشی به کدام سو حرکت می‌کند؟ 29
1-11- گرایشهای نوین در فنآوری آموزشی 30
1-12- تحول نحوة آموزش و یادگیری 33
1-13- تغییر وظیفه و کار معلم 33
1-14- کار گروهی و از بین رفتن موانع روانی تعلیم گیرندگان 35
1-15- کامپیوتر، استاد همیشه در دسترس 35
1-16- مراحل فناوری در محیط آموزشی 35
1-16-1- فناوری توزیعی (Distribution technology) 37
1-16-2- فناوری تعاملی (Interactive technology) 37
1-16-3- فناوری اشتراکی (collaborative technology) 37


2-1- مفهوم و ماهیت رویکرد تکنولوژی آموزشی 
2-2- روش پژوهش در علم و تکنولوژی آموزشی 43
2-3- تکنولوژی آموزشی، رویکردی مؤثر در رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و صنعتی 45
2-4- تکنولوژی آموزشی ، رویکردی مؤثر در توسعه کمی و کیفی نظام آموزشی عالی 48
2-5- ارزشیابی و تجدید نظر در نظام آموزش عالی با تکیه بر کاربرد علوم و تکنولوژی‌ آموزشی 52
2-6- همکاریهای‌ بین المللی و منطقه‌ای 57
2-7- تکنولوژی آموزشی، چارچوبی مؤثر در توسعه یادگیری و بهبود آموزش 60
2-8- تکنولوژی آموزشی، نیروی محرکه فرآیند توسعه آموزشی 61
2-9- جهان گرایی تکنولوژی آموزشی 63
2-10- رویکردهای فناوری آموزشی 68
2-10-1 - رویکرد سنتی (فناوری اطلاعات به مثابه تکنولوژی آموزشی) 68
2-10-2- رویکردهای نوین 70


3-1- آموزش 
3-2- رئوس کار سیستم آموزشی جوامع 73
3-3- نیازهای اساسی آموزشی 74
3-4- آموزش باز 75
3-5- آموزش از راه دور و شکل گیری دانشگاه مجازی 75
3-6- آموزش از راه دور ، فرصت‌ها و چشم اندازها 78
3-7- دلایل نیاز به آموزش الکترونیکی 80
3-8- ویژگی‌ آموزش از راه دور 82
3-9- فلسفه‌های آموزش 85
3-10- تعریف آموزش الکترونیکی 87
3-11- آموزش مجازی 89
3-12- انواع آموزشهای وب – محور 91
3-12-1- مکاتبه غیر همزمان 91
3-12-2- مکاتبه همزمان 92
3-12-3- کلاس‌های برتر وب 92
3-12-4- کلاس‌های تحت مدیریت وب 93
3-12-5- توزیع دو جانبه 93
3-13- طبقه بندی پنج گانه آموزش وب – محور 93
3-14- ضرورت ایجاد آموزشهای الکترونیکی (مجازی) 96
3-15- سرویس‌های آموزش الکترونیکی 97
3-15-1- آموزش الکترونیکی برای آموزشهای شغلی 97
3-15-2- آموزش الکترونیکی در سطح دانشگاه‌ها 98
3-15-2-1- دانشگاه‌هایی که فقط دارای سرویس آموزش از راه دور اینترنت می‌باشند: 98
3-15-2-2- دانشگاه‌های سنتی به همراه دانشگاه‌های اینترنتی 98
3-15-2-3- سیستم‌های آموزش از راه دور با همکاری دانشگاه‌های مختلف 99
3-15-3- آموزش الکترونیکی برای جستجو کنندگان کار 99
3-15-4- آموزش الکترونیکی برای عموم 100
3-15-5- آموزش الکترونیکی جهت ایجاد ارتباط بین کشورها 100
3-16- روش‌ها و ابزارهای آموزش الکترونیکی 101
3-16-1- تلویزیون آموزشی 102
3-16-2- ویدئو کنفرانس تعاملی 104
3-16-3- آموزش مبتنی بر اینترنت 106
3-16-4- آموزش مبتنی بر وب WBT 108
3-16-4-1- WWW چیست؟ (World Wide Web) 108
3-16-4-2- روند اجرایی سیستم آموزشی اینترنتی 110
3-17- مؤسسات آموزش از راه دور 112
3-17-1- مؤسسات آموزش از راه دور مستقل 113
3-17-2- مؤسسات مرکب (دانشکده‌های آموزش از راه دور بصورت سازمان‌های غیر رسمی): 114
3-18-تمهیدات‌لازم‌برای استفاده از آموزش از راه دور آغاز هزاره سوم 116
3-18-1- آمادگی دانشجویان 117
3-18-2- آمادگی نظام آموزشی 118
3-18-3- آمادگی مؤسسه آموزشی 120
3-19- رسانه‌ها و مواد آموزشی در آموزش از راه دور 121
رسانه‌های مورد استفاده در آموزش از راه دور 121
3-20- محصولات آموزش الکترونیکی و امکانات آن 126
3-21- ایفا کنندگان نقش اصلی در آموزش 128
3-21-1- کاربران 128
3-21-2- استادان 128
3-21-3- کاربران و استادان 128
3-21-4- مدیران 129
3-22- ابزار آموزش الکترونیکی 129


4-1- مقدمه دانشگاه مجازی
4-2- تاریخچه دانشگاه مجازی 132
4-3- انواع دانشگاه مجازی 134
4-4- خصوصیات دانشگاه مجازی 135
4-4-1- لایه سازمانی 137
4-4-2- صدور حق تکثیر 138
4-4-3- تضمین کیفیت 138
4-4-4- لایه زیرساختاری 139
4-5- صحن دانشگاه مجازی 139
4-6- ثبت نام و پرداخت شهریه 139
4-7- پاره‌ای از مزایای دانشگاه‌های مجازی 140
4-8- مزایای استفاده از اینترنت در آموزش 141
4-8-1- مزایا برای فراگیران 141
4-8-2- مزایا برای مربیان 141
4-8-3- مزایا برای مؤسسات آموزشی 142
4-9- نقش معلم در دانشگاه مجازی 143
4-10- یادگیری و یادگیرنده در دانشگاه مجازی 146


5-1- مشکلات و موانع 
5-2- سودها برای مصرف کننده‌ها 151
5-3- چگونه محتوای آموزشی الکترونیک در سازمان شما توسعه می‌یابد؟ 151
5-4- چگونه سازمان شما خدمات آموزش الکترونیک را ارائه می‌دهد؟ 152
5-5- سازمان شما چگونه میزان موفقیت آموزش الکترونیک را اندازه می‌گیرد؟ 152
دعوت اصلی 152
5-6- تجربیات جهانی در زمینه اجرای طرح‌های آموزش الکترونیکی 152
5-7- کاربرد چند رسانه‌ای در آموزش 155
5-8- نمونه‌هایی از روشهای مبتنی بر فناوری‌های مدرن 158
نمونه عملی انجام شده در خصوص آموزش حین خدمت 158
5-9- دانشگاه مجازی چیست؟ 159
5-9-1- دانشگاه ماسا چوست MIT 160
5-9-2- دانشگاه آزاد کاتولینا Universitat oberta ole catalunya(UOC) 161
حول این سه فاکتور چهار عنصر مکمل متمرکز هستند: 162
5-9-2-1- خصوصیات متمایز UOC 163
5-9-2-2- راهکارهای آموزشی در دانشکده مجازی 165
5-9-2-2-1- درس خواندن 165
5-9-2-2-2- مواد درسی 166
5-9-2-2-3- آموزش 167
5-9-2-2-4- کلاس مجازی 168
1- سؤالات 168
2- مباحثه 168
3- اعلانات 169
5-10- سیاست‌های استراتژیک فن آوری اطلاعات و جایگاه آموزش الکترونیکی در برنامه تکفا 170
5-11- کاربرد تکنولوژی آموزشی در آموزش عالی 171
5-12- آموزش الکترونیکی در ایران 174
فعالیت‌های انجام شده در زمینه آموزشهای مجازی در کشور 177
طرح جامع آموزش الکترونیکی 178
دانشگاه مجازی شریف 179
آموزش الکترونیکی در دانشگاه تهران 179
دانشگاه مجازی امیرکبیر 180
دانشگاه مجازی شیراز 180
5-13- موانع رشد و انتقال تکنولوژی آموزشی به کلاس درس در دانشگاه‌ها و ارائه پیشنهاد برخورد با موانع 181
5-14- پیشنهادات 187

 

پایان نامه دی الکتریک و الکترو استاتیک


پایان نامه دی الکتریک و الکترو استاتیک

پایان نامه دی الکتریک و الکترو استاتیک

پایان نامه دی الکتریک و الکترو استاتیک

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

مقدمه
فصل اول :
( 1 ـ 1 ) تعریف دی الکتریک
( 1 ـ 2 ) الکترو استاتیک
فصل دوم :
( 2 ـ 1 ) پلاریزاسیون دی الکترویکها
( 2 ـ 2 ) قابلیت پلاریزاسیون اتمی
( 2 ـ 3 ) جامدات یونی
( 2 ـ 4 ) قابلیت قطبی شدن وابسته به فرکانس
( 2 ـ 5 ) ثابتهای اپتیکی فلزات
فصل سوم :
( 3 ـ 1 ) گذردهی فضای آزاد
( 3 ـ 2 ) گذردهی مختلط
( 3 ـ 3 ) اندازه گیری گذردهی
( 1 ـ 3 ـ 3 ) گذردهی نسبی de
( 2 ـ 3 ـ 3 ) اندازه گیری با استفاده از پل
( 3 ـ 3 ـ 3 ) سلولهای اندازه گیری
( 4 ـ 3 ـ 3 ) روشهای مدار تشدید
( 5 ـ 3 ـ 3 ) اندازه گیریهای خط انتقال
( 6 ـ 3 ـ 3 ـ ) اندازه گیریهای میکرو موج
فصل چهارم :
( 4 ـ 1 ) قطبش پذیری
( 1 ـ 4 ـ 1 ) قطبش پذیری نوری
( 2 ـ 4 ـ 1 ) قطبش پذیری مولکولی
( 3 ـ 4 ـ 1 ) قطبش پذیری بین لایه ای
( 4 ـ 2 ) دسته بندی دی الکتریکها
( 4 ـ 3 ) مشکلات نظریه دی الکتریکها
فصل پنجم :
( 5 ـ 1 ) شکست دی الکتریکی
( 5 ـ 2 ) الکترونها در عایقها
( 5 ـ 3 ) سازو کار شکست
( 5 ـ 4 ) انواع سازو کارهای اساسی شکست در جامدات دی الکتریک
( 1 ـ 5 ـ 4 ) شکست ذاتی
( 2 ـ 5 ـ 4 ) شکست حرارتی
(3 ـ 5 ـ 4 ) شکست تخلیه ای
( 5 ـ 5 ) شکست در مایعهای دی الکتریک
( 5 ـ 6 ) قدرت دی الکترویکی
( 1 ـ 5 ـ 6 ) عوامل مؤثر بر قدرت دی الکتریکی برای بلور خالص
فصل ششم :
( 6 ـ 1 ) پیرو الکتریسیته
( 6 ـ 2 ) پیزو الکتریسیته
( 6 ـ 3 ) فرو الکتریکها
( 1 ـ 6 ـ 3 ) طبقه بندی فرو الکتریکها

مقدمه

از زمانیکه آزمایشهای ابتدایی روی الکتریسیته ساکن جهت منزوی کردن بار الکتریکی ساکن توسط مواد دی الکتریکی که بار را به خارج هدایت نمی کنند ، صورت گرفته ، لزوم مطالعه مواد دی الکتریکی با توجه به نیاز عملی به عایقها احساس گردید . کهربا ، موم ، شیشه از جمله اولین مواد عایقی بودند که کاربرد عملی داشتند . با ظهور جریان الکتریکی خواص این مواد باید بیشتر ، مطالعه می شد تا برای مقاصد کاربردی مورد استفاده واقع شده و عکس العمل آنها نسبت به اعمال یک میدان ، معین و مشخص گردد . خواص عایقی در ماده را می توان به قدرت دی الکتریکی تعریف کرد .

از همان آغاز شناخت الکترو استاتیک توانایی مواد دی الکتریک در افزایش ذخیرة‌ باریک خازن شناخته شده بود . کاربرهای جریان الکتریکی فرکانس بالا در ارتباط با رادیو ، تقاضاها را برای خازنهای ظرفیت بالا ، قدرت شکست بالا و ابعاد کوچک افزایش داد . برای رسیدن به این خواسته ها مواد در الکتریک زیادی آزمایش بر حسب قدرت دی الکتریک و گذردهی با توجه به کاربردشان در این حوزه رده بندی شدند و تقاضا برای مواد بهتر افزایش یافت . در موفقیت آمیز بودن هر نوع جستجو برای مواد جدید یا بهبود آنها در حوزة بخصوصی ، اطلاع از سازوگار اساسی که در ارتباط با ویژگیهای به خصوص آنهاست ، شرط اساسی است . این کار نظریه دی الکتریک است که با محاسبة رفتارها کروسکوپی بر حسب ساختمان مولکولی و اتمی ، ما را به این آگاهیها می رساند .

یک نظریة کامل، که  رفتار دی الکتریکی هر نوع ماده ای را در بر داشته باشد کار بینهایت دشوار است و احتمالاً هر گز امکان پذیر نیست . با وجود این « مدلهای » نظریه دی الکتریکهای کاربردی بر حسب فرضیات ساده شدة مجهزی بنا شده اند . با بکار بردن این مدلهای نظری ، خواص معینی که  با تغییرات پارامتریهایی که با آزمایش می توانند بررسی شوند ، پیش بینی می شود . میزان ساختمان اتمی یا مولکولی ماده بنا شده است ، موفق باشند می تواند دانش لازم را جهت جستجو در محیطهای الکتریکی مختلف مورد استفاده قرار گیرد . افزون بر این ممکن است خواصی که  تاکنون توسط آزمایش مشاهده نشده اند پیش بینی شوند . بعنوان مثال در قرن نوزدهم ، نظریه های رفتار دی الکتریک ، امکان قطبش خود به خودی یا « فرو الکتریسیته » را پیش بینی کردند .در صورتکیه تا سال 1935 اولین مادة فرو الکتریک کشف نشده بود .

بطور خلاصه برای درک کامل رفتار دی الکتریک به دانسته های نظری قبلی در جهت شروع بحث کاربرد عملی ، درک توسعه های جدید و محاسبة خواص غیر عادی ماده مورد نیاز است جهت فراهم کردن مبنای لازم برای بررسی مدلهای نظری ، به واکنش نظریه الکترو ا ستاتیکی و آگاهی از اندازه گیری و پارامترهای ماکروسکوپی نیازمندیم . در ابتدا نظریة الکترو استاتیک را مورد بررسی قرار می دهیم .

سپس پلاریزاسیون در دی الکتریکها و قابلیت پلاریزاسیون و جامدات دی الکتریک یونی را بررسی می کنیم . بعد از آن به بررسی گذردهی و  انواع آن پرداخته و سپس انواع قطبش پذیری شکست در مایعات دی الکتریک پرداخته و در آخر  حالتهای خاصی را که به برای دی الکتریکها رخ می دهد بررسی می کنیم .

 

فصل اول :

 ( 1 ـ 1 )  تعریف دی الکتریک :

وقتی عایقی را در یک میدان الکتریکی با شدت معمولی وارد کنیم ، الکترونها در داخل ماده در ابعاد اتمی و یا مولکولی مقید می ماند . بنابراین میدان
می تواند توزبع بارهای اتمی را تغییر داده ابعاد و آثار قطبی شدن که باعث تغییرات اساسی در میدان الکتریکی در ابعاد ماکروسکوپیک است بوجود

آورد . عایقهایی را که خاصیت قطبی شدن از خود نشان می دهد ، دی الکتریک می نامیم .

( 1 ـ 2 ) نظریة الکترو استاتیک :

قانون کوبن ؛ نیروی ربایشی یا رانشی بین دو ذرة باردار  و  به فاصله r را نیروی الکتریکی می نامیم  ، که به کمک قانون کوبن می توان اندازه نیروی الکتریکی بین دو ذرة باردار را محاسبه کرد .

پایان نامه جنگ الکترونیک


پایان نامه جنگ الکترونیک

پایان نامه جنگ الکترونیک

پایان نامه جنگ الکترونیک

این پایان نامه با فونت نازنین سایز 14 تنظیم شده است، شما میتوانید بدلخواه تغییر دهید.

اهمیت اقدامات جنگ الکترونیک

استفاده از تجهیزات الکترونیکی یا بطور مستقل انجام می‌گیرد. مانند رادارها و مخابرات و یا به صورت همراه و جزئی از سلاحهای نظامی دفاعی، مانند موشکها و هواپیما‌ها بکار برده می‌شود که در هر حال کاربرد صحیح آنها بهر صورتی که باشد، باعث ارتقاء سرعت، وقت و قدرت نظامی شده و موجب می‌گردد تا ضریب موفقیت در جنگهای امروزی بالا رود. ماحصل کلام اینکه در پرتو این کاربرد، شرایط میادین نبرد بگونه‌ای رقم زده شده است که امروزه این میدانها علاوه بر ایجاد عمق، پهناور و قضا دارای بعد چهارمی بنام «قلمرو و طیف امواج الکترومغناطیسی، هم شده‌اند. این بعد آنچنان در تمامی زوایا و نقاط صحنه‌های نبرد نفوذ در رسوخ کرده است که شاید بتوان گفت بدون توجه به آن پیشرفت در سایر ابعاد جنگ هم، امکان پذیر نخواهد بود. با آنکه این قلمرو (طیف امواج الکترومغناطیسی) نیز همانند زمان بطور فیزیکی ملموس و مشهود نمی‌باشد، ولی دارای اثرات و نتایجی است که ارزش حضور آن را تأیید می کند، از طرف دیگر مطرح شدن نگرش سیستمی نسبت به جنگها و شازعات بشری در قالب  اصول و تئوری‌های فرماندهی و کنترل ، نیروهای نظامی و درگیر را آن چنان به ارتباطات قوی و پیچیده هدایت و کنترل‌های سریع و نیز تصمیم‌گیریهای قاطع و به موقع نیازمند کرده است که نقش تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی در اجرای این اصول و شیوه‌ها را نه تنها انکار ناپذیر بلکه هر اقدامی بدون آنها را امکان ناپذیر می نمایاند. مورد دیگر اینکه ، با توجه به ضرورت شناسائی رقبا و دشمنان در صحنه‌های جهانی و منطقه‌ای برای یک کشور و اطلاع از شرایط که آن کشور را جهت ایفای نقش منطقه‌ای و جهانی و حداقل حفظ موجودیت خود، توانمند می‌سازد.

اهمیت و ارزشی بدست آوردن اطلاعات و آگاهی‌های کیفی، دقیق و سریع بیش از بیش مشخص می‌شود، با توجه به موارد فوق ، جا دارد که این دوران را «عصر اطلاعات» نامگذاری نمایند.

بنابراین کشوری که دارای اطلاعات کافی در امور اشتراکی و تاکتیکی نباشد همانند یک عنصر کور و کر، ضعیف و مشفعل عمل خواهد کرد. لذا استنباط می‌شود که استفاده از تشعشعات الکترومغناطیسی ناشی از وسایل و تجهیزات الکترونیکی دشمنان و رقبا می‌توانند بعنوان یکی از مهمترین و غنی‌ترین منابع کسب اطلاعات مطرح گردد.

با این استدلال است که در حال حاضر بعلت ارزش و اهمیت اطلاعات، آنرا فرد چهارم سیستمهای فرماندهی و کنترل  [1]می‌دانند . از سوی دیگر پیش بینی می گردد در نبردها و جنگهای آینده می‌توان از سه نیرو و قوه قدرتمند هسته‌ای شیمیایی و الکترونیکی بهره‌مند شد. اما از آنجائی که قدرت تخریب سلاحهای هسته‌ای زیاد بوده و اثرات ناشی از آن زیانبار است. بصلاح کشورهای واجد این سلاح نیست که از آن استفاده نمایند، زیرا خودشان هم بنحوی متضرر خواهند شد. از این رو آنرا بصورت یک عنصر بازدارنده مقبولتر می‌دانند . بدلایل مختلف و از جمله بعلت زشتی و قبحی که سلاحهای شیمیایی در جوامع بشری پیدا کرده است، استفاده وسیع از این سلاح‌ها هم توصیه نمی‌گردد. اما به لحاظ اینکه سیستمهای الکترونیکی دارای اینگونه محدودیتها نبوده و حتی ارکان استفاده از آنها در سلاحهای هسته‌ای و شیمیایی هم وجود دار د، لذا چنین نتیجه‌گیری می شود، جنگهای آینده شاید به احتمال ضعیف هسته‌ای یا شیمیایی باشد ولی بطور مسلم الکترونیکی خواهد بود. جهت روسنتز شدن بیانات فوق در اهمیت و ارزش جنگ الکترونیک در امور نظامی نمونه ای از استفاده آمریکا در بکارگیری تجهیزات الکترونیکی و امواج الکترومغناطیسی در کنترل و هدایت واحدهای تابعه‌اش در جهان در شرایط بحرانی و استراتژزیکی و همچنین جمع‌آوری اطلاعات از اقصی نقاط جهان بیان می شود.

این سیستم که در بخش قابل توجهی از سیستم فرماندهی و کنترل جهانی آمریکا را تشکیلی می دهد، سیستم مخابرات ماهواره‌ای MIC STAR [2]می‌باشد که شیطان بزرگ سالهاست روی آن سرمایه‌گذاری کرده است. ملاحظه می‌شود که کلیه واحدهای عملیاتی، تاکتیکی و استراتژیکی و نیز واحدهای جمع‌آوری اطلاعات در نقاط مختلف جهان بصورت یک مجموعه یکپارچه درآمده است تا آمریکا و غرب بتوانند با سرعت و دقت بیشتر در جریان امور قرار گرفته و سریعاً قادر باشند، در موارد ضروری عکس‌العمل لازم را بکار ببندند.

از این سیستم جهت ارتباط هدایت نیروهای واکنش سریع آمریکا از جمله در خلیج فارس و خاورمیانه استفاده مؤثری شده است. همچنین می‌توان از قابلیت مقابله با سیستمهای شنود و اختلال و نیز ارتباط بموقع و مطلوب با نیروهای متحرک تاکتیکی در نقاط مختلف جهان، بعنوان خصوصیت بارز دیگر این سیستم یاد کرده. بنابراین با توجه به مطالبی که بیان شد؛ می‌توان به اهمیت و ارزش تجهیزات الکترونیکی و بطور کلی طیف امواج الکترو مغناطیسی پی برد. ضمن اینکه مشاهده می شود که بالتبع در قبال بهره‌برداری از اینگونه تجهیزات، مقابله و ضدیت با آنها نیز از اهمیت و ارزش مشابه برخوردار خواهد بود در اینجاست که موجود ضرورت اقدامات جنگ الکترونیک با توجه به تعاریف ارائه شده، نقش اساسی در امور نظامی پیدا کره و جایگاهی سرنوشت ساز در جنگهای مدرن امروزی به خود یافته است و این امر تا آنجا پیشرفته است که بصورت یک اصل و دکترین نظامی درآمده و مطرح می‌گردد که:

«هر نیرویی که بتواند در آینده طیف امواج الکترو مغناطیسی را تحت تسلط خود داشته باشد، طرف پیروز میدان نبود خواهد بود.»

جایگاه اقدامات جنگ الکترونیک

الف- جنبه‌های استراتژیکی

اصولاً استراتژی کلی یک کشور دارای ابعاد مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی و . . .  می‌باشد با توجه به اینکه استراتژی را بصورتهای مختلف بیان کرده‌ان، می‌توان استراتژی نظامی را بدین صورت تعریف کرد که:

«هنر و فن بکارگیری شایع و امکانات نظامی یک کشور منجر شایسته بطوریکه بیشترین نتیجه را در  رسیدن به اهداف نظامی و سیاسی آن کشور فراهم آورد.» البته علیرغم تعاریف مختلف ارائه شده، می‌توان گفت چیزی که همگی بر آن اتفاق نظر و تأکید دارند. اینست که اساساً زمینه بحق استراتژی عمدتاً درباره وسائل این است تا اهداف و دیگر اینکه توجه طراحان استراتژیک تنها به این امر معطوف است که چگونه می توان به نحوی مؤثر از منابع نظامی مشخص، برای تحصیل آن اهداف سیاسی استفاده کر د. پس برای بدست آوردن تفوق بر دشمن لازم است مجموعه کاملی از ابزارها و وسایل در اختیار اهداف استراتژیک قرار گیرند که این ابزارها می‌توانند هم مادی باشند و هم معنوی و روانی، بعنوان مثال از بمباران اتمی گرفته تا انواع تبلیغات و یا، . . . .

بنابراین برای انتخاب بهترین و مناسب‌ترین وسیله، لازم است که نقطه ضعفهای دشمن با توانائیهای حدودی مقایسه شوند. اما اگر آنچه مورد معاوضه است، اهمیت و ارز ش بیشتری داشته باشد. آن وقت است که گاهی چاره‌ای جز توسل به زور و قدرت ارتش وجود ندارد. ولی در اینمورد هم انتخاب ابزار و وسایل استراتژیک از اهمیت والائی برخوردار است و باید از نقاط ضعف دشمن آگاه برد و تا حد امکان از آنها بهره‌برداری کرد.

با توجه به مطالب فوق در باب استراتژی تمهیدات آن ملاحظه می‌گردد که استفاده گسترده از سیستمهای الکترونیکی و طیف امواج الکترومغناطیسی در سلاحهای مختلف نظامی و منازعات بین‌المللی این تجهیزات را بعنوان عنصر و ابزار استراتژیکی درآورده است و ادعای صحیحی است اگر گفته شود که تجهیزات جنگ الکترونیک از مهمترین منابع  و امکانات هر کشور به حساب آمده  و برای نیل به اهداف هر کشوری نقش اصولی و سهم بسزائی دارند بعنوان شال استفاده از موشکهای دوربرد و استراتژیک، بدون کاربرد تجهیزات الکترونیکی امکان ندارد و یا استفاده از سیستمهای پیچیده مخابراتی و الکترونیکی در سیستمهای فرماندهی و کنترل – نقش و جایگاهی استراتژیک و  حیاتی دارد. باید توجه داشت، علیرغم اینکه طیف امواج الکترومغناطیسی بصورت یک نقطه قوت و قدرت تسلیحات نظامی- دفاعی و امنیتی درآمده است. با این  وجود که از طرف دیگر با ظهور سیستمها و تجهیزات ضد جنگ الکترونیکی در صحنه‌های نبرد در چند دهه اخیر، اگر نتوان از طیف امواج الکترومغناطیسی منجر مطلوب و صحیح استفاده کرد. این به نوبه خود به عنوان یک نقطه ضعف بزرگ محسوب گشته و عاملی در کاهش شدید کار آرائی و نهایتاً بی ثمری سیستمهای الکترونیکی خواهد گشت. بنابراین می شود ادعا کرد  که ، اگر سیستمهای الکترونیکی و مخابراتی از ابزارها و وسائل استراتژیکی محسوب می‌شوند، اقدامات و تجهیزات ضد جنگ الکترونیک نیز یک عنصر استراتژیک محسوب گشته و می‌توان گفت در عصر حاضر با شرایط موجود یکی از بهتری و شایسته‌ترین وسایل و ابزار استراتژیکی است که بیشترین نتیجه را در رسیدن به اهداف نظامی و سیاسی یک کشور در راستای تفلوق بر دشمن ایجاد می نماید. مؤید این مطلب نتایج و آثار مرتبت بر استفاده از این سیستمها در دو یا سه دهه اخیر می‌باشد. برای روشن شدن مطلب، مناسب است  در اینجا دیدگاههای شرق و غرب نسبت به مقوله الکترونیک آورده شود.

آن استراتژی که غربیها و در راس آنها آمریکا جهت مقابله با دشمن به تعریف آن پرداخته، اقدامات مقابله با فرماندهی و کنترل نامیده شده که عبارتست از، مجموعه‌ اقداماتی که به منظور حفظ و نگهداری سیستمهای فرماندهی و کنترل نیروهای فردی و در مقابل، ممانعت از بهره‌برداری دشمن از سیستمهای فرماندهی و کنترل مربوطه‌اش اعمال می‌گردد. علیرغم اینکه جنگ الکترونیک به تنهایی به عنوان یک مجموعه مستقل نیز می‌تواند در عمل کند در این استراتژی اقدامات جنگ الکترونیک بعنوان یک عنصر پشتیبانی- رزمی و همراه با آن اقدامات مطرح می‌شود از طرف دیگر شرقیها و در رأس آنها روسیه نیز استراتژی خاص را تعریف کرده‌اند که آنرا نبرد رادیوالکترونیکی نامیده‌اند که عبارت است از «مجموعه کامل اعمال مرتبط با یک نبرد و تدابیری که در ارتباط با آن اتخاذ می‌شود از قبیل جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات الکترونیکی، اقدامات فعال و غیر فعال ضد راداری، اقدامات ضد سیستمهای اپتیکی و مادون قرمز و بالاخره انهدام فیزیکی امکانات الکترونیکی دشمن.» آنچه که در این استراتژی محو کار قرار دارد، اقدامات جنگ الکترونیک و خصوصاً فعالیتهای شنود و محل یابی بطریقه الکترونیکی است. در این دیدگاه رمزی کرده است. بعبارتی ابرقدرت شرق بنا به اظهار نظر کارشناسان از لحاظ تئوریک، دیدگاهش فراتر از ابر قدر ت غرب رفته هر چند در عمل، از غربیها عقب‌تر است.

 

[1] - Command Control- Communication and Intellisence.

[2] - MILTAey Startectc/ Tacitical aRelay system.

 

دسته بندی کلی جنگ الکترونیک

1.حمله الکترونیکی

         1-1 سلاح های ضد تشعشعی

         1-2 ضد جنگ الکترونیک

         1-3 سلاح های انرژی جهت دار

2. ضد جنگ الکترونیک

3. تکنیک طیف امنیت

4. محافظت الکترونیکی

          4-1  مکان یابی

          4-2 تعیین سطوح جنگ

          4-3 تشخیص فرکانس

          4-4 جهت یابی

5. جاسوسی

          5-1 جاسوسی سیگنال (جاسوسی مخابراتی ، جاسوسی الکترونیکی)

       

پایان نامه نقش بازاریابی در ایجاد تقاضای بهینه برای خدمات بانکی و روشهای کاربردی آن


پایان نامه نقش بازاریابی در ایجاد تقاضای بهینه برای خدمات بانکی و روشهای کاربردی آن

پایان نامه نقش بازاریابی در ایجاد تقاضای بهینه برای خدمات بانکی و روشهای کاربردی آن

پایان نامه نقش بازاریابی در ایجاد تقاضای بهینه برای خدمات بانکی و روشهای کاربردی آن

فصل یک ـ کلیات

1ـ1ـ تعریف موضوع تحقیق

2ـ1ـ اهمیت موضوع تحقیق

3ـ1ـ فرضیه ها

4ـ1ـ روش تحقیق

5ـ1ـ حدود و موانع تحقیق، اشکالات و محدودیتها

6ـ1ـ تعریف اصطلاحات و واژه های خاص در تمام مسأله

7ـ1ـ خلاصه ای از اهم گزارش

فصل دوم ـ بازاریابی بانکی در ایران و ویژگیهای خدمات بانکی

1ـ2ـ بررسی زمینه بازاریابی در نظام بانکداری ایران

بیان مسأله

2ـ2ـ مشکل اصلی: «محصول»

3ـ2ـ مشکلات مدیریتی و بازاریابی

4ـ2ـ ویژگیهای خدمات بانکی

1ـ4ـ2ـ ناملموس بودن

2ـ4ـ2ـ ارتباط خریدار و فروشنده و تولید و مصرف همزمان

3ـ4ـ2ـ عدم امکان ذخیره سازی و انبارکردن خدمات

4ـ4ـ2ـ بی اثباتی کیفیت خدمات

5ـ4ـ2ـ مسئولیت امانتداری

6ـ4ـ2ـ جریان دو طرفه اطلاعات

فصل سوم ـ مشتری گرایی، راهی به سوی موفقیت در عملیات بانکداری

1ـ3ـ ضرورت مشتری گرایی

2ـ3ـ مفهوم استراتژی مشتری گرایی

3ـ3ـ انگیزه ها و نیازهای مالی مشتریان بانکها

4ـ3ـ استراتژی های مهم در جهت مشتری گرایی

1ـ4ـ3ـ ایجاد فرهنگ مشتری گرایی

 2ـ4ـ3ـ توانمند سازی منابع انسانی

فصل چهارم ـ کیفیت ارائه خدمات به مشتریان، جدیدترین قلمرو بازاریابی

1ـ4ـ مفهوم جدید خدمت به مشتریان

2ـ4ـ مفهوم کیفیت خدمت

1ـ2ـ4ـ کیفیت فرآیند

2ـ2ـ4ـ کیفیت ستاده

3ـ2ـ4ـ کیفیت فیزیکی

4ـ2ـ4ـ کیفیت تعاملات

5ـ2ـ4ـ کیفیت سازمان

3ـ4ـ رابطة بین کیفیت خدمات و رضایت

4ـ4ـ مزایای رضایت مشتری

5ـ4ـ ابزار اندازه گیری کیفیت خدمت

1ـ5ـ4ـ مقیاس کیفیت خدمت

2ـ5ـ4ـ اجزای مقیاس کیفیت خدمت

3ـ5ـ4ـ مدل عملیاتی / فنی کیفیت خدمت

6ـ4ـ برنامه ای برای ارائه خدمت به مشتریان

1ـ6ـ4ـ درک انتظارات مشتریان

 2ـ6ـ4ـ برقراری اولویت برای مشتریان

3ـ6ـ4ـ تعریف اهداف خدمت

4ـ6ـ4ـ ارائه خدمات در تمام سطوح

5ـ6ـ4ـ ایجاد انتظارات مطلوب در تمام مشتریان

6ـ6ـ4ـ ایجاد ساختاری بنیادی برای ارائه خدمات

7ـ6ـ4ـ پرورش کارکنان

 8ـ6ـ4ـ اندازه گیری رضایت مشتریان

7ـ4ـ بررسی شعارهای بانکهای ایرانی

فصل پنجم ـ نتیجه گیری و پیشنهادات

1ـ5ـ خلاصه نتایج بدست آمده در ضمن تحقیق

2ـ5ـ تصریح روابط علت و معلول  در نتیجه تحقیق ثابت و مسلم شده است.

3ـ5ـ بررسی فرضیه، تأیید فرضیه

4ـ5ـ پیشنهاد اصل عملی و تئوری بدست آمده

5ـ5ـ پیشنهادات برای انجام امری با لزوم انجام تحقیقات مکمل در زمینه موضوع تحقیق

6ـ5ـ پیشنهادات درباره روش و نحوه تحقیق و مطالعات بعدی

1ـ1ـ تعریف مسأله

ما در این تحقیق به دنبال بررسی این موضوع هستیم که «آیا ناتوانی بانکهای ایرانی در برآورده کردن نیازها و خواسته های مشتریان یا به عبارتی عدم کاربرد صحیح بازاریابی در نظام بانکی، علت عدم تقاضای بهینه برای بانکهاست؟»

قبل از شروع بحث لازم است تعریفی اجمالی از موضوع داشته باشیم که ذهن خواننده نسبت به بعضی مطالب روشن گردد.

تعریف بازاریابی: بازاریابی یکی از آن اصطلاحاتی است که تقریباً تمامی مردم درباره ی آن اظهار نظر می کنند. اما غالب مردم در مورد این اصطلاح اشتباه می کنند. حتی بسیاری از مدیران شرکتهای تولیدی و خدماتی نیز هنوز مفهوم بازاریابی را درک نکرده اند. تلقی آنها از بازاریابی معادل فروش تا تبلیغات تجاری است که باعث افزایش فروش می گردد.

اصطلاح «بازاریابی» از کلمه انگلیسی Marketing گرفته شده است. در فرهنگ لغات، به معنای «به بازار رساندن» یا «بازاری کردن» چیزی می باشد. در مفهوم به کلیه عملیاتی اطلاق می گردد که در فاصله بین تولیدکننده (ارائه دهنده خدمت) تا مصرف کننده (دریافت کننده خدمت) رخ می دهد. از اصطلاح بازاریابی تعاریف مختلفی ارائه شده است که هر یک تنها به جنبه های متفاوتی از آن اشاره می کنند.

بازاریابی به عنوان یک پدیده ی تجاری، فرآیند انجام مبادله، فرآیند انتقال مالکیت محصول، فرآیند تحویل عرضه و تقاضا و... تعریف گردیده است. تعریف کاملی از بازاریابی توسط یکی از برجسته ترین تئوریسین های بازاریابی به نام پروفسور فیلیپ کاتلر ارائه گردیده است. به نظر کاتلر بازاریابی عبارت است از مجموعه فعالیتهای انسانی ـ اقتصادی در جهت ارضای نیازها و خواسته های بشر از طریق فرآیند انجام معامله.

تأکید اصلی بازاریابی بر «نیازها و خواسته های انسانی» است. عامل اصلی در بازاریابی، پیداکردن نیازهای بالقوه مشتریان و سپس رفع این نیازهاست که نهایتاً رفع این نیازها برای مؤسسه سود ایجاد می کند.

تعریف خدمات بانکی و خدمات جمع خدمت است و عبارت است از «انجام دادن اموری که مجموعه ای از مزایا را به مشتریان عرضه می کند».

در نظام بانکداری، خدمات ممکن است به وسیله دستگاه (عابر بانک)، فرد (مشاور) یا ترکیبی از این دو (صندوقدار) عرضه شود. از جمله خدمات بانکی عبارت است از گشایش حسابهای مختلف جاری، پس انداز، سرمایه گذاری، اعطای وام و تسهیلات، خدمات امانی.

فرآیند بازاریابی خدمات مشابه فرآیند بازاریابی کالاهاست. از تمام مفاهیم بازاریابی جدید برای عرضه خدمات می توان استفاده کرد.

مطلب دیگری که لازم است توضیح داده شود این است که چرا بحث بازاریابی در خدمات بانکی مطرح می شود؟

برای روشن شدن این موضوع کافی است بدانیم که امروزه بازار خدمات بانکی تبدیل به یک بازار رقابتی شده و در این میدان رقابت، بانکی موفق خواهد شد که علاوه بر شناسایی نیازهای مشتریان، سعی در ارائه خدمات مورد نیاز آنها به صورت سریع، دقیق و نوین نماید و به کارکنان خود به عنوان کلیدی ترین عنصر آمیخته بازاریابی توجه کند. بنابراین بازاریابی وسیله ای است برای نیل به موفقیت در این بازار رقابتی. برای پیروی از فلسفه یا گرایش بازاریابی ابتدا باید به شناسایی و برآورده کردن نیازها و خواسته های مشتریان برای کسب سود پرداخت. بنابراین هنگامی که «فروش» بر سازمان ومحصولی که سازمان مایل است بفروشد متمرکز است «بازاریابی» باید بر مشتریان و محصولی که آنها مایلند خریداری کنند متمرکز باشد. به کارگیری فلسفه بازاریابی هنگامی تحقق می یابد که بازاریابان به رضایت مشتری توجه داشته، محصولاتی را در نظر گیرند که نیازهای برآورده نشده  یا تشخیص داده نشده را رفع می کند. هر چه شرکت یا سازمان از مشتری گرایی به منزله ی یک فلسفه ی بازرگانی بیشتر تبعیت کند. وظیفه ی بازاریابی بیشتر اهمیت می یابد. در این حالت برای موفقیت شرکت، جلب رضایت مشتریان از هر عامل دیگری مهمتر است.

اکنون باتوجه به مطالب مذکور این سؤال مطرح می شود که آیا می توان فلسفه بازاریابی را برای بانکهای ایرانی اعمال کرد. پاسخ به این سؤال به طور مشروط مثبت است.

در ایران بانک ها، دولتی و تحت کنترل قوانین و مقررات دولت هستند. چنین وضعیتی انعطاف پذیری بازاریابی را کاهش می دهد و اتخاذ موضع رقابتی را برای یک بانک خاص مشکل می سازد. به همین دلیل استفاده از فلسفه ی بازاریابی برای بانکهای دولتی تا حدودی امکان پذیر است، ولی به کارگیری این فلسفه برای بخش خصوصی متفاوت است و استفاده از ابزار آن باتوجه به سیاست های کلان اقتصادی دولت و سایت های انبساطی و انقباضی پولی  مالی کشور صورت می گیرد. بنابراین در مجموعه ای دولتی با معیارهای ارزشی خاص و همچنین در وضعیت عدم ثبات اقتصادی، بانک ها به صورت یک مجموعه یا به صورت یک مجموعه یا به صورت انفرادی به طور محدود می توانند در تحقق فلسفه بازاریابی موفقیت نسبی بدست آورند.

در راستای تحقق فلسفه بازاریابی در جهان امروز روشهای قدیمی و سنتی بازاریابی دیگر کارا نیست و در بلندمدت سازمان هایی در بازار پایدار و موفق خواهند بود که بهره برداری بهینه را از بازاریابی جدید بنمایند.

2ـ1ـ اهمیت موضوع تحقیق

امروزه صنعت بانکداری در جهان با اشعار ارائه خدمات با کیفیت عالی، سرعت در ارائه خدمات، هزینه مبادله پائین و رضایت مشتریان، همپا با صنایع دیگر در حال پیشرفت و توسعه است و از تحولات اقتصادی عقب نمانده است. در حالی که از دهه ی 1960 تاکنون بسیاری از بانکهای جهان برای پیشبرد اهداف خود به طور وسیع از روشهای بازاریابی نوین استفاده کرده اند، بازاریابی خدمات بانکی در ایران در سالهای پس از انقلاب به دست فراموشی سپرده شده بود. در یکی دو سال اخیر بانکهای ایرانی به طور محدود در صدد پیاده کردن اصول بازاریابی برآمده اند. ایجاد بخشهای تحقیقات و برنامه ریزی و بهبود خدمات بانکی و بازاریابی مبین این مسأله است. این در حالی است که با در نظر گرفتن مورد نسبتاً ناچیز سیستم بانکی در ایران و عدم کارایی و اثربخشی شعب بانکها در زمینه بازاریابی و روابط با مشتریان، بانکهای ایرانی شدیداً به بازاریابی نیازمندند و سیستم بانکی ایران مستلزم تحولی در این زمینه است.

هر چند در سالهای بعد از 1370 فعالیت تبلیغاتی از سوی بانکها از طریق رسانه های جمعی و گروهی درخصوص ارائه خدمات عالی به مشتریان و سرعت در ارائه خدمات بانکی و... ارائه می گردد، ولی باید اذعان داشت این پیامدهای تبلیغاتی بیشتر جنبه شعاری داشته و در عمل مشاهده نمی گردد. عدم استفاده از امکانات بازاریابی در بانکها نتایجی از جمله تأخیر، معطلی، اتلاف وقت و اشتباه در محاسبات است که در مجموع باعث نارضایتی مشتریان و ایجاد ذهنیت منفی در آنها می شود.

برطرف کردن مشکلات مذکور از جمله وظایف بازاریابی بانکهاست و این تحقیق و پژوهش جهت کمک به مدیران و کارکنان بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری صورت گرفته تا آنها را قادر سازد که خدمات بانکی را با کیفیت بهتر و سرعت بیشتر ارائه داده و زمینه هر چه بیشتر رضایت مشتریان خود را فراهم آورند.

6ـ1ـ تعریف اصطلاحات و واژه های خاص در تمام مسأله

(به ترتیب کاربرد:)

1ـ محصول: عبارت است از هر چیزی که بتواند نیازها و خواسته های انسان را برطرف کند.

2ـ کانال توزیع یا مکان توزیع: مکانی است که محصول در آنجا به مشتریان عرضه می گردد.

3ـ تبلیغات: معرفی محصلو از طریق رسانه های گروهی.

4ـ قیمت: مبلغی است که مشتری برای بدست آوردن یک محصول دارای ارزش حاضر است پرداخت کند.

5ـ ارزش افزوده: واژه ارزش افزوده در بازاریابی نشان دهنده موارد اضافه شده به خدمت است که ارزش آن صفت را برای مشتری بالا می برد.

6ـ ادب و احترام (در خدمات بانکی): دلنشین و دلپذیر بودن، لبخند زدن، ذهنیت دوستانه داشتن.

7ـ سیاست: توانایی رفتار با دیگران بدون الغاء احساس منفی به آنها (لغت نامه وبستر)

8ـ ارزش دوره عمر مشتری: ارزش فعلی جریان منافعی که بانک در صورت از دست ندادن مشتری خود می تواند از او بدست آورد.

9ـ بازاریابی رابطه مند: فرآیند مستمر جهت شناسایی و ایجاد ارزشهای جدید برای مشتریان است که در آن منافع دوجانبه مورد توجه قرار می گیرد و این منافع در طول دوره عمر مشتری با او تقسیم می شود.

10ـ بازاریابی: جذب و نگهداری مشتریان سودآور.

11ـ آمیخته فعالیتهای ترفیعی: مجموعه ای از تبلیغات، فروش حضوری، پیشبرد فروش و روابط عمومی که برای دستیابی به هدفهای برنامه فروش مورد استفاده قرار می گیرند.

12ـ بازاریابی نوین: فرآیند بازاریابی نوین با شناسایی و سنجش نیازها، خواسته ها و ترجیحات برآورده نشدة مشتریان آغاز می گردد و پس از انتخاب بازار یا بازارهای هدف با نگرش سیستمی استراتژی هایی در زمینه آمیخته بازاریابی خدمات با در نظر گرفتن مشتریان تنظیم می گردد. در بازاریابی نوین، خدمت به مشتریان هدف اصلی می باشد.

13ـ تقسیم بازار: تقسیم کل بازار ناهمگون یک خدمت به چندین قسمت به صورتی که هر قسمت در تمام جنبه های با اهمیت همگون باشد.

1ـ2ـ بررسی زمینه و پیشینه بازاریابی در نظام بانکداری ایران

در دوران پیش از انقلاب از جمله مسائل نظام بانکی، افزایش بی رویه بانکها طی سالهای منتهی به 1357 بود، به گونه ای که تعداد آنها به استثنای بانک مرکزی از 24 بانک در سال 1352 به 36 بانک در سال 1357 افزایش یافت. این تعداد شامل 7 بانک تخصصی، 26 بانک تجاری و 3 بانک گسترش ناحیه ای بود. از این میان 13 بانک مختلط با سهام خارجی حداقل 15 درصد و حداکثر 40 درصد فعالیت داشتند که یکی از آنها مختلط دولتی و بقیه خصوصی بودند. هم چنین تعداد واحدهای بانکی از 6993 واحد در سال 1352 به 8275 واحد در پایان اسفند 1375 افزایش یافت. از این تعداد 2167 واحد در تهران، 1897 واحد در مرکز استانها، 4124 واحد در نقاط دیگر و 86 واحد بانکی و یک نمایندگی نیز در خارج از کشور فعالیت داشتند.

افزایش شعب بانکهای تجاری مشکلاتی در کنترل نظام بانکی و نظارت بر آن و اجرای صحیح سیاستهای پولی و اعتباری ایجاد کرد، به همین دلیل با تجدید در فرهنگ جامعه و تغییر نگرشها و ارزشهای آن طرح ادغام بانکها به اجرا درآمد.

بدین ترتیب پس از پیروزی انقلاب با اجرای طرح ادغام بانکها، بانکهای ملی ایران، سپه و رفاه کارگران به فعالیت ادامه دادند و بانکهای ملت و تجارت از ادغام چند بانک بازرگانی به وجود آمدند. بانک صادرات در تهران با همین نام ودر استانها به همراه بانکهای گسترش با نام بانک استان به فعالیت ادامه داد، به عبارت دیگر 36 بانک تجاری و تخصصی به صورت 3 بانک تخصصی (مسکن، کشاورزی، صنعت و معدن)، 6 بانک تجاری (ملی، سپه، تجارت، ملت، صادرات و رفاه کارگران) و 23 بانک استان درآمد. در ضمن تعداد واحدهای بانکی از 8275 واحد در سال 1357 به 6581 واحد در سال 1361 تقلیل یافت. همراه با تحولات اساسی در نظام بانکی که به دلیل نگرش جدید و فرهنگ اسلامی به وجود آمد سپرده گذاریهای مختلف و حسابهای قرض الحسنه و تسهیلات دیگر (کارت پول، چک مسافرتی و...) شکل گرفت. یکی از هدفهای نظام بانکداری کنونی ایجاد امکانات لازم برای گسترش تعاون عمومی، قرض الحسنه از طریق جذب وجوه آزاد، اندوخته ها، پس اندازها و سپرده ها و استفاده از آنها در تأمین شرایط و تسهیلات کار و سرمایه گذاری است.

تا چندین سال پس از انقلاب، بانکها که وضعیت و وظایفشان مشخص نبود، صرفاً کار صندوقی انجام می دادند. در چند سال اخیر که به باکها اختیارات بیشتری داده شده، فعالیت بازاریابی آنها گسترده تر گردیده است، به این صورت که با ایجاد انگیزه در افراد برای افتتاح حسابهای قرض الحسنه باتوجه به جنبة معنوی آن و دادن جوایز، هم چنین پرداخت سود به حسابهای پس انداز موفق شدند پولهای سرگردان جامعه را تا حدی جمع آوری کنند.

نظام بانکی در اقتصاد مبتنی بر بازار مسؤولیت بسیار سنگینی دارد و یکی از مهمترین جز اقتصاد کشور است. رشد و شکوفایی یا رکود ساختار اقتصادی کشورها به طرز کار مؤسسات بانکی ارتباط نزدیک دارد. نظام بانکی، خدماتی عرضه می کند که بدون آن نظام اقتصادی کشور از حرکت باز می ماند. سرمایه موجود در بانکها منبع اصلی خرید محصولات و خدمـات، و وام های اعطایی آنها، منبع ایجاد اعتبار برای تمام واحدهای اقتصادی مانند خانواده ها، مشاغل، شرکتها و دولت است، بنابراین فعالیت بهینه بانکها و استفاده مؤثر از ابزار بازاریابی برای تحقق اهدافشان از جمله بهره برداری از سرمایه و تجهیز آن، بر فعالیتهای مختلف اقتصادی و وضع کلی اقتصاد کشور بسیار مؤثر است.

عملیات بانکها در سه زمینه صورت می گیرد:

1ـ تجهیز منابع مالی (دریافت و پرداخت انواع سپرده ها)

2ـ بهره برداری از منابع مالی (ایجاد اعتبار و پرداخت وام به افراد، مؤسسات و دولتها).

3ـفعالیت های پولی و مالی دیگر به صورت خدمات.

عملیات مربوط به دریافت و پرداخت سپرده ها اهمیت بسیاری دارد. سپرده های دیداری افراد نزد بانکها بیشترین حجم پول هر کشور را تشکیل می دهد. معمولاً نظام بانکی راه سودآوری برای پس انداز کردن فراهم می کند. افراد و سازمانها برای مصرف محصولات و استفاده از خدمات در آینده، پس انداز می کنند. پس انداز برای سلامت اقتصادی ضروری است، زیرا از منابع مالی موجود برای تولید محصولات سرمایه ای (ساختمانها وماشین آلات) استفاده می شود. با این روش، پس انداز کنندگان می توانند منبع مالی اضافی خود را به وام گیرندگان منتقل کنند و با دریافت سود و غیره درآمد به دست آورند. هنگامی که وام گیرندگان به سرمایه های اضافی نیاز دارند نظام بانکی با برقراری نرخ سود بیشتر، پس انداز کنندگان را تشویق می کند تا کمتر مصرف و بیشتر پس انداز کنند، از طرف دیگر هنگامی که وام گیرندگان به پول کمتری نیاز دارند میزان سود و به دنبال آن میزان پس انداز کاهش می یابد. بدین ترتیب نظام بانکداری روشی برای تشویق به پس انداز کردن و ایجاد سرمایه برای سرمایه گذاری به وجود می آورد. قسمتی از عملیات تجهیز منابع مالی نیز ایجاد روشی برای پرداختها به شکل پول نقد، چک، سفته، و برات است.

بهره برداری از منابع مالی نیز به اندازه دریافت و پرداخت سپرده ها اهمیت دارد. عملیات بانکها در زمینة ایجاد اعتبار و اعطای وام و نحوة توزیع اعتبارات، سرمایه ها را به سوی دریافت حداکثر سود سوق داده، از درگیرشدن آنها در فعالیت های بی ثمر جلوگیری می کند. خانواده ها، مؤسسات بازرگانی، و دولت بندرت می توانند نیازهای مالی خود را از طریق کسب درآمد و سرمایه های مختص به خود رفع کنند، بنابراین ایجاد اعتبار و اعطای وام برای برآورده کردن نیازهای اقتصادی ضروری است. نظام بانکی با دادن اعتبار از خرید انواع محصولات، خدمات و سرمایه گذاری در زمینه هایی مانند راهسازی، ساختمان سازی و خرید ماشین آلات و تجهیزات حمایت می کند. سرمایه گذاری، بهره وری منابع کشور را افزایش می دهد و در نتیجه استاندارد زندگی در جامعه بالا می رود. به طور کلی هنگامی که اعتبار بانکی گران و کمیاب است خرید کاهش می یابد و سطح بیکاری افزایش پیدا می کند. نوع دیگری از عملیات بانکی، عرضة خدمات مالی به اشکال گوناگون است، از پرداخت انواع قبض گرفته تا تجهیز شدن به شکل «فروشگاه کامل بانکی».

این حقیقتی است که بانک های ایرانی پس از انقلاب عمدتاً به علت وابستگی به دولت به طور بهینه عمل ننموده اند. طبق گزارشی در مجله بازاریابی، در سال 1377، میانگین سود حاصل از تسهیلات بانکی 8/13 درصد و پرداختی بانک ها بابت منابع 1/12 درصد بوده است. این نکته نشان می دهد که سود سیستم بانکی بسیار ناچیز بوده است. طبق گفته مصطفی مهاجرانی مدیر عامل پیشین بانک کشاورزی، سود 7 میلیارد تومانی کل سیستم بانکی نشان می دهد که نتوانسته ایم برای خدماتی که بانک ها ارائه می دهند، بازاریابی مناسبی انجام دهیم و سهم ما از 750 میلیارد دلار معاملات روزانه درجهان بسیار جزئی و ناچیز است. یافته های یک پژوهش نشان می دهد که کارآیی سیستم بانکی از 100 در سال 1357 به 5/13 در سال 1377 رسیده است. بانک ها در بازاریابی پس از انقلاب زیاد موفق نبوده اند و نتوانسته اند منابع زیادی جذب کنند و از طرف دیگر هم نتوانسته اند تسهیلات را به نحو احسن خرج کنند.

دولتی بودن بانک ها مشکل اساسی آنهاست. در اساسنامه بانک های ایرانی نقش خدماتی آنها و مجری سیاستهای دولت بودن مانند اعطای تسهیلات تکلیفی، به طور مشخص آمده است. ضمناً بانک مرکزی با بانک های تجاری و تخصصی کشور مانند شعبه های خود برخورد می کند و از نظر قوانین و مقررات به صورت بسیار ریز محدودیت وجود دارد. مواردی مانند نیروی انسانی، رشد تکنولوژی، قراردادها و خیلی از مسائل دیگر در اختیار خود بانک ها نیست.

علیرغم محدودیت های شدید در یکی دو سال اخیر تغییر سیاست های دولت و بانک مرکزی از جمله صدور مجوز تأسیس بانک های خصوصی و خارجی در مناطق آزاد، کاهش 50 درصدی تسهیلات تکلیفی بانک ها در پایان برنامه سوم توسعه و از همه مهمتر، واگذاری بخش قابل توجهی از سهام بانک ها به مردم در طول این برنامه نشانه های آغاز حرکتی نوین در سیستم بانکداری در ایران است. حرکتی که لازمه بقاء و موفقیت در آن حضور گسترده بانک ها در عرصه بازارهای داخلی و خارجی سرمایه و نیز در عرصه رقابت برای بدست آوردن سهم بیشتر از این بازارهاست. این علائم همچنین نشان می دهد که دوران بازاریابی نوین در بانکداری ایران آغاز شده و پس از سالها بی توجهی یا کم توجهی به این پدیده بازرگانی، نهادهای مالی در ایران، رویکردی دوباره به بازاریابی و تلاش برای گرفتن سهم بیشتر از بازارها دارند.

کیفیت عملیاتی

برحسب تجارب خود، بانک مورد نظرتان را برحسب ویژگیهای زیر چگونه رتبه بندی می کنید؟

1ـ ادب و رفتار دوستانه

2ـ شایستگی و توانایی در توضیح مطالب

3ـ شایستگی و توانایی در بیان خدمات و سیاستها

4ـ قابل اعتماد و محرم اسرار بودن

5ـ در دسترس بودن برای پاسخگویی به سؤالات شما

6ـ پاسخگو بودن نسبت به درخواستهای شما

7ـ کارایی در انجام کارها

کیفیت فنی

برحسب تجارب خود کیفیت خدمت بانک مورد نظرتان را در زمینه های بانکی زیر چگونه رتبه بندی می کنید؟

8ـ اطلاعات سریع درباره حسابها

9ـ حفظ اسرار در انتقال اطلاعات

10ـ سهولت برآورده ساختن نیازهای بانکی شما

11ـ امکان برداشت یا صدور چک بیش از موجودی

12ـ هزینه خدمات

13ـ نتایج دلخواه و مطلوب

14ـ گزارش عملکرد

15ـ سهولت برخورد با کارمندان و امکان دیدار مکرر آنها

16ـ توجه به نیازهای بانکی شما.

مانند مقیاس «کیفیت خدمت» مشتریان، بانک مورد نظرشان را به لحاظ ویژگیهای بیان شده رتبه بندی می کنند و براساس آن کیفیت فنی و عملیاتی بانک ارزیابی می گردد.

6ـ4ـ برنامه ای برای ارائه خدمت به مشتریان

شرکتهایی که خدمات عالی به مشتریان ارائه می کنند دارای چند ویژگی مهم و مشترک هستند. به خواسته ها، نیازها، و انتظارات مشتریان توجه بسیار دارند. استراتژی خدماتی مورد استفاده آنها به طور واضح تعریف و ابلاغ شده است. سیستمی را طراحی کرده اند که در آن در هر مرحله از مبادله با مشتریان به خوبی رفتار می شود و دیگر اینکه بسیاری از کارکنان این شرکت ها به خدمت گرایش دارند. چگونه شرکت ها می توانند این ویژگی ها را توسعه دهند؟ در اینجا برنامه‌ای را شرح می دهیم که به طور متداول برای افزایش توانایی ارائة خدمات مؤثر به مشتریان به هر سازمانی پیشنهاد می شود. این برنامه دارای نُه مرحله است که عبارتند از:

1ـ6ـ4ـ درک انتظارات مشتریان

اولین و آخرین معیار رضایت مشتری این است که آیا انتظارات او برآورده می شود یا خیر. بنابراین ابتدا باید انتظارات مشتریان شناسایی شوند سپس باید اهدافی تعیین کرد و نیروی سازمان را بر زمینه هایی که برای مشتریان اهمیت بیشتری دارد متمرکز نمود.

اهداف خدمت در هر شرکت به انتظارات مشتریان، رقابت، و اهداف خدماتی آن شرکت بستگی دارد. در مورد انتظارات مشتریان باید استانداردهای خاصی از رضایت در هر قسمت از بازار شناسایی شود، ولی می توان از استانداردهای عمومی شروع کرد. بنابر تحقیقات انجام شده از مدیران در یکی از کشورهای اروپایی، عوامل کلیدی در تصمیم گیری خریداران خدمات عبارتند از:

کیفیت، انطباق با انتظارات مشتری، قابل اتکاء بودن، پاسخ به قول ها و وعد های داده شده به مشتری، واکنش سریع، واکنش پذیری نسبت به نیازهای مشتری در کمترین زمان، ادب، احترام به مشتری به عنوان یک انسان.

مشتریان گوناگون اولویت های مختلفی برای این ویژگیها قائلند و اگرچه ممکن است به برخی از آنها اهمیتی ندهند، اما شرکت باید برای حصول اطمینان همه آنها را بررسی کند.

«لئوناردبری» یکی از محققین خدمات در تحقیقی که به عمل آورده است اهمیت ویژگیهای اصلی خدمت را که باید مورد توجه سازمانهای خدماتی قرار گیرد به شرح زیر بیان کرده است:

ـ قابل اتکاء بودن ـ توانایی انجام خدمت طبق وعده با درستی و اطمینان 32 درصد

ـ عوامل محسوس، ظواهر فیزیکی، تجهیزات و وسایل، لوازم ارتباطی و کارکنان 11 درصد

ـ واکنش پذیری، علاقه و تمایل برای کمک به مشتریان و ارائة فوری خدمات 22 درصد

ـ برخوردها، دانش و ادب کارکنان و توانایی آنان برای انتقال اطمینان و اعتماد 19 درصد

ـ همدلی، مراقبت و توجه فردی به مشتریان 16 درصد

قابل اتکاء بودن معمولاً به عنوان مهمترین عامل خدمت به شمار می رود. «پیتزا دومینو» که در آمریکا شهرت فراوانی دارد، در تبلیغات خود استاندارد خاصی را معرفی می کند با این مضمون که «تحویل در 30 دقیقه یا پیتزای مجانی در صورت عدم تحویل به موقع».

ژاپنی ها «قابل اتکاء بودن» را بالاتر و مهمتر از کیفیت می دانند و آن را نبردگاه آینده می نامند. آنها معتقدند که کیفیت، لازمه جلب مشتری است، اما انجام تعهدات و قابلیت اتکاء وسیله ای برای حفظ او می باشد و موفقیت، حاصل کیفیت و انجام تعهدات خدمت است.

در مقاله ای تحت عنوان «شناسایی سطوح نیازها و عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان: پیش نیازی برای اصلاحات ساختاری در نظام بانکی» که توسط دکتر جلال رسول اف، منصور سیفی و داریوش رشیدی انجام شده نیازها و عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان شناسایی و براساس اهمیت آنها برای مشتریان طبقه بندی گردیده است. در این مطالعه که در بانک کشاورزی انجام شده برای دستیابی به سطوح نیازها و عوامل رضایت مشتریان، یک نمونه برداری گستـرده
(2743 نمونه) در سال 1379 در تهران و 11 استان کشور انجام و سطوح نیازها و عوامل رضایت مشتریان از طریق تکمیل پرسشنامه اندازه گیری شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که حدود 60 درصد کل واریانس متغیرها توسط هفت مؤلفه قابل توجیه است.

عامل اول طرز رفتار و نحوه برخورد کارکنان شعب با مشتریان بانک، عامل دوم جوابگویی، عامل سوم سود و تسهیلات، عامل چهارم سرعت در کار، عامل پنجم کیفیت ارائه خدمات، عامل ششم موقعیت مکانی بانک وعامل هفتم کیفیت ارسال حواله ها است. آنچه در این تحقیق آمده تبیین 60 درصد از عوامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان است. متغیرها و عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توان از طریق آنها به سازه های بیشتری از رضایت مشتریان پی برد.

پایان نامه اهمیت مطالعه در تعلیم و تربیت


پایان نامه اهمیت مطالعه در تعلیم و تربیت

پایان نامه اهمیت مطالعه در تعلیم و تربیت

اهمیت مطالعه در تعلیم و تربیت

فصل اول

1-1 مقدمه

2-1 بیان مسئله

3-1 اهداف تحقیق

4-1 اهمیت موضوع تحقیق

5-1 فرضیه‌های تحقیق

6-1 تعریف عملیاتی مفاهیم و متغیرها

فصل دوم

1-2 مقدمه

 2-2 تاریخچة شروع کتاب‌نویسی برای کودکان در ایران

3-2 اشاره به مسئله کتاب و کتابخانه در دیگر کشورهای جهان

4-2 ادبیات کودکان و اهداف آن

 5-2 اهمیت مطالعه

6-2 ویژگی و معیارهای اساسی کتاب کودک

7-2 راههای ایجاد عادت به مطالعه در کودکان

 8-2 رغبت‌های مطالعه در کودکان و نوجوانان چیست

9-2 کتابخانه‌ای برای کودکان فراهم کنیم

 10-2 همکاری خانه و مدرسه

11-2 نقش مطالعه در توسعه فرهنگی

ب) پیشینة تحقیق

فصل سوم

3 مقدمه

2-3 جامعه آماری

 3-3 نمونه و روش نمونه‌گیری

4-3 ابزار اندازه‌گیری

5-3 روش جمع‌آوری اطلاعات

6-3 روش آماری تحقیق

 فصل چهارم
1-4 مقدمه

2-4 طبقه‌بندی داده‌ها

 3-4 اجرای آزمون آماری خی دو ( )

4-4 بررسی وضعیت هر یک از فرضیه‌های تحقیق

فصل پنجم

نتایج تحقیق
1-5 بحث و نتیجه‌گیری
2-5 محدودیتهای تحقیق
3-5 پیشنهادهای تحقیق

علاقه به مطالعة کتاب که ریشه در حس کنجکاوی انسان دارد امری فطری و هماهنگ با انگیزه‌های درونی افراد است و کم و بیش در تمام کودکان وجود دارد کودکان در صورتی که در خانواده‌ای با هر موقعیت فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی باشند حداقل به تماشای تصویر کتاب علاقه دارند اگر چه این امر می‌تواند سرآغاز علاقه به مطالعة کتاب در بزرگسالی شود اما به مرور زمان با توجه به موقعیت خانواده این علاقه در دو جهت مختلف شکل می‌گیرد در عده‌ای نگرش مثبت به کتاب رشد کرده و علاقه آنها روز به روز بیشتر می‌شود تا آنجا که طبق برنامة منظم و دقیق مطالعة کتاب را در برنامه روزانه خود جای می‌دهند و در عده‌ای نگرش منفی ایجاد می‌گردد و آنچنان از کتاب گریزان می‌شوند که کتابهای درسی را میز برای کسب حداقل نمره قبولی مطالعه می‌کنند و با کتابهای دیگر هیچ رابطة دوستی و نزدیکی ندارند از دلایل عدم استفاده از مطالعه را می‌توان گفت در کشور ما هنوز هیچ اقدام جدی در این زمینه صورت نگرفته است دلیل اصلی این بی‌توجهی را می‌توان در این دید که مطالعه هنوز در ایران یک موضوع جدی تلقی نشده و نیاز به مطالعه هنوز برای مردم یک نیاز واقعی به حساب نمی‌آید.

نظر به اینکه گرایش و انگیزه به مطالعه در خانواده و از دوران کودکی شکل می‌گیرد قطعاً برای یافتن علت اصلی ابتدا باید سراغ خانواده و سپس به دنبال عوامل دیگر رفت که به نوبة خود دارای اهمیت ویژه‌ای هستند به همین دلیل به عنوان یک معلم که می‌تواند در تشویق دانش‌آموزان به مطالعه مؤثر باشد تحقیقی را در زمینة تاثیر مطالعات غیر درسی در کمک به تحصیلی دانش‌آموزان دورة ابتدائی، موضوع پژوهش قرار داده تا قدم کوچکی در راه تعالی بخشیدن فرهنگ مطالعه در میان آینده‌سازان کشور برداشته شود.

3-1 اهداف تحقیق

هدفهای کلی تحقیق

1- آگاهی از تاثیر مطالعات غیر درسی در موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان.

2- آگاهی از تأثیر کتابخانة مدارس در ایجاد عادت به مطالعه در دانش‌آموزان و زمینه‌سازی برای توسعة فرهنگی.

هدفهای جزئی تحقیق

1- آگاهی از تأثیر تشویق والدین و معلمان در گرایش دانش‌آموزان به مطالعه

2- آشنایی با عواملی که در مطالعة دانش‌آموزان نقش دارد.

3- آگاهی از ضرورت تهیة کتابهای ادبیات کودکان مطابق با سن و فهم و احتیاجات فعلی آنها از سوی متخصصان.

4- مشخص کردن میزان علاقة دانش‌آموزان نسبت به موضوعات مختلف مورد مطالعه

5- تحریک قوة خلاقیت و ابتکار دانش‌آموزان و تقویت و پرورش نیروی تخیل آنان.

6- آگاه نمودن والدین دانش‌آموزان به اهمیت مطالعات غیر درسی در کسب موفقیت‌های تحصیلی.

7- آگاهی از تأثیر مطالعات غیر درسی در پیشرفت خواندن.

4-1 اهمیت موضوع تحقیق

انسان از زمانی که خط را اختراع کرد تا امروز که صفحة کامپیوتر منعکس کنندة افکار و امیال و جولانگاه فکر بشر است هیچگاه از کتاب و کتابخانه بی‌نیاز نبوده است در دنیای معاصر که بوسیلة وسایل ارتباطی مثل دهکده‌ای کوچک و محدود شده است و چهار گوشة آن هر لحظه روشن‌تر و واضح‌تر و قابل رویت می‌شود هنوز کتاب و مطالعه جایگاه رفیع فرهنگی خود را حفظ کرده و به عنوان سرآمدترین و بهترین وسیلة انتقال پیام و اطلاعات محسوب می‌شود.

دربارة اهمیت مطالعه و نقشی که در سازندگی فرد و اجتماع و سرنوشت بشری دارد و اینکه مطالعه می‌تواند چه نقش عظیمی در تعلیم و تربیت ایفا کند صحبت فراوان شده است و امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که با کتاب سر و کار نداشته باشد و به این نکتة مهم واقف نباشد شکی نیست که علاقمندی به مطالعه خصلتی است که باید در افراد بوجود آید و مدام تقویت شود تا زمانی که فرد خود بتواند این کار را ادامه دهد عادت به مطالعه اکتسابی است و باید از همان دوران کودکی در شخص تقویت گردد.

با توجه به اینکه یکی از وظایف آموزش و پرورش ایجاد عادت به مطالعة مستمر در دانش‌آموزان است و از طرفی نقشی که مطالعة مدام در شکل‌گیری شخصیت انسان دارد به اهمیت نقش والدین و مدرسه و جامعه در این امر مهم پی می‌‌بریم هدف آموزش و پرورش به معنای واقعی گذشته از تعلیم و تدریس، جستجو و کنکاش در روح دانش‌آموزان برای درک ذوق و استعدادهای نهفتة آنان و رهبری این استعدادها به سوی کمال است. در عصری که ما در آن زندگی می‌کنیم هدف آموزش و پرورش در آموزشگاهها به پایان رساندن برنامة درسی سالانه نیست امروز دیگر نمی‌توان دانش‌آموزان را محکوم و محدود به خواندن چند کتاب درسی کرد ذهن کنجکاو و جستجوگر آنان پاسخ پرسشهای بی‌شماری را که پیشرفت حیرت‌انگیز دانش و اکتشافات بی‌شمار امروز برای او بوجود آورده است، طلب می‌کند و برآوردن این نیازها دسترسی به منابع و خدمات کتاب و کتابخانه می‌باشد.

متأسفانه امروزه دانش‌آموزان به مطالعات جانبی به علل گوناگون رغبت و علاقة چندانی نشان نمی‌دهند و شمار قابل توجهی از اولیاء و معلمان نیز با غفلت و عدم آشنایی از اهمیت و نقش اینگونه مطالعات، دانش‌آموزان را در این جهت تشویق و راهنمایی نمی‌کنند گاهی بر این باورند که این مطالعات باعث اتلاف وقت و موجب افت تحصیلی می‌گردد در صورتی که کتاب بهترین دوست انسان و موجب باروری اندیشه و غذای روح بشر است بنابراین کودکان و نوجوانان به کتابهایی نیاز دارند که جذاب و عمیق و شیرین بوده و با تجربه‌های آنان و نیز نیازها و علایق و تواناییهای آنها هماهنگ باشد و همچنین وسیله‌ای باشد برای کنجکاوی‌های خودانگیخته و آرمانهای بلندپروازانة آنها، خوراکی باشد برای تخیل سرشار و سیّال آنان و بر وسعت تجربه‌های آنان بیافزاید به آنها لذت خواندن و عمیق شدن را ارزانی دارد و سرانجام لذت را به علاقه و علاقه را به عادت مبدل سازد.

در جوامع مترقی دنیا که اهمیت مطالعه و خواندن مطالب به علت پیشرفت علم و تکنولوژی بر مردم آشکار شده است بهبود وضع مطالعه و افزایش سرعت خواندن و درک مطالب یکی از اقدامات مهم آموزشی به حساب می‌آید در این جوامع روشهای درست مطالعه در ضمن آموزش دروس مختلف آموزشگاهها به یادگیرندگان آموزش داده می‌شود متأسفانه در کشور ما هنوز هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است بنابراین اهمیت تحقیق با توجه به موارد بالا و اهداف ، به خوبی آشکار است و نیازی به توضیح بیشتر ندارد.

 

5-1 فرضیه‌های تحقیق

1- بین مطالعه کتابهای غیر درسی و موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان دوره ابتدایی رابطة معنی‌دار وجود دارد.

2- بین کتابخانة مدارس و عادت به مطالعه در دانش‌آموزان رابطة معنی‌دار وجود دارد.

3- بین تشویق دانش‌آموزان و تمایل آنان به مطالعة کتابهای غیر درسی رابطة معنی‌داری وجود دارد.

4- بین پرسشهای بعضی از دروس و ارجاع دانش‌آموزان به مطالعة غیر درسی رابطة معنی‌دار وجود ندارد.

5- بین دانش‌آموزان علاقمند به درس و ارجاع آنان به کتابخانه برای مطالعة کتابهای غیر درسی رابطة معنی‌داری وجود دارد.

6-1 تعریف عملیاتی مفاهیم و متغیرها

الف) مفاهیم

بررسی: یک آزمایش منظم پدیدارهای برای فهمیدن یا بیان آنهاست (تحقیق)

تاثیر: اثر کردن، احساس قبول کردن امری یا مطلبی که در فرد ایجاد شود.

مطالعه: بکار بردن عقل یا ذهن برای یادگیری یک مسئله و موضوع و نگریست و دقت نظر در چیزی برای فهمیدن و آگاهی یافتن از آن است.

کتب درسی: کتبی که مربوط به آموزش رسمی کشور می‌باشد.

کتابهای غیر درسی: نوشته‌هایی هستند که در رشته‌‌های گوناگون علمی، ادبی، هنری، اجتماعی و … برای دانش‌آموزان در سنین مختلف نوشته می‌شوند و با کتابهای درسی تفاوت دارند.

مطالعات غیر درسی: مطالعاتی که مربوط به کتابهایی غیر از کتب مربوط به آموزش رسمی کشور باشد.

موفقیت تحصیلی: معلومات یا مهارتهای اکتسابی خصوصی یا عمومی در موضوعهای درسید که معمولا بوسیلة آزمایشها یا نشانه‌ها یا هر دو که معلمان برای دانش‌آموزان وضع می‌کنند اندازه‌گیری می‌شوند و نیز توانایی دانش‌آموز در کسب نمره در زمینه‌های مختلف درسی و توانایی ارتقاء او از یک سطح و پایه تحصیلی به سطح بالاتر است.

دانش‌آموز: شخصی که یک مطالعة جدی و رسمی را آغاز کرده و در این تحقیق منظور کودکان واجب‌التعلیم که دوره‌های مربوط به آموزش رسمی کشور را می‌گذرانند است.

ب) متغیرها

1- متغیر مستقل یا تأثیرگذار: مطالعه کتابهای غیر درسی

2- متغیر وابسته یا تاثیرپذیر: موفقیت تحصیلی دانش‌آموزان

تاریخچة شروع کتاب‌نویسی برای کودکان در ایران

گسترش علم و دانش و پیدایش رشته‌های علمی جدید در هر مقعطی از زمان مه پشت سر گذاشته می‌شود موجب توسعة اندیشه انسان و نشر دست‌آوردها و اندیشه‌های او در پهنة جهان است و کتاب در این میان کماکان نقش ویژه‌ای دارد. کتاب چه در زمینه شعر و قصه و چه مضامین آموزشی – علمی می‌تواند نقش مؤثری در رشد و تربیت صحیح کودکان بازی کند. محمود حکیمی نویسندة کتاب نوجوانان دربارة کتاب این چنین می‌نویسد کتاب خوب می‌تواند در کودک و نوجوان شوق و پرس‌جو و کنجکاوی فراهم کند و او را به جهان انسان بودن یعنی دنیای دانستن و آزاد زیستن رهبری کند، انسان آگاه و آزاد، ستم‌پذیر و بندة آدمیان نیست هر چه می‌شوند و می‌خواند کورکورانه نمی‌پذیرد، مغزش را به کار می‌گیرد، پیش از آنکه سخنی را بپذیرد اندیشه می‌کند، کتاب ابزار انتقال فرهنگ و تمدن و دانش بشری است همچنین عامل محرک انسانها می‌باشد. کتاب سازنده و توسعه دهندة فرهنگ نخبگان است ادیانی که تا امروز دوام آورده‌اند صاحب کتاب بوده‌اند و جامعه‌ای که به کتاب اهمیت و اعتبار می‌دهد و در نشر و توسعه و توزیع آن سرمایه‌گذاری می‌کند جامعه‌ای که به پژوهش و تحقیق بها می دهد، آن جامعه فرهنگی پویا  سازنده دارد کتاب یکی از پایه‌های چهارگانة آموزش پرورش است سه پایة دیگر آموزگار، برنامه و روش می‌باشد، بدون داشتن کتاب، آموزش و پرورش ناقص است و کتاب با معلم همکاری بسیار صمیمانه‌ای می‌نماید  او را در آموزش مطالب یاری می‌دهد، لازمة لذت بردن از هر کاری مهارت داشتن در آن کار است مطالعة کتاب نیز بدین نحو می باشد اگر شخصی به امر مطالعه عادت و مهارت کافی نداشته باشد به هر بهانه‌ای از انجام آن خودداری خواهد کرد. علاقه و استعداد تنها عوامل مؤثر در این امر نیستند بلکه فرصتهای زمانی هم اهمیت بسیار دارد، زیرا عادت در طول یک دوره شکل می‌گیرند و ممکن است که روزها، ماهها و یا سالها طول بکشد.

اولین کتابخانه عمومی در ایران رد سال 1305  به همت شهرداری تهران «بلدیة آن روزگار» تأسیس شد در این سال «کریم بوذر جمهری» کفیل بلدیة تهران با تاسیس بلدیه و استقرار آن در ساختمان توپخانه و اصطبل محمدشاهی، دو اتاق به کتابخانة بلدیة تهران اختصاص داد و این کتابخانه در واقع اولیه کتابخانه عمومی است که در ایران تأسیس شد.

در ایران ما نمی‌توانیم پیشینة کتاب کودک را از جنبش مشروطیت و آغاز قرن 20 عقب‌تر ببریم و آغازگر ادبیات کودک در ایران را باید جبار باغچه‌‌بان به شمار آورد او نخستین کسی که کتابها و نمایشنامه‌هایی برای کودکان نوشت و با دنیای کودک همخوانی داشت یحیی دولت‌‌آبادی و عباس یمینی شریف سنت او را ادامه دادند و صمد بهرنگی رنگ و تحرک تازه‌ای به آن داد تأسیس شورای کتاب کودک در سال 1340 و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سال 1344 امکانی فراهم آوردند که کتاب کودک با سرعت بیشتر و کیفیت بهتر رشد کند و به این ترتیب نویسندگان و شعرای زیادی به آفرینش اثر برای کودکان روی آوردند.

در دهه‌های اخیر پژوهشگران و علاقمندان و مربیان ایرانی در این زمینه شروع به تحقیق کرده‌اند و اقدامات قابل توجهی نیز در مورد ادبیات کودکان و ایجاد کتابخانه انجام داده‌اند.

برخی از عوامل مؤثر در مطالعه و یادگیری عبارتند از:

- درک ضرورت و احساس نیاز به مطالعه و موضوع آن.

- داشتن انگیزه، علاقه، حوصله و پشتکار در کار مطالعاتی.

- پاسخ‌خواهی مجهولات درونی و بیرونی خویشتن.

- آشنایی با انواع و مراحل شیوة مطالعه.

- رفع موانع و آفات مطالعاتی و نیز یادداشت‌برداری و تلخیص مطالب.

- یادسپاری، یادآوری و بکارگیری معلومات (مثلاً تدریس یا بازگو کردن آن).

- توکل و توسل و طهارت باطنی و معنوی.

- بالا بردن معلومات و سطح آگاهی.

تصمیم و کوشش برای بکارگیری روش صحیح مطالعه و اندیشیدن در هنگام مطالعه.

2-5-2 انگیزه‌های مطالعه:

اهداف و انگیزه‌های مطالعه در فرهنگهای مختلف متفاوت است مهمترین انگیزه های مطالعه عبارتند از:

عادت، وظیفه، گذراندن اوقات فراغت، آگاهی از مسائل جاری، ارضاء میل شخصی، نیاز روزمرة زندگی. افزایش میزان علایق و سرگرمی‌ها، ارضاء نیازهای اجتماعی و شخصی، رشد عمومی از جمله ارتقاء سطح فرهنگی، ارضاء نیازهای مبرم روحی و معنوی و فکری می‌باشد.

 روشهای مطالعه:

مطالعه کردن به هفت روش انجام می‌گیرد.

 خواندن اجمالی

هدف از خواندن اجمالی دست یافتن به نکات و مطالب مهم کتاب، کشف ساختمان مواد و مطالب در یک زمان کوتاه و با سرعت زیاد است.

فواید خواندن اجمالی عبارتند از:

الف)تخمین زدن اهمیت مطالب و طرح‌ریزی یک روش مناسب مطالعه

ب) تخمین زدن مقدار مطالب و دشواری آنها برای یک بودجه‌بندی واقعی از زمان.

پ) کسب یک نظر کلی از مطالب پیش از خواندن جزئیات، برای افزایش میزان درک مطالب و نگهداری آنها در حافظه

ت) افزایش میزان دقت و تمرکز حواس از طریق افزایش میزان علاقه به مطلب

روش: روش خواندن اجمالی مبتنی است بر یک نمونه‌گیری سریع از نکات اساسی و صرف‌نظر کردن از جزئیات در این روش مطالعه در جستجوی نکات کلیدی دربارة مواد و ساختمان مطالب و نظر و سبک مؤلف است همچنین برای افزایش میزان علاقة خود نسبت به مطالب به طرح سؤالاتی در مورد مطالب خواندنی بپردازید.

سریع خواندن

هدف از سریع خواندن یک کتاب کسب یک آشنایی کلی با مطالب کتاب از طریق مرور کتاب با یک سرعت فوق‌العاده زیاد است.

فواید سریع خواندن عبارتند از:

الف) کامل کردن روش خواندن اجمالی و افزودن به ارزش آن

ب) مرور کردن مطالبی که قبلاً خوانده‌اید

پ) جایگزین کردن این روش با روش مطالعه دقیق و کامل، هنگامی که درک کمتری از مطالب مورد نیاز است و وقت کمی موجود است.

ت) افزودن بر وسعت دامنه مطالب خواندنی

روش: روش سریع خواندن مستلزم یک حرکت منظم و همراه با ریتم چشم بر روی صفحات است در حالی که روش خواندن اجمالی مبتنی است بر یک روش انتخابی و نمونه‌گیری از مطالب و عبارات اساسی و کلید است روش سریع خواندن امکان مرور کردن مطالب را به طرزی بسیار سریع میسر می‌سازد نتیجة کار یک آگاهی خیلی وسیع ولی نه خیلی دقیق از محتوای کتاب یا مطالب خواندنی است.

عبارت خواندن

هدف عبارت خوانی افزایش سرعت مطالعه است از طریق خواندن عبارات و جملات به عوض خواندن کلمات.

فواید عبارت خوانی به قرار زیرند:

الف) افزایش سرعت مطالعه از طریق کاهش زمان مطالعه

ب) افزایش درک مطلب از طریق شناسایی اندیشه‌ها و مفاهیم و رابطة بین آنها

پ) افزایش تمرکز حواس و لذت حاصل از مطالعه از طریق هماهنگ کردن سرعت خواندن با سرعت فکر کردن

روش: روش عبارت خوانی دارای دو سطح است یکی سطح مکانیکی، دیگر سطح ادراکی، سطح مکانیکی مربوط است به عادت دادن چشم برای حرکت سریع از طریق توجه کردن به گروه کلمات، در عوض توقف چشم بر روی یک یک کلمات همچنین مستلزم استفاده از میدان وسیعتر دید خواننده است، آنطور که وی با نگاه کردن به سطور متوجه مجموعه‌های بزرگتر و بیشتری از کلمات و عبارت که حاوی معانی بیشتری هستند بشود. هر چه خواننده بر سطح مکانیکی روش عبارت خوانی بیشتر تسلط یابد، در سطح ادراکی میزان فراگیری مطالب برای وی بیشتر می‌شود خواننده به تدریج یاد می گیرد تا معانی و مفاهیم مطالب خواندنی را از ترکیب کلمات، یعنی عبارات، کسب کند و انرژی خود را از راه حرکت کُند چشم از کلمه‌ای به کلمة دیگر به هدر ندهد.

 روش دقیق خواندن

هدف دقیق خواندن درک کامل مطالب خوانده شده و نگهداری آنها به طرزی منظم و منطقی در حافظه است، به طریقی که یادآوری آنها برای استفاده‌های بعدی میسر باشد.

فواید خواندن دقیق به قرار زیرند:

الف) فهم بیشتر مطالب از طریق درک ساختمان مفاهیم و معانی.

ب) نگهداری بیشتر مطالب در حافظه از طریق یک روش ساده و مرور کردن و یادگیری جزئیات و ربط دادن آنها به اصول و مفاهیم.

پ) افزایش توانایی خواننده در پاسخ دادن به سؤالات، بدین خاطر که در این روش مطالعه، مفاهیم بوسیلة خوانندة سازمان می‌یابند و به زبان وی بیان می‌شوند و صرفاً به حافظه سپرده نمی‌شوند.

ت) افزایش کسب لذت در نتیجه ایجاد اطمینان بیشتر حاصل از درک عمیق‌تر مطالب.

روش: فنون اساسی روش دقیق خواندن عبارتند از سازمان دادن و مرتب کردن، حاشیه‌نویسی و علامت‌گذاری و خلاصه کردن.

در سازمان دادن و مرتب کردن، خواننده به دنبال سازمان فکری مؤلف می‌گردد و از رابطة بین مطالب آگاه می شود با حاشیه‌نویسی و علامت‌گذاری خواننده صفحات را علامت می‌زند تا مطالب را روشن‌تر سازد در خلاصه کردن، خواننده مطالب را مرور می‌کند و درک خود را از مطالب روشن‌تر و بهتر می‌سازد.

 خواندن تجسسی

هدف خواندن تجسمی تمرکز بیشتر به حواس دادن ودرک عمیقتر معانی است.

فواید خواندن تجسمی به شرح زیراند:

الف ) کمک به تمرکز حواس از طریق تحریک حس کنجکاوی

ب ) غلبه بر تنبلی ، حالت کسلی و حواس پرتی از طریق شرکت فعالانه در مطالعه

پ ) آمادگی بیشتر برای گذراندن موفقیت آمیز امتحانات و شرکت در بحث های کلاسی

ت) افزایش زمان نگهداری مطالب در حافظه، از طریق کسب رضایت حاصل از دادن پاسخ درست به سؤالات.

ث ) افزایش آفرینندگی ، از طریق نوع تفکری که هدفش همواره طرح پرسش و جستجو برای دادن پاسخ به پرسش است.

روش: روش خواندن تجسسی مستلزم طرح تعداد زیادی از انواع مختلف سؤالات است طرح تعداد زیادی از سؤالات و دقت در کیفیت و جهت این سؤالات خصوصیات روش خواندن تجسسی هستند. سؤالات ساده مسائل عینی را مورد پرس و جو قرار می دهند، سؤالات دقیق تر به طور عمیق تر وارد مسائل می شوند و بهترین نوع سؤالات از محدوده مطالب موجود فراتر می روند و مسائل ادراکی را در بر می گیرند.

خواندن انتقادی

هدف از خواندن انتقادی دستیابی به قضاوت مستدل و درگیری عمیق تر با مطالب از طریق تجزیه و تحلیل معانی است.

فواید خواندن انتقادی عبارتند از:

الف) فهم عمیق‌تر مطالب و درگیری بیشتر با مطالب در نتیجه تجزیه و تحلیل مطالب.

ب) طولانی ساختن مدت نگهداری مطالب در حافظه از طریق شناسایی روابط بین مواد مختلف مطالب و روابط بین مواد و مطالب خواندنی دیگر و تجربیات شخصی.

پ) کسب اعتماد در مورد ارائه نظرات انتقادی از راه مستدل ساختن عقاید.

روش: منظور از خواندن انتقادی قضاوت کردن در مورد درستی، اعتبار یا ارزش مطالب خواندنی، بر اساس ملاکها یا استانداردهای صحیح است. خواندن انتقادی، با یک ذهن فعال و پرسنده برای قضاوت کردن درست اهمیت فراوان دارد خواندن انتقادی کلید فهم صحیح مطالب و درگیری با مطالب است، که برای تشخیص و ارزش‌گذاری نوشته‌های خلاق ضرورت دارد این روش همچنین برای تشخیص حقیقت و ارزش سایر نوشته‌‌ها لازم است.

مقاله تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

مقاله تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

مقاله تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

مقاله تأثیر تکنولوژی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

مقدمه:

دستگاه تعلیم و تربیت نه تنها در ایران ، بلکه در سایر ممالک جهان وظیفة سنگینی رابر عهده دارد. سرمایه گذاری برای تربیت نیروی انسانی کارآمد که در بخش های مختلف جامعه مشغول به کار خواهند شد. دورة ابتدایی که به عنوان زیر بنای نیروی کار جامعه به شمار می رود باید از آموزش صحیح ومناسبی برخوردار باشد تا بتواند پاسخگوی نیازهای رو به گسترش جامعه باشد.

بنابراین مطالب آموزش داده شده باید به صورت کاربردی در زندگی روزمرة کودک قابل استفاده باشد. لذا برای رسیدن به این مقصود استفاده از وسایل کمک آموزشی از نیازهای اولیه و مهم این دوره به شمار می رود زیرا تدریسی که حتی الامکان حواس بیشتری را در یادگیری جلب نماید موفق تر است. علاوه بر آن بعضی از مفاهیم و واژه ها را نمی توان به دانش‌آموزان فهماند و در زندگی روزمرة آنها نیز نمونه های مشابهی وجود ندارد که با استفاده از آنها مطالب را قابل فهم کرد. در این گونه موارد باید از فلیمهای آموزشی که مفاهیم را به صورت ملموس و واقعی ارائه می دهند استفاده نمود.

از طرف دیگر چون دانش آموزان یک کلاس تواناییهای فکری متفاوتی دارند. معلم نمی تواند با برنامة کلاس همة آنها را قانع کند. کتابهای درسی نیز در حد توان دانش آموزان متوسط تنظیم می شود. لذا معلم بایداز وسایل کمک آموزشی متنوع نظیر پوسترـ مجله ـ کتاب و … استفاده کند. بنابراین استفاده از وسایل کمک آموزشی می تواند نقش بسیار ارزنده ای در جلوگیری از افت تحصیلی و یادگیری مطالب درسی ایفا کند. تکنولوژی وکاربرد آن امروزه آنچنان گسترش یافته است که می توان به جرأت گفت که جدا کردن آن از آموزش نوین محال می باشد و استفاده از وسائل در آموزش این امکان را به معلم می دهد که با اطمینان و آسودگی بیشتر به تدریس مفاهیم علمی و عملی بپردازد.

دونالد پی ایل در این زمینه گفته است که استفاده از تکنولوژی در امر تدریس به مثابة استفاده از قایق برای رد شدن از دریا بوده و بیان این نظریه اهمیت استفاده از ابزار تکنولوژی را نشان می دهد.  

فرآیندها نوع اجزاء یا محتوایی را که باید برای رسیدن به هدف بکارگرفته شوند . معین می سازند.

سیستم ها در سطح وسیع تری از محیط خود عمل می کنند که این سطح وسیعتر را سیستم برتر می گویند. به عبارت دیگر هر سیستم جزئی از سیستم بزرگتری است. سیستم جزء را خرده سیستم و سیستم بزرگتر را سیستم برتر آن سیستم می گویند. مثلاً در دبستان خرده سیستمی از نظام آموزش ابتدایی است. پس نظام آموزش ابتدایی سیستم برتر دبستان است.

 نظام آموزشی ابتدایی در حالی که سیستم برتر دبستان است ،خود سیستمی از نظام آموزش وپرورش است.   

برای روشن شدن رابطة بین هدف ، فرآیندها و اجزاء یک سیستم  کلاس درس را تحلیل می کنیم. هر کلاس درس یک خرده سیستم است. اجزاء در حال تعاملش یعنی دانش آموزان ، معلم ،تخته سیاه ،کتابها، نقشه ها ، و سایر موارد دیداری ـ شنیداری همه برای رسیدن به هدف کلاس که یادگیری است خدمت می کنند.بسیاری از سیستمهای کلاسی از اجزائی خارج از کلاس برای رسیدن به هدف بهره می گیرند.

مثلاً بسیاری از آنها از افراد متخصص کمک می گیرند که در کلاس حضور یابند و در رابطه با درس به معلم کمک کنند، یا بچه‌ها را به گردش علمی می‌برند. درحقیقت هرعاملی که در پیشبرد هدفهای یادگیری کاربرد دارد .یک عنصر بالقوه سیستم کلاس به حساب  می آید. فرایند کلیة فعالیتها و عملکردهایی را که اجزاء یک سیستم برای پیشبرد هدف به آن اشتغال می ورزند در برگیرند.بعضی از فرآیندهایی که در سیستم کلاس جریان دارند  روشها وفنون تدریس هستند که می توانند خواندن، بحث کردن و ‌فلیم دیدن، حل مسأله، پژوهش و … را در بر می گیرند. در کلاس درس اجزاء و فرآیندها بسیار هستند وهمه با هم در ارتباط ودر حال تعامل یا کنش متقابل هستند.

بدون کوشش برای سازماندهی و توجه به این اجزاء و فرآیندها سیستم با حداکثر کفایت خود کار نخواهد کرد. برای این که یک سیستم با حداکثر کفایت خود کار کند باید کلیة اجزاء موردنیاز خود یا اجزاء جایگزین را در اختیار داشته باشد و به جنبه ها یا ابعاد  مختلف این اجزاء توجه کند. باید دانست که یکی از اساسی ترین عوامل رشد آموزش و پرورش یک کشور انتقال مفاهیم به طور کلی می باشد. تکنولوژی فن انتقال بوده که متعلم را آماده عرصة علمی و صنعتی و … می کند.

ضرورت و اهمیت تحقیق:

پیامبر اکرم (ص) می فرماید: « الکتب ساتین العلماء ( کتابها باغها و بوستانهای دانشمندان هستند.) » این حدیث اهمیت کتاب را به عنوان رسانة آموزشی آشکار می‌سازد و می توان اهمیت کتاب را به اهمیت رسانه های آموزشی تعمیم داد و این نتیجه‌گیری را کرد که رسانه ها و ابزار آموزشی باعث شکوفایی و پرورش اذهان و در نتیجه پیشرفت و ترقی دانش آموزان در امر تحصیل می شوند و همین رسانه ها و تکنولوژی آموزشی ما را متقاعد می سازد که به بررسی تأثیر آن در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان توجه کنیم.و ما نیز برآن شدیم تا با یاری خدا بتوانیم به گونه ای هر چند ناچیز این حقیقت علمی را برای معلمان ومربیان تعلیم و تربیت روشن کنیم که به راستی تنها سخنرانی ومتکلم وحده بودن در کلاس کافی نیست و باید برای تربیت نسل جوان و آینده سازان جامعه از شیوه های نو و رسانه های مختلف آموزشی بهره گرفت.

 مقدم برتغییر روشها و برنامه ها و تجدید نظر در برنامه ها ، بایدتغییر در عقاید و نگرشها و دادن دیدی نو به مسؤلان و ایجاد تصورات ذهنی جدید، در رده های مختلف مد نظر قرار گیرد. ناگزیر باید در آموزش روشهای جدید را به کار بست و از تازه ترین امکانات تکنولوژیک بهره گرفت. اما سؤال این است که : درحال حاضر دلایل به کار نگرفتن تکنولوژی آموزشی یا به عبارت دیگر موانع کاربرد تکنولوژی آموزشی در آموزش کدام است؟

اینک به اجمال به چند دلیل یا مانع مهم و بارز می پردازیم :

  • به کار نگرفتن تکنولوژی آموزشی در مدارس ، نبودن متخصص کافی و معلم تکنولوژیست است.
  • نبودن انگیزه های کافی در بهره گیری از تکنولوژی آموزشی که به نوعی با انگیزه های شغل و دلایل دیگر ارتباط دارد.
  • اعمال شیوه های مدیریت غیر علمی و نا آگاهی مدیران از مفهوم و فلسفه تکنولوژی آموزشی و نقش آن در پیشبرد اهداف آموزشی.
  • نبودن نظام ارزشیابی صحیح از کار معلمان .
  • کمبود امکانات مالی و اقتصادی به منظور ایجاد و تجهیز فضاهای آموزشی مناسب.
  • فراهم نبودن موقعیت و زمینة‌ مساعد برای به کارگیری تکنولوژی آموزشی.
  • آگاه نبودن مربیان و معلمان و دیگر دست اندر کاران از نقش و تأثیر و ورش بکارگیری تکنولوژی آموزشی.
  • رفتن معلمان به دنبال شغل دوم به منظور تأمین هزینة زندگی.

تکنولوژی آموزشی:

تکنولوژی آموزشی چیست؟‌ یک هدف ، یک وسیله ،‌یک شیء یا یک تکنیک ؟

بسیاری از متخصصان تعلیم و تربیت ،‌تکنولوژی آموزشی را در برابر استفاده از آخرین وسایل و ابزار یا سخت افزار می نگرند که تکنولوژی های دیگر بر پیکر آموزش و پرورش وارد کرده اند. بر اساس این نگرش هرگاه مطلبی دربارة تکنولوژی آموزشی مطرح می شود. بالافاصله کاربرد عظیم و پر زرق و برق سخت افزارهایی که شناخته شده نیستند مانند تلویزیونهای مدار بسته و کامپیوترها و وسائل پیچیده در ذهن تداعی می شود.

حال آن که با تکیه بر یک تعریف اصولی از موضوع ،‌تکنولوژی آموزشی چیزی برتر و بالاتر از وسیله ای است که بکار می رود. بنابراین تکنولوژی آموزشی عبارت است از «طرح برنامة‌ آموزشی اجرا و طرح ارزشیابی از مراحل مختلف یادگیری و آموزشی با توجه به هدفی خاص و بر مبنای روش منطقی و منظم.» این روش منظم و منطقی براساس تحقیق ومطالعه روی راههای یادگیری بر مبنای روش ارتباط منابع انسانی و غیر انسانی که بتواند آموزش مؤثرتر و صحیح تری ارائه دهد بیان شده است.

تعریف اول: تکنولوژی عبارت است از تنظیم کاربرد و ارزشیابی  تکنیک ها و ابزارهای آموزشی به منظور بهبود افزایش کیفیت یادگیری انسان.

تعریف دوم: تکنولوژی آموزشی عبارت است از کاربرد یافته های علمی دربارة یادگیری و شرایط یادگیری که از تکنیک آزمونهای تجربی استفاده میکند.

تعریف سوم: تکنولوژی آموزشی عبارت است از روشهای سیستماتیک طراحی اجرا و ارزشیابی کل فرایند تدریس و یادگیری با توجه به هدفهای مشخص آموزشی و با استنادبه پژوهشهای مربوط به یادگیری انسان و علوم ارتباطات و کاربرد منابع انسانی و غیر انسانی به منظور تدارک آموزش مؤثرتر، سریعتر و اساسی تر که این تعریف کاملترین تعریفی است که برای تکنولوژی آموزشی می توان پذیرفت..

توجه به این نکته ضروری است که در تحلیل هر سه تعریف بر وظیفة اصلی و واقعی تکنولوژی آموزشی یعنی افزایش کیفیت یادگیری تأکید شده است.

یادآوری می شود که درباره «افزایش کیفیت یادگیری»  و همچنین طراحی و تولیدمواد آموزشی لازم است معلمان ارجمند با مبانی و اصول یادگیری و نحوة برقراری ارتباط انسان با پیرامون خود آشنا شوند تا بتوانند آگاهانه از روی تدبیر و به طور منطقی برنامه های آموزشی خو را طراحی کنند.

پیشرفت تحصیلی:

معلومات یا مهارتهای اکتسابی عمومی یا خصوصی در موضوعات درسی است که معمولاً به وسیلة آزمایشات یا نشانه ها و یا هر دو که معلمان برای دانش آموزان وضع می کنند، اندازه گیری می شوند.

فعالیت دانش آموزان در موضوعات مدرسه مانند خواندن ، حساب کردن و غیره.

یادگیری: تغییری است که برای تجربه و آزمایش در رفتار موجود زنده پدید می آید که با مهارتهای آموخته شده در مسائل علمی و تربیت بدنی و … همراه است.

متغیرهای وابسته و مستقل :

متغیر وابسته: پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متغیر وابسته است چرا که متغیر آن بستگی به تکنولوژی آموزشی دارد وبه کارگیری تکنولوژی باعث افزایش آن و به کار نبستن تکنولوژی باعث افت آن می شود.

متغیر مستقل: تکنولوژی آموزشی متغیر مستقل ماست که باعث تغییر پیشرفت تحصیلی می گردد.

تکنولوژیست و مشاورین روشهای تدریس :

عبارت است از متخصصین مربوط به رسانه ها و طراحی‌های آموزشی یه در مدارس برای مؤثر ساختن یادگیری با معلمان همکاری می نمایند.

تاریخچه و مفهوم تکنولوژی آموزشی :

تکنولوژی آموزشی به معنای اعم چیز تازه ای نیست ، قدمت آن را می توان هم زمان با قدمت تعلیم و تربیت دانست اما تکنولوژی آموزشی به معنای خاص خود کمتراز یک قرن است که مورد توجه متخصصان تعلیم وتربیت قرارگرفته است . در طول این مدت برداشت از مفهوم تکنولوژی همواره متفاوت بوده است.

گروهی تکنولوژی آموزشی را کار با ابزارهایی مانند انواع پروژکتورها وفیلم می دانند ودسته ای دیگر تصورشان ازاین رشته کاربرد مواد آموزشی است ومی گویند کاربرد هر ماده ای درآموزش اعم از گچ یا ابزار بسیار ساده معلم ساخته تا پیچیده همه استفاده ازتکنولوژی درآموزش است .  بعضی دیگر کاربرد روشها و فنون مختلف تدریس و طراحی درس را تکنولوژی آموزشی می دانند. گروهی نیز تکنولوژی آموزشی را بسان معجزه ای می دانند که قادر است مشکلات آموزشی ناشی از فضای کم، تعداد زیاد دانش آموزان ، عدم کارایی معلمان را حل کند.

گروهی نیز تکنولوژی آموزشی را به عنوان جزئی از فلسفه حاکم بر برنامه ریزی یک کشور می دانند.

مسائل و مشکلات تکنولوژی آموزشی در جهان سوم:

آن چه وارد کشورهای جهان سوم محصولات صنعتی و پر زرق وبرق مؤسسات آموزشی غربی بوده به همین دلیل جز در چند کشور مثل الجزایر و هندوستان اثر بخشی چندانی همچون کشورهای غربی از خود نشان نداده است. این عدم موفقیت معلول بیشماری است که اهم آنها عبارتند از :

1ـ عدم وجود تحقیقت علمی در زمینة ثمر بخشی و اثرات تکنولوژی آموزشی در تعلیم و در نتیجه عدم اعتقاد و توجه به مسئولان آموزش وپرورش در کاربرد آنها.

در کشورهای جهان سوم باید جداً از هرگونه تجربه و پیشداوری خاص ممالک صنعتی پیشرفته صورت گیرد والا در مقام وسایل و مواد وصلة ناجوری بر پیکر آموزش خواهد بود و اثر خود را بر جای نخواهد گذاشت.

2ـ عدم توجه به ویژگی ها و نیاز جامعه و گرایش کورکورانه به ابزار وسایل آموزشی امکانات و نوآوری های تکنولوژیک را تنها در صورتی باید در یک نظام آموزشی به کار گرفت که جوابگوی احتیاجات راستین آن جامعه باشد.

بکار بردن ره آوردهای تکنولوژی نباید به خاطر اسم و رسم آنها مورد توجه قرار گیرد و باید دید چگونه در چه شرایطی به چه میزانی و با چه هزینه ای می توان از امکانات و ابداعات نوین استفاده کرد.

باید دید مسائل اساسی کدامند و به چه وسایلی و روشهایی حل می شوند . مسائل آموزشی باید با این روشها حل شوند نه وسیله بی مصرف و تجملی باشد.

3- عدم توجه به امکانات و مسائل آموزشی بومی و محلی.

 به دلیل اینکه امکانات محلی کشورهای درحال توسعه دارای نتایج فوری‌تر و قاطع‌تر هستند.

4- عدم اعتقاد ومهارت معلمان به فرآیند و کاربرد تکنولوژی .

در کاربرد تکنولوژی آموزشی اکثر معلمان از خود مقاومتهایی را نشان می دهند

الف ـ عدم آشنایی معلمان به مفاهیم درست تکنولوژی آموزشی و کاربرد وسایل و ابزارهای آموزشی سهولت و سادگی کاربرد روشهای سنتی و قدیمی.

ب ـ ابهام در اهداف آموزشی ، سوء تفاهم و یا سوء تعبیر دربارة روشهای اصلاحی ، دلبستگی ها و عادات یا روشهای قدیمی و سنتی.

ج ـ هراس در برابر وسایل و ابزار جدید . معلمان اغلب نگران هستند که مبادا تکنولوژی آموزشی به جای کمک و گسترش حرفة معلمی جانشین آنها شود.

معلم از رقابت یک حریف غیر انسانی و شکست ناپذیر که محتوی غنی تری نیز دارد ، وحشت دارد. آنان با حضور تکنولوژی آموزشی قدرت و نفوذ خود را در کلاس درس و نیز استقلال عمل و خصوصیات حرفه ای خود را در معرض خطر می بینند.

د ـ نبودن انگیزة کافی در بهره گیری از تکنولوژی آموزشی که به نوعی با انگیزه‌های شغلی ارتباط دارد.

ه ـ نبودن روال کار منظم و سیستماتیک که خود سبب می شود بعضی از ابزارها و وسایل  که برای رسیدن به هدف اصلی باید مورد استفاده قرار گیرند خود هدف واقع می شوند.

و ـ مسائل اقتصادی معلمین : رفتن معلمان به دنبال شغل دوم برای تأمین معاش زندگی هم یکی از علل عمده عدم کاربرد تکنولوژی آموزشی است.

ز ـ اعمال شیوه های نادرست غیر علمی و ناآگاهانه مدیریت نسبت به مفهوم و نقشی که تکنولوژی آموزشی در پیشبرد اهداف آموزشی دارد محافظه کاری عده ای در قبال هر گونه تحول و تغییر روشها وبهره گیری از تکنولوژی آموزشی در امر یادگیری و یاد دهی.

ح ـ نبودن نظام ارزشیابی صحیح از کار معلمان به طوری که تفاوتی بین آنها از نظر کاری وجود ندارد.

زـ کمبود امکانات مالی و اقتصادی به منظور ایجاد و تجهیز فضای آموزشی مناسب.

ط ـ ساختار نامناسب نظام تعلیم و تربیت فعلی که از یک نظام محوری برخوردار است.

در عمل از بکارگیری تکنولوژی آموزشی به معنای جدید آن بی نیاز وجد است.

ک ـ نبودن  الزام های قانونی و عدم شرایط محیطی وموقعیتی مساعد برای یادگیری به کمک تکنولوژی آموزشی.

ل ـ آگاه نبودن معلمان و مربیان به تأثیر آن در فرآیند یادگیری و تدریس.

م ـ جایگزینی غلط تخصص ها که سبب هدر رفتن سرمایه های ملی می شود و میزان بهره دهی افراد را در جامعه به حداقل کاهش می دهد.

ن ـ افزایش جمعیت مدرسه رو نبود برنامه ریزی لازم و توسعه و تجهیزات مدارس مطابق افزایش جمعیت.

تعریف تکنولوژی آموزشی:

از تکنولوژی آموزشی تعاریف گوناگونی به عمل آمده در سالهای اوائل دهه 1950 که سالهای شروع گسترش تکنولوژی آموزشی می باشد تکنولوژی آموزشی را آن رشته از فعالیتهای سیستمیک می دانستند که ماشین مواد و تکنیک را برای رسیدگی به اهداف آموزش و پرورش به یکدیگر نزدیک کند 

تعریفی از تکنولوژی آموزشی که اکنون تقریباً مورد پذیرش همه است تعریف جیمز براون از تکنولوژی آموزشی است.2

« ارگاردیل » مقولة تکنولوژی آموزشی را چنین شرح می دهد:

تکنولوژی آموزشی بهره گیری صرف از فیلم ،‌نوار، عکس، کامپیوتر، ابزارهای شبیه سازی نیست بلکه منظور استفاده از هر وسیله ممکن جهت مساعدت به یادگیرنده است تا بتواند استعدادهای بالقوه خود را بشناسد.

دکتر داریوش نوروزی : « انسان به عنوان یک گیرندة سیستمی که می تواند رخدادهای پیرامونش را از طریق حواس مختلف دریافت دارد معرفی می شود.» او چگونگی شکل گیری یادگیری را در این روند روشن می سازد و برای تشریح چنین روند علمی چند را که نقش اساسی در یادگیری به عهده دارند به کار می گیرد.

 یادگیری  شناخت ادراک حس توجه وی تکنولوژی آموزشی را رویکرد سیستمی ای می داند که جریان یاد دهی ـ یادگیری را کنترل می کند وی با توجه به شکل گیری جوامع که در قرن 19 اختراع چاپ به اوج خود می رسید و اکنون ماهواره های آموزشی نقش انتقال اطلاعات را به عهده دارند.

رشد گسترش سریع اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی تأکید ورزیده و راه رسیدن به گسترش سریع را انقلاب در آموزش و به کارگیری تکنولوژی آموزشی می داند.

از مجموعه تعاریف فوق چنین بر می آید که تکنولوژی آموزشی روشی است برای ارتقاء کیفیت فرآیند یاد دهی ـ یادگیری که از یافته های علوم دیگر چون روانشناسی و مدیریت و روابط انسانی استفاده می نماید. این علم به فعالیت آموزش با نگرش سیستمی برخورد می نماید و تمامی جریان آموزشی را در بر می گیرد.

خصایص تکنولوژی آموزشی عبارتند از:

1 ـ تعیین و تبیین اهدافی که معلم باید به آنها برسد.

2 ـ کاربرد اصول و فراگیری، تجزیه و تحلیل و ساختن مواد درسی که باید آموزش داده شود.

3 ـ به کاربردن روشهای مناسب برای ارزشیابی میزان اثر بخشی دروس و مصالح کار از خلال در حد موفقیت دانش آموزان.

سیستم یادگیری و تدریس:

نظام آموزشی:

نظام آموزشی عبارت است از مجموعه ای از عوامل نظیر برنامة درسی ، مدرسه، معلم، فراگیر، تجهیزات، مواد آموزشی و … است که در امر انتقال دانش مشارکت می کنند. این عوامل بر اساس فلسفه مسلط اجتماعی،‌سیاست آموزش رسمی و استراتژی روشن آموزشی و هدفهای خاص اجتماعی در کنار یکدیگر قرار می گیرند.

سیستم آموزشی:

باناتی واژة معادل سیستم را چنین بیان می کند. مجموعه ای از اشیاء که به وسیلة نوعی تعامل یا وابستگی متقابل و منظم وحدت یافته اند، یک کل ارگانیک یا سازمان یافته چون منظومة شمسی یا یک سیستم تلگراف جدید. از این تعرریف چنین برمی‌آید که سیستم یا به صورت طبیعی موجود است مانند منظومة شمسی یا انسان آنها را ساخته است مانند : «سیستم تلگراف»

در بعضی از سیستم ها هم از سیستم طبیعی استفاده شده است و هم از سیستم انسان ساخته مانند مراکز تولید برق به وسیله آب ، سیستم های انسان ساخته معمولاً برای رسیدن به هدف معینی به وجود می آیند، پس می توان آنها را « مجموعه سازمان یافته ای از اجزاء متعامل و مرتبط که عمداً به وجود آمده تا به شکل وحدت یافته ای هدفهای معینی را متحقق سازد.» دانست.مطابق این تعریف در هر سیستم اجزایی وجود دارند که به هم مربوطند وبه طور دائم با یکدیگر در حال کنش متقابل یا متعادل هستند. این اجزاء محتوای سیستم هستند. اجزاء  کارهایی را انجام می دهند که به هر کدام از آن کارها یا فعالیتها فرآیند گفته می شود. انجام این کارها یا فرآیندها برای رسیدن به یک هدف معین است. این هدف به وسیله انسان و از قبل تعیین شده است.

در هر سیستم ، هدف فرآیندهای لازم یا کارهایی را که باید انجام شوند تعیین می کند و فرآیندها نوع اجزاء یا محتوایی را که باید برای رسیدن به هدف به کار گرفته شوند معین می سازند. سیستم ها در سطح وسیع تری از محیط خود عمل می کنند که این سطح وسیع تر  را سیستم برتر گویند. به عبارت دیگر هر سیستم جزئی از سیستم بزرگتری است. سیستم جزء را خرده سیستم و سیستم بزرگتر راسیستم برتر آن سیستم گویند. مثلاً دبستان خرده سیستمی از نظام آموزش ابتدایی است پس نظام آموزش ابتدایی سیستم برتر دبستان است. نظام آموزشی ابتدایی در حالی که سیستم برتر دبستان است، خود خرده سیستمی از نظام آموزش و پرورش است.

برای روشن شدن رابطة بین هدف ، فرآیندها و اجزاء یک سیستم کلاس درس را تحلیل می کنیم . هر کلاس درس یک خرده سیستم است. اجزاء در حال تعاملش یعنی دانش آموزان ، معلم ، تخته سیاه، کتابها، نقشه ها و سایر مواد دیداری ـ شنیداری همه برای رسیدن به هدف کلاس که یادگیری است خدمت می کنند. بسیاری از سیستم های کلاسی از اجزایی خارج از کلاس برای رسیدن به هدف بهره می گیرند.

مثلاً بسیاری از آنها از افراد متخصص کمک می‌گیرند که در کلاس حضور یابند و در رابطه با درس به معلم کمک کنند ، یا بچه ها را به گردش علمی می برند. در حقیقت هر عاملی که در پیشبرد هدفهای یادگیری کاربرد دارد یک عنصر بالقوه سیستم کلاس به حساب می آید.

فرآیند کلیه فعالیتها و عملکردهایی را که اجزاء یک سیستم برای پیشبرد هدف به آن اشتغال می ورزند در بر می گیرند. بعضی از فرآیندهایی که در سیستم کلاس جریان دارند روشها و فنون تدریس هستند که می توانند خواندن ، بحث کردن، فیلم دیدن، حل مسأله پژوهش و … را در بر گیرند.در کلاس درس اجزاء و فرآیندها بسیارند و همه با هم در ارتباط و در حال تعامل یا کنش متقابل هستند.بدون کوشش برای سازمان دهی و توجه به این اجزاء و فرآیندها سیستم با حداکثر کفایت خود کار نخواهد کرد. برای این که یک سیستم با حداکثر کفایت خود کار کند. باید کلیة اجزاء مورد نیاز خود یا اجزاء جایگزین را در اختیار داشته باشد و به جنبه ها یا ابعاد مختلف این اجزاء توجه کند.

سیستم کلاس هم عملکردش مانند سایر سیستم هاست، یعنی باید کلیة اجزاء مورد نیاز خود یا اجزاء جایگزین را در اختیار داشته باشدو به جنبه ها یا ابعاد مختلف این اجزاء توجه کند. سیستم کلاس هم عملکردش مانند سایر سیستم هاست، یعنی باید کلیة اجزاء مورد نیاز خود را در اختیار داشته باشد و به ابعاد مختلف این اجزاء توجه کند . معلم جزئی از سیستم کلاس درس است. اگر به نیازها ، عواطف، سطح دانش و توانائی های او توجه نشود سیستم کلاس قادر نخواهد بود با حداکثر کفایت کار کند. در ضمن هر سیستم را می توان به وسیلة

الف ـ منبع انرژی یا درون داد.

ب ـ برون داد، تشخیص داد.

در سیستم آموزش و پرورش ایران، درون داد، کلیة دانش آموزان هستند.

بخش هایی که این درون داد یا انرژی را تغییر می دهند معلمان ، روشها ، ابزار ، فضاها و کلیة امکانات به کار گرفته شده هستند. برون داد آموزش و پرورش فارغ التحصیلان می باشند. اگر فارغ التحصیلان ، اطلاعات، مهارتها و نگرشهای لازم برای سیستم برتر یا جامعه را کسب نکرده باشند اشکال در سیستم آموزشی است . در اینجاست که می گویند سیستم برتر باید کفایت بازده خود را تضمین کند و گرنه باید دگرگون شود. اگر فارغ التحصیلان نظام آموزشی یک کشور نتوانند نیازهای جامعه را برآورده سازند اشکال در نظام آموزشی است و این نظام گاه با تغییرات درون سازمان می تواند بهبود یابد و گاه به طور کلی باید دگرگون شود تا آنجا که بتواند تضمین کند که بازده یا برون داد آن مطلوب است.

که همیشه به کلاس درس به عنوان یک سیستم بنگریم ، کلیة‌ اجزاء آن را در نظر خواهیم گرفت که همیشه کلاس درس برای رسیدن به هدف معین باید کار کند ، داشتن نگرش سیستمیک به امر آموزش سبب خواهد شد که کل آموزش و یادگیری با هم در نظر گرفته شوند. و کلیة اجزائ سیستم یعنی دانش آموز ، معلم ، محتوای برنامه ها ، ابزارها و روشهای ارزشیابی با هم و برای رسیدن به هدف معین باید به کار گرفته شوند. عدم حضور یک جزء یا عامل جایگزین آن سبب می شود که در فرآیندهای تعیین شده برای رسیدن به هدف اخلال ایجاد شود.

طراح برنامه یا معلمی که دارای نگرش سیستمیک به کلاس درس است. ابتدا هدفهایش را تعیین می کند و ابتدا تعیین می کند که کجا می خواهد برسد یا چه تغییری می خواهد در درون داد به وجود آورد. بعد از تعیین هدفها درون داد سیستم کلاس ، یعنی دانش آموز را مورد اندازه گیری قرار می دهد. یعنی تعیین می کند که دانش آموز دارای چه ویژگی هایی است. روال کسب این اطلاعات مختلف است این روالها می توانند استفاده از پروندة تحصیلی مصاحبه با والدین ،‌گفتگو با معلمین سابق دانش آموز ویا به کاربردن آزمون باشند. گاه اندازه گیری درون داد سیستم به کار می رود. پس از کسب اطلاعات به تعیین روال رسیدن به مقصدی می پردازد. سپس روال تعیین شده یا تدریس را اجرا می کند. آن گاه برون داد سیستم را می سنجد، یعنی عملکرد نهایی دانش آموز را اندازه گیری کرده ، با اندازه گیری رفتار اولیة مورد مقایسه قرار می دهد نتیجه بخش را تحلیل می کند و این تحلیل را برای بهبود فرآیندها و در نهایت بهبود عملکرد سیستم به کار می گیرد.

مقاله تربیت بدنی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی

مقاله تربیت بدنی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی

مقاله تربیت بدنی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی

مقاله تربیت بدنی و تاثیر آن در پیشرفت تحصیلی

اگر هدف تربیت است تنبیه بدنی چرا؟

چکیده تحقیق

در تربیت، تنبیه به میزانی است که نوجوان را به خطای خود آگاه و راه آینده او را روشن کند امری ضروری است. ولی زیاده‌روی در معنی و توجیه تنبیه به نفع خود و متوسل شدن به کتک آن هم متناسب با میزان جرم خود دانش‌آموز غلط است.

در فصل مربوط به تنبیه و علل بکارگیری آن بطور گذرا اشاره شده است که تنبیه همه گاه به صورت زدن نیست؛ و تازه اگر کتک زدن هم ضروری باشد باید در مرحله نهایی تدابیری اندیشیده شود برای ایجاد اتاقهای مشاوره و یا ارجاع افراد به هسته‌های مشاوره متمرکز در ادارات و یا مراکز توانبخشی و روانکاوی.

و در مورد تنبیهاتی که به طریق ملامت و سرزنش صورت می‌گیرد آن هم در حضور جمع - فرق نمی‌کند در کلاس باشد و یا در جمع دبیران اتاق مدیر و یا در جمع در و همسایه ونزدیکان- نوعی افراط در تنبیه است که موجب پیدایش عقده از دبیران واولیای مدرسه و اجتماع و دلسردی از تحصیل و زندگی را موجب می‌شود.نوجوان بدین گونه یا از مدرسه می‌گریزد یا در برابر مربی و مربیان مربوطه می‌ایستد و آنچه نباید بشود پیش خواهد آمد.

در طبقات پایین و فقیر جامعه رفتارها و نگرشهای نامطلوب خانواده‌ها مسائل کودکان و نوجوانان را دو چندان می‌کند. بویژه اگر تنبیه بدنی و ارضا نشدن نیازها و خواسته‌های فوری آنان همراه باشد. در این گونه خانواده‌ها چون کسب علم و معرفت هدفهای دراز مدتی را دنبال می‌کند، مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

اغلب نوجوانان شهری بر اثر سوء رفتار خانواده‌ها و ناکامیهای درسی غالباً از مدرسه گریزان می‌شوند و به دسته‌های واخورده و ناباب جامعه، حتی جنایتکاران و قاچاقچیان می‌پیوندند و مسائل غم‌انگیزی را بوجود می‌آورند. و از آنجایی که خانواده یکی از اساسی‌ترین ارکان ثبات روانی شاگردان به شمار می‌آید، در واقع باید گفت که میان ناراحتیهای خانوادگی و عقب‌ماندگی درسی و خدای ناکرده گریزان بودن از خانه خود ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد.

اوضاعی مانند مطلاق، میخوارگی و اختلافهای شدید خانوادگی ممکن است آنچنان موجب ناراحتی بچه‌ها شوند که نتوانند در امر تحصیل تمرکز حواس پیدا کنند. نگرش پدر و مادر نسبت به مدرسه و آینده زندگی در نگرش دانش‌آموز نسبت به درس و تحصیل تاثیر بسزایی دارد. پدران و مادرانی که درس را کاری بیهوده و اتلاف وقت تلقی می‌کنند ممکن است در فرزندانشان نیز همین قسم داوری پدید آید و در نتیجه برای آموختن و پیشرفتهای درسی هیچ گونه کوشش بکار نبرند.

از نظر مسایل عاطفی نیز طفل در خانه باید احساس کند که والدین با هم خوبند و سر ناسازگاری ندارند. به تجربه ثابت شده است که اگر کودک دعوا و اختلاف والدین را ببیند، بیش از هر چیز و هر وقت امنیت خود را در خطر احساس می‌کند. او نیاز به مرکزی  دارد که در آن اضطراب و پرخاش نیست؛ تهاجم و برخورد وجود ندارد. بدین سان ضروری است که بین دو همسر درحالت، برخورد، ناسازگاری و دعوا نباشد و اگر هم هست لااقل از دید کودک مخفی باشد.در باب معلمان و مربیان نیز، همانگونه که انگیزش و روشهای آموزشی متناسب باعث پیشرفتهای تحصیلی شاگردان می‌شود، معلمان آزموده و ورزیده یا بی‌اطلاع و کم تجربه نیز تاثیری انکارناپذیر در موفقیت یا عدم موفقیت برنامه‌های درسی خواهند داشت.

رفتار سنجیده و شایسته معلم است که شاگردان را به درس علاقمند و کوشا می‌سازد و از طرف دیگر بر اثر بی‌توجهی و سهل‌انگاری اوست که بازده کار شاگردان تنزل می‌کند و گاهی موجب ناکامی و فرار آنان از مدرسه می‌شود.

«اصولاً معلمی که با خود راحت نباشد قاعدتاً با کودک نیز راحت نخواهد بود. کشمکشهای درونی حاصل از مشکلات اقتصادی، شغلی و خانوادگی معلمان به نحوی می‌تواند روی دانش‌آموز جابجا شود و کودک معصوم قربانی تمایلات خشونت‌آمیز و تکانه‌های ناخودآگاه آنان گردد.»در مصاحبت با اولیای دانش‌آموزان نیز هر یک از معلمان عزیز، مدیران و معاونان مربیان پرورشی و مشاوران دست‌اندرکار مدارس باید از دری وارد صحبت شوند که به ضرر شخصیتی و استعدادی دانش‌آموز تمام نشود.

پس گزارش وضعیت رفتاری و درسی دانش‌آموز به ولی او از ویژگی و حساسیت خاصی برخوردار است. نباید تصور شود که نقاط ضعف فراگیر را به خانواده‌اش گفتن، گره کور مشکلات را حل و باز خواهد کرد. در حال حاضر، گرفتاریهای خانواده‌ها مجال اندیشیدن و یا توجه به مسائل دوروبر را نمی‌دهد، چه برسد به این که چند مشکل یادگیری فرزندشان را نیز به آنها اضافه کنیم و تحویلشان دهیم. بعید نیست که اکثر اولیا روی توصیه‌ها و سفارشات معلمان و مربیان آموزشگاه حساس می‌شوند و طبق همان توصیه‌ها برنامه‌ریزی می‌کنند که گفتیم برخی از این حساس بودنها به سرزنشهای خانواده و مسائل دیگر می‌انجامد.

لازم و شایسته است طرز بیان وضعیت نوجوانان به والدین تحت پوشش خاصی صورت گیرد و احیاناً اگر از رفتار و کردار آنها نیز شاکی باشند، سعی کنند به پدران و مادران راه‌حلهایی را توصیه کنند که مثلاً اگر زیاد درس بخوانند بهتر است؛ اگر فلان رفتار خود را ترک کنند بهتر است و ... ، نه اینکه از اول صحبت شروع به انتقاد کرده و نقاط مثبت نوجوان را نیز فدای قضاوتهای شتاب زده نموده و هر تصویه کنند که چرا اینطور است و چرا آنطور نیست؛ تنبل وبی توجه است، با دیگران ناسازگاری دارد؛ همه از دست او شاکی هستند؛ چندین بار از کلاس غایب شده و صدها نقاط منفی دیگر که این عمل از یک طرف والدین را نیز از حضور و سرزدن به مدرسه دلسرد کرده و از طرف دیگر همانطور که اشاره شد برخوردهای غلط و تند خانواده‌ها را بر روی خرد نوجوان هموار خواهد ساخت.فی‌المثل، وقتی معلم و یا مربی و مسئوول آموزشگاهی با والدین در مورد نوجوان صحبت می‌کنند، خواه ناخواه پا در حریم رویاهای خانواده می‌گذراند. فرزند، چه بسا از نظر والدینش واپسین امید آنان برای یک آینده بهتر باشد.

شاید به واسطه او این رویا را در سر داشته باشند که به فراوانی و وفور برسند؛ افتخاراتی کسب کنند؛ از گمنامی رها شوند و در اجتماع جایی پیدا کنند، آنچه معلم درباره دانش‌آموز می‌گوید، بر احساسات ژرف والدین و خیالات در دل نهفته‌شان اثر می‌گذارد. معلم با ملاحظه، از تاثیر کلامش آگاه است. او آگاهانه، از اظهار نظرهایی که ممکن است تصادفاً بر هم زننده رویاهای والدین باشد، پرهیز می‌کند.

... و این بهترین روش است اگر همه معلمان با ملاحظه باشند!!

بیایید ارزش کار معلمی را بدانیم. هیچ چیز همپایه کار معلم نیست.

همه دنیا و لذتهایش با لذات یک ساعت معلمی کردن برابری نمی‌کند.

گل، خوبترین، عزیزترین و لطیف‌ترین آفریده خداست و از او خوبتر باغبان است. و معلم باغبان است.

اگر انسان والاترین آفریده خداست، معلم والاترین آفریده را شکوفا می‌کند؛ راستی چه کسی پرارج‌تر از معلم ...؟

رهنمودها و سفارشات دینی

مسائل دینی و مذهبی و احکام الهی و در راس آنها رهبران ما، همان معصومان و امامان، پیوسته راهگشای انسانها در مسیر زندگی و آینده بوده‌اند.

تعمق در رهنمودهای معصومین همواره ما را به صراطی هدایت کرده است که نتیجه آن سعادت این دنیا و آرامش روح روان ماست در آخرت.

در کنار این احکام دینی و سفارشات مذهبی، مکاتب مختلف بشری نیز در دیدگاههایی علمی و اجتماعی به نوعی خدمتی شایان به جامعه انسانها انجام می‌دهند.

یکی از مهمترین این مسائل که در دین اسلام و در مکاتب فلسفی و تربیتی بهای بیشتری به آن داده شده، تعلیم و تربیت نوع بشر است. بعضی از مهمترین هدفهای تربیتی در اسلام از همان آغاز عبارت بوده است از:

1- آشنایی با مبانی توحید، ایمان به خدا و بیزاری از شرک و بت‌پرستی.

2- پرورش افراد مسئوول و متعهد در برابر نظام فکری و اجتماعی موجود .

3- آشنایی با احکام قرآن و اسلام و تعهد به آنها.

4- فرا گرفتن علم و به کار بستن موازین عقلی و تفکر منطقی.

5- تربیت بر اساس تغییر وتحول(که صراحتاً در قرآن کریم به آن اشاره شده است.)

6- پرورش روح تقوا، عدالت و عمل صالح.

البته دین مبین اسلام در کنار این اهداف تربیتی و صدها مسائل دیگر خبر از پاداش و کیفر را نیز می‌دهد که ما از آن دو به عنوان دو اصل تشویق و تنبیه نام می‌بریم.

اصل تشویق و تنبیه به عنوان امری مسلم در تربیت اسلامی شناخته و پذیرفته شده است. همچنین در تربیت اسلامی، افراد در شرایط نامساوی با نتایج متفاوت مواجه هستند. حضرت علی (ع) در سفارش خود به فرمانروای مصر (مالک اشتر) چنین می‌فرماید:

«مبادا نیکوکار و بدکار پیش تو یکسان باشند؛ زیرا چنین روشی نیکوکار را از کار نیک دور ساخته و بدکردار را به کار بد سوق می‌دهد.» 

همه مربیان از قدیم و جدید  در دیدگاههای متفاوت برخی از جنبه‌ها را که مرتبط با امر تربیت است، برشمرده و اجرای آن را از معلم انتظار داشته‌اند. شهید ثانی می‌گوید: «باید شاگرد با چشم پدر حقیقی به معلم خود بنگرد».

و در جای دیگر با از حول ایشان به استناد منیه المرید شهید ثانی:

«و لاسکّ انّ المتعلّم افضل الاخوان بل الاولاد ... فانّ العلم قرب روحانّی و هو اجلّ من الجسمانی.

بدون تردید، شاگرد برترین دوست بلکه اولاد و فرزندان انسان است، چون علم و دانش قرب و پیوندی روحانی را به ثمر می‌رساند و قهراً از پیوند و ارتباط جسدانی والاتر است.»

و از نظر غزالی؛ وظیفه نخستین معلم، مهر و محبت به شاگردان است و باید معلم شاگرد را به منزله فرزند خود تلقی نماید.

پس کسی که می‌خواهد عهده‌دار منصب تعلیم گردد، باید قبلاً مراتب صلاحیت و شایستگی خویش را برای احراز چنین مقامی فراهم آورده و باید این شایستگی در تمام مظاهر وجود او پدیدار باشد، یعنی سیما و چهره و طرز سخن گفتن و گفتارش نمایانگر اهلیت و شایستگی او برای احراز مقام تعلیم بوده، اساتید صالح نیز صلاحیت او را تایید و گواهی کنند.

لذا معلمان نمی‌توانند تنها با توسل به گفتار، شاگردان خود را به رفتار نیک رهنمون گردانند، مگر آن که با رفتار و عمل، گفتار خود را تایید کنند. همچنان که امام صادق (ع) نیز می‌فرماید:«کونوا دعاه الناس باعمالکم و لاتکونوا دعاه بالسنتکم»(مردم را با رفتار خود به حق رهبری کنید، نه بازبان خویش.)

امیرالمومنین علیه السلام می‌فرماید: «هر کس خودش را منصب پیشوایی و رهبری مردم قرار داد لازم است قبل از تعلیم دیگران نفس خودش را اصلاح کند و باید تادیب و تربیت او بوسیله رفتارش، قبل از تادیب با زبانش باشد. کسی که معلم و تادیب کننده نفس خویش باشد شایسته‌تر به احترام است از معلم و تادیب کننده دیگران» 

و این تادیب و تربیت باید به دور از خشم و تندی باشد. چون با خشونت و سخت دلی نمی‌توان نتیجه مطلوب به دست آورد. چنانکه قرآن کریم می‌فرماید:

«و لو کنت فظاً غلیظ القلب لا نفضوا من حولک»

(اگر درشتخوی و سخت‌دل می‌بودی، مردم از پیرامون تو می‌پراکندند. 

در روش پرورش اخلاقی کودک و نوجوان از نظر تعالیم اسلامی، محبت و ترحم و مهر به کودک و نوجوان و مدارای با آنها به عنوان سازنده‌ترین و موثرترین عامل تربیتی معرفی شده است.

رسوال اکرم (ص) قولاً و عملاً در طی احادیثی که از ایشان نقل شده و در کتب معتبر ما نیز من جمله حتی در کتب درسی مدارس به صورت داستان آمده است به اهمیت این عامل عاطفی اشاره فرموده‌اند؛ آنجا که می‌فرماید: «احبّوا الصّبیان و ارحموهم ...»

ولی در صورتی که معلم، رفتاری برخلاف فضیلت را در شاگرد مشاهده کند باید دستور پیامبر اسلام (ص) را به یاد آورد که فرمود: «نسبت به کسی که او را تعلیم می‌دهید و همچنین نسبت به کسی که از او علم و ادب را می‌آموزید، نرم و ملایم و مهربان باشید.»

با توجه به پندآموزی و تربیت پذیری انسان، امام علی (ع) سفارش می‌کند که در تربیت کودک و نفس و تربیت افراد جامعه باید شتاب نمود و تربیت را بر هر کار دیگری مقدم داشت. زیرا ممکن است آداب و روشهای زشت و ناروا دلهای پاک را آلوده سازد و تربیت و سازندگی را ناممکن.

خواجه عبدالله انصاری نیز طی یک بیان فلسفی، شاگرد و همه کیفیات روحی و رفتار او را اثر مستقیم شخصیت معلم می‌داند و علت آن را چنین یاد می‌کند:

«و نفس انسان در تقلید از کسی که او را نسبت به خود، اعلی و اکمل می‌شمارد حریض و مولع است. همچنان که فرزند در تقلید از پدر و مادر، و شاگرد در تقلید از معلم حریص و بی اختیار است.»

در قولی دیگر،  افلاطون گفته است:

«ای گروه معلمین، وصایا و سفارشهای مرا درک کنید. روش شما با شاگردان روشی مستقیم و معتدل باشد. افراط و تفریط را به کار ندارید و به خدایی که ادب و آیین و دانش را آفرید، شما را سوگند می‌دهم که از حدود خود تجاوز ننمایید؛ عادات خویش را بشناسید و مقام خود را حفظ کنید و برای شاگردان همچنان آیینه‌ای روشن باشید، تا آنها را مانند خود بار آورید. و آنها را از هر گونه زشتیها و تمایلات نکوهیده و اشتباهات باز دارید، و باعث عادات و خوی‌های بد در شاگردان نباشید تا جرات و جسارت آنها نسبت به شما زیاد نشود. و سخنی که آنان را منزجر سازد و به زبان نیاورد.

هرگز به خاطر خشم، در صدد تنبیه و تادیب شاگردان بر نیایید و نسبت به آنها به اندازه توانایی‌شان دروس را القا نمایید و دلهای آنان را با اصرار و تکلیفهای فوق‌الطاقه، سست و بی‌جان نسازید.»

باری، سیستم تنبیه و مجازات دانش‌آموز، آن هم صرفاً با انگیزه عامل تربیت بودن، سیستمی مردود و غیرقابل توجه است. از آن جهت که سیستمی عاری از رحم و عاطفه بوده و احیاناً خطرناک و مرگ‌زا باشد و اصولاً تنبیه در فرهنگ ما، برای انسان در هر مفهوم که به کار گرفته شود غیر منطقی می‌باشد. قال علی علیه‌السلام:

«فانّ العاقل یتّغظ بالاداب و البهائم لا تتعظ الاّ بالضّرب». 

(همانان انسانهای عاقل با اندرز و آداب پند می‌پذیرند؛ اما چهارپایان با زدن.)

لزوم شناخت تفاوتهای فردی و جلوگیری از آموزشهای غلط

یکی از نکات حساس و قابل توجه در هر تربیت که متاسفانه چندان به آن اهمیت داده نمی‌شود، تفاوتهای فردی در کودک است.

خانواده‌ها و مدارس صرفاً بزرگ کردن و علم آموختن را به عنوان وظیفه اصلی خود می‌دانند و از مسائل مهمی بی‌خبرند که چه بسا عدم پی‌بردن به آن مهمات در مسیر تربیت مشکلاتی را به بار آورده ولی به علت عدم توجه کامل به آنها و سطحی نگریستن به مسائل کودک مخصوصاً نوجوان، هم خانواده و هم مدرسه از کنار آن بی‌تفاوت می‌گذرند.

بارها شده است در خانواده‌ها پدر و مادر و بزرگتران در مقایسه دو یا چند تن از فرزندانشان، همیشه با تحقیر و سرزنش یکی را بر دیگری برتر دانسته و یا مثلاً زرنگ بودن و کوشا بودن یکی از آنها را به رخ دیگری کشیده‌اند و این متاسفانه و صد متاسفانه در محیطهای آموزشی نیز به وفور دیده و ملاحظه شده است که در ارزیابی تعدادی دانش‌آموز یک مقطع مساوی مثلاً در ماده درسی، انتظار دبیر و اولیای مدرسه این بوده است که حتماً هر شاگرد در کلیه دروس از یک امتیاز مساوی برخوردار باشد و یا این که از نظر اخلاق و رفتار مثل آنچه که مورد انتظار معلم سر کلاس است باشد.

در هر حال، چه در محیط خانواده و چه در مدرسه، آنچه بیش از همه عامل به وجود آمدن تصورات واهی می‌شود، عدم آگاهی به همین مساله تفاوتهای فردی است. و نداشتن شناخت کافی در این زمینه، ما را بر آن داشته است که اقدام به نتیجه‌گیری‌های زودگذر کرده و احیاناً روی همین نتیجه‌گیریها به آموزش‌های غلط نیز دست زده‌ایم.

تفاوتهای فردی کودکان و نوجوانان در رشد و تکامل، مرتبیان و معلمان را رهبری می‌کند به این که بدانند در هر سنی از هر کودک یا نوجوان چه انتظاری باید داشته باشند و نیز دریابند ویژگیهای رفتاری مشترک در کودک و نوجوان کدامند؟

شاید یکی از علتهای پیشداوریها و داوریهای شتابزده نادرست بیشتر ما ناتوانی در مهارت گوش‌دادن و نگاه کردن است. زیرا معلمان ما غالباً چنین می‌پندارند که چون انسان اعضای این دو مهارت را به طور طبیعی دارد، پس می‌تواند به صورت طبیعی هم از آنها استفاده کند؛ غافل از این که دستگاههای حسی انسان به ترتیب و تمرین خاص نیاز دارند و مربیان باید روش و شیوه خوب گوش کردن و خوب نگاه کردن را به دانش‌آموزان بیاموزند و رشد و گسترش دهند.

پروژه برنامه نویسی وب سایت خبری شورای شهر با ASP.NET


پروژه برنامه نویسی وب سایت خبری شورای شهر با ASP.NET

پروژه برنامه نویسی وب سایت خبری شورای شهر با ASP.NET

پروژه برنامه نویسی وب سایت خبری شورای شهر با ASP.NET

 

 فهرست مطالب

چکیده .......................................................1

مقدمه:.......................................................2

 

فصل اول : اهمیت اطلاع رسانی و سایت های خبری

اهمیت اطلاع رسانی و سایت های خبری... 4

1-1 ) بررسی چند سایت خبری با یکدیگر: 7

فصل دوم : معرفی تکنولوژی Asp.Net

معرفی تکنولوژی Asp.net&c. 9

2-1 ) دلیل استفاده از این تکنولوژی در پروژه:..................................... ..10

2-2 ) معرفی قالب FrameWork:.............................................. ..........14

 

فصل سوم : تشریح سیستم خبری

تشریح سیستم خبری.. 19

3-1 ) تحلیل سیستم با DFD : 21

3-2) توضیح ساختار داده های سیستم............................................ ..........26

3-3) معرفی بخش های سیستم : 29

فصل چهارم : سورس و Help برنامه

سورس برنامه. 31

4-1 ) سورس ایندکس : 32-36

4-2) سورس Archive : 34

4-3) سورس Search : 36

4-4 ) سورس لاگین Login : 38-42

4-5 ) سورس مدیریت سایت خبری:................................................42-52

4-6 ) سورس ثبت نظر:.....................................................................53

4-7) راهنمای صفحات سایت........................................................... 54-60

نتیجه گیری................................................................................... ....60

منابع........................................................................................... .....61

چکیده لاتین ....................................................................................62

 

 

فهرست اشکال

فصل سوم

جدول 3-1: شرح موجودیت های خارجی............................................................... 22

شکل 3-2 : موجودیت مدیر سایت(نمودار ER)........................................................ 22

جدول 3-3: موجودیت مدیر.................................................................................. 23

شکل 3-4 : نمودار جریان داده ها سطح صفر........................................................... 24

شکل 3-5: DFD سطح یک یافتن فرم جستجو....................................................... 24

شکل 3-6: DFD سطح یک جستجو...................................................................... 24

شکل 3-7:  DFDسطح یک نمایش فرم مدیر.......................................................... 25

شکل 3-8:  DFDسطح یک نمایش فرم نوع نظر سنجی............................................ 25

شکل 3-9:  DFDسطح یک نمایش فرم ورود به قسمت مدیریت سایت....................... 26

 

 چکیده

پروژه ای که پیش رو دارید تلفیقی از 2 نرم افزار قدرتمند در طراحی سایت و امر بانک اطلاعاتی می باشد یعنی زبان ASP.NET2012وACCESS.  

در پروژه مذکور سعی شده بخشی از بانک اطلاعاتی مربوط به اخبارسایت که مجموعا نکات برنامه نویسی تحت وب را رعایت نموده به نمایش گذاشته شود .برای ویرایش کد های سایت باید نرم افزارهای ذکر شده فوق بر روی سیستم نصب گردد.کاربر به راحتی می تواند مطالب گذاشته شده در سایت را از طریق صفحات اینترنت مشاهده کند. همچنین مدیرت سایت می تواند خارج از محیط و در داخل خود سایت اقدام به طراحی، قراردادن مطالب واخبار بروز در سایت کند.(این سایت، قابلیت کاربرد عمومی داشته و کاربر ادمین میتواند با ورود به قسمت خود تمام سایت را تغییر دهد و اطلاعات را در آن قرار داده و در نهایت سایت جدید را با نام و مشخصات دلخواه خود ذخیره کند.)

امید است این سایت کوچک به عنوان اولین تجربه اینجانب مورد رضایت واقع گردد. و گامی به سوی پیشرفت در این عرصه برای خواننده گان و خود من باشد .

 

 مقدمه

     دنیای مدرن امروز تلفیقی از داده های بسیار گسترده در همه زمینه های علم و دانش بشری می باشد . علوم آنقدر پیشرفت داشته اند که نمی توان آنها را در ذهن و یا حتی انبوهی از ورق و دفتر گنجاند. بدین سان با پیشرفت تکنولوژی رایانه ای در دنیای امروز و گسترش دستیابی به اطلاعات در شبکه های جهانی می توان قسمت اعظم این نیاز را براورده ساخت .

در پروژه پیش رو شما با بخش بسیار محدود و کوچک این خانواده بزرگ آشنا می شوید . که با استفاده از دو نرم افزار قدرتمند  ASP.NET  و  Access تا حدود زیادی به ساختار های این شاخه از علم پرداخته و توانستیم تا حدودی وارد دنیای وسیع گسترش اطلاعات شویم .

  شما در این پروژه خواهید توانست گام به گام یک سایت کوچک و زمینه ای برای یک سایت بزرگ را طراحی نمایید .

 

                              فصل اول :

                                   اهمیت اطلاع رسانی و سایت های خبری

 

تعامل موثر با مخاطب و ایجاد ارتباط های قوی گفتاری شاخصه اصلی یک پایگاه اطلاع رسانی پویا است.از آنجا که اهمیت پایگاه های اطلاع رسانی تأثیر بسزایی بر سیاستگذاری دولت‏ها دارند، موجب شده که بعنوان یک چالش جدید در حوزه حاکمیتی خود از این پدیده، یعنی «انفجار اطلاعات» یاد کنند. زیرا این سهولت فوق العاده در امر اطلاع رسانی، دولت‏ها را همواره با فشار افکار عمومی و حساسیتهای آنها نسبت به مسائل مختلف روبرو ساخته است.

در عصر حاضر که «عصر سلطه ارتباطات» نامیده می‏شود، بی‏گمان در مورد همه مسائل جهان، بزرگترین رسالت اطلاع‏رسانی بر دوش رسانه‏های جمعی است. افزایش روز افزون شبکه‏های خبری ماهواره‏ای وکمیسیون‏های خبری از نقش مهمّ رسانه‏های جمعی در «اطلاع‏رسانی» حکایت دارد. موقعیت رسانه‏ها و اطمینان مخاطبان به آنها چنان است که گاه، خبرهای تحریف شده و مطالب بسیار مهّم و بزرگ؛ اتفاقی، عادی و روزمره جلوه می‏کند. از این‌رو نقش رسانه‏ها در مقوله اطلاع‏رسانی بسیار تعیین کننده است، بطوریکه در بالا رفتن فرهنگ و قدرت فهم جامعه و حتی میان جوامع مختلف، بیشترین نقش را ایفا می‏نماید.

اهمیت خبر رسانی و خبرسازی در ایران با کشورهای همسان قابل قیاس نیست و دامنه وسیع و تکثر نزدیک به تَشتُّت اخبار تولیدی، در کنار موقعیت ویژه فعلی کشور در عرصه بین الملل، فضایی را ایجاد نموده که اقبال رسانه های مهم بین المللی نسبت به منابع خبری ایرانی چشمگیر و در عین حال مهم و چالش برانگیز به نظر می رسد. اخبار مرتبط با ایران و منتشر شده از جانب منابع ایرانی، صرف نظر از آنکه در مذاق خواننده ایرانی حائز چه مرتبه ای از اهمیت است، در عرصه بین المللی با نگاههای خاص و بعضاً مغرضانه مواجه شده و گاهاً با یکسو نگری فرصت طلبانه بنگاههای خبری غربی باز نشر می شوند.فعالان رسانه نیک می دانند که جنس نگاه هر بنگاه خبرپراکنی به هر رخداد خبری، در امتداد آگاهانه و یا حتی ناخود آگاه روحیات، سیاست گذاری ها و اهداف گردانندگان آن بنگاه است، وقتی این نوع نگاه به طور حرفه ای با ظرافت های ویژه خبرنگاری ترکیب شود، می تواند برداشت مخاطب و ذهنیت او را چنان به انحراف بکشاند که بعضاً اصل رخداد را در هزار توی بی پایان تفسیر ، تاویل و حاشیه مدفون کند و خبر را به هر چیزی به جز واقعیت تبدیل نماید. این اتفاق گاهی اوقات صرفاً با جابجایی چند کلمه و حتی با برجسته کردن فونت چند کلمه و یا در داخل گیومه قراردادن برخی اصطلاحات رخ می دهد.

بی تردید قهرمان بی بدیل عرصه رسانه در دنیای امروز اینترنت است. انفجار پایان ناپذیر خبر و اطلاعات زمانی معنا پیدا می کند که حتی در کشور ما با تمام کنترلهای اعمال شده در این حوزه نیز این جادوی هزاره سوم، تقریبا در همه جا در دسترس همگان است و با این نفوذ گسترده از نوع دیگری از فعالیت رسانه ای را پیش پای فعالان این عرصه گذاشته است. آنچه در این میان حائز اهمیت و مستوجب تعمق و کنکاش بیشتری است، این است که در کشور ما فعالیتهای رسانه ای سایبری با نزدیک شدن به انتخابات در تمام اشکالش به یک باره و به صورت کاملا معنی دار شدت می یابند و مهمترین تحول در این عرصه ایجاد سایتهای خبری و تحلیلی نوظهور است.

اینگونه است که در غیاب سیاست گذاری های هوشمندانه از جانب سیاست گذاران فرهنگی و رسانه ای، سایت های تحلیلی و خبری  که به لحاظ حرفه ای برنامه ریزی عمیق و نقشه راهی ندارند و در صورت برطرف شدن هدف موقت به بحران هویت دچار می شوند- به یکباره اکثریت فضای متداول سایبری کشور را اشغال می کنند و همه سایتها در رقابتی توان فرسا سیاسی می شوند و خبر رسانی را در راس فعالیتهای خود قرار می دهند.

آنچه در هیاهوی این پدیده همواره مغفول می ماند توجه به اخلاق و استانداردهای خبر رسانی و مدیریت رسانه به مفهوم حرفه ای آن است. این داستان همیشگی و تکراری سایتهای خبری است؛ برای افزایش رنکینگ تن به "خیلی" از کارها می دهند و پس از مدتی در غیاب مخاطب "واقعی" سرخورده گشته و به مرگ رسانه ای زودرس مبتلا می شوند. سایتهایی که بخش مهمی از مشکل ساختاری آنها ناشی از بی هویتی رسانه ای است.

همانطور که در بالا نیز اشاره نمودیم روند فعالیت مراکز اطلاع رسانی امروزه بدان سو حرکت مینماید که تا حد امکان کلیه سرویسهای اطلاع رسانی از طریق سایتهای وب و سرویس دهنده های مربوط به وب از طریق شبکه های رایانه ای انجام گردد، لذا میتوان بطور کلی فرآیند اطلاع رسانی سایتهای وب را به شش گروه زیر تقسیم بندی نمود: 1. جناحی، 2. تجاری، 3. اطلاع رسانی، 4. خبری، 5. شخصی6. تفریحی

وقتی صحبت از یک سایت اطلاع رسانی می شود بهتر است ابتدا اعتبار کل سایت و سپس اعتبار تک تک صفحات آن مورد بررسی قرار گیرد. لذا در اینجا لازم است برخی تعاریف کلیدی را مد نظر قرار دهیم:

صحت اطلاعات: بدان معناست که اطلاعات تاچه میزان قابل اعتمادوعاری از خطا بوده ودرست می باشد.

عینیت اطلاعات: بدان معناست که منابع تاچه میزان حقیقت رابیان می کنندویا تا چه میزان عاری ازتحریفات حاصل ازتمایلات شخصی ویا جهت گیریهای مغرضانه می باشند.

روزآمدبودن: به این مفهوم است که تاچه میزان اطلاعات رامیتوان به روزدرنظرگرفت.

سطح پوشش: عبارتست ازگستره موضوعاتی که سایت دربرداردوعمق پردازش موضوعات .

به نظر می رسد فعالیت خبری در سرزمین مجازی نیازمند ساماندهی مدنی توسط فعالان این عرصه است که فراتر از قوانین رسمی وبرخوردهای حاکمیتی بتوانند شان سایتهای خبری را متناسب با عنوان اصلی ترین مرجع اطلاع رسانی در قرن 21 ایجاد کرده و از حقوق، حدود وجایگاه خود پاسداری کنند.

آمار و اطلاعات دقیق و روشن، زیربنای توسعه جوامع محسوب می شوند. جوامعی که نهادهای آماری و اطلاعاتی دقیق­تری داشته باشند در مسیر توسعه و ترقی، قدم­های استوارتری بر خواهند داشت. اگر امروزه توسعه­ی علوم و فنون رشد و سرعت بیشتری به خود گرفته دلیلش، چیزی نیست جز گسترش شبکه­های اطلاع­رسانی در اقصی نقاط جهان. تاثیر شبکه­های اطلاع­رسانی متعدد اعم از دیداری و شنیداری در توسعه جوامع به قدری زیاد است که دانشمندان عصر معاصر را عصر ارتباطات و اطلاعات نام نهاده­اند. بدون شک زمانی می­توان برنامه­های موفقی طراحی و اجرا نمود که اطلاعات کاملی از شرایط زمانی و مکانی پیرامون خود و جامعه در دست داشته باشیم، اطلاعاتی در مورد امکانات، پتانسیل­ها و کمبودها و نارسایی­های منطقه. و این امر جز با ایجاد ساز و کارهای لازم برای توسعه­ی نهادهای اطلاعاتی و ارتباطی میسر نیست.

به عبارت دیگر سرمایه گذاری موفقیت آمیز در سیستم های فناوری اطلاعات با هدف توسعه، نیازمند این است که پژوهشگران از پرداختن به همبستگی های بین سرمایه گذاری و بهره وری فراتر رفته و به بررسی مکانیزم های اصلی نوآوری موفقیت آمیزتر  توجه کنند. بنابراین ایجاد حساسیت، توجه به نوع ابزارهای اطلاع رسانی، دسترسی آحاد مردم به  اطلاعات و داده های مذکور رمز موفقیت در رشد و توسعه در همه ابعاد جامعه (سیاسی،اجتماعی،اقتصادی) خواهد بود.وب سایت مجموعه ای از اطلاعات درباره موضوع و یا عنوان خاص است. طراحی یک وب سایت مشخص کننده آرایش و ساختــار صفحات وبی است که بوجود آورنده وب سایت خواهند بود. یک صفحه وب شامـــل اطلاعاتی درمورد هدف ایجــاد وب سایت میباشد. یک وب ســایت را همــانند کتابی تصور کنید کـه هر صفحه وب در حکم برگی از کتاب خواهد بود.در زمینه طراحی وب سایت جنبه های گوناگونی باید در نظر گرفته شود که به سبب پیشرفت روزافزون اینترنت همواره براین موارد افزوده میشود.

 برای وب سایت های تجاری عمومی، موارد زیر از جمله اصلی ترین آنها به شمار می روند:

طراحی سایت بر طبق عنوان و محتوای مطالب می باشد.

مطالب،جوهر کلام و اطلاعات درون سایت باید مطابق با هدف سایت بوده و طیفی از عموم را نشانه رود که به دنبال اطلاعات ارائه شده در سایت هستند.

سایت بـــاید قابل فهم بوده و برقـــراری ارتبــاط با آن حتی برای مخاطبانی کـه آشنایی چندانی بـا وب ندارند، آســـان باشد. چنانچه سایت به اندازه کافی بزرگ بوده و اطلاعات زیادی را شامــل شود، بـاید اطلاعات راهنما را به گونه ای بکار برد که به سرعت در اختیار بیننده قرار گیرند.

نمای کــار باید کلی بوده و تمام صفحه را دربر گیرد تا بتواند پایـداری و ثبات را القــا کند. سبک نگارش باید زیبا و تخصصی بوده و مناسب با سلیقه مخاطبان و محتوای سایت باشد.

در نگارش متون و اطلاعاتی که مخاطب به دنبال آنها است باید بزرگ نمایی شود تا به بیننده القا کند که این همان چیزی است که به دنبال آن بوده است.

همچنین سایت باید به سادگی در اینترنت یافت شود و درصورت امکان در بالای لیست های جستجو قرار گیرد، اگرچه همواره اینگونه نباشد لااقل در موتورهای جستجوی اصلی چنین شود.

1-1 ) بررسی چند سایت خبری و قابلیت های مورد نیاز :

به طور مثال وب سایت خبری شمال نیوز، یک سایت خبری در زمینه اقتصادی می باشد که ویژگی آن بنر های تبلیغاتی در سمت چپ و گذاشتن قسمت جستجو خبر در بالای سایت و یکی از ضعف های کلی سایت این است که امکان نظر سنجی برای کاربر ندارد.وب سایت خبری تابناک، از ویژگیهای این سایت قسمت پربیننده ترین عناوین می باشد، خبر های مهم و جدید به صورت اسلاید بار تعویض می گردد و تبلیغات در سمت چپ و Rss و حتی قراردادن نسخه موبایل، جدا سازی خبر ها بر اساس نوع می باشد.وب سایت، مکان حضور هر شخص یا شرکت در شبکه اینترنت است، سایت خبر آنلاین از دیگر سایت های مهم و بروز خبری می باشد که قابلیت بارزی نسبت به ویژگی های سایت های دیگر که شامل(در بالای صفحه تعداد کاربران آنلاین و تاریخ بروز شدن سایت برگزیده ها) و در قسمت پایین صفحه ویژگی چند رسانه ای، و قسمت اینو گرافیک(دیاگرامی از اخبار سایت) را دارد. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایرنا(اجتماعی،اقتصادی ، حوادث،علمی و غیره). یک وب سایت می تواند علاوه بر ایجاد ارتباط و معرفی دارنده سایت، امکان اطلاع رسانی بروز، بازاریابی و معرفی بین المللی را نیز فراهم آورد. شرکت نوفا با این رویکرد، طراحی و اجرای سایتهای اینترنتی را بعنوان یکی از فعالیتهای خود در نظرگرفته.است.
رویکرد رو به گسترش به حضور مؤثرتر در اینترنت در سطح بین المللی در ایران، اطلاع رسانی بروز و کامل، ارائه خدمت مشتریان در وب، کاهش ارتباط حضوری و تلفنی با شرکت، فروش اینترنتی و ... از مواردی هستند که موجب شده اند نگرش تازه ای به وب سایت پدید آید. شرکت نوفا نیز سعی دارد در این راستا با ارائه خدمات و راه حلهای متناسب به شرکتها، مؤسسات و اشخاص به فراگیر شدن این رویکرد کمک نماید.

از جمله نکاتی که باید در برنامه نویسی وی سایت، به هنگام پیاده سازی بدان توجه خاصی داشت عبارتند از:
تدوین و طراحی وب سایت ها بر اساس نیاز واقعی کارفرما و انطباق صحیح آن با دانش و فن آوری روز.
طراحی شکل ظاهری زیبا، جذاب و دوست کاربر برای سایت با همکاری تیم مهندسی نرم افزار و گرافیست
ایجاد ارتباط خوب و منطقی بین کاربر و وب سایت
امنیت، سرعت و درسترسی آسان
انعطاف پذیر برای صاحبان وب سایت و کاربران
بهینه سازی موقعیت وب سایت در موتورهای جستجو